door David Swanson, 6 oktober 2017
De Nobelprijs voor de vrede werd uitgereikt vrijdag aan de International Campaign for the Abolition of Nuclear Weapons (ICAN) — luister twee jaar geleden naar mijn radioshow met een van ICAN's leiders hier.
Het is denkbaar dat sommige Amerikanen door deze onderscheiding nu leren over het nieuwe verdrag dat het bezit van kernwapens verbiedt.
Aan dit verdrag is jaren gewerkt. Afgelopen zomer waren 122 landen het eens over de taal ervan, waaronder deze woorden:
Elke Staat die Partij is verbindt zich ertoe om onder geen enkele omstandigheid:
(a) Kernwapens of andere nucleaire explosiemiddelen ontwikkelen, testen, produceren, vervaardigen, anderszins verwerven, in bezit hebben of er een voorraad van maken;
(b) het direct of indirect overdragen aan welke ontvanger dan ook van kernwapens of andere nucleaire explosiemiddelen of controle over dergelijke wapens of explosieven;
(c) het direct of indirect ontvangen van de overdracht van of controle over kernwapens of andere nucleaire explosiemiddelen;
(d) Kernwapens of andere nucleaire explosiemiddelen gebruiken of dreigen te gebruiken;
(e) op enigerlei wijze iemand helpen, aanmoedigen of ertoe aanzetten deel te nemen aan activiteiten die krachtens dit Verdrag voor een Staat die partij is, verboden zijn;
(f) hulp vragen of ontvangen, op welke manier dan ook, van wie dan ook om deel te nemen aan activiteiten die ingevolge dit Verdrag verboden zijn voor een Staat die Partij is;
(g) Het stationeren, installeren of inzetten van kernwapens of andere nucleaire explosiemiddelen op zijn grondgebied of op elke plaats onder zijn jurisdictie of controle toestaan.
Niet slecht, toch? Dit verdrag is een soort berisping voor de nucleair bewapende naties, voornamelijk de Verenigde Staten en Rusland, die de bestaande wet schenden, die hen verplicht te werken aan ontwapening. Deze nieuwe wet vereist dat elk land helemaal geen kernwapens bezit. Het is ook een correctie op de aanvullende huidige schending, uniek voor de Verenigde Staten, van het plaatsen van kernwapens die zogenaamd bij hen horen in andere landen, namelijk Nederland, België, Duitsland, Italië en Turkije, die allemaal over Amerikaanse kernwapens beschikken.
Al in de afgelopen week, sinds het nieuwe verdrag ter ondertekening werd opengesteld, hebben 53 landen het ondertekend en 3 geratificeerd. Zodra 50 het hebben geratificeerd, wordt het kernwapenverbod wet en worden de overtreders vogelvrij verklaard. U kunt er bij de Amerikaanse regering op aandringen om zich aan te sluiten, zich bij de wereld aan te sluiten, de rechtsstaat te steunen en het voortbestaan van de mensheid te bevorderen hier.
De New York Times suggereert al dat de keuze van de winnaar door het Nobelcomité op de een of andere manier verband houdt met de wetteloosheid van Noord-Korea. Het is echter vermeldenswaard dat de enige nucleair bewapende natie ter wereld (er zijn er negen, de landen met “Amerikaanse” wapens niet meegerekend) die afgelopen oktober stemde om het nieuwe verdrag tot stand te brengen, Noord-Korea was. Natuurlijk heeft Noord-Korea in het Trump-tijdperk niet ondertekend of geratificeerd en het is onwaarschijnlijk dat dit zal gebeuren. Maar ik durf er sterk op te wedden dat Noord-Korea dat ook zou doen als slechts één bepaald ander land ermee instemde.
Achter deze onderscheiding schuilt jarenlang werk van gewone mensen die strijden voor het voortbestaan van het leven op aarde. En achter hun ontvangst van de onderscheiding kan een andere strijd schuilgaan waar maar weinigen van hebben gehoord. Ik verwijs naar de campagne geleid door Fredrik Heffermehl om het Nobelcomité te overtuigen zich te houden aan het wettelijke mandaat van het testament van Alfred Nobel, het document dat de prijs in het leven heeft geroepen. Het persbericht aankondigen de prijs van dit jaar bevat deze sleutelparagraaf:
“De beslissing om de Nobelprijs voor de Vrede voor 2017 toe te kennen aan de Internationale Campagne voor de Afschaffing van Kernwapens heeft een stevige basis in het testament van Alfred Nobel. Het testament specificeert drie verschillende criteria voor het toekennen van de Vredesprijs: het bevorderen van broederschap tussen naties, het bevorderen van ontwapening en wapenbeheersing en het houden en bevorderen van vredescongressen. ICAN zet zich krachtig in voor nucleaire ontwapening. ICAN en een meerderheid van VN-lidstaten hebben bijgedragen aan broederschap tussen naties door de Humanitarian Pledge te steunen. En door zijn inspirerende en innovatieve steun aan de VN-onderhandelingen over een verdrag dat kernwapens verbiedt, heeft ICAN een belangrijke rol gespeeld bij het tot stand brengen van wat in onze tijd gelijk staat aan een internationaal vredescongres.”
Dit is precies goed, en erg nieuw. Het is ook precies waartoe rechtszaken en publieke lobby de commissie onder druk hebben gezet.
Feit is dat we een nieuwe prijs nodig hebben, los van de vredesprijs, voor 'algemeen goede dingen'. Als iemand voorstelt dat Colin Kaepernick de Nobelprijs voor de vrede krijgt voor zijn protest tegen racisme, zou het mogelijk moeten zijn een prijs te noemen die hij moet krijgen, in plaats van zichzelf als racist te bestempelen omdat hij erop wijst dat Kaepernick niets heeft gedaan om in aanmerking te komen voor de vredesprijs. Of als Malala Yousafzai daadwerkelijk de prijs krijgt voor het promoten van onderwijs, of Al Gore voor het verzet tegen de vernietiging van het klimaat, dan zouden we moeten kunnen zeggen: “Nee, nee. Dat zijn prachtige dingen. Geef die mensen de General Nice Stuff Prize. De vredesprijs is wettelijk verplicht om te gaan naar degenen die zich inzetten voor vrede en ontwapening.”
Nu, de prijs was bedoeld voor individuen, niet voor organisaties, maar zelfs Heffermehl eist geen naleving van dat detail. Sterker nog, voor wat volgens mij de eerste keer is, is de prijs nu gegaan naar een genomineerde die Heffermehl aanbevolen als onder degenen die geschikt zijn volgens de criteria in het testament. Is dit onderdeel van een trend? Dat is niet zo duidelijk. Recente winnaars zijn onder meer een militaristische president van Columbia voor het onderhandelen over een vredesverdrag (maar zonder zijn partners in dat verdrag), een groep die een geweldloze revolutie organiseerde in Tunesië, de op een na grootste oorlogsstokers en wapenhandelaars ter wereld in de vorm van de Europese Unie, een president van de VS die 8 landen heeft gebombardeerd en oorlogsvoering met drones heeft ontwikkeld tot het punt dat de VN oorlog in plaats van vrede tot de norm heeft verklaard, en andere nogal dubieuze winnaars - maar ook een organisatie die chemische wapens wil elimineren, een diplomatiek ingestelde voormalige president van Finland, enz.
Het doel van de wil, niet opgenomen in de drie criteria, maar duidelijk gemaakt door Nobel, was om financiering te verstrekken voor werkzaamheden aan de drie criteria. Dus prijzengeld geven aan de EU, die tien keer zoveel geld had kunnen hebben door gewoon wat minder wapens te kopen, of het aan beroemde, rijke presidenten en politici geven, lijkt niet juist. Maar door het aan ICAN te geven, lijkt het eindelijk door te hebben wat het doel van de Nobelprijs voor de vrede was. Drie hoeraatjes voor iemand die iets goed doet in deze wereld!
