By David Swanson
Enkele van de meest misplaatste vragen die ooit door het menselijk brein zijn bedacht, hebben de vorm van “Maar hoe gebruik je geweldloosheid tegen . . . ?”
Vul bijvoorbeeld de blanco in met ISIS. Hoe gebruik je geweldloosheid tegen ISIS?
Nu moet je jezelf voorstellen met een mes op je keel terwijl je je er geweldloos tegen probeert te verzetten. Dan moet je in lachen uitbarsten.
Maar hoe zou je dat mes weerstaan? met geweld? Een bovenmenselijk wapenfeit van vechtsporten lijkt minstens zo onwaarschijnlijk te werken als spreken.
Maar echt mogelijk voordat het mes überhaupt bij je keel komt, zijn geweldloze acties zoals: stoppen met het bewapenen van ISIS-bondgenoten, stoppen met het toestaan van Amerikaanse bondgenoten om ISIS te financieren, stoppen met het inspireren van ISIS-rekrutering door mensen te bombarderen en meedogenloze regeringen te steunen, ophouden met destabiliseren landen door regeringen omver te werpen, te onderhandelen over een wapenembargo, te onderhandelen over een staakt-het-vuren, daadwerkelijke humanitaire hulp op gepaste schaal te verlenen, grenzen open te stellen voor vluchtelingen, te investeren in inspanningen om de klimaatchaos te stoppen, de rechtsstaat te versterken door bijvoorbeeld ras, het afschaffen van massavernietigingswapens en - natuurlijk - het gebruik van alle middelen van geweldloosheid als individu om dit beleid te creëren.
Of vul de lege plek in met Vladimir Poetin. Nu moet je je voorstellen dat Vladimir op je afkomt in een worstelwedstrijd, Russische vliegtuigen die duizenden kilometers van de Verenigde Staten langs de grens van Rusland vliegen en een atoombom die op je dak landt. Dan moet je in een vlaag van patriottisch gezang uitbarsten.
Maar hoe zou je Vladimir Poetin weerstaan met geweld? Hij worstelt niet echt met je. Het aanvallen van Russische vliegtuigen kan een daadwerkelijke aanval door het Russische leger uitlokken, en schieten op de atoombom die door het plafond komt, zal hem waarschijnlijk niet deactiveren. Maar feitelijk mogelijke stappen die zouden helpen zijn onder meer: de NAVO afschaffen, onderhandelen over ontwapeningsovereenkomsten, het beëindigen van buitenlandse oorlogen, het sluiten van buitenlandse bases, het versterken van de rechtsstaat door het goede voorbeeld te geven, enz.
Mijn favoriet is echter: "Maar hoe gebruik je geweldloosheid tegen een kernbom?" Voor deze hoeven we niet te verzinnen of te speculeren. We kunnen eenvoudig antwoorden: leer de acties van Michael Walli, Megan Rice en Greg Boertje-Obed, en ga erop uit en doe hetzelfde. Er zijn ook duizenden andere antwoorden. U kunt lobbyen voor het verdrag van 2017 om kernwapens te verbieden. U kunt aandringen op desinvestering van kernwapens. Je kunt geschiedenis leren. U kunt artikelen zoals deze schrijven. Maar een centraal antwoord zou moeten zijn: doe iets zoals Walli, Rice en Boertje-Obed doen.
De acties van die drie staan centraal in een nieuw boek van Dan Zak genaamd Almachtig: moed, weerstand en existentieel gevaar in het nucleaire tijdperk. Het boek geeft een overzicht van de nuttige geschiedenis van de ontwikkeling van de bom en van het verzet ertegen, inclusief de katholieke arbeidersbeweging, van kernproeven en menselijke experimenten, en van recente ontwikkelingen op het gebied van ontwapening, bewapening en activisme. Maar het boek neemt als uitgangspunt de geweldloze ploegscharenactie waaraan Michael, Megan (uitgesproken als MEE-gan) en Greg deelnamen op 28 juli 2012 in de Y-12 kernwapenfaciliteit in Oak Ridge, Tennessee. Hun actie heeft dit boek duidelijk al geïnspireerd, net als veel andere berichtgeving en veel ander activisme - met, naar ik hoop, nog veel meer in het verschiet.
Deze drie activisten baanden zich onopgemerkt een weg door de omliggende bossen en een aantal hekken naar het hart van de Y-12-faciliteit. Ze schilderden vredesboodschappen met graffiti, vergoten bloed en protesteerden tegen de creatie van kernwapens. Dat ze bejaard waren en een van hen een non was de overweldigende focus van de resulterende berichtgeving in de media. Dat de Verenigde Staten nucleaire faciliteiten hebben die worden beheerd door volkomen incompetente particuliere bedrijven die rijk zijn aan belastinggeld, maar de wereld in gevaar brengen, was een secundair maar ook belangrijk aandachtspunt. De verstandige bewaker die een escalatie van de situatie vermeed, werd tot zondebok gemaakt en ontslagen. Vermoedelijk zijn er nu veranderingen aangebracht, zodat gigantische stapels bomklaar uranium worden bewaakt met op zijn minst een fractie van de zorg die wordt besteed aan het lastigvallen van u voordat u aan boord van een vliegtuig stapt.
Michael, Megan en Greg werden berecht wegens sabotage of wat de rechter een 'federale misdaad van terrorisme' noemde. Ze werden veroordeeld, gevangengezet en vrijgelaten toen dat vonnis later werd vernietigd. Ze hebben beloofd hun activisme voort te zetten.
Ondertussen biedt het boek dat ze inspireerden een rijke geschiedenis waarvan we ons allemaal bewust moeten zijn.
Wist je dat middelbare scholieren die de inferno's voor Hiroshima en Nagasaki voorbereidden, werd verteld en vermoedelijk geloofden dat ze ijs aan het maken waren?
Wist je dat Oak Ridge meer dan 22,000 mensen in dienst had toen FDR stierf en Duitsland zich overgaf, en dat puur bureaucratisch momentum elke overweging om de creatie van een atoombom te stoppen, blokkeerde?
Zak's boek bevat juweeltjes uit de poëzie van de Berrigans en bondgenoten: “We willen ook de dodelijke leugen uitdagen die door GE wordt verspreid met het motto 'We brengen goede dingen tot leven'. Als fabrikant van het Mark 12A-re-entry-voertuig bereidt GE zich eigenlijk voor om goede dingen ter dood te brengen.
Slechts af en toe komt de achtergrond van de auteur als een Washington Post verslaggever (in tegenstelling tot een lid van de vredesbeweging waarover hij schrijft) langskomen. Hij vertelt bijvoorbeeld over een moment waarop 'de oppositie tegen de oorlog in Vietnam zijn akelige hoogtepunt bereikte'. Hij suggereert herhaaldelijk dat Vladimir Poetin in zijn eentje de Koude Oorlog opnieuw heeft opgestart zonder enige bijdrage van de Amerikaanse regering of de NAVO. Hij beweert dat Noord-Korea "geleid is door een opeenvolging van gekken". En zijn rapportage op zes verschillende plaatsen over de mening van anderen over de vraag of de kernwapens op Hiroshima en Nagasaki werkelijk nodig waren om de oorlog te beëindigen, zou baat hebben gehad bij de toevoeging van zijn eigen stem over de kwestie (ervan uitgaande dat hij wist dat het bombardement was niet nodig).
Toch is dit een prachtig boek geïnspireerd door nog meer prachtig activisme. We zouden meer van beide moeten hebben.
