Door Jon Mitchell, 10 april 2018
Van Portside
Tijdens hun 10-daagse verblijf hebben de leden van Prutehi Litekyan: Red Ritidian - Monaeka Flores, Stasia Yoshida en Rebekah Garrison - namen deel aan sit-in-demonstraties en gaven een reeks lezingen waarin de overeenkomsten tussen Guam en Okinawa werden uitgelegd.
De Japanse prefectuur Okinawa herbergt 31 Amerikaanse bases, die 15 procent van het hoofdeiland beslaan. Op het Amerikaanse grondgebied van Guam bezit het ministerie van Defensie 29 procent van het eiland – meer dan de lokale overheid, die slechts 19 procent bezit. En als het Amerikaanse leger zijn zin krijgt, zal zijn aandeel daar snel groeien.
Momenteel zijn de Japanse en Amerikaanse regeringen van plan dit te doen verplaatsen ongeveer 4,000 mariniers van Okinawa naar Guam - een stap, zo beweren de autoriteiten, die de militaire last op Okinawa zal verminderen. Tokio is ook begonnen met het teruggeven van land dat momenteel door het Amerikaanse leger wordt gebruikt, maar alleen als er elders op het eiland nieuwe faciliteiten worden gebouwd.
Tijdens hun bezoek aan Japan zagen de drie inwoners van Guam met eigen ogen met welke problemen lokale bewoners worden geconfronteerd.
Een gezamenlijke eis
In de kleine gemeenschap van Takae - ongeveer 140 inwoners - ontmoetten ze bewoners Ashimine Yukine en Isa Ikuko, die uitlegden hoe het leven was naast het Jungle Warfare Training Center van de mariniers, een uitgestrekte faciliteit van 35 vierkante kilometer die ooit een proeftuin was voor Agent Orange en later gevorderd door Oliver North.
In 2016, legden de bewoners uit, mobiliseerde Tokio ongeveer 800 oproerpolitie om de bouw van nieuwe Amerikaanse helikopterplatforms in het gebied te forceren.
"Het hele eiland is een militair oefenterrein", legt Isa uit. “Hoezeer we de Japanse regering ook vragen om dingen te veranderen, er verandert niets. Amerikaanse militaire helikopters en visarenden vliegen dag en nacht laag. Bewoners trekken weg.”
In 2017 waren dat er 25 ongevallen met Amerikaanse militaire vliegtuigen in Japan - gestegen van 11 vorig jaar. Veel van deze hebben plaatsgevonden op Okinawa. In oktober vorig jaar stortte een CH-53E-helikopter neer en brandde af in de buurt van Takae.
De inwoners van Guam hebben ook een bezoek gebracht aan Henoko, waar de Japanse regering is begonnen met voorbereidende werkzaamheden voor een enorme nieuwe Amerikaanse militaire installatie ter vervanging van de Amerikaanse luchtmachtbasis Futenma, in Ginowan. De basis zal worden gebouwd door Oura Bay, een gebied met een enorme biodiversiteit, te storten.
Buurtbewoners demonstreren al bijna 14 jaar tegen het plan. De drie inwoners van Guam voegden zich bij Okinawanen tijdens hun dagelijkse sit-in buiten de plaats van de nieuwe basis.
“Ik heb respect voor de bejaarde Okinawa-demonstranten die naar Henoko gaan om te sit-in. Ze worden tot drie keer per dag fysiek verwijderd door de oproerpolitie”, legt Yoshida uit. "In sommige opzichten had ik medelijden met de politie die opdracht had gekregen om deze dappere oudere Okinawanen, die oud genoeg zijn om hun grootouders te zijn, te verwijderen."
De Guam-bezoekers voegden zich vervolgens bij de Takae-bewoners in Tokio, waar ze een gezamenlijke verklaring indienden bij het Japanse Ministerie van Defensie en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Het eisen van een einde aan de bouw van nieuwe USMC-faciliteiten op de twee eilanden, dit is de eerste keer dat een dergelijke verklaring is ingediend.
Een gedeelde geschiedenis...
Later, tijdens een symposium aan de Tokyo University of Science, legden de inwoners van Guam en Okinawa de overeenkomsten tussen de twee eilanden uit.
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog veroverde het Pentagon land op beide eilanden om militaire infrastructuur aan te leggen.
Op Guam nam het leger bijvoorbeeld land in Ritidian over en nam bezit van de familie van Flores. Op Okinawa werden in de jaren vijftig meer dan 1950 inwoners - meer dan een derde van de bevolking van het hoofdeiland - onteigend door landinbeslagnames. Een groot deel van dat land is nog steeds bezet door Amerikaanse militaire of Japanse Self-Defense Forces-bases.
Beide eilanden zijn al tientallen jaren besmet door militaire operaties.
Op Okinawa is de drinkwatervoorziening nabij Kadena Air Baseis vervuild met PFOS, een stof die voorkomt in blusschuim en die in verband wordt gebracht met ontwikkelingsstoornissen en kanker. Op de Andersen Air Base van Guam heeft de EPA meerdere bronnen van besmetting geïdentificeerd en er bestaat bezorgdheid over de drinkwateraquifer van het eiland die in gevaar is.
Amerikaanse veteranen beweren dat beide eilanden ook wijdverbreid gebruik van Agent Orange hebben ervaren - beweert het Pentagon ontkent.
"We hebben op jonge leeftijd veel leiders verloren door deze giftigheid", zei Flores tegen het publiek in Tokio, daarbij verwijzend naar de hoge percentages kanker en diabetes op haar eiland.
… En een gedeeld cadeau
Militaire besmetting op Guam lijkt te verergeren met de komst van duizenden mariniers. Er zijn plannen om bouw een nieuwe schietbaan in de buurt van een natuurreservaat in Ritidian. Als dit wordt gerealiseerd, zal het gebied worden vervuild door naar schatting 7 miljoen munitie per jaar - en al het bijbehorende lood en chemische drijfgassen.
Ook politiek gezien zijn beide eilanden lange tijd gemarginaliseerd door hun respectievelijke vasteland.
Tijdens de Amerikaanse bezetting van Okinawa (1945 - 1972) werden de inwoners bestuurd door een Amerikaanse militaire opzichter, en vandaag de dag negeert Tokio nog steeds de lokale eisen voor het sluiten van basissen. Hoewel inwoners van Guam Amerikaanse paspoorten hebben en Amerikaanse belastingen betalen, ontvangen ze slechts beperkte federale financiering, hebben ze geen stemvertegenwoordiging in het Congres en kunnen ze niet stemmen bij presidentsverkiezingen.
“We worden behandeld als tweederangsburgers in ons eigen thuisland. We hebben geen stem in het proces om mariniers naar Guam te verplaatsen”, legt Flores uit.
Garrison, oorspronkelijk afkomstig uit Californië, kent de gevaren van militarisme maar al te goed. Ze vertelde het publiek in Tokio hoe haar grootvader had gevochten in de Slag om Okinawa en daardoor aan PTSS leed. Bij zijn terugkeer in de Verenigde Staten werd hij alcoholist en stierf enkele jaren later.
"We moeten opkomen voor al deze eilandgemeenschappen die lijden onder militarisering", zei ze.
~~~~~~~~~
Jon Mitchel is een correspondent voor Okinawa Times. In 2015 ontving hij de Foreign Correspondents' Club of Japan Freedom of the Press Award for Lifetime Achievement voor zijn berichtgeving over mensenrechtenkwesties - waaronder militaire besmetting - op Okinawa.
