ដោយ Michael Kessler
នៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1970 ខ្ញុំបានបង្រៀនវិទ្យាល័យនៅ Louisville រដ្ឋ Kentucky ។ នាយកដ្ឋានសិក្សាសង្គមបានសម្រេចចិត្តផ្តល់វគ្គសិក្សាដោយផ្អែកលើសៀវភៅរបស់ Alvin Toffler ដែលមានចំណងជើងថា Future Shock ។ ដោយសារខ្ញុំជាមនុស្សតែម្នាក់គត់ក្នុងចំណោមពីរនាក់នៅក្នុងនាយកដ្ឋានរបស់ខ្ញុំ ដែលសូម្បីតែអានសៀវភៅ និងជាមនុស្សម្នាក់ដែលមានឆន្ទៈក្នុងការបង្រៀនវគ្គសិក្សានោះ ខ្ញុំបានទទួលការងារធ្វើ។ ថ្នាក់រៀនមានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងជាមួយសិស្ស ហើយបានបើកទ្វារឆ្ពោះទៅរកជីវិតថ្មីទាំងមូលសម្រាប់ខ្ញុំ។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ ខ្ញុំត្រូវបានគេណែនាំកាន់តែច្រើនឡើងអំពីគ្រោះថ្នាក់ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងភពផែនដីរបស់យើង និងដំណោះស្រាយដ៏គួរឱ្យរំភើបដើម្បីជួបពួកគេ។ ដូច្នេះហើយ ខ្ញុំបានចាកចេញពីថ្នាក់រៀន ហើយសម្រេចចិត្តបង្កើតវិធីដើម្បីពង្រីក និងធ្វើឱ្យរាងកាយនៃចំណេះដឹងនេះកាន់តែស៊ីជម្រៅ ជាមួយនឹងឱកាសទាំងអស់ក្នុងចំណោមប្រជាជនទូទៅនៃពិភពលោក។
ពីការងាររបស់ Toffler ខ្ញុំត្រូវបានដឹកនាំយ៉ាងលឿនទៅកាន់ស្នាដៃរបស់ Albert Einstein និង R. Buckminster Fuller ។ មុនពេល Einstein ពិភពលោកបានដំណើរការលើមូលដ្ឋាននៃប្រពៃណីដែលបង្កើតរូបភាពនៃការពិតរបស់យើង។ ការងាររបស់ Fuller បានលាតត្រដាងថា ការពិតនៃទំនៀមទំលាប់ទាំងនេះហួសសម័យ ដោយសារការផ្ទុះព័ត៌មានដែលបង្កឡើងដោយ Einstein ។
ដូចសតវត្សផ្សេងទៀតមុនយើង សតវត្សទី 20 បានក្លាយជាពេលវេលានៃការផ្លាស់ប្តូរពីវិធីនៃការគិតមួយទៅវិធីមួយទៀត។ គោលបំណងនៃការងារនេះគឺដើម្បីជួយដល់ភពផែនដីក្នុងការយល់ដឹងអំពីលក្ខណៈនៃការផ្លាស់ប្តូរនេះ និងដើម្បីបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ពីសារៈសំខាន់នៃតួនាទីរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗនៅក្នុងលទ្ធផលជោគជ័យរបស់វា។
Fuller បានចំណាយពេលជាង 50 ឆ្នាំនៃជីវិតរបស់គាត់ដើម្បីអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាដោយផ្អែកលើវិទ្យាសាស្ត្ររបស់ Einstein ។ លោកបានសន្និដ្ឋានថា ប្រសិនបើយើងប្រើគោលការណ៍នៃសកលលោកពិតប្រាកដក្នុងការរចនាបច្ចេកវិទ្យារបស់យើង យើងអាចបង្កើតសង្គមពិភពលោកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភដែលរស់នៅដោយសន្តិភាពជាមួយបរិស្ថាន ជាជាងការចំណាយបច្ចុប្បន្នរបស់វា។
ខ្ញុំបានបង្កើតផ្លូវមួយដើម្បីផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាននេះ។ Global Nation របស់យើងគឺជាការបង្រៀន/សិក្ខាសាលាដោយប្រើការសន្ទនា និងស្លាយ។ កម្មវិធីនេះគ្របដណ្តប់ការផ្លាស់ប្តូរការពិតរបស់ Einstein/Fuller និងឥទ្ធិពលរបស់វាទៅលើប្រពៃណីសំខាន់ៗចំនួនបួន៖ រូបវិទ្យា ជីវវិទ្យា សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ។ ខ្ញុំប្រើទាំងបួននេះ ដើម្បីធ្វើជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃអ្វីដែលយើងហៅថាការពិត។
បន្ទាប់ពីធ្វើបទបង្ហាញបាឋកថាជុំវិញសហរដ្ឋអាមេរិក និងក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី អង់គ្លេស អាល្លឺម៉ង់ អូទ្រីស ស្វីស ហូឡង់ អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ ខ្ញុំបានយកដំបូន្មានពីមនុស្សជាច្រើនដាក់ក្នុងសៀវភៅ៖ សៀវភៅដែលសរសេរដោយសាមញ្ញ ភាសាដើម្បីបង្ហាញវាដល់ពេលហើយដើម្បីបង្កើតប្រជាជាតិមួយពី "ប្រទេស" នៃផែនដី។
សព្វថ្ងៃនេះ "ប្រទេស" ទាំងអស់ត្រូវប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ដែលលើសពីកម្រិតនៃការគិតជាតិរបស់យើង។ អ្វីដែលយើងប្រឆាំង ជាពិសេសទាក់ទងនឹងបរិស្ថាន គំរាមកំហែងដល់យើងជាសត្វមានជីវិតនៅលើភពផែនដី។ ការបន្តភាពស្មោះត្រង់ចំពោះគំនិតចាស់នៃការពិតទាំងនេះបានបង្កើតបញ្ហាដែលពិតជាអាចបញ្ចប់ជីវិតទាំងអស់នៅលើផែនដី។
ប្រសិនបើយើងកំពុងប្រឈមមុខនឹងការគម្រាមកំហែងជាសាកល នោះវាគ្រាន់តែជាការសមហេតុសមផលក្នុងការបង្កើតមធ្យោបាយសកលដើម្បីដោះស្រាយជាមួយពួកគេ។ អ្វីដែលត្រូវការនេះបើយោងតាម Einstein, Fuller និងអ្នកដទៃទៀតគឺការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលពិភពលោកដែលមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាប្រជាជាតិសកល។
អ្នកខ្លះនិយាយថាអង្គការសហប្រជាជាតិបានមកទីនេះរួចហើយដើម្បីដោះស្រាយសំណួរពិភពលោក។ ទោះជាយ៉ាងណា អង្គការសហប្រជាជាតិមិនអាចធ្វើបានត្រឹមត្រូវនោះទេ។ នៅឆ្នាំ 1783 ប្រជាជាតិអាមេរិកថ្មីបានបង្កើតប្រព័ន្ធរដ្ឋាភិបាលដូចអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្លួន។ គុណវិបត្តិចម្បងនៃរដ្ឋាភិបាលប្រភេទនេះគឺថាខ្លួនមិនមានអំណាចក្នុងការគ្រប់គ្រង។ រដ្ឋសមាជិកនីមួយៗរក្សាសេរីភាពបុគ្គលរបស់ខ្លួនពីប្រព័ន្ធ។ រដ្ឋនីមួយៗសម្រេចចិត្តថាតើខ្លួននឹងគោរពតាមការសម្រេចចិត្តរបស់សភា។ រដ្ឋាភិបាលមិនមានអំណាចគ្រប់គ្រងដោយច្បាប់។
ស្ថានភាពដូចគ្នានេះមានជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ។ “ប្រទេស” នីមួយៗមានអំណាចក្នុងការស្តាប់បង្គាប់ ឬមិនអើពើនឹងអ្វីដែលអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រេច។ ជាមួយនឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏ដូចជាទម្រង់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកឆ្នាំ 1783 សមាជិកនីមួយៗមានអំណាចជាងរដ្ឋាភិបាលកណ្តាល លុះត្រាតែរដ្ឋាភិបាលធ្វើសកម្មភាពដោយអំណាចបង្រួបបង្រួម។
នៅឆ្នាំ 1787 ប្រជាជាតិអាមេរិកបានសម្រេចចិត្តថា ខ្លួនត្រូវតែមានរដ្ឋាភិបាលដែលមានអំណាចបង្រួបបង្រួម ប្រសិនបើប្រជាជាតិនេះត្រូវរស់រានមានជីវិត។ រដ្ឋដាច់ដោយឡែក ដូចជា "ប្រទេស" នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បានចាប់ផ្តើមមានការខ្វែងគំនិតគ្នា ដែលគំរាមកំហែងឈានទៅដល់ការបើកសង្រ្គាម។ ស្ថាបនិកនៃប្រព័ន្ធអាមេរិកឆ្នាំ 1783 បានជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុង Philadelphia ដើម្បីបង្កើតប្រព័ន្ធរដ្ឋាភិបាលមួយផ្សេងទៀត។
ពួកគេបានសន្និដ្ឋានភ្លាមៗថា ក្តីសង្ឃឹមតែមួយគត់របស់ពួកគេក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជាតិ គឺបង្កើតរដ្ឋាភិបាលជាតិ ដើម្បីគ្រប់គ្រង “ប្រទេស” តាមច្បាប់។ ពួកគេបានសរសេររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីផ្តល់សិទ្ធិអំណាចផ្លូវច្បាប់ដល់រដ្ឋាភិបាលជាតិថ្មី ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហារបស់ជាតិទាំងមូល។ បន្ទាត់បើករបស់វានិយាយវាទាំងអស់ថា "យើងប្រជាជនដើម្បីបង្កើតសហជីពដ៏ល្អឥតខ្ចោះ ... "
សព្វថ្ងៃនេះស្ថានភាពក៏ដូចគ្នាដែរ លើកលែងតែបញ្ហាជាសកល។ ដូចប្រជាជាតិអាមេរិកវ័យក្មេងឆ្នាំ 1787 ដែរ ពួកយើងជាពលរដ្ឋនៃពិភពលោកត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធដោយបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងយើងទាំងអស់គ្នា ប៉ុន្តែយើងមិនមានរដ្ឋាភិបាលពិតប្រាកដដើម្បីដោះស្រាយជាមួយពួកគេ។ អ្វីដែលត្រូវការពេលនេះគឺការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលពិភពលោកពិតមួយដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាពិភពលោកពិតប្រាកដ។
ដូចដែលអ្នកឃើញ សារបន្ទាត់ខាងក្រោមគឺថា តាមពិតមិនមាន "ប្រទេស" ទេ។ នៅពេលអ្នកមើលភពផែនដីរបស់យើងពីចម្ងាយ មិនមានបន្ទាត់ចំនុចតូចៗនៅលើផ្ទៃដែលមាន "ប្រទេស" នៅម្ខាង និង "ប្រទេស" បរទេសនៅម្ខាងទៀត។ មានតែភពតូចមួយរបស់យើងទេដែលស្ថិតនៅក្នុងលំហដ៏ធំទូលាយ។ យើងមិនរស់នៅក្នុង "ប្រទេស" ទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គំនិតនេះរស់នៅលើយើងជាប្រពៃណីហួសសម័យ។
ក្នុងអំឡុងពេលដែល "ប្រទេស" ទាំងអស់នេះត្រូវបានបង្កើតឡើង នរណាម្នាក់បានបង្កើតពាក្យស្នេហាជាតិ ដើម្បីពិពណ៌នាអំពីភាពស្មោះត្រង់ចំពោះជាតិរបស់អ្នក លើភាពស្មោះត្រង់ចំពោះរដ្ឋរបស់អ្នក។ វាត្រូវបានផ្អែកលើពាក្យឡាតាំងសម្រាប់ "ប្រទេស" ហើយភ្លាមៗនោះវាបានឆក់យកបេះដូងនិងគំនិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាតិថ្មី។ ក្រោមទង់ជាតិ និងចម្រៀងមនោសញ្ចេតនា អ្នកស្នេហាជាតិបានស៊ូទ្រាំនឹងការលំបាកណាមួយ រួមទាំងការស្លាប់ផងដែរ សម្រាប់ "ប្រទេស" របស់ពួកគេ។
ខ្ញុំឆ្ងល់ថាអ្វីទៅជាពាក្យស្មោះត្រង់ចំពោះភពផែនដី? រកមិនឃើញក្នុងវចនានុក្រមទេ ខ្ញុំបានយកឫសក្រិចនៃពាក្យ "ផែនដី" មកលុប ហើយបង្កើតពាក្យថា era-cism (AIR'-uh-cism)។ គំនិតនៃភាពស្មោះត្រង់នៃភពផែនដីកំពុងចាប់ផ្តើមរីកដុះដាលពាសពេញពិភពលោក ហើយមនុស្សរាប់លាននាក់កំពុងស៊ូទ្រាំនឹងទុក្ខលំបាកគ្រប់បែបយ៉ាង រួមទាំងសេចក្តីស្លាប់ ដើម្បីសុខុមាលភាពនៃជាតិពិតរបស់យើង គឺផែនដី។
សំណួរចំបងគឺ៖ តើអ្វីជាតួនាទីដែលយើងជាបុគ្គលកំពុងលេង? តើយើងជាផ្នែកមួយនៃបញ្ហា ឬជាផ្នែកនៃដំណោះស្រាយ? យើងមានពេលវេលាខ្លីប៉ុណ្ណោះក្នុងការសម្រេចចិត្តថាតើយើងនឹងឈានទៅអនាគតនៃសន្តិភាព និងវិបុលភាពដែលគ្មានគូប្រៀប ឬឈានដល់ការផុតពូជ។