autorstwa Bryana Doerriesa
Recenzja książki Hugh O'Neill
„Sztuka to rzecz, w której można złapać sumienie króla” – Hamlet, Akt II, scena II.
Teatr od dawna angażuje nasze najskrytsze troski i jest sposobem na odkrywanie najciemniejszych królestw naszego człowieczeństwa. Bryan Doerries, udzielił ostatnio wywiadu Radio NZ (www.radionz.co.nz/national/programmes/ninetonoon/20151209) został opisany w ten sposób:
"Reżyser teatralny z Brooklynu, Bryan Doerries, jest założycielem The „Teatr wojny” projekt i „Poza drutem” zespół prezentujący starożytne greckie sztuki powracającym żołnierzom, uzależnionym, społecznościom więziennym i ofiarom klęsk żywiołowych. Twierdzi, że wielkie tragedie Greków mogą pomóc współczesnej publiczności zmagać się ze wszystkim, od traumy związanej z przebywaniem w strefie konfliktu po opiekę u schyłku życia. Do tej pory wzięło w nich udział ponad 60,000 XNUMX członków służby, weteranów i ich rodzin Teatr Wojny występy na całym świecie. Książka Bryana Doerriesa to „Teatr wojny”.
W swojej książce Doerries opowiada, jak jego własne cierpienie i strata znalazły rezonans w 5th wieku pne Greckie tragedie. Twierdzi, że ludzka reakcja na traumę jest rzeczywiście ponadczasowa: okropności wojny, przemocy, zarazy i katastrofy nadal dotykają nas tak samo, jak 2,500 lat temu. Jego szczególny wgląd – wynikający z głębokiej lektury Arystotelesa Poetyka – jest to, że dramaty pisane były w konkretnym celu, jakim było tworzenie katharsis lub uzdrowienie poprzez powrót do tych najbardziej bolesnych osobistych doświadczeń i zrozumienie, że czyjaś reakcja nie jest wyjątkowa, ale jest normalną (w rzeczywistości zdrową) ludzką reakcją na nieludzkie cierpienie. Publiczność w tamtym czasie składała się głównie z weteranów, ponieważ wojny peloponeskie trwały około 80 lat.
Doerries nie był pierwszym, który zauważył podobieństwa między niektórymi postaciami w twórczości klasycznej a żołnierzami cierpiącymi na to, co – po wojnie w Wietnamie – określa się mianem „PTSD” (znanego dotychczas od I wojny światowej jako „szok pociskowy”): Dr Jonathan Shay napisał: „Achilles w Wietnamie” na temat podobieństw między weteranami zarówno Wietnamu, jak i homeryckich eposów. Shay zwrócił również uwagę na trafne obserwacje PTSD dokonane przez Szekspira przez Lady Percy (Henryk IV, Akt II, scena II). W ten sposób Szekspir ma wewnętrzne zrozumienie wpływu wojny na umysł i tego, jak koszmary senne kontynuowały zakłócenie długo po wystąpieniu wydarzeń.
Nazywanie tego stanu zaburzeniem – jak zdają się sugerować Doerries i Shay – jest błędne, ponieważ dodatkowo obwinia ofiary i w jakiś sposób czyni je problemem, a nie doświadczeniem, które go spowodowało. Shay preferuje termin „szkoda moralna”, stan najbardziej widoczny, gdy kompas moralny jednostki jest stłumiony przez autorytet (jak w niesławnym eksperymencie Milgrama). Niewielu z nas może dorównać domniemanemu werdyktowi Norymbergi, tzn. stwierdzenie, że ktoś tylko wykonywał rozkazy, nie jest obroną. Tacy nieliczni są stawiani pod pręgierzem jako zdrajcy i tchórze i cierpią z powodu najbardziej ekstremalnych form prześladowań (Archibald Baxter's Field Punishment No.1)
Społeczeństwo amerykańskie ma najwyraźniej poważny problem, a niektóre raporty potwierdzają, że liczba samobójstw po wojnie w Wietnamie jest prawie dwukrotnie większa niż 58,000 22 „zabitych w akcji” (aka KIA). Jedna liczba cytowana dla obecnych konfliktów na Bliskim Wschodzie sugeruje wskaźnik XNUMX samobójstw każdego dnia. Problem jest być może spotęgowany przez sukces opieki medycznej na polu bitwy, tj. więcej przeżywa przerażające obrażenia, które dotychczas byłyby śmiertelne. Co więcej, prawdziwe okrucieństwo wojny to niedogodność polityczna, którą należy ukryć przed opinią publiczną: prawdziwa tragedia dzieje się poza sceną. Mężczyźni i kobiety cierpią fizyczne i psychiczne udręki, podczas gdy społeczeństwo patrzy w drugą stronę. W wojnie nie ma zwycięzców – z wyjątkiem bankierów i producentów broni.
Doerries ma naukowe, niewojskowe wykształcenie – pomimo licznych baz, które otaczały jego dom w Wirginii. Został poruszony, by „coś zrobić” po przeczytaniu o trudnej sytuacji weteranów w zarażonym szczurami szpitalu Waltera Reeda. Jego wysiłki zostały pobudzone przez artykuł w NY Times (Jan 13th 2008) autorstwa Sontaga i Alvareza, cytując kapitana P. Nasha opisującego zespół stresu pourazowego w sztuce Sofoklesa o homeryckim Ajaksie. Przygnębiony po wojnie trojańskiej Ajax nieświadomie zabił stado zwierząt, a następnie padł na własny miecz. Doerries skontaktował się z Nashem i ostatecznie przygotowano scenę pierwszego wydarzenia teatralnego: 4 aktorów czytających na głos fragmenty dzieł Sofoklesa na ajax i Philoctetes obie te sztuki dotyczyły silnego poczucia niesprawiedliwości i porzucenia (notabene Sofokles był także generałem wojskowym). Skromne aktorstwo skupiało większy nacisk na słowa i emocje. Po godzinie teatru nastąpiło kilka godzin bardzo demokratycznej dyskusji z publicznością prowadzonej przez Doerriesa: sztuka wywołała głębokie uczucia i dała pozwolenie na nadawanie prywatnych spraw na forum publicznym – z których nie wszystkie sprzyjały wygodnemu słuchaniu – zwłaszcza dowódcom.
Jednak wieści się rozeszły i „Teatr wojny” został wystawiony dla różnych odbiorców, wykorzystując sztukę specyficzną dla tej publiczności. Dla personelu więziennego w Guantanamo spektakl oparty na „Ajschylosie”Prometeusz związany” wywołało nieoczekiwaną reakcję, którą niektórzy utożsamiali z torturowanym charakterem Prometheus podczas gdy inni widzieli siebie w jego niechętnym strażniku więziennym Hefajstoslub jego entuzjastycznych strażników więziennych Kratos (Moc) i Bia (Siła). Dyskusja publiczności nie była skrępowana pomimo obecności 4-gwiazdkowego generała; Ostatnie pytanie Doerriesa o sprawiedliwość losu Prometeusza sprowokowało do tego jednego bardzo wysokiego rangą prawnika katharsis przez jego gorzkie potępienie, że Stany Zjednoczone utraciły wszelki autorytet moralny, odmawiając swoim więźniom sprawiedliwego procesu. To właśnie ten konflikt moralny, który został wypowiedziany, wyjaśnił, dlaczego tak wielu utożsamiało się z losem Prometeusza, „przykutego do skały na krańcu Ziemi”.
Godne pochwały jest to, że Doerries stara się ponownie zhumanizować tych, którzy zostali zdehumanizowani przez wojnę, służbę wojskową, instytucje karne itp. Mistrzowie wojny i ludobójstwa muszą najpierw odczłowieczyć postrzeganego wroga, a następnie odczłowieczyć własny naród, aby bać się, nienawidzić i zabijać „wroga”. Widzieliśmy to w nazistowskich Niemczech, Rwandzie i w rosnącej wojowniczości kompleksu militarno-przemysłowego Stanów Zjednoczonych – jak ostrzegał prezydent Eisenhower w swoim pożegnaniu z 17th Styczeń 1961. Wojny peloponeskie toczono z powodów egzystencjalnych, podczas gdy wojny w USA toczono dla zysku – bez względu na konsekwencje. Niezadane w tej historii pytanie: kto zapewni katharsis niezliczonym milionom ofiar wojny – zmarłych, okaleczonych, osieroconych i bezdomnych? Oczekiwanie tego pytania od Doerriesa może być niesprawiedliwe, ale mimo wszystko trzeba je zadać. Doerries zaczął mówić prawdę władzy, której umiejętność była istotą Demokracji – w greckim znaczeniu tego słowa (Demos Kratos = lud – władza). Demokracja rozkwitła w Atenach, kiedy małe, hierarchiczne społeczeństwo, zagrożone egzystencją, miało panów i niewolników dosłownie ciągnących te same wiosła. Dziś całe stworzenie stoi w obliczu egzystencjalnego zagrożenia ze strony zmian klimatu. “W ostatecznym rozrachunku wszyscy żyjemy na tej samej małej planecie. Oddychamy tym samym powietrzem. Dbamy o przyszłość naszych dzieci. I wszyscy jesteśmy śmiertelni”. (JFK 10/6/63)
