O le Global Monroe Doctrine

Saunia e David Swanson, World BEYOND War, Setema 9, 2023

Saunoaga mo le sauniga lona lua a Kateri Peace Conference, Setema 9, 2023

I le lua selau tausaga talu ai i le masina o Tesema a sau, sa faia ai se lauga a se tama o le nuu mai lo’u nuu. I tausaga na sosoo ai na ave ai e le au popoto ma faipule se vaega o lena lauga, vaneina i le maamora, tutuina i pomu phosphorus paepae e faavavau, ma tatalo i ai a o lei faia fonotaga uma a le au fai sea. Na latou faaigoaina o le Monroe Doctrine. Na faia ai le faʻataʻitaʻiga, faʻaaoga soo e oʻo mai i lenei aso, o le filifilia o le mea sili ona leaga na fai mai ai se peresitene o Amerika ma faʻaalia e avea ma a latou aʻoaʻoga. E leai se mea i totonu o le tulafono a Amerika e uiga i le pule a le peresetene e fatu ai aʻoaʻoga, e itiiti ifo le malosi o tusitala nusipepa e faia ai, ae o tatou iinei.

Toeitiiti lava o tagata uma e taliaina aoaoga faavae. Toeitiiti lava o tagata uma e faafoliga o le afa o le Monroe Doctrine e uiga i le US o loʻo nofo i taua i Europa e leʻi tupu lava. O le afa o le faʻalapotopotoga faʻapolokiki a Amerika o loʻo faʻalauiloaina ma le mitamita le Monroe Doctrine, o lona uiga o le faʻatoʻilaloina o Latina Amerika, ma faʻalauteleina le lalolagi atoa. O le isi afa o loʻo faia le mea lava e tasi ae faʻaitiitia le mitamita ma aʻo faʻaalia i latou lava e tetee i le Monroe Doctine.

O le manatu e faapea e mafai e le Iunaite Setete ona pulea ma le faasausili le vaega o totoe o le Itulagi i Sisifo ua leva ona muamua atu i lona gafatia e faia ai, ma na mulimulitaia - e aofia ai ma aoaoga faavae a le peresetene mulimuli ane - faatasi ai ma le manatu o le isi vaega o le lalolagi o le a sosoo ai. O le US ma ana vaega o NATO o loʻo faia nei Aferika e tutusa, ma faʻatasi ai ma taunuuga tutusa. E fa'afefea ona fa'atautaia e nei atunu'u e leai ni a'upega po'o ni a'oa'oga a le militeri le tele o osofa'iga fa'aauupegaina ma a'oa'oina lelei? E le o se mea lilo foi i le lauga a Amerika; ua na'o le malamalama o se ata i tu ma aga a Aferika. O ia lava e fai mai se mea e uiga i le tua o se aganuu, ae e le o se aganuu i Aferika.

I le 200 foi tausaga talu ai i lenei tausaga, na tuu ai e le uo a Peresitene James Monroe, Faamasino Sili o le Faamasinoga Maualuga John Marshall le Mataupu Faavae o le Discovery i totonu o le tulafono a Amerika - o le aoaoga faavae e faapea o le malo o Amerika, e suitulaga i malo Europa, e mafai ona gaoia soo se fanua e le o ni Europa e manaʻo ai. . O Monroe o le taʻitaʻi militeri ma le mafanafana o ona aso ae masalo e le manaʻomia pe ana fai e se isi tagata e avea ma peresitene. O tagata na atiina ae le Monroe Doctrine na latou taʻuamiotonuina le malo ia i latou lava i manatu nei:

  1. O loʻo matou teteʻe i pulega faʻa-Europa, o lea e le mafai ai ona matou faia faiga faʻatupu.
  2. Soo se tasi e maua le avanoa e manaʻo e avea ma vaega o le Iunaite Setete, o lea matou te le faʻamalosia se mea i se tasi.
  3. O nei tagata o ni manu laiti po o ni tagata faapaupau valea e le iloa latou te mananao e avea ma vaega o le Iunaite Setete, o lea e tatau ai ona tatou faaali atu ia i latou.
  4. O ai tagata? E matua gaogao lava fanua.

O le tala i amioga a Amerika i le Setete o Niu Ioka i le taimi o le au peresitene o Monroe (1817 i le 1825) atonu e leai se ita na faia i Amerika Tutotonu i lalo o le fu'a o le Monroe Doctrine. O Monroe lava ia i le 1784 sa avea ma sui muamua o le Konekeresi o le Confederation e alu i "sisifo" ina ua ia faia se taamilosaga i le setete o Niu Ioka ma Penisilevania e suʻesuʻe pito o le malo. A o avea Monroe ma peresitene, o malo o tagata na fesoasoani i le Iunaite Setete i lana fouvalega na faamalosia e lafoai o latou fanua e lo latou "tama sili" o Peresitene Monroe, mo le manuia o kamupani aoga e pei o le Ogden Land Company, faafaigofieina e ala i le faaleleia o felauaiga faaonaponei. e pei o le Erie Canal (fausia i le va o le 1817 ma le 1825). I Ohaio, na taufaaleaga e le Iunaite Setete ia matai e faatau atu fanua. I Indiana, na tuliesea ai atunuu moni, i sisifo o le Misisipi. O le faia o le Mataupu Faavae o le Saili e pei o le tulafono o lona uiga e mafai e Monroe ma lana pule toto o Andrew Jackson ona ave fanua mai tagata e mafai ona faapea e le umia faaletulafono. Marshall mulimuli ane, i le 1831, o le a pule faasaga i le Cherokee Nation, ma taʻua ai le faʻaogaina o fasifuaitau e pei o le "tama sili" e fai mai ai o malo o Initia e fesoʻotaʻi ma le malo o Amerika o se "uarota" o le "tagata leoleo."

I lana tautalaga mataʻutia, na taʻusalaina ai e Peresitene Monroe taumafaiga a Rusia e fai mai teritori e le o ni Amerika o se ita faasaga i malo lelei o le malo ma se taufaamatau e faasalalauina faiga leaga a le malo. O le a iu lava ina avea ma "taunuuga iloga" o le Iunaite Setete e pulea le tele o Amerika i Matu, i se vaega e taofia ai Rusia mai ai. Afai o se tasi o nei mea e foliga masani, pe afai e te taia i le malosi o Rusiagate poʻo Iukureini Taua faʻasalalauga, e mafua ona o le aga masani - ua malepelepe i le taimi lena na faatoilaloina ai e le Soviets le Nazis, lea ua uma ona faʻasalaina i tatou. e faafoliga e lei tupu lava.

O lenei talaaga e mafai ona fesoasoani e faʻamatalaina pe aisea ua umi ai le vaʻaia o le filemu i le Iunaite Setete o loʻo tuputupu aʻe i le tetee i le taua i Ukraine.

Mai se vaaiga patino, e matua ese lava le umi tele. E leai se mea i loʻu olaga ua faia e sili atu e faateleina ai le lamatiaga o apocalypse faaniukilia nai lo le taua i Ukraine. E leai se mea o loʻo faia e faʻalavelave ai le galulue faʻatasi o le lalolagi i le tau, mativa, poʻo le leai o se fale. E itiiti mea o loʻo faia e pei o le tele o faʻaleagaina tuusaʻo i na eria, faʻaleagaina ai le siosiomaga, faaosofia fatu uta, fatuina miliona o tagata sulufaʻi. E ui o maliu ma manuʻa i Iraq na finau malosi i le aufaasālalau a Amerika mo le tele o tausaga, o loʻo i ai le taliaina lautele e faapea. maliu ma manuʻa i Iukureini ua lata i le afa miliona. E leai se auala e faitau sa'o ai pe fia ni ola na mafai ona faasaoina i le lalolagi atoa e ala i le teuina o le faitau selau o piliona i se mea e sili atu le poto nai lo lenei taua, ae o se vaega o lena mea e mafai. maeʻa fia ai i le Lalolagi.

O le vaiaso talu ai i le Times Niu Ioka matou te faitau e uiga i tagata o le nuu i Ukraine o latou suotosina ua avea ma auupega i o latou fanua mai le taua o loo i ai nei ma o loo oo mai lava i aso nei mai le Taua Lona Lua a le Lalolagi. E ui ina feula e tagata Rusia mea ma fasioti tagata e tatau ona malamalama o se mea mataʻutia pe mamalu e faalagolago po o fea o na taua e lua o se vaega, o mea oona ma lamatiaga o totoe i fanua e foliga tutusa i tagata o loʻo nonofo ai. O itu uma e lua o le taua o loʻo faʻaopoopoina pomu fuifui i le faʻafefiloi, ma o le itu a le US o loʻo faʻaopoopoina le uranium ua uma.

Mai se isi vaaiga, e manino lava le mafuaaga ua tele ai le taliaina o lenei taua. O auupega a Amerika, ae le o ola a Amerika. O se taua faasaga i se atunuu ua temoni i le aufaasālalau a Amerika mo le tele o tausaga ma seneturi, mo ana solitulafono moni ma mo tala fatu e pei o le faʻamalosia o Donald Trump ia i tatou. (E mafai ona ou malamalama e le manao e taʻutino na matou faia lena mea ia i matou lava.) O se taua faasaga i se osofaʻiga a Rusia i se atunuu laʻititi. Afai o le ae tetee i osofaiga a Amerika, aisea e te le tetee ai i se osofaiga a Rusia? Ioe. Ae o le taua e le o se tetee. O le fasi tele ma le faatafunaga.

O le fa'atonutonuina o fa'amoemoega lelei o se vaega o le afifi masani, ma o la tatou galuega le fesoasoani i tagata e va'ai i ai. O le faʻaumatia o Iraq na faʻatau atu i le Iunaite Setete mo le manuia o Iraqis. O le taua na sili ona manino le faaosofia i tausaga talu ai nei, i Ukraine, na faaigoaina "The Unprovoked War." US ma isi sisifo o faife'au, sipai, ma le au failotu vavalo mo le 30 tausaga o le solia o se folafolaga ma le faalauteleina o le NATO o le a taitai atu ai i le taua ma Rusia. Na musu Peresitene Barack Obama e faaauupegaina Iukureini, ma valoia o le faia faapea o le a taitai atu ai i le mea ua tatou i ai nei - e pei o Obama na vaai pea i ai ia Aperila 2022. Aʻo leʻi oʻo i le "Taua e le Faʻasalaina" sa i ai faʻamatalaga lautele a le au ofisa Amerika o loʻo finau e faapea o le faʻaosoosoina o le a le faʻaosoina se mea. "Ou te le faʻatauina lenei finauga e te iloa, matou te tuʻuina atu i Ukrainians ni auupega puipui o le a faʻaoso ai Putin," o le tala lea a Sen. Chris Murphy (D-Conn.) E mafai lava e se tasi ona faitau se RAND tala fautuaina le faia o se taua e pei o lenei e ala i ituaiga o faaosoosoga na fai mai senatoa e le faaosofia ai se mea.

Ae o le a se mea e mafai ona fai? E ita pe leai, e i ai sau osofa'iga mata'utia, fasioti tagata, solitulafono. Ae faapefea la? Ia, o oe nei iai leai se gataaga faʻamalosi, faatasi ai ma tausaga o le fasioti tagata po o taua faaniukilia. E te manaʻo e fai le mea e te mafaia e "fesoasoani" ai Iukureini, ae o le miliona o Ukrainians ua sosola, ma i latou ua nofo e feagai ma moliaga mo le faʻatupuina o le filemu, foliga poto i aso uma. O le fesili pe o le faʻaauau pea o se taua e sili atu le fesoasoani i Ukrainians poʻo le isi vaega o le lalolagi nai lo le faʻauʻuina i se maliega e faʻatatau i se filemu tumau. Ae faimai foi ala o faasalalauga i Iukureini, Mataupu tau le Va i Fafo, Bloomberg, ma Isaraelu, Siamani, Turki, ma Farani, o le US faamalosia Ukraine e taofia se maliega filemu i aso muamua o le osofaiga. Talu mai lena taimi, ua saunia e le US ma soʻo se mauga o auupega saoloto e faʻaauau ai le taua. Ua faaalia e Malo Europa i Sasae popolega afai e faʻagesegese pe faʻamutaina e le US le tafe o auupega, e ono naunau Ukraine e faʻatalanoa le filemu.

O le filemu o loʻo vaʻaia e nisi i itu uma e lua o le taua (o le toʻatele oi latou e mamao ese mai le taua), e le o se mea lelei, ae sili atu le leaga nai lo le faʻaumatia pea ma le faʻaleagaina. O itu uma e lua e tausisi i le manumalo atoa. Ae o lena manumalo atoa e le o vaaia, e pei ona ioe filemu e isi leo o itu e lua. Ma o soo se manumalo faapena e le tumau, ona o le itu na faiaina o le a taupulepule i se vave e mafai ai.

Peitai o loo finau pea itu e lua i le faailoaina o le manumalo ua lata mai. O ananafi le Times Niu Ioka na tusia, "O ata o fitafita Rusia o loʻo solomuli mai se nuʻu i Iukureini i lalo o le afi e leai se masalosalo i le aʻafiaga o auupega faʻapipiʻi." E tatau ona e faitau i lena mea ma le usitaʻi e itiiti se masalosalo, e tusa lava pe e te mautinoa o loʻo i ai vitio o fitafita o loʻo solomuli i lalo o le afi ma auupega e le faʻapipiʻi.

O le fetuutuunai o se tomai faigata. Matou te aoao atu i tamaiti laiti, ae le o malo. I le masani ai, o le mumusu e fa'afefeteina (tusa lava pe fa'aumatia ai i tatou) e sili atu le apili i le aia fa'apolokiki. Ae o le vaega faaupufai o lona uiga o mea uma i totonu o polokiki a Amerika, ma o le Peresetene o se Democrat. O lea la, o le a le mea e fai e se tagata mafaufau saoloto? E tatau ona tatou faʻamalosia i latou e mafaufau atili pe ese. Toeitiiti atoa le lua tausaga o talosaga filemu mai le salafa o le kelope e toetoe lava o mea uma e aofia ai elemene tutusa: aveesea uma o fitafita mai fafo, solitu mo Iukureini, tutoatasi mo Crimea ma Donbas, demilitarization, ma le siitia o faasalaga. O se manatu autasi lea a le aufaitau poto. Pe tatau ea ona tatou gauai atu?

I le taimi nei, o nisi o gaioiga mataʻituina e tatau ona muamua atu i feutagaiga, aua o le faʻalagolago e le o iai. E mafai e soo se itu ona faalauiloa se taofiga ma talosaga ina ia fetaui. E mafai e soʻo se itu ona faʻailoa le naunau e malilie i se maliega faʻapitoa e aofia ai elemene o loʻo i luga. Afai e le fetaui se taofi afi, e mafai ona vave toe amata le fasiga. Afai e faʻaaoga se taofi afi e fausia ai 'au ma auupega mo le isi taua, ia, o le lagi e lanumoana ma o se urosa e faia i le togavao. E leai se tasi e manatu i itu e lua e mafai ona tapē vave pisinisi taua. E mana'omia le taofi o fela'ua'iga mo feutanaiga, ma e mana'omia le fa'amutaina o uta o a'upega mo se fa'agata. O nei elemene e tolu e tatau ona tuʻufaʻatasia. E mafai ona lafoai faatasi pe a le manuia feutagaiga. Ae aiseā e lē taumafai ai?

O le faʻatagaina o tagata o Crimea ma Donbas e fuafua lo latou lava faʻalavelave o le mea moni lea e pipii ai mo Iukureini, ae o lena fofo e taia ai aʻu o se manumalo tele mo le faatemokalasi e pei o le auina atu o isi auupega a Amerika i Ukraine e ui lava i le teteega o le tele o tagata i le Iunaite Setete.

O taua o le faafeagai o le faatemokalasi ma e le tatau ona tauina i lona igoa. O fesoʻotaʻiga fou e pei o le BRICS e le o ni tulafono faʻavaomalo ma o le a le laveaʻiina i tatou mai taua e ui lava e mafai ona latou faʻagaoioia mea i lena itu. Ae o se kelope e lua pe sili atu malo poʻo soʻotaga e faʻamalosia Monroe Doctrines e mautinoa lava e fasiotia ai i tatou uma. E tusa lava pe na o le tasi lava Monroe Doctrine e mafai ona faia lena mea.

Ou te fautuaina oe e faatulaga se falelauasiga i le lotoifale o le Monroe Doctrine ia Tesema 2nd. Ua lava le lua selau tausaga. Ou te faʻamalosia oe e fausia se gaioiga tele i masina o lumanaʻi ma mea e fai e auai i le Code Pink's Summer of Peace, e faʻailogaina le International Day of Peace, e aofia ai vaega matamata mo World BEYOND WarO le konafesi faaletausaga i luga o le initaneti Setema 22nd i le 24th, e auai i le Defuse Nuclear War's vaiaso o gaioiga Setema 24-30, Campaign Nonviolence's vaiaso o gaioiga Setema 21st ia Oketopa 2nd, e faaopoopo atu i aso o le lalolagi o gaioiga mo le filemu i Ukraine Setema 30th i Oketopa 8th, ma le Tausia Avanoa mo le Filemu Vaiaso Oketopa 7th i le 14th, Armistice Day Novema 11th, ma le Merchants of Death Tribunal Novema 12th. E le gata i lea o loʻo i ai taua e le o Iukureini, ma ou te faʻamalosia oe e te auai World BEYOND War's Africa conference online Novema 23 i le 25th.

Afai e le lava lena e galue ai, tau lava ina ta'u mai.

Faafetai.

 

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana