အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များ အသုံးပြုခြင်းအား ဆန့်ကျင်သည့်သဘောတူစာချုပ် ရှိသင့်သည်။

အမေရိကန် ကြည်းတပ်မှ ဗိုလ်မှူးကြီး (ငြိမ်း) နှင့် အမေရိကန် သံတမန်ဟောင်း Ann Wright၊ World BEYOND Warဇွန်လ 1, 2023

ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော စစ်ပွဲများကို မည်ကဲ့သို့ ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ကြဉ်းရန် နိုင်ငံသား တက်ကြွလှုပ်ရှားခြင်းသည် အလွန်ခက်ခဲသော်လည်း မဖြစ်နိုင်ပါ။ နိုင်ငံသားများသည် နျူလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနှင့် မြေမြှုပ်မိုင်းများနှင့် အစုလိုက်အပြုံလိုက် ယမ်းများကို တားမြစ်ရန် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ သဘောတူစာချုပ်များကို အောင်မြင်စွာ တွန်းအားပေးခဲ့ကြသည်။

ဟုတ်ပါတယ်၊ ဒီလက်နက်တွေကို ဆက်လက်အသုံးပြုလိုတဲ့နိုင်ငံတွေဟာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများစုရဲ့ ဦးဆောင်မှုကို လိုက်နာပြီး အဲဒီစာချုပ်တွေကို လက်မှတ်ရေးထိုးမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အမေရိကန်နှင့် အခြားနျူကလီးယား လက်နက်ကိုင်ရှစ်နိုင်ငံတို့သည် နျူလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး သဘောတူစာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ငြင်းဆိုထားသည်။ ဒီလိုပဲ၊ အမေရိကန်နှင့် အခြား ၁၅ နိုင်ငံရုရှားနှင့် တရုတ်တို့ အပါအဝင် အစုလိုက် ဗုံးများ အသုံးပြုမှု တားမြစ်ချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ငြင်းဆိုထားသည်။  အမေရိကန်နှင့် အခြား ၃၁ နိုင်ငံ၊ ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့ အပါအဝင် မြေမြှုပ်မိုင်း တားမြစ်ရေး စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ငြင်းဆိုထားသည်။

သို့သော်လည်း အမေရိကန်ကဲ့သို့ “လူဆိုးများ” စစ်ပွဲကို ဆန့်ကျင်သည့်နိုင်ငံများသည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများစု လိုချင်သည့် စာချုပ်များကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ငြင်းဆိုထားသည့်အချက်က ယုံကြည်ချက်နှင့် လူမှုရေးတာဝန်ရှိသူများ ထိုနိုင်ငံများကို ယူဆောင်လာရန် ကြိုးစားခြင်းမှ တားဆီးပိတ်ပင်ထားခြင်း မရှိပါ။ လူသားမျိုးစိတ်များ ရှင်သန်ရေးအတွက် သူတို့၏အာရုံများ။

ဤစစ်ပွဲနိုင်ငံများတွင် နိုင်ငံရေးသမားများ၏ မျက်နှာသာပေးမှုကို ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးမဲဆွယ်စည်းရုံးရေး အလှူငွေများနှင့် အခြားကြီးမားသော အလှူငွေများဖြင့် ဝယ်ယူသည့် ချမ်းသာသော လက်နက်ထုတ်လုပ်သူများကို ဆန့်ကျင်နေကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့သိပါသည်။

ဤအကျပ်အတည်းများကို ဆန့်ကျင်၍ တိကျသော စစ်လက်နက်တစ်ခုအား တားမြစ်ရန် နောက်ဆုံး နိုင်ငံသား ကြိုးပမ်းမှုအား သြစတြီးယားနိုင်ငံ၊ ဗီယင်နာတွင် 10 ခုနှစ် ဇွန်လ 2023 ရက်နေ့တွင် စတင်မည်ဖြစ်သည်။ ယူကရိန်းမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် နိုင်ငံတကာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး။

စစ်ပွဲ 21 ၏အကြိုက်ဆုံးလက်နက်များထဲမှတစ်ခု^st ရာစုနှစ်တွင် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များအဖြစ် လက်နက်တပ်ဆင်ပေးခဲ့သည်။ အဆိုပါ အလိုအလျောက် လေယာဉ်ဖြင့် လူသားအော်ပရေတာများသည် လေယာဉ်ပေါ်ရှိ ကင်မရာများမှ မိုင်ထောင်ပေါင်းများစွာ အကွာအဝေးကို ကြည့်ရှုနိုင်သည်။ အမြင့်ပေထောင်ချီရှိမည့် လေယာဉ်ပေါ်မှ အော်ပရေတာများက ၎င်းတို့မြင်ရသည်ကို စိစစ်ရန် မြေပြင်ပေါ်တွင် မည်သည့်လူသားမျှ မရှိရပါ။

ဒရုန်းအော်ပရေတာများ၏ တိကျသေချာသော ဒေတာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုကြောင့် အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ပါကစ္စတန်၊ အီရတ်၊ ယီမင်၊ လစ်ဗျား၊ ဆီးရီးယား၊ ဂါဇာ၊ ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့မှ ထောင်ပေါင်းများစွာသော အပြစ်မဲ့ အရပ်သားများကို ဒရုန်းယာဉ်ဖြင့် ပစ်လွှတ်လိုက်သော ငရဲမီး ဒုံးကျည်များနှင့် အခြားလက်နက်များဖြင့် သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။ မင်္ဂလာပွဲများနှင့် ဈာပနပွဲများ တက်ရောက်သည့် အပြစ်မဲ့ အရပ်သားများကို ဒရုန်းလေယာဉ်မှူးများက အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ပထမမောင်းသူမဲ့လေယာဉ် တိုက်ခိုက်မှုရဲ့ သားကောင်တွေကို ကူညီပေးမယ့်သူတွေကိုတောင် “နှစ်ချက်နှိပ်” လို့ ခေါ်ပါတယ်။

ယခုအခါ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ စစ်ဘက်အများအပြားသည် လူသတ်ဒရုန်းများအသုံးပြုမှုတွင် အမေရိကန်၏ ဦးဆောင်မှုကို ခံနေရသည်။ အမေရိကန်သည် အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် အီရတ်တို့တွင် လက်နက်တပ်ဆင်ထားသော ဒရုန်းများကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး ထိုနိုင်ငံများရှိ အပြစ်မဲ့နိုင်ငံသား ထောင်ပေါင်းများစွာကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။

လက်နက်တပ်ဆင်ထားသော ဒရုန်းများကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့်၊ စစ်တပ်များသည် ပစ်မှတ်များကို အတည်ပြုရန် သို့မဟုတ် အသတ်ခံရသူများသည် ရည်ရွယ်ထားသော ပစ်မှတ်များဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုရန် မြေပြင်ပေါ်တွင် လူသားများ ရှိရန် မလိုအပ်ပါ။ စစ်ဘက်များအတွက်၊ ဒရုန်းများသည် ရန်သူများကို သတ်ရန် လုံခြုံပြီး လွယ်ကူသော နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းသို့ ဦးတည်သော ထောက်လှမ်းရေးက မည်သို့ဖန်တီးခဲ့သည်ကို ရှားရှားပါးပါး စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုဖြင့် အပြစ်မဲ့ အရပ်သားများ အသတ်ခံရခြင်းကို “အပေါင်ပစ္စည်း ပျက်စီးမှု” အဖြစ် ခဲခြစ်ဆံ့ခံနိုင်သည်။ မတော်တဆ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတစ်ခုပြီးမြောက်ပါက၊ ဒရုန်းအော်ပရေတာများနှင့် ထောက်လှမ်းရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများသည် အပြစ်မဲ့အရပ်သားများအား တရားစီရင်ရေးအရ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းအတွက် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။

အပြစ်မဲ့အရပ်သားများအပေါ် လတ်တလောနှင့် လူသိအများဆုံး မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုသည် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံမှ ကယ်ဆယ်ခြင်းခံခဲ့ရသော 2021 ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ ကာဘူးလ်မြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ISIS-K ဗုံးကြဲလေယာဉ်ကို သယ်ဆောင်လာသည်ဟု ယူဆရသည့် အဖြူရောင်ကားတစ်စီးကို နာရီအတော်ကြာ လိုက်ကြည့်ပြီးနောက်တွင် အမေရိကန်ဒရုန်းအော်ပရေတာတစ်ဦးက Hellfire ဒုံးကျည်ကို လူနေရပ်ကွက်ငယ်တစ်ခုအတွင်းသို့ ဆွဲချကာ ကားကို ပစ်လွှတ်ခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ကလေးခုနစ်ဦးသည် ကျန်အကွာအဝေးကို ခြံဝင်းအတွင်းသို့ စီးရန် ကားဆီသို့ အပြေးထွက်လာခဲ့သည်။

အမေရိကန်စစ်တပ်မှ အကြီးတန်းအရာရှိများက အမည်မသိလူများသေဆုံးမှုကို ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုအဖြစ် မီဒီယာများက စုံစမ်းခဲ့သော်လည်း ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရသူမှာ အမည်မသိလူများသေဆုံးမှုဖြစ်ကြောင်း ကနဦးတွင် ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း အဆိုပါကား၏ယာဉ်မောင်းမှာ အာဟာရနှင့်ပညာရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဝန်ထမ်း Zemari Ahmadi ဖြစ်သည်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားအခြေစိုက် အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ကဘူးလ်ရှိ နေရာအသီးသီးသို့ ပစ္စည်းများ ပို့ဆောင်မှု နေ့စဉ်ပုံမှန်လုပ်ဆောင်နေပါသည်။

နေ့တိုင်း သူအိမ်ပြန်ရောက်တဲ့အခါ သူ့ကလေးတွေက အဖေနဲ့တွေ့ဖို့ အိမ်အပြင်ကိုထွက်ပြေးပြီး ကျန်တဲ့ခြေအနည်းငယ်ကို သူရပ်မယ့်နေရာကို ကားနဲ့စီးတယ်။  လူကြီး ၃ ဦးနှင့် ကလေး ၇ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ အပြစ်မဲ့ အရပ်သားများကို “ကံဆိုး” တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် နောက်ပိုင်းတွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ အပြစ်မဲ့သူ ဆယ်ဦးကို သတ်ခဲ့သည့် အမှားအတွက် တပ်မတော်သားများအား သတိပေးခြင်း သို့မဟုတ် အပြစ်ပေးခြင်း မပြုခဲ့ပေ။

လွန်ခဲ့သည့် 15 နှစ်အတွင်း၊ ကျွန်ုပ်သည် မိုင်ပေါင်းရာနှင့်ချီ၍ဝေးသော ဒရုန်းများကို လည်ပတ်နေသော ဒရုန်းလေယာဉ်မှူးများ၏ အသတ်ခံခဲ့ရသော အပြစ်မဲ့ချစ်မြတ်နိုးရသူမိသားစုများနှင့် စကားပြောရန်အတွက် အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ပါကစ္စတန်၊ ယီမင်နှင့် ဂါဇာသို့ ခရီးထွက်ခဲ့သည်။ ဇာတ်လမ်းတွေက ဆင်တူတယ်။ ဒရုန်းလေယာဉ်မှူးနှင့် ထောက်လှမ်းရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများ၊ ယေဘူယျအားဖြင့် အသက် 20 နှစ်ရှိ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးငယ်များသည် “မြေပြင်ပေါ်ရှိ ဘွတ်ဖိနပ်များ” ဖြင့် အလွယ်တကူ ဖြေရှင်းနိုင်သည့် အခြေအနေတစ်ခုကို လွဲမှားစွာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခဲ့ကြသည်။

သို့သော် စစ်ဘက်သည် ဆိုက်တွင် အကဲဖြတ်ရန် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်ဝန်ထမ်းများကို မြေပြင်တွင်ချထားသည်ထက် အပြစ်မဲ့အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ရန် ပိုမိုလွယ်ကူပြီး ဘေးကင်းကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ဤလက်နက်စနစ်အသုံးပြုမှုကို ရပ်တန့်ရန် နည်းလမ်းမရှာမချင်း အပြစ်မဲ့သူများ ဆက်လက်သေဆုံးရဦးမည်ဖြစ်သည်။ ပစ်မှတ်များနှင့် ပစ်လွှတ်ခြင်းဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်များကို AI က ပို၍ပို၍တာဝန်ယူလာသည်နှင့်အမျှ အန္တရာယ်များ တိုးလာမည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ စာချုပ်မူကြမ်းသည် တာဝေးအကွာအဝေးတွင် ထိန်းချုပ်ရန် ကုန်းတက်တိုက်ပွဲတွင် ပထမဆုံးခြေလှမ်းဖြစ်ပြီး အလိုအလျောက်နှင့် လက်နက်တပ်ဆင်ထားသော ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေးတွင် ပိုမိုများပြားလာသည်။

လက်နက်တပ်ဆင်ထားသော ဒရုန်းများကို တားမြစ်ရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကမ်ပိန်တွင် ကျွန်ုပ်တို့နှင့် ပူးပေါင်းပါ။ အသနားခံစာ/ထုတ်ပြန်ချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးပါ။ ဇွန်လတွင် ဗီယင်နာ၌ တင်ပြမည်ဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးတွင် ကုလသမဂ္ဂသို့ ယူဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်။