MAATSCHAPPELIJKE BEWEGINGEN ROEPEN OP TOT ONMIDDELLIJKE ACTIE OM DE SYRISCHE OORLOG TE STOPPEN

Internationaal vredesbureau

19 oktober 2016. De massaslachtingen en oorlogsmisdaden waar we vandaag getuige van zijn in Syrië verdienen het hoogste niveau van burgerbetrokkenheid: ze eisen een wereldwijde inzet voor het bereiken van een staakt-het-vuren en het openen van een proces om tot een politieke oplossing te komen. De zaak kan niet urgenter zijn.

In de nasleep van de discussies op het congres in Berlijn (begin oktober) stelt het IPB de volgende zes elementen van een vredesplan voor. Het is geen uitputtende strategie, maar biedt wel een oriëntatie voor de internationale actie van het maatschappelijk middenveld in de komende weken en maanden, vooral voor degenen onder ons in de westerse landen.

1. Doe geen kwaad. Er zijn grenzen aan wat welke regering dan ook – inclusief de VS, de machtigste – feitelijk kan doen. Maar wanneer de acties die zij op het terrein ondernemen de situatie feitelijk verergeren, moet de reactie op die acties gebaseerd zijn op de eed van Hippocrates: ten eerste: doe geen kwaad. Dit betekent het stoppen van luchtaanvallen van alle kanten en het stoppen van de vernietiging van mensen en steden. Het aanvallen van ziekenhuizen en scholen is een oorlogsmisdaad. Op dit moment lijken de belangrijkste boosdoeners in Aleppo het Assad-regime en Rusland te zijn. De VS en sommige van hun bondgenoten hebben echter ook een lange staat van dienst op het gebied van luchtaanvallen op burgers – in hun geval in andere delen van Syrië en in landen variërend van Afghanistan tot Libië en Jemen. Elke bom is er één te veel – vooral omdat ze in feite de neiging hebben om extremistische organisaties te versterken. Bovendien gaat het niet alleen om aanvallen vanuit de lucht. Ook de grondgevechten, de trainingen en de bevoorrading door externe strijdkrachten moeten worden stopgezet.

2. Maak ‘geen laarzen op de grond’ werkelijkheid. Wij roepen op tot de terugtrekking van alle troepen, inclusief speciale troepen, en ook tot de verwijdering van buitenlandse vliegtuigen en drones uit het Syrische luchtruim. Wij steunen echter niet de roep om een ​​no-fly zone, waarvoor luchtpatrouilles door leden van de Veiligheidsraad nodig zijn, wat het risico inhoudt van een direct conflict tussen de VS en Rusland. Dit is vooral gevaarlijk in een tijd waarin de spanningen tussen hen toenemen, en zou ook de gevechten ter plaatse verder kunnen intensiveren. De aanwezigheid van Amerikaanse troepen biedt precies wat ISIS en andere extremistische organisaties willen: buitenlandse troepen op hun grondgebied, potentiële rekruten voorzien van hernieuwd bewijs van westerse inmenging in moslimlanden, en duizenden nieuwe doelwitten opleveren. Dit is identiek aan het doel van Al Qaeda van vijftien jaar geleden, namelijk de VS ertoe aanzetten troepen naar hun grondgebied te sturen om ze daar te bestrijden. Dat gezegd hebbende, is het niet ons doel om het veld open te laten voor de regeringstroepen. De bedoeling van het verwijderen van buitenlandse troepen is om het conflict te de-escaleren en snel gesprekken over een politieke regeling op gang te brengen. Hoewel dit uiteraard een zeker risico voor de burgers met zich meebrengt, geldt dat ook voor het huidige beleid dat het mogelijk maakt dat de massaslachting doorgaat.

3. Stop met het sturen van wapens. IPB is van mening dat er stappen moeten worden gezet in de richting van een volledig wapenembargo aan alle kanten. De door de VS geleverde Syrische ‘gematigden’ worden vaak overspoeld door (of hun strijders lopen over naar) ISIS, de Syrische franchise van Al Qaeda of andere niet zo gematigde milities. Of deze wapens nu worden ingezet door extremisten of door door de VS gesteunde, zogenaamd 'gematigde' regeringen of milities, het resultaat is steeds meer geweld tegen burgers. Westerse regeringen moeten een einde maken aan hun praktijk van het negeren van de schendingen van de mensenrechten en het internationaal recht die met hun wapens en door hun bondgenoten worden begaan. Alleen dan zullen ze de geloofwaardigheid hebben om er bij Iran en Rusland op aan te dringen een einde te maken aan hun eigen bewapening van het Syrische regime. De VS zouden, als zij dat zouden willen, onmiddellijk een einde kunnen maken aan de wapenleveranties van Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar en andere landen die richting Syrië gaan, door restricties voor eindgebruikers op te leggen, op straffe van het verliezen van alle toekomstige toegang tot Amerikaanse wapens. Hoewel het waar is dat een besluit van de Veiligheidsraad om de wapenverkoop te verbieden vrijwel zeker door de ene of de andere partij zou worden afgewezen, is er met de inwerkingtreding van het Wapenhandelsverdrag een belangrijke weg voor handhaving opengegaan. Bovendien zouden eenzijdige wapenoverdrachtsverboden onmiddellijk in werking kunnen en moeten worden gesteld.

4. Bouw diplomatieke, niet militaire partnerschappen. Het is tijd om de diplomatie centraal te stellen, en niet alleen als nevenactiviteit bij militaire acties. De diplomatie van de grote machten die we eindeloos op onze tv-schermen zien, moet geëvenaard worden door de Syrische diplomatie. Uiteindelijk betekent dit dat alle betrokkenen aan tafel moeten zitten: het Syrische regime; het maatschappelijk middenveld in Syrië, inclusief geweldloze activisten, vrouwen, jongeren, intern ontheemden en vluchtelingen die gedwongen zijn Syrië te ontvluchten (Syrisch, Iraaks en Palestijns); de Syrische Koerden, christenen, druzen en andere minderheden, evenals soennieten, sjiieten en alawieten; de gewapende rebellen; de externe oppositie en de regionale en mondiale spelers – de VS, Rusland, de Europese Unie, Iran, Saoedi-Arabië, de VAE, Qatar, Turkije, Jordanië, Libanon en daarbuiten. Een hele opgave misschien; maar op de lange termijn zal inclusie effectiever zijn dan uitsluiting. Intussen zouden Kerry en Lavrov er goed aan doen onmiddellijke plannen op tafel te leggen om hun eigen strijdkrachten terug te trekken. De spanningen tussen de twee kernwapengiganten zijn nu al veel te hoog. Het oplossen van Syrië zou – mogelijk – het project kunnen zijn dat hen eindelijk een vredesles leert. Er is geen militaire oplossing. Rusland heeft, net als andere spelers, duidelijke geostrategische belangen. Het wijst terecht op de dubbele moraal van westerse politici en hun mediaaanhangers, die duidelijk naar voren komen als we kijken naar hun acties (direct of indirect) bij het aanwakkeren van vijandelijkheden in de hele regio. Maar ook Rusland heeft burgerbloed aan zijn handen en kan niet als een belangeloze vredespromotor worden beschouwd. Daarom moet een bredere groep staten worden samengebracht. De zoektocht naar bredere diplomatieke oplossingen in de Verenigde Naties, die zowel ISIS als de burgeroorlog in Syrië bestrijken, betekent op de korte termijn meer steun voor pogingen om over lokale wapenstilstanden te onderhandelen, om humanitaire hulp in en de evacuatie van burgers uit belegerde gebieden mogelijk te maken. Wat niet nodig is, is een nieuwe Coalition of the Willing; in plaats daarvan zouden we al vroeg moeten beginnen met een Coalitie voor de Wederopbouw.

5. Verhoog de economische druk op ISIS – en alle andere gewapende groepen. Islamitische Staat is een speciaal geval en vertegenwoordigt een bijzonder dodelijke dreiging. Het moet inderdaad worden teruggedraaid; maar brutale tegenkracht, zoals we nu zien bij de aanval over de grens met Mosul, zal waarschijnlijk geen bevredigende langetermijnoplossing bieden. Het slaagt er niet in de wortels van het probleem aan te pakken en wij delen de vrees van VN-functionarissen dat dit een enorme humanitaire ramp zou kunnen veroorzaken. Het Westen moet in plaats daarvan harder werken om de financieringsstromen naar ISIS aan te scherpen, met name door te voorkomen dat oliemaatschappijen, en vooral Turkse tussenpersonen, handelen in ‘bloedolie’. Het bombarderen van konvooien van olievrachtwagens heeft ernstige gevolgen voor zowel het milieu als de mens; het zou effectiever zijn om de verkoop van ISIS-olie onmogelijk te maken. 3 Bovendien moet Washington hard optreden tegen de steun van zijn bondgenoten aan gewapende groeperingen, waaronder Al Qaeda en ISIS. De meeste analisten zijn het erover eens dat een groot deel van de financiering van ISIS en andere gewapende groepen uit Saoedi-Arabië komt; Of het nu uit officiële of niet-officiële bronnen komt, het Koninkrijk heeft zeker voldoende controle over zijn bevolking om een ​​einde te maken aan deze praktijk.

6. Verhoog de humanitaire bijdragen voor vluchtelingen en breid de hervestigingsverplichtingen uit. Westerse machten moeten hun humanitaire bijdragen aan de organisaties van de Verenigde Naties voor de miljoenen vluchtelingen en intern ontheemden zowel binnen Syrië als Irak, en die op de vlucht zijn, enorm vergroten. Er is dringend geld nodig, zowel in Syrië als in de omliggende landen. De VS en de EU hebben aanzienlijke bedragen toegezegd, maar een groot deel daarvan is niet daadwerkelijk ter beschikking gesteld aan de agentschappen, en er moet nog meer worden toegezegd en geleverd. Maar de crisis is niet alleen financieel. IPB stelt dat we de deuren van westerse landen veel wijder moeten openen voor vluchtelingen. Het is onaanvaardbaar dat Duitsland 800,000 mensen opvangt, terwijl andere landen – inclusief degenen die de oorlog in Irak in de eerste plaats hebben gepromoot – slechts een paar duizend accepteren, en sommigen, zoals Hongarije, botweg het concept van inter-Europese solidariteit en delen weigeren. De actie die wij voorstellen is niet simpelweg de actie die vereist wordt door normale menselijke solidariteit. Het is onze wettelijke verplichting als ondertekenaars van het Vluchtelingenverdrag. Hoewel we de politieke moeilijkheid van een dergelijk standpunt erkennen, gegeven de huidige publieke stemming, zijn de reacties van de rijke westerse landen eenvoudigweg ontoereikend. Er kunnen specifieke maatregelen worden genomen: er moeten bijvoorbeeld humanitaire corridors worden opgezet (met georganiseerd transport), zodat mensen die de oorlog ontvluchten niet opnieuw hun leven hoeven te riskeren op de Middellandse Zee. De winter staat voor de deur en we zullen nog veel meer tragische sterfgevallen zien, tenzij snel een nieuw beleid wordt aangenomen.

CONCLUSIE: Syrië is taai. Iedereen weet dat de politieke oplossing buitengewoon uitdagend is en lang zal duren. Toch is het juist wanneer de situatie het ernstigst is dat de onderhandelingen moeten worden voortgezet. Het feit dat sommige gesprekspartners onaanvaardbare daden hebben begaan, is geen reden om de gesprekken te staken.

Wij roepen op tot lokale en regionale wapenstilstanden, humanitaire pauzes en alle andere middelen waarmee de reddingsdiensten de burgerbevolking kunnen bereiken. Intussen dringen wij aan op een onmiddellijke verandering in het belangrijkste beleid, zoals het instellen van een wapenembargo aan alle partijen en het verwijderen van buitenlandse troepen uit het strijdgebied. Wij roepen ook op tot een herziening van alle sancties tegen Syrië, waarvan sommige de neiging hebben de burgerbevolking te bestraffen.

Tenslotte dringen wij er bij onze collega's in de bewegingen van het maatschappelijk middenveld op alle continenten op aan om hun mobilisaties in stand te houden en op te bouwen. De politici en diplomaten moeten weten dat de wereldopinie actie wil en geen verdere verlenging van dit verschrikkelijke bloedbad zal tolereren. Het winnen van de oorlog (door welke partij dan ook) is nu geen optie. Het gaat erom dat je er een einde aan maakt.