ដោយ៖ Cathy Breen, Voices for Creative Nonviolence
ខ្ញុំបានសរសេរជាញឹកញាប់អំពីមិត្តភៀសខ្លួនអ៊ីរ៉ាក់របស់យើង និងកូនប្រុសច្បងរបស់គាត់ពីទីក្រុងបាកដាដ។ ខ្ញុំនឹងហៅពួកគេថា Mohammed និង Ahmed ។ ពួកគេបានធ្វើទារុណកម្មជើងហោះហើរកាលពីឆ្នាំមុនពីទីក្រុងបាកដាដទៅកាន់តំបន់ Kurdistan និងបន្ទាប់មកឆ្លងកាត់ប្រទេសទួរគី។ ពួកគេនៅលើកោះក្រិកចំនួនបី មុនពេលមានការអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេបន្តដំណើររបស់ពួកគេ។ ពួកគេបានឆ្លងកាត់ប្រទេសជាច្រើននៅពេលព្រំដែនត្រូវបានបិទ។ ទីបំផុតពួកគេបានទៅដល់គោលដៅរបស់ពួកគេនៅចុងខែកញ្ញា 2015។ ប្រទេសហ្វាំងឡង់។
ដោយបានរស់នៅជាមួយគ្រួសារនេះនៅទីក្រុងបាកដាដ ខ្ញុំមានមុខភរិយា និងកូនៗនីមួយៗមុនខ្ញុំ។ ខាងក្រោមនេះគឺជារូបថតកូនពីរនាក់របស់ Mohammed ។
ជាទូទៅ ខ្ញុំប្រើពាក្យរបស់ Mohammed ដោយដកស្រង់គាត់នៅក្នុងនិទានរឿងមនុស្សទីមួយ។ គាត់បានប្រាប់ពីដំណើរជីវិតដ៏អស់សង្ឃឹមរបស់ពួកគេកាលពីជាងមួយឆ្នាំមុន។ ពួកគេបានទៅប្រទេសហ្វាំងឡង់ដោយសង្ឃឹមថាមានជនភៀសខ្លួនតិចជាងមុននឹងធ្វើដំណើរមកទល់ពេលនេះ ដើម្បីឲ្យពួកគេទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោនលឿនជាងមុន និងត្រូវបានជួបជុំជាមួយគ្រួសាររបស់ពួកគេ ភរិយារបស់លោក Mohammed និងកូនប្រាំមួយនាក់ផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។ រួមជាមួយនឹងមិត្តភ័ក្តិមួយក្រុមតូច Kathy Kelly និងខ្ញុំអាចទៅលេងពួកគេនៅប្រទេសហ្វាំងឡង់ក្នុងរដូវរងាដ៏ត្រជាក់កាលពីខែមករាកន្លងទៅនេះ។ យើងអាចនាំពួកគេរយៈពេលពីរបីថ្ងៃពីជំរុំទៅកាន់ទីក្រុង Helsinki ជាទីដែលពួកគេត្រូវបានទទួលយ៉ាងកក់ក្តៅពីប្រជាជនហ្វាំងឡង់ជាច្រើនដែលចូលរួមក្នុងចលនាសន្តិភាព អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងចំណោមពួកគេ។
នៅចុងខែមិថុនា លោក Mohammed បានសរសេរពួកយើងអំពីការធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងការខកចិត្តក្នុងចំណោមជនភៀសខ្លួននៅក្នុងជំរុំរបស់ពួកគេ ខណៈដែលពួកគេជាច្រើនត្រូវបានបដិសេធមិនទទួលសិទ្ធិជ្រកកោន។ គាត់បានសរសេរថា សូម្បីតែជនភៀសខ្លួនអ៊ីរ៉ាក់មកពី Fallujah, Ramadi និង Mosel ក៏ទទួលបានការបដិសេធដែរ។ “ខ្ញុំមិនដឹងថាខ្ញុំនឹងធ្វើអ្វីប្រសិនបើខ្ញុំទទួលបានចម្លើយមិនល្អ។ សម្រាប់បីសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ មានតែចម្លើយមិនល្អនឹងមកដល់»។ បន្ទាប់មកនៅចុងខែកក្កដាបានលេចមកនូវព័ត៌មានដ៏រន្ធត់ថាករណីផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ត្រូវបានបដិសេធ។
“ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំទទួលបានការសម្រេចចិត្តផ្នែកអន្តោប្រវេសន៍ ដែលករណីរបស់ខ្ញុំត្រូវបានបដិសេធ។ ខ្ញុំ និង Ahmed មិនត្រូវបានស្វាគមន៍មកកាន់ហ្វាំងឡង់ទេ។ អរគុណសម្រាប់អ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលអ្នកបានធ្វើ។ នៅថ្ងៃបន្ទាប់គាត់បានសរសេរម្តងទៀត។ “ថ្ងៃនេះជាថ្ងៃមួយដែលធ្ងន់បំផុតក្នុងជីវិតរបស់ខ្ញុំ។ អ្នកទាំងអស់គ្នា កូនប្រុសរបស់ខ្ញុំ បងប្អូនជីដូនមួយរបស់ខ្ញុំ និងខ្លួនខ្ញុំ... យើងគ្រាន់តែនៅស្ងៀម។ យើងមានការភ្ញាក់ផ្អើលពីការសម្រេចចិត្ត។ បាត់បង់ប្អូនប្រុស ជាប់គុក២ឆ្នាំ ចាប់ពង្រត់ ធ្វើទារុណកម្ម បាត់បង់ផ្ទះ ឪពុកម្តាយ ឪពុកក្មេក សំបុត្រគំរាមសម្លាប់ និងប៉ុនប៉ងធ្វើឃាត។ សាច់ញាតិជាង ៥០ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់។ តើខ្ញុំត្រូវផ្តល់អ្វីទៀតសម្រាប់ពួកគេដើម្បីជឿខ្ញុំ? រឿងតែមួយគត់ដែលខ្ញុំភ្លេចគឺត្រូវដាក់សំបុត្រមរណភាពរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្ញុំកំពុងត្រូវបានគេសម្លាប់។ ខ្ញុំមិនដឹងថាត្រូវប្រាប់អ្វីដល់ប្រពន្ធកូនរបស់ខ្ញុំ [នៅក្រុងបាកដាដ]»។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក យើងបានដឹងហើយថា ប្រទេសហ្វាំងឡង់កំពុងផ្តល់កន្លែងស្នាក់នៅដល់តែ 10% នៃអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនប៉ុណ្ណោះ។ ការអំពាវនាវកំពុងដំណើរការ ហើយមនុស្សជាច្រើនបានសរសេរសំបុត្រជំនួសលោក Mohammed ។ វាមិនច្បាស់ទេថាសំណើរបស់គាត់នឹងត្រូវបានទទួលយក។
ទន្ទឹមនឹងនោះ ស្ថានការណ៍នៅអ៊ីរ៉ាក់ និងនៅទីក្រុងបាកដាដ កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ទាក់ទងនឹងការផ្ទុះប្រចាំថ្ងៃ ការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាត ការធ្វើឃាត ការចាប់ពង្រត់ ក្រុម ISIS ប៉ូលីស សកម្មភាពកងទ័ព និងកងជីវពល។ ប្រពន្ធរបស់គាត់រស់នៅក្នុងតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាល និងងាយរងគ្រោះ។ បងប្រុសរបស់គាត់ដែលធ្លាប់រស់នៅជាមួយការគប់ដុំថ្មនោះ ត្រូវភៀសខ្លួនជាមួយគ្រួសាររបស់គាត់កាលពីប៉ុន្មានខែមុន ដោយសារការគម្រាមសម្លាប់។ នេះបានធ្វើឱ្យប្រពន្ធនិងកូនរបស់ Mohammed ដោយគ្មានការការពារ។ ក្នុងអំឡុងពេលបុណ្យរ៉ាម៉ាដាន Mohammed បានសរសេរថា "ស្ថានភាពពិតជាគួរឱ្យភ័យខ្លាចក្នុងអំឡុងពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ។ ប្រពន្ធខ្ញុំមានគម្រោងយកកូនទៅភូមិម្តាយនាងក្នុងអំឡុងពេល EID ប៉ុន្តែនាងបានលុបចោលគំនិតនេះ»។ ក្នុងឱកាសមួយទៀត គាត់បានសរសេរថា “ប្រពន្ធខ្ញុំបារម្ភខ្លាំងណាស់ចំពោះកូនប្រុសច្បងទីពីររបស់យើង ខ្លាចគេចាប់ពង្រត់។ នាងគិតចង់ផ្លាស់ពីភូមិ។ ថ្ងៃនេះយើងឈ្លោះគ្នាយ៉ាងខ្លាំង ពេលដែលនាងស្តីបន្ទោសខ្ញុំ ដោយប្រាប់ខ្ញុំថា ខ្ញុំថាយើងនឹងជួបជុំគ្នាវិញ។ ក្នុងរយៈពេល 6 ខែ"។
នៅក្នុងឱកាសថ្មីៗនេះមានបុរសពាក់ឯកសណ្ឋានប្រដាប់អាវុធពីរនាក់បានមកផ្ទះរបស់ Mohammed ដើម្បីស្វែងរកព័ត៌មានអំពី Mohammed និង Ahmed ។ Mohammed បានសរសេរថា "កាលពីម្សិលមិញនៅ 5am ផ្ទះនេះត្រូវបានវាយឆ្មក់ដោយមន្ត្រីយោធាប្រដាប់អាវុធក្នុងឯកសណ្ឋាន។ ប្រហែលជាប៉ូលីស? ប្រហែលជាកងជីវពល ឬ ISIS? វាពិបាកក្នុងការស្រមៃមើលពីភាពភ័យខ្លាចនៃប្រពន្ធ និងកូនដែលគ្មានទីពឹងរបស់ Mohammed ដែលកូនពៅមានអាយុត្រឹមតែ 3 ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ វាពិបាកក្នុងការស្រមៃមើលការភ័យខ្លាចរបស់ Mohammed និង Ahmed នៅឆ្ងាយណាស់។ ពេលខ្លះប្រពន្ធរបស់ Mohammed បានលាក់កូនប្រុសច្បងនៅលើដើមត្រែងដោយផ្ទះរបស់ពួកគេ ដោយខ្លាចគាត់នឹងត្រូវបានជ្រើសរើសដោយកម្លាំងដោយ ISIS ឬកងជីវពល! នាងក៏មានការភ័យខ្លាចក្នុងការបញ្ជូនកូនទៅសាលាដែរ ព្រោះស្ថានភាពសន្តិសុខមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់។ នាងខឹង Mohammed ភ័យខ្លាច និងមិនយល់ពីមូលហេតុដែលពួកគេមិនបានជួបជុំគ្នាវិញបន្ទាប់ពីរយៈពេលមួយឆ្នាំ។
ថ្មីៗនេះ Mohammed បានផ្ញើអ៊ីមែលថា "និយាយដោយស្មោះត្រង់ Cathy រាល់យប់ខ្ញុំគិតអំពីការត្រលប់មកផ្ទះវិញហើយបញ្ចប់ការជជែកវែកញែកទាំងនេះ។ ការរស់នៅឆ្ងាយពីកូនជាទីស្រលាញ់របស់អ្នកពិតជាពិបាកណាស់។ ប្រសិនបើខ្ញុំត្រូវគេសម្លាប់ជាមួយគ្រួសារខ្ញុំ នោះអ្នករាល់គ្នានឹងយល់ថាហេតុអ្វីបានជាយើងត្រូវចាកចេញ ហើយការប្រកែកគ្នានឹងត្រូវបញ្ចប់។ សូម្បីតែជនអន្តោប្រវេសន៍ហ្វាំងឡង់ក៏នឹងយល់ថាអ្វីដែលខ្ញុំប្រាប់ពួកគេជាការពិត។ ប៉ុន្តែនៅព្រឹកបន្ទាប់ ខ្ញុំបានប្តូរចិត្ត ហើយសម្រេចចិត្តរង់ចាំការសម្រេចចុងក្រោយរបស់តុលាការ»។
“ជារៀងរាល់យប់ ខ្ញុំខ្លាចព័ត៌មាននៅព្រឹកបន្ទាប់ពីគ្រួសាររបស់ខ្ញុំ។ កូនស្រីរបស់ខ្ញុំបានសួរខ្ញុំតាមទូរស័ព្ទកាលពីសប្តាហ៍មុនថា "ប៉ា តើពេលណាយើងអាចរស់នៅជាមួយគ្នាម្តងទៀត។ ឥឡូវនេះខ្ញុំអាយុ ១៤ ឆ្នាំហើយ ហើយអ្នកបានទៅឆ្ងាយណាស់»។ នាងបានបំបែកបេះដូងខ្ញុំ»។
ប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ គាត់បានសរសេរថា "ខ្ញុំសប្បាយចិត្តណាស់ ព្រោះទឹកកកបានរលាយរវាងប្រពន្ធខ្ញុំ និងខ្ញុំ"។ កូនប្រុសតូចរបស់គាត់អាយុ៦ឆ្នាំ និងកូនស្រីពៅអាយុ៨ឆ្នាំបានទៅរៀននៅថ្ងៃនេះ។ ប្រពន្ធខ្ញុំក្លាហានណាស់… គាត់សម្រេចចិត្តចំណាយថ្លៃឡានសាលាសម្រាប់កូនៗទាំងអស់។ នាងបាននិយាយថា “ខ្ញុំជឿលើព្រះ ហើយខ្ញុំនឹងបញ្ជូនកូនទៅប្រថុយ”។
ខ្ញុំតែងតែសួរខ្លួនឯងថាតើ Mohammed ក្រោកពីដំណេកនៅពេលព្រឹកយ៉ាងដូចម្តេច? តើលោកនិងភរិយាអាចប្រឈមមុខនឹងថ្ងៃនោះដោយរបៀបណា? ភាពក្លាហាន ជំនឿ និងភាពធន់របស់ពួកគេ បំផុសគំនិតខ្ញុំ ជំរុញខ្ញុំ និងរុញខ្ញុំឱ្យចេញពីគ្រែរបស់ខ្ញុំនៅពេលព្រឹក។
