Door Michail Gorbatsjov, Tijd.
De wereld van vandaag wordt overweldigd door problemen. Beleidsmakers lijken verward en ten einde raad.
Maar geen enkel probleem is vandaag urgenter dan de militarisering van de politiek en de nieuwe wapenwedloop. Stoppen en achteruitrijden dit verwoestende ras moet onze topprioriteit zijn.
De huidige situatie is te gevaarlijk.
Er worden meer troepen, tanks en pantserwagens naar Europa gebracht. NATO en Russian troepen en wapens die vroeger op afstand werden ingezet, worden nu dichter bij elkaar geplaatst, alsof ze van dichtbij schieten.
Terwijl de staatsbegrotingen moeite hebben om de essentiële sociale behoeften van mensen te financieren, nemen de militaire uitgaven toe. Er is gemakkelijk geld te vinden voor geavanceerde wapens waarvan de vernietigende kracht vergelijkbaar is met die van massavernietigingswapens; voor onderzeeërs waarvan het enkele salvo in staat is een half continent te verwoesten; voor raketverdedigingssystemen die de strategische stabiliteit ondermijnen.
Politici en militaire leiders klinken steeds strijdlustiger en defensiedoctrines gevaarlijker. Commentatoren en tv-persoonlijkheden sluiten zich aan bij het oorlogszuchtige refrein. Het lijkt allemaal alsof de wereld zich voorbereidt op oorlog.
Het had anders kunnen zijn
In de tweede helft van de jaren tachtig hebben we samen met de VS een proces op gang gebracht om kernwapens te verminderen en de nucleaire dreiging te verminderen. Zoals Rusland en de VS meldden aan de Non-proliferatieverdrag-toetsingsconferentie, is inmiddels 1980% van de kernwapens die tijdens de jaren van de Koude Oorlog zijn verzameld, ontmanteld en vernietigd. De veiligheid van niemand is verminderd en het gevaar van een nucleaire oorlog als gevolg van een technische storing of een ongeval is verminderd.
Dit werd vooral mogelijk gemaakt door het besef van de leiders van de grote kernmachten dat een kernoorlog onaanvaardbaar is.
In november 1985, op de eerste top in Genève verklaarden de leiders van de Sovjet-Unie en de VS: een nucleaire oorlog kan niet worden gewonnen en mag nooit worden uitgevochten. Onze twee naties zullen niet streven naar militaire superioriteit. Deze verklaring werd wereldwijd met een zucht van verlichting ontvangen.
Ik herinner me een Politburo bijeenkomst in 1986 waar de verdedigingsdoctrine werd besproken. Het voorgestelde concept bevatte de volgende taal: "Reageer op een aanval met alle beschikbare middelen." Leden van het politburo maakten bezwaar tegen deze formule. Allen waren het erover eens dat kernwapens maar één doel mogen dienen: het voorkomen van oorlog. En het uiteindelijke doel zou een wereld zonder kernwapens moeten zijn.
Het doorbreken van de vicieuze cirkel
Vandaag lijkt de nucleaire dreiging echter opnieuw reëel. De betrekkingen tussen de grote mogendheden gaan al enkele jaren van kwaad tot erger. De pleitbezorgers van wapenopbouw en het militair-industrieel complex wrijven zich in de handen.
We moeten uit deze situatie ontsnappen. We moeten de politieke dialoog hervatten die gericht is op gezamenlijke besluiten en gezamenlijk optreden.
Men is van mening dat de dialoog gericht moet zijn op terrorismebestrijding. Dit is inderdaad een belangrijke, dringende taak. Maar als kern van een normale relatie en uiteindelijk partnerschap is het niet genoeg.
De focus moet weer komen te liggen op het voorkomen van oorlog, het uitfaseren van de wapenwedloop en het verkleinen van wapenarsenalen. Het doel moet zijn overeenstemming te bereiken, niet alleen over de niveaus en plafonds van kernwapens, maar ook over raketverdediging en strategische stabiliteit.
In de moderne wereld moeten oorlogen worden verboden, omdat geen van de mondiale problemen waarmee we worden geconfronteerd, kan worden opgelost door oorlog - armoede niet, noch het milieu, migratie, bevolkingsgroei of tekorten aan hulpbronnen.
De eerste stap nemen
Ik dring er bij de leden van de VN-Veiligheidsraad, de instantie die de primaire verantwoordelijkheid voor draagt, op aan internationale vrede en veiligheid - om de eerste stap te zetten. Concreet stel ik voor dat een Veiligheidsraad, bijeen op het niveau van de staatshoofden, een resolutie aanneemt waarin staat dat een nucleaire oorlog onaanvaardbaar is en nooit mag worden uitgevochten.
Ik denk dat het initiatief om een dergelijke resolutie aan te nemen, moet komen van Donald Trump en Vladimir Poetin – de presidenten van twee naties die standhouden 90% van 's werelds nucleaire arsenalen en dragen daarom een bijzondere verantwoordelijkheid.
President Franklin D. Roosevelt zei ooit dat een van de belangrijkste vrijheden vrijheid van angst is. Tegenwoordig wordt de last van angst en de stress van het dragen ervan door miljoenen mensen gevoeld, en de belangrijkste reden daarvoor is militarisme, gewapende conflicten, de wapenwedloop en het nucleaire zwaard van Damocles. De wereld van deze angst bevrijden betekent mensen vrijer maken. Dit moet een gemeenschappelijk doel worden. Veel andere problemen zouden dan gemakkelijker op te lossen zijn.
De tijd om te beslissen en te handelen is nu.
Michail Gorbatsjov was de president van de Sovjet-Unie en is de auteur van Het nieuwe Rusland.
