Η συνεχιζόμενη και αδικαιολόγητη δίωξη του Τζούλιαν Ασάνζ

Από τον Andy Worthington, 10 Σεπτεμβρίου 2020

Από Δημοφιλή αντίσταση

Ένας εξαιρετικά σημαντικός αγώνας για την ελευθερία του Τύπου διεξάγεται αυτή τη στιγμή στο Old Bailey στο Λονδίνο, όπου τη Δευτέρα ξεκίνησαν ακροάσεις τριών εβδομάδων σχετικά με την προτεινόμενη έκδοση στις ΗΠΑ του Τζούλιαν Ασάνζ, του ιδρυτή του WikiLeaks. Το 2010 και το 2011, το WikiLeaks δημοσίευσε έγγραφα που διέρρευσαν από ένα υπηρετικό μέλος του αμερικανικού στρατού — τον Μπράντλεϊ, τώρα Τσέλσι Μάνινγκ — που αποκάλυψαν στοιχεία για εγκλήματα πολέμου δεσμεύεται από τις ΗΠΑ και, στην περίπτωση του συγκεκριμένου τομέα εμπειρογνωμοσύνης μου, το Γκουαντάναμο.

Οι αποκαλύψεις του Γκουαντάναμο περιέχονταν σε απόρρητους στρατιωτικούς φακέλους που αφορούσαν σχεδόν όλους τους 779 άνδρες που κρατούνταν στη φυλακή από τον στρατό των ΗΠΑ από τότε που άνοιξε τον Ιανουάριο του 2002, κάτι που για πρώτη φορά αποκάλυψε ρητά πόσο βαθιά αναξιόπιστα ήταν τα υποτιθέμενα στοιχεία εναντίον των κρατουμένων, πολλά από αυτά είχαν γίνει από ψευδείς κρατούμενους που είχαν κάνει ψευδείς δηλώσεις εναντίον τους. Συνεργάστηκα με το WikiLeaks ως συνεργάτης μέσων ενημέρωσης για την απελευθέρωση των αρχείων του Γκουαντάναμο και η περίληψη της σημασίας των αρχείων μπορεί να βρεθεί στο άρθρο που έγραψα όταν πρωτοδημοσιεύτηκαν με τίτλο: Το WikiLeaks αποκαλύπτει μυστικά αρχεία του Γκουαντάναμο, αποκαλύπτει την πολιτική κράτησης ως κατασκευή ψεμάτων.

Πρέπει να προσθέσω ότι είμαι ένας από τους μάρτυρες υπεράσπισης και θα εμφανιστώ στο δικαστήριο κάποια στιγμή τις επόμενες εβδομάδες για να συζητήσω τη σημασία των φακέλων του Γκουαντάναμο. Δείτε αυτήν την ανάρτηση από τον Kevin Gosztola του Shadowproof που απαριθμεί όσους συμμετέχουν, μεταξύ των οποίων ο καθηγητής Noam Chomsky, ο Jameel Jaffer, ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Knight First Amendment στο Πανεπιστήμιο Columbia, οι δημοσιογράφοι John Goetz, Jakob Augstein, Emily Dische-Becker και Sami Ben Garbia, δικηγόροι Eric Lewis και Barry Sondros που εξέταζε ιατρό στο C. Πρεσβεία της Adorian, όπου έζησε για σχεδόν επτά χρόνια μετά τη διεκδίκηση ασύλου το 2012.

Η υπόθεση υπεράσπισης (βλ εδώ και  εδώ) και η εισαγγελική υπόθεση (βλ εδώ) έχουν διατεθεί από Γέφυρες για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, η οποία «εργάζεται για την εκπαίδευση του κοινού και των βασικών ενδιαφερομένων σχετικά με τις απειλές κατά της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη τη σφαίρα του σύγχρονου ψηφιακού ρεπορτάζ», και η οργάνωση παρέχει επίσης καταθέσεις μαρτύρων όπως και όταν εμφανίζονται οι μάρτυρες — μέχρι σήμερα, ο Αμερικανός καθηγητής ραδιοτηλεοπτικής δημοσιογραφίας Mark Feldstein (βλ. εδώ και  εδώ), ο δικηγόρος Clive Stafford Smith, ο ιδρυτής της Reprieve (βλ εδώ), Paul Rogers, καθηγητής ειρηνικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μπράντφορντ (βλ εδώ), και Trevor Timm του Ιδρύματος Ελευθερίας του Τύπου (βλ εδώ).

Παρ' όλα αυτά - και τις επόμενες εβδομάδες μαρτυριών ειδικών - η ωμή αλήθεια είναι ότι αυτές οι ακροάσεις δεν θα έπρεπε να γίνονται καθόλου. Κατά τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που διέρρευσε ο Manning, το WikiLeaks ενεργούσε ως εκδότης και, ενώ στις κυβερνήσεις προφανώς δεν αρέσει να δημοσιεύονται στοιχεία σχετικά με τα μυστικά και τα εγκλήματά τους, μία από τις καθοριστικές διαφορές μεταξύ μιας υποτιθέμενης ελεύθερης κοινωνίας και μιας δικτατορίας είναι ότι, σε μια ελεύθερη κοινωνία, όσοι δημοσιεύουν έγγραφα που επικρίνουν τις κυβερνήσεις τους δεν τιμωρούνται με νόμιμα μέσα. Στις ΗΠΑ, η Πρώτη Τροποποίηση του Συντάγματος των ΗΠΑ, η οποία εγγυάται την ελευθερία του λόγου, έχει σκοπό να αποτρέψει αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην περίπτωση του Τζούλιαν Ασάνζ.

Επιπλέον, στη δημοσίευση των εγγράφων που διέρρευσε ο Μάνινγκ, ο Ασάνζ και το WikiLeaks δεν δούλευαν μόνοι τους. Αντίθετα, συνεργάστηκαν στενά με πολλές έγκριτες εφημερίδες, έτσι ώστε, αν υποτεθεί ότι ο Ασάνζ και το WikiLeaks είχαν εμπλακεί σε εγκληματική δραστηριότητα, τότε το ίδιο έκαναν και οι εκδότες και οι συντάκτες του New York Times, τη Washington Post, τη Κηδεμόνας και όλες οι άλλες εφημερίδες σε όλο τον κόσμο που συνεργάστηκαν με τον Ασάνζ για τη δημοσιοποίηση αυτών των εγγράφων, όπως εξήγησα όταν ο Ασάνζ συνελήφθη και κατηγορήθηκε για πρώτη φορά πέρυσι, σε άρθρα με τίτλο Υπερασπίσου τον Τζούλιαν Ασάνζ και το WikiLeaks: Η ελευθερία του Τύπου εξαρτάται από αυτό και  Σταματήστε την έκδοση: Εάν ο Τζούλιαν Ασάνζ είναι ένοχος για κατασκοπεία, το ίδιο είναι και οι New York Times, ο Guardian και πολλά άλλα μέσα ενημέρωσης, και, τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, σε άρθρο με τίτλο, Κάλεσμα προς τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης να υπερασπιστούν την ελευθερία του Τύπου και να αντιταχθούν στην προτεινόμενη έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ.

Η υποτιθέμενη βάση των ΗΠΑ για τη δίωξη του Ασάνζ είναι ο νόμος περί κατασκοπείας του 1917, ο οποίος έχει επικριθεί ευρέως. Έκθεση για το 2015 από το Αμερικανικό Κέντρο PEN που βρέθηκε, όπως Wikipedia εξήγησε ότι «σχεδόν όλοι οι μη κυβερνητικοί εκπρόσωποι από τους οποίους πήραν συνέντευξη, συμπεριλαμβανομένων ακτιβιστών, δικηγόρων, δημοσιογράφων και πληροφοριοδοτών, «πίστευαν ότι ο νόμος περί κατασκοπείας είχε χρησιμοποιηθεί ακατάλληλα σε υποθέσεις διαρροής που έχουν συνιστώσα δημόσιου συμφέροντος». ανατριχίλα της ελευθερίας του λόγου» και ένα «κακό όχημα για τη δίωξη των διαρρήξεων και των καταγγελιών»».

Ο Πρόεδρος Ομπάμα είχε σκεφτεί να ζητήσει την έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ, αλλά είχε καταλήξει σωστά στο συμπέρασμα ότι κάτι τέτοιο θα αποτελούσε μια άνευ προηγουμένου και απαράδεκτη επίθεση στην ελευθερία του Τύπου. Όπως εξήγησε ο Charlie Savage στο α New York Times άρθρο όταν κατηγορήθηκε ο Ασάνζ, η κυβέρνηση Ομπάμα είχε «ζυγίσει την κατηγορία του κ. Ασάνζ, αλλά απέρριψε αυτό το βήμα από φόβους ότι θα παγώσει την ερευνητική δημοσιογραφία και ότι θα μπορούσε να καταρριφθεί ως αντισυνταγματικό».

Ο Ντόναλντ Τραμπ και η κυβέρνησή του, ωστόσο, δεν είχαν τέτοιους ενδοιασμούς και όταν αποφάσισαν να προχωρήσουν σε αίτημα έκδοσης για τον Ασάνζ, η βρετανική κυβέρνηση επέτρεψε την περιφρόνησή της για τον ιδρυτή του WikiLeaks να παρακάμψει αυτό που θα έπρεπε να ήταν η δική της υπεράσπιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης να δημοσιεύουν υλικό που είναι προς το κοινό συμφέρον, .

Παρά την πολύ προφανή επίθεση στην ελευθερία του Τύπου που αντιπροσωπεύει η υπόθεση Ασάνζ, η κυβέρνηση των ΗΠΑ - και, πιθανώς, οι υποστηρικτές της στη βρετανική κυβέρνηση - προσποιούνται ότι πρόκειται για εγκληματική δραστηριότητα εκ μέρους του Ασάνζ στην εξασφάλιση των πληροφοριών που δημοσιεύθηκαν αργότερα και περιφρόνηση για την ασφάλεια των ανθρώπων στα αρχεία των οποίων τα ονόματα αποκαλύφθηκαν.

Η πρώτη από αυτές τις κατηγορίες, που αποσφραγίστηκε την ημέρα της σύλληψης του Ασάνζ (11 Απριλίου πέρυσι), ισχυριζόταν ότι είχε προσπαθήσει να βοηθήσει τον Μάνινγκ να χακάρει έναν κυβερνητικό υπολογιστή για να αποφύγει τον εντοπισμό, μια κατηγορία με μέγιστη ποινή πενταετίας, η οποία είχε πράγματι συμπεριληφθεί στη δίκη του Μάνινγκ.

Ωστόσο, οι 17 κατηγορίες για κατασκοπεία κάλυψαν νέα εδάφη, «επικεντρωμένα», όπως το περιέγραψε ο Charlie Savage, «σε μια χούφτα αρχεία που περιείχαν ονόματα ατόμων που είχαν δώσει πληροφορίες στις Ηνωμένες Πολιτείες σε επικίνδυνα μέρη όπως οι εμπόλεμες ζώνες του Αφγανιστάν και του Ιράκ και αυταρχικά κράτη όπως η Κίνα, το Ιράν και η Συρία».

Όπως πρόσθεσε ο Savage, «Τα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρονται στο κατηγορητήριο κατά του κ. Assange χαρτογραφούνται σε πληροφορίες που παρουσίασαν οι στρατιωτικοί εισαγγελείς στη δίκη του στρατοδικείου του 2013 της κας Manning. Οι εισαγγελείς στην υπόθεσή της ισχυρίστηκαν επίσης ότι οι ενέργειές της έθεσαν σε κίνδυνο τους ανθρώπους των οποίων τα ονόματα αποκαλύφθηκαν στα έγγραφα όταν ο κ. Ασάνζ τα δημοσίευσε, αν και δεν παρουσίασαν στοιχεία ότι κάποιος σκοτώθηκε ως αποτέλεσμα».

Αυτό το τελευταίο σημείο θα έπρεπε, σίγουρα, να είναι κρίσιμο, αλλά ο Savage σημείωσε ότι ένας αξιωματούχος του υπουργείου Δικαιοσύνης «αρνήθηκε να πει εάν υπάρχουν τώρα τέτοια στοιχεία, αλλά τόνισε ότι οι εισαγγελείς θα έπρεπε να αποδείξουν στο δικαστήριο μόνο αυτό που λένε στο κατηγορητήριο: ότι η δημοσίευση έθετε ανθρώπους σε κίνδυνο».

Εάν εκδοθεί και διωχθεί επιτυχώς, ο Ασάνζ αντιμετωπίζει ποινή 175 ετών, κάτι που με θεωρεί εξωφρενικά υπερβολικό επειδή «έβαλα ανθρώπους σε κίνδυνο», αλλά όλα σχετικά με αυτήν την υπόθεση είναι υπερβολικά, κυρίως με τον τρόπο που η κυβέρνηση των ΗΠΑ αισθάνεται ότι δικαιούται να αλλάξει τους κανόνες όποτε θέλει.

Τον Ιούνιο, για παράδειγμα, οι ΗΠΑ απέσυραν το υπάρχον κατηγορητήριο και υπέβαλαν ένα νέο, με πρόσθετους ισχυρισμούς ότι ο Ασάνζ είχε προσπαθήσει να στρατολογήσει άλλους χάκερ - σαν να ήταν απολύτως φυσιολογική συμπεριφορά, όταν δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η υποβολή ενός υπερκείμενου κατηγορητηρίου.

Καθώς η ακρόαση για την έκδοση ξεκίνησε τη Δευτέρα, ο Mark Summers QC, ένας από τους δικηγόρους του Assange, χαρακτήρισε την παράδοση του κατηγορητηρίου «ανώμαλη, άδικη και ικανή να δημιουργήσει πραγματική αδικία». Όπως το Κηδεμόνας Εξήγησε, η Σάμερς είπε ότι το πρόσθετο υλικό «είχε εμφανιστεί ασυνήθιστα» και «παρουσίαζε επιπλέον ισχυρισμούς εγκληματικότητας που ισχυρίστηκε από μόνα τους μπορεί να είναι ξεχωριστοί λόγοι έκδοσης, όπως η κλοπή δεδομένων από τράπεζες, η απόκτηση πληροφοριών για τον εντοπισμό αστυνομικών οχημάτων και η υποτιθέμενη «βοήθεια σε έναν πληροφοριοδότη [Έντουαρντ Σνόουντεν»].

Όπως εξήγησε ο Σάμερς, «πρόκειται ουσιαστικά για ένα νέο αίτημα έκδοσης», το οποίο, είπε, «παρουσιάστηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα σε μια στιγμή που ο Ασάνζ «δεν επιτρέπεται» να μιλήσει στους δικηγόρους υπεράσπισης του». Είπε επίσης ότι ο Ασάνζ και οι δικηγόροι του πίστευαν ότι το πρόσθετο υλικό εισήχθη και ήταν μια πράξη απόγνωσης, επειδή «οι ΗΠΑ είδαν τη δύναμη της υπόθεσης υπεράσπισης και νόμιζαν ότι θα χάσουν». Ζήτησε από τη δικαστή Vanessa Baraitser «να «αποκλείσει» ή να απορρίψει τις καθυστερημένες επιπλέον κατηγορίες των ΗΠΑ» και επίσης προσπάθησε να καθυστερήσει την ακρόαση έκδοσης, αλλά ο δικαστής Baraitser αρνήθηκε.

Μένει να δούμε αν, καθώς εξελίσσεται η υπόθεση, όσοι υπερασπίζονται τον Ασάνζ θα καταφέρουν να πείσουν τον δικαστή να αρνηθεί το αίτημα έκδοσης των ΗΠΑ. Φαίνεται απίθανο, αλλά μια βασική πτυχή της συνθήκης έκδοσης είναι ότι δεν υποτίθεται ότι είναι για πολιτικά αδικήματα, παρόλο που αυτό φαίνεται να ισχυρίζεται στην πραγματικότητα η κυβέρνηση των ΗΠΑ, ιδιαίτερα μέσω της χρήσης του νόμου περί κατασκοπείας. Όπως εξήγησε ένας άλλος από τους δικηγόρους του Assange, ο Edward Fitzgerald QC, στο επιχείρημα υπεράσπισης, το οποίο έγραψε, η δίωξη του Assange «ακολουθείται για απώτερα πολιτικά κίνητρα και όχι καλή τη πίστη».

Όπως εξήγησε περαιτέρω, «Το αίτημα [των ΗΠΑ] επιδιώκει την έκδοση για ένα κλασικό «πολιτικό αδίκημα». Η έκδοση για πολιτικό αδίκημα απαγορεύεται ρητά από το άρθρο 4 παράγραφος 1 της αγγλοαμερικανικής συνθήκης έκδοσης. Ως εκ τούτου, συνιστά κατάχρηση της διαδικασίας αυτού του δικαστηρίου η απαίτηση από αυτό το δικαστήριο να εκδώσει βάσει της αγγλο-αμερικανικής συνθήκης κατά παράβαση των ρητών διατάξεων της συνθήκης».

Andy Worthington είναι ανεξάρτητος ερευνητής δημοσιογράφος, ακτιβιστής, συγγραφέας, φωτογράφο, κινηματογραφιστής και τραγουδιστής-τραγουδοποιός (ο τραγουδιστής και κύριος τραγουδοποιός για το συγκρότημα με έδρα το Λονδίνο Οι Τέσσερις Πατέρες, του οποίου η μουσική είναι διαθέσιμο μέσω Bandcamp).