Patrick T. Hiller
Łatwo być cynikiem, słuchając bardziej bezsensownej gadaniny wychodzącej z Kongresu. Pomimo najszerszego porozumienia międzynarodowego między Stanami Zjednoczonymi i ich partnerami z P5+1 (członkami Rady Bezpieczeństwa ONZ i Niemcami) z Iranem w sprawie jego programu nuklearnego, wezwania do zbombardowania Iranu są wciąż zbyt głośne, by można je było odrzucić. W mniej nagłośnionym przemówieniu W zeszłym tygodniu świadome przywództwo senatora z Oregonu, Jeffa Merkleya, wskazuje na prostą, ale potężną prawdę: dyplomacja działa. Merkley argumentował, nie odrzucając absolutnej potrzeby zapobieżenia irańskiemu programowi broni jądrowej, że najskuteczniejszą strategią osiągnięcia tego wyniku jest weryfikowalny, negocjowany proces. Niemal jednocześnie 150 Demokratów Izby Reprezentantów napisało list wspierający negocjacje administracji w sprawie programu nuklearnego Iranu, wzywając do wyczerpania wszelkich możliwości w kierunku możliwego do zweryfikowania, możliwego do wyegzekwowania rozwiązania dyplomatycznego w celu zapobieżenia Iranowi uzbrojonemu w broń nuklearną.
To coś więcej niż tylko polityka i debata w Kongresie. Doświadczamy zmiany w szerszej debacie na temat skuteczności dyplomacji w porównaniu z wojną. Jesteśmy bardziej bezpieczni dzięki dyplomacji i negocjowanym porozumieniom, ponieważ są one lepsze od interwencji militarnej i wojny. Dlatego kluczowe znaczenie ma kontynuacja wysiłków dyplomatycznych i lekceważenie opcji wojskowych, które gwarantują niepowodzenie w perspektywie krótko- i długoterminowej.
Istnieją słabe wyniki interwencji wojskowych w celu osiągnięcia deklarowanych rezultatów. Lub ujmując to inaczej – wojny nie działają. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku niedawnych wojen i interwencji militarnych na Bliskim Wschodzie. Głosy, które wciąż twierdzą, że odniosły sukces w dwóch głównych wojnach na Bliskim Wschodzie, prowadzonych przez Stany Zjednoczone, coraz bardziej się kurczą. Wojna w Afganistanie była nieprzemyślaną odpowiedzią na zbrodniczy atak z 11 września 2001 roku. Inwazja na Irak w 2003 roku przekształciła się w wojnę w Iraku. Astronomiczne koszty, gwałtowne powstanie, powstanie samozwańczego Państwa Islamskiego oraz ogromne ofiary i cierpienia ludności cywilnej podsumowują obecną sytuację.
Dyplomaci i negocjatorzy nie działają w niezbadanych krajobrazach. Istnieje zasób wiedzy na temat tego, dlaczego negocjacje i inne podejścia do rozwiązywania konfliktów są lepsze od opcji militarnych. Negocjacje nie są grą o sumie zerowej, w której jedna strona wygrywa kosztem drugiej. Możliwymi i oczekiwanymi wynikami są wzajemnie akceptowalne porozumienia. W negocjacjach wielostronnych – w tym przypadku w ramach P5+1 – znacznie wzrasta potencjał trwalszych porozumień, ponieważ coraz więcej grup i interesów jest współzależnych i trzeba je pogodzić. Negocjacje to kluczowe narzędzie do odbudowy i naprawy zerwanych relacji, a także tworzenia przestrzeni dla porozumień w innych obszarach. Czy nam się to podoba, czy nie, Iran jest głównym graczem na Bliskim Wschodzie i poza nim. Kwestie polityki zagranicznej wokół Syrii, Iraku, Jemenu, ropy naftowej czy konfliktu izraelsko-palestyńskiego można rozwiązać konstruktywnie tylko wtedy, gdy Iran jest zaangażowanym uczestnikiem w tworzeniu drogi naprzód.
W czasach, gdy ludzie i rządy na całym świecie wzywają do rozbrojenia nuklearnego, istnieje zrozumiały strach przed uzbrojonym w broń nuklearną Iranem. Niektórzy mogą argumentować, że szybkie wojskowe bombardowanie Iranu jest najlepszą opcją do osiągnięcia tego celu. Jest to oświadczenie czysto polityczne i oderwane od historii i wiedzy dowódców wojskowych. admirał Mike Mullen (w stanie spoczynku), były przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów, napisał„Na dzień dzisiejszy nie ma bardziej wiarygodnej ścieżki zmniejszenia prawdopodobieństwa uzyskania przez Iran broni jądrowej niż ta potencjalna umowa. Ci, którzy twierdzą, że obecne porozumienie wiąże się z zbyt wysokim ryzykiem, nie oferują żadnej konstruktywnej drogi naprzód poza wysokim potencjałem wojny”. Ze względu na absolutną przewagę konwencjonalnych sił zbrojnych USA, nawet groźba interwencji wojskowej byłaby dla Iranu zachętą do faktycznego zdobycia broni jądrowej i stworzenia jak największej tajemnicy wokół tych wysiłków. Zmienił się ton polityki zagranicznej i wywiadu Waszyngtonu. Osobiście uczestniczyłem ostatnio w odprawach z urzędnikami Departamentu Stanu, społeczności wywiadowczej i innych agencji państwowych i mogę zaświadczyć, że istniała silna zgoda co do tego, że każde użycie twardej siły militarnej prowadzi do niepewnych i niekontrolowanych wyników oraz że dyplomacja i współpraca z partnerami były preferowanym sposobem działania.
Stawka w negocjacjach nuklearnych P5+1 i Iranu jest wysoka. Jedyną drogą naprzód jest poszukiwanie negocjowanych porozumień opartych na nadzorze i kontroli. W ten sposób możemy zapobiec wojnie i nieuniknionym kosztom ludzkim, społecznym, ekonomicznym i środowiskowym. Możemy uniknąć narażania amerykańskich mężczyzn i kobiet, którzy następnie wyrządziliby krzywdę irańskim mężczyznom, kobietom i dzieciom – taka jest natura wojny. Zmienił się sposób, w jaki rozumiemy i konstruktywnie podchodzimy do globalnych konfliktów i wojen. Senator Merkley pokazał, że dostrzega nowość w negocjacjach i zrozumieniu ich otoczenia realpolitik co czyni nas bardziej bezpiecznymi. Media i opinia publiczna mają obowiązek chronić i podkreślać takie głosy.
***
Patryk. T. Hiller, Ph.D., Hood River, OR, konsorcjalny przez PeaceVoice, jest stypendystą zajmującym się transformacją konfliktów, profesorem w Radzie Prezesów Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Pokojem oraz dyrektorem Inicjatywy Zapobiegania Wojnie Fundacji Rodziny Jubitz.
