By Peace Science Digest, Februari 22, 2022
Deze analyse vat het volgende onderzoek samen en reflecteert erop: de Groot, T., & Regilme, SSF (2021). Particuliere militaire en beveiligingsbedrijven en de militarisering van humanitarisme. Tijdschrift voor ontwikkelende samenlevingen, 38(1), 50-80. https://doi.org/10.1177/0169796X211066874.
Talking Points
Gebaseerd op onderzoek naar particuliere militaire en veiligheidscontractanten in het kader van VN-vredesopbouwmissies:
- De aanwezigheid van particuliere militaire en beveiligingsbedrijven bevordert militarisering in humanitaire ruimten en ondermijnt niet-gemilitariseerde benaderingen van veiligheid.
- Het commerciële eigenbelang van particuliere militaire en beveiligingsbedrijven bij het verkopen van hun diensten leidt tot een inflatie van bedreigingen, die humanitaire ruimten militariseert.
- Op basis van het creëren van fysieke en psychologische barrières tussen lokale gemeenschappen en degenen die hen kwamen helpen, dragen particuliere militaire en beveiligingsbedrijven bij aan de "bunkerisatie" van hulp, wat de neiging heeft om een groter gevoel van onveiligheid te creëren voor lokale gemeenschappen.
- Door geen rekening te houden met lokale kennis over veiligheidskwesties, voorkomen particuliere militaire en beveiligingsbedrijven dat interveniënten de grondoorzaken van geweld in hun respectieve interventiegebieden begrijpen.
Sleutelinzicht voor het informeren van de praktijk
- Militarisering van de veiligheid ondermijnt de effectiviteit van vredesopbouw. De gemeenschap voor vredesopbouw kan voortbouwen op de principes van lokaal optreden en ongewapende burgerbescherming om het grotendeels onbetwiste veiligheidsdiscours aan te vechten.
Samengevat
Particuliere militaire en beveiligingsbedrijven (PMSC's) zijn een veel voorkomende en vaak controversiële aanwezigheid in hedendaagse politieke conflictgebieden. Tijdens de Amerikaanse oorlogen in Afghanistan en Irak vormden PMSC's 50% van de strijdkrachten. Aangezien PMSC's na meerdere schandalen publiekelijk werden bekritiseerd vanwege hun activiteiten in conflictgebieden, benadrukten ze hun bijdragen aan humanitarisme. Tegelijkertijd normaliseerden hun klanten (in grote lijnen de internationale humanitaire gemeenschap) militaire outsourcing. PMSC's worden nu beschouwd als legitieme en onmisbare leveranciers van veiligheid over de hele wereld, ook in vredesmissies naast de Verenigde Naties, ngo's en bedrijven. In deze theoretische studie onderzoeken Tom de Groot en Salvador Regilme of het wijdverbreide gebruik van PMSC's de effectiviteit van VN-vredesopbouwmissies ondermijnt. De auteurs stellen dat de aanwezigheid van PMSC's militarisering in humanitaire ruimtes bevordert en niet-gemilitariseerde benaderingen van veiligheid ondermijnt.
Onderzoek rond dit onderwerp, hoewel schaars, verloopt in twee verschillende richtingen. Eén onderdeel beschouwt PMSC's als een positief beleidsinstrument om beveiligingsproblemen aan te pakken. De meer kritische streng suggereert dat het vermogen van PMSC's om problemen als veiligheidsbedreigingen te beschouwen, de focus op kortetermijnoplossingen en de algemene militarisering van humanitaire/vredesopbouwende missies allemaal te sterk de nadruk leggen op gemilitariseerde veiligheid en alternatieven ondermijnen. De auteurs bouwen voort op dit meer kritische onderdeel om hun eigen tweeledige theoretische bewering te ontwikkelen. Ten eerste, gedreven door commerciële belangen, militariseren PMSC's nodeloos humanitaire contexten en ondermijnen daarmee de effectiviteit van vredesopbouw. Ten tweede verleent de structuur van internationale vredesopbouwprogramma's PMSC's de enige autoriteit bij het bepalen van veiligheidsrisico's, waardoor lokale actoren en gemarginaliseerde gemeenschappen worden uitgesloten. De aanspraak van PMSC's op deskundige autoriteit over veiligheidskwesties verzwakt niet-gemilitariseerde alternatieven voor het aanpakken van veiligheidsrisico's bij vredesopbouwmissies.
Door zich te concentreren op de dagelijkse dynamiek in de context van vredesopbouwmissies, namelijk de relatie tussen de getroffen gemeenschappen en de interveniënten, identificeren de auteurs drie manieren waarop PMSC's (via het Amerikaanse militair-industriële complex) opduiken in de ruimte voor vredesopbouw. Ten eerste, gerelateerd aan de vraag of PMSC's bijdragen aan de openbare veiligheid en de vredesopbouwmissies bevorderen, leidt het commerciële eigenbelang van PMSC's bij het verkopen van hun diensten tot een inflatie van bedreigingen, die humanitaire ruimten militariseert. Zelfs in contexten met lage feitelijke veiligheidsrisico's, worden prikkeldraadomheiningen, gewapende beveiliging en beschermde konvooien onderdeel van de schijn van humanitaire interventies.
Ten tweede, op basis van het creëren van fysieke (bijv. muren, barrières en gewapende bewakers) en psychologische (bijv. ontoegankelijkheid, intimidatie, ongelijke machtsverhoudingen en het gevoel onwelkom te zijn) barrières tussen lokale gemeenschappen en degenen die hen kwamen helpen, suggereren de auteurs dat PMSC's bijdragen aan de "bunkerisering" van hulp, wat de neiging heeft om een groter gevoel van onveiligheid te creëren voor lokale gemeenschappen. Met de militarisering van belangrijke civiele ruimten worden de inspanningen voor vredesopbouw ondermijnd. Ten derde voorkomen PMSC's, door geen rekening te houden met lokale kennis over veiligheidskwesties, dat interveniënten inzicht krijgen in de grondoorzaken van geweld in hun respectieve interventiegebieden. Dit vindt plaats door het verstoren van routine en noodzakelijke sociale interacties en het opbouwen van relaties tussen leden van de lokale gemeenschap en interveniënten. Hoewel vredestichters technische experts zijn, zouden ze uiteindelijk meer met elkaar over de problemen kunnen praten in plaats van met lokale gemeenschappen te praten en te begrijpen hoe zij hun problemen vormgeven en oplossen.
Deze dynamiek wordt versterkt door het bredere paradigma van militarisering in mondiaal bestuur, vooral als het gaat om het aanpakken van het waargenomen probleem van terrorisme. Door de ruimte aan te nemen als enige experts op het gebied van beveiliging en hun positionele macht te gebruiken, sturen PMSC's grotendeels het beveiligingsdiscours aan. Door aanspraak te maken op "expertgezag", zijn PMSC's dominante actoren in vredesopbouwmissies en ondermijnen ze de effectiviteit van vredesopbouw door interveniënten te scheiden van lokale gemeenschappen en een groter gevoel van onveiligheid te creëren door hun aanwezigheid en tactieken. Lokaal eigenaarschap van vredesopbouwprocessen komt in gevaar. Bovendien zijn PMSC's particuliere bedrijven die worden gedreven door winstoverwegingen in plaats van de wens om duurzame vrede op te bouwen. De studie roept de internationale gemeenschap voor vredesopbouw op om de keuzevrijheid van lokale actoren oprecht te steunen en te respecteren en alleen te handelen met hun instemming.
Informerende praktijk
Kan vredesopbouw - missies van de Verenigde Naties en daarbuiten - achter de loop van een geweer en een hek van prikkeldraad effectief zijn? Kortom, deze benadering staat haaks op vredesopbouw; maar die realiteit wordt niet volledig weerspiegeld op het gebied van vredesopbouw. Om eerlijk te zijn, veel internationale vredesopbouwmissies, waaronder die onder leiding van de Verenigde Naties, hebben zich bedachtzaam ontwikkeld richtlijnen voor maatschappelijke betrokkenheid die lokale belanghebbenden op een zinvolle manier betrekken bij alle aspecten van vredesopbouw en lokale veiligheid. De militarisering van de veiligheid in de ruimte voor vredesopbouw, aangekondigd door PMSC's, ondermijnt echter de niet-gemilitariseerde inspanningen van humanitaire organisaties. Dit wordt nog belangrijker wanneer interventiestrategieën en operationele tactieken voor vredesopbouw worden gekaderd door de lens van PMSC's, wiens commerciële belangen niet alleen hun beoordeling van de feitelijke veiligheidscontext aantasten, maar wiens fysieke aanwezigheid ook het publieke gezicht van de vredesopbouwende interventie wordt. Optica is belangrijk, vooral als het gaat om hoe lokale gemeenschappen kijken naar externe vredesopbouwende interventies in hun gemeenschappen.
Zoals dit onderzoek opmerkt, informeert de militarisering van mondiaal bestuur de bredere context van vredesopbouwoperaties. Toch worden militarisering en militarisme onderbelicht in het werk van internationale vredesopbouwende organisaties. Misschien is dit gedeeltelijk te danken aan de veiligheidskaders door PMSC's en hun lobby- en pleitbezorgingsinspanningen als onderdeel van het militair-industriële complex, dat het toneel vormde waarin vredesopbouwende en humanitaire organisaties opereren. De gemeenschap voor vredesopbouw is voortdurend in ontwikkeling en versterkt de instrumenten om conflicten te voorkomen, geweld tegen burgers te beëindigen en rechtvaardig en verantwoordelijk bestuur te ontwikkelen. Om echter effectiever te zijn, zouden vredestichters de noodzaak om de veiligheid te demilitariseren centraal moeten stellen als onderdeel van hun gereedschapskist/werk.
Ten eerste, door gebruik te maken van de kracht van netwerken zoals de Alliance for Peacebuilding, kunnen gemeenschapsbrede normen worden vastgesteld die gericht zijn op een verschuiving van gemilitariseerde veiligheid door middel van onderwijs, belangenbehartiging en goede praktijken. Uitgangspunten geschetst in de inleiding van het CDA op “Geen kwaad doen" bieden goede ingangen. Bovendien, zoals opgemerkt door Nonviolent Peaceforce, “ongewapende civiele bescherming (UCP) heeft erkenning gekregen als een waardevolle methode om burgers te beschermen en bij te dragen aan duurzame vrede.” Deze inspanningen leiden de vredesopbouwende gemeenschap weg van "bunkerisatie" en in de richting van de noodzakelijke diepe betrokkenheid bij lokale gemeenschappen.
Ten tweede moeten vredesopbouwprincipes en -praktijken worden gecommuniceerd en verdedigd door vredestichters, gezien de overweldigende invloed van PMSC's en het militair-industriële complex. Beoefenaars hebben de mogelijkheid om de discursieve ruimte van veiligheid te betwisten. Door hun interveniërende rol ondergeschikt te maken aan de stemmen van de gemeenschappen die ze dienen en door de principes van UCP te benadrukken, bouwen vredestichters autoriteit op om opnieuw te definiëren wat veiligheid betekent, door hun programmering af te stemmen op de gemeenschappen die ze dienen.
Men moet niet naïef weigeren de feitelijke risico's voor vredestichters en de gemeenschappen die zij dienen te erkennen. Er moet rekening worden gehouden met hun veiligheid. Als de vredeswerkers een aanzienlijk risico lopen om het doelwit te worden, moet er misschien meer worden gedaan om de voorwaarden te scheppen die rijp genoeg zijn om niet-militaire veiligheidsmaatregelen passend te achten. Met andere woorden, volgens de principes van UCP zouden vredestichters moeten vermijden om zonder uitnodiging in een context van politiek geweld terecht te komen.
Vragen gesteld
Hoe kan aan de veiligheidsbehoeften van internationale vredesopbouwmissies en degenen die zij dienen worden voldaan zonder te vertrouwen op benaderingen van veiligheid die humanitaire ruimtes militariseren en deze vredesopbouwende actoren scheiden van lokale gemeenschappen?”
Hoe kan de demilitarisering van veiligheid in humanitair en vredesopbouwwerk worden samengevouwen in het grotere kader van hulp bij dekolonisatie?
Verder lezen
Autesserre, S. (2021). De frontlinies van vrede: een gids voor insiders om de wereld te veranderen. Oxford Universiteit krant.
Belfi, E. (2021). Doe geen kwaad in vredesopbouw. Oorlogspreventie-initiatief Vredesbriefing. Ontvangen 10 februari 2022, van https://warpreventioninitiative.org/wp-content/uploads/2020/11/peace-briefing-do-no-harm.pdf
Hartung, WD (2022, 12 januari). Hoe particuliere aannemers de werkelijke kosten van oorlog verhullen. Inktstok. Ontvangen op 10 februari 2022 van https://inkstickmedia.com/how-private-contractors-disguise-the-real-costs-of-war/
Vredeswetenschappelijk overzicht. (2020, 12 oktober). Speciale uitgave: Lokale, nationale en internationale vredesopbouw. Ontvangen op 10 februari 2022 van https://peacesciencedigest.org/special-issue-local-national-and-international-peacebuilding/
Verenigde Naties. (2020). Richtlijnen voor gemeenschapsbetrokkenheid van de Verenigde Naties over vredesopbouw en vredeshandhaving. (2020). Ontvangen op 10 februari 2022 van https://www.un.org/peacebuilding/sites/www.un.org.peacebuilding/files/documents/un_community-engagement_guidelines.august_2020.pdf
organisaties
Geweldloze vredesmacht: https://www.nonviolentpeaceforce.org/
Alliantie voor vredesopbouw: https://www.allianceforpeacebuilding.org/
Steekwoorden: vredesopbouw, veiligheid, humanitarisme, demilitarisering, particuliere militaire beveiligingsbedrijven, PMSC's, ongewapende civiele bescherming
Fotocredit: Håkan Dahlström via Flickr
