Terwijl ik doorwerk een campagne om oorlog af te schaffen, het is nuttig en gewaardeerd dat een columnist voor een van de meest effectieve oorlogsbevorderende instellingen ter wereld, de New York Times, op zondag hardop mijmerend waarom er in de wereld nog steeds oorlogen worden gevoerd.
Paul Krugman wees terecht op de destructieve aard van oorlogen, zelfs voor hun overwinnaars. Hij presenteerde op bewonderenswaardige wijze de inzichten van Norman Angell die erachter kwam dat oorlog meer dan een eeuw geleden economisch niet lonend was. Maar Krugman kwam niet veel verder dan dat, zijn enige voorstel om oorlogen uit te leggen die door rijke landen werden uitgevochten, was politiek gewin voor de oorlogsmakers.
Robert Parry heeft erop gewezen de onjuistheid van Krugmans pretentie dat Vladimir Poetin de oorzaak is van problemen in Oekraïne. Men zou ook vraagtekens kunnen plaatsen bij de bewering van Krugman dat George W. Bush zijn herverkiezing in 2004 werkelijk 'gewonnen' had, gezien wat er gebeurde bij het tellen van de stemmen in Ohio.
Ja, inderdaad, heel veel dwazen zullen zich verenigen rond elke hoge functionaris die oorlog voert, en het is goed dat Krugman daar op wijst. Maar het is ronduit bizar voor een econoom om te klagen over de kosten (voor de VS) van de Amerikaanse oorlog tegen Irak die mogelijk $ 1 biljoen kunnen bedragen, en zich er niet van bewust te zijn dat de Verenigde Staten elk jaar ongeveer $ 1 biljoen uitgeven aan voorbereidingen voor een oorlog via basisprogramma's. routinematige militaire uitgaven - zelf economisch destructief, maar ook moreel en fysiek destructief.
Wat drijft de uitgaven waarvan Eisenhower waarschuwde dat ze oorlogen zouden veroorzaken? Winsten, gelegaliseerde omkoping en een cultuur die voornamelijk zoekt naar de oorzaken van oorlog bij de 95 procent van de mensheid die dramatisch minder in oorlogsvoering investeert dan de Verenigde Staten.
Krugman doet economisch gewin af als alleen relevant voor de interne oorlogen van arme landen, maar legt niet uit waarom Amerikaanse oorlogen zich concentreren in olierijke gebieden. "Ik ben bedroefd", schreef Alan Greenspan, "dat het politiek onhandig is om te erkennen wat iedereen weet: de oorlog in Irak gaat grotendeels over olie." Zoals Krugman ongetwijfeld weet, wordt de stijgende olieprijs niet betreurd iedereen, en de hoge kosten van wapens zijn geen nadeel vanuit het perspectief van wapenmakers. Oorlogen zijn economisch niet voordelig voor samenlevingen, maar ze verrijken individuen wel. Datzelfde principe staat centraal bij het verklaren van het optreden van de Amerikaanse regering op elk ander gebied dan oorlog; waarom zou oorlog anders zijn?
Geen enkele oorlog, en zeker niet de instelling als geheel, heeft een enkele simpele verklaring. Maar het is zeker waar dat als Irak's belangrijkste exportproduct broccoli was, er geen oorlog in 2003 zou zijn geweest. Het is ook mogelijk dat als oorlogswinsten illegaal waren en voorkomen, er geen oorlog zou zijn geweest. Het is ook mogelijk dat als de Amerikaanse cultuur oorlogszuchtige politici en/of de New York Times eerlijk rapporteerde over oorlog, en/of het Congres er een gewoonte van had gemaakt oorlogsmakers af te zetten, en/of campagnes werden door de overheid gefinancierd, en/of de Amerikaanse cultuur vierde geweldloosheid in plaats van geweld, dan zou er geen oorlog zijn geweest. Het is ook mogelijk dat als George W. Bush en/of Dick Cheney en een paar anderen psychologisch gezonder waren geweest, er geen oorlog was geweest.
We moeten op onze hoede zijn voor het creëren van de veronderstelling dat er altijd rationele berekeningen achter oorlogen zitten. Het feit dat we ze nooit helemaal kunnen vinden, is vrijwel zeker geen gebrek aan verbeeldingskracht, maar een onwil om het irrationele en kwaadaardige gedrag van onze politieke functionarissen te erkennen. Wereldoverheersing, machismo, sadisme en machtswellust dragen in belangrijke mate bij aan de discussies van oorlogsplanners.
Maar wat maakt oorlog gebruikelijk in bepaalde samenlevingen en niet in andere? Uitgebreid onderzoek suggereert dat het antwoord niets te maken heeft met economische druk of de natuurlijke omgeving of andere onpersoonlijke krachten. Het antwoord is eerder culturele acceptatie. Een cultuur die oorlog accepteert of viert, zal oorlog hebben. Iemand die oorlog afwijst als absurd en barbaars, zal vrede kennen.
Als Krugman en zijn lezers oorlog beginnen te beschouwen als een beetje archaïsch, als iets dat uitleg behoeft, kan dat alleen maar goed nieuws zijn voor de beweging om oorlogvoering af te schaffen.
De volgende grote sprong zou eerder kunnen komen als we allemaal de wereld even proberen te zien vanuit het perspectief van iemand buiten de Verenigde Staten. Het idee dat de VS Irak niet zouden moeten bombarderen, klinkt immers alleen maar als een ontkenning dat er een grote crisis in Irak is die snelle actie vereist, voor mensen die veronderstellen dat crises bommen nodig hebben om ze op te lossen - en de meeste van die mensen, volgens sommigen toeval, lijken in de Verenigde Staten te wonen.
