စစ်ပွဲတွေကအမေရိကန်ရဲ့လွတ်လပ်မှုကိုတကယ်ပဲကာကွယ်သလား။

အမေရိကန်၏ စစ်ပွဲများသည် အမေရိကန်၏ လွတ်လပ်မှုကို ကာကွယ်သည်ဟု အမေရိကန် နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် ပဏ္ဍိတများက သဘောကျကြသည်။ ဒါပေမယ့် သမိုင်းမှတ်တမ်းက ဒီငြင်းခုံမှုကို မထောက်ထားပါဘူး။ အမှန်မှာ၊ လွန်ခဲ့သည့် ရာစုနှစ်များအတွင်း အမေရိကန် စစ်ပွဲများသည် ပြည်သူ့လွတ်လပ်မှုကို ကြီးကြီးမားမား ထိပါးလာစေသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ပထမကမ္ဘာစစ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်ပြီးနောက် မကြာမီတွင် ပြည်နယ်ခုနစ်ခုသည် လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်နှင့် သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကို ဖြတ်တောက်ထားသည့် ဥပဒေများကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ ဇွန်လ 1917 တွင် သူလျှိုအက်ဥပဒေကို အတည်ပြုခဲ့သော ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်မှ ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သည်။ ဤဥပဒေသည် ဖက်ဒရယ်အစိုးရအား စာပေများကို ဆင်ဆာဖြတ်တောက်ခွင့်နှင့် စာတိုက်များကို ပိတ်ပင်ရန် အခွင့်အာဏာပေးထားပြီး လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များတွင် ပုဒ်မမူကြမ်း သို့မဟုတ် စစ်မှုထမ်းခြင်းအား အဟန့်အတားဖြစ်စေသဖြင့် ကြီးလေးသောငွေဒဏ်နှင့် ထောင်ဒဏ် အနှစ် ၂၀ အထိ ချမှတ်နိုင်သည်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ အမေရိကန် အစိုးရဟာ စစ်ပွဲရဲ့ ဝေဖန်ရေးသမားတွေကို တရားစွဲဖို့ သတင်းစာနဲ့ မဂ္ဂဇင်းတွေကို ဆင်ဆာဖြတ်ပြီး ၁၅၀၀ ကျော်ကို နှစ်ရှည် ထောင်ဒဏ်တွေ ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ၎င်းတွင် ထင်ရှားသော အလုပ်သမားခေါင်းဆောင်နှင့် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ သမ္မတလောင်း Eugene V. Debs တို့ ပါဝင်သည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင် အစိုးရကျောင်းများနှင့် တက္ကသိုလ်များမှ ဆရာ၊ ဆရာမများကို အလုပ်ထုတ်ခြင်း၊ စစ်ပွဲကို ဝေဖန်သည့် ပြည်နယ်နှင့် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် အမတ်များ ရာထူးတက်ခြင်းမှ တားမြစ်ခံရပြီး လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ရေးဆွဲပြီးနောက် လက်နက် ကိုင်ဆောင်ရန် ငြင်းဆန်သော ဘာသာရေး ငြိမ်းချမ်းသော သူများသည် ယူနီဖောင်းဝတ် အတင်းအကြပ် ရိုက်နှက်ခြင်း၊ လှံစွပ်များဖြင့် ဓားထိုး၊ လည်ပင်းကို ကြိုးများဖြင့် ဆွဲခေါ်ကာ နှိပ်စက်သတ်ဖြတ်၊ ယင်းသည် အမေရိကန်သမိုင်းတွင် အစိုးရ၏ အဆိုးရွားဆုံး ဖိနှိပ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အမေရိကန် အရပ်ဘက် လွတ်လပ်ခွင့်များ သမဂ္ဂကို ဖွဲ့စည်းရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း အမေရိကန်၏ ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး မှတ်တမ်းသည် များစွာ ပိုမိုကောင်းမွန်လာသော်လည်း အဆိုပါ ပဋိပက္ခတွင် နိုင်ငံ၏ ပါဝင်မှုသည် အမေရိကန် လွတ်လပ်ခွင့်အပေါ် ဆိုးရွားစွာ ချိုးဖောက်မှု ဖြစ်စေခဲ့သည်။ လူသိအများဆုံးမှာ ဖယ်ဒရယ်အစိုးရ၏ အကျယ်ချုပ်စခန်းများတွင် ဂျပန်အမွေခံလူပေါင်း ၁၁၀,၀၀၀ ကို ချုပ်နှောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့အနက် သုံးပုံနှစ်ပုံသည် အမေရိကန် နိုင်ငံသားများဖြစ်ပြီး အများစုမှာ မွေးဖွားသူများ (နှင့် အများစုမှာ အမေရိကန်တွင် မွေးဖွားခဲ့သော မိဘများ) ဖြစ်ကြသည်။ 110,000 ခုနှစ်တွင် စစ်ပွဲအတွင်း အကျယ်ချုပ်ကျခြင်း၏ ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမရှိခြင်းကို အသိအမှတ်ပြုသောအားဖြင့် ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်သည် အဆိုပါလုပ်ရပ်အတွက် တောင်းပန်ပြီး အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများနှင့် ၎င်းတို့၏မိသားစုများကို လျော်ကြေးငွေများ ပေးဆောင်သည့် Civil Liberties Act ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ သို့သော် စစ်ပွဲသည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အသိတရားမဲ့ ကန့်ကွက်သူ ၆,၀၀၀ ခန့်ကို ထောင်ချခြင်းနှင့် အရပ်ဘက် ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုစခန်းများတွင် အခြား ၁၂,၀၀၀ ခန့်ကို ချုပ်နှောင်ခြင်း အပါအဝင် အခြားအခွင့်အရေးများကို ချိုးဖောက်မှုများလည်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်မှလည်း အစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် ထောက်ခံအားပေးမှုသည် ထောင်ဒဏ် အနှစ် ၂၀ ချမှတ်နိုင်သည့် ရာဇ၀တ်မှုတစ်ရပ်ဖြစ်စေသည့် Smith Act ကိုလည်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးအကြောင်း စိတ်ကူးယဉ်သက်သက် ပြောဆိုနေသည့် အဖွဲ့များ၏ အဖွဲ့ဝင်များကို တရားစွဲရန်နှင့် ထောင်ချရန် ဤဥပဒေအား အသုံးပြုသောကြောင့်၊ အမေရိကန် တရားရုံးချုပ်သည် နောက်ဆုံးတွင် ၎င်း၏ နယ်ပယ်ကို သိသိသာသာ ကျဉ်းမြောင်းသွားခဲ့သည်။

စစ်အေးတိုက်ပွဲ ထွန်းကားလာသည်နှင့်အမျှ ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး အခြေအနေ သိသိသာသာ ဆိုးရွားလာသည်။ ကွန်ဂရက်တွင်၊ အောက်လွှတ်တော်-အမေရိကန် လှုပ်ရှားမှုများကော်မတီသည် သစ္စာစောင့်သိမှုဖြင့် စွပ်စွဲထားသော အဖျက်သမားများကို ဖော်ထုတ်ရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသည့် အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ကြားနာပွဲများ ပြုလုပ်သည့် အမေရိကန် နိုင်ငံသား တစ်သန်းကျော်ကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ထိုလုပ်ရပ်ကို ခုန်ချကာ အထက်လွှတ်တော်အမတ် ဂျိုးဇက်မက်ကာသီသည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးအာဏာကို အသုံးပြုကာ ကွန်မြူနစ်ဝါဒနှင့် နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုတို့ကို မဆင်မခြင် စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် အထက်လွှတ်တော် စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဆပ်ကော်မတီက အသရေဖျက်ရန်နှင့် ခြိမ်းခြောက်ရန် စတင်ခဲ့သည်။ သမ္မတသည် ၎င်း၏ အစိတ်အပိုင်းအနေဖြင့် ရှေ့နေချုပ်၏ “အဖျက်သမား” အဖွဲ့အစည်းများစာရင်းအပြင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်း ထောင်ပေါင်းများစွာကို ၎င်းတို့၏ အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်သည့် ဖက်ဒရယ်သစ္စာစောင့်သိမှု အစီအစဉ်ကိုလည်း ထူထောင်ခဲ့သည်။ သစ္စာစောင့်သိမှုဆိုင်ရာ ကျမ်းကျိန်များကို မသင်မနေရ လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းသည် ပြည်ထောင်စု၊ ပြည်နယ်နှင့် ဒေသအဆင့်တွင် စံပြုကျင့်သုံးမှု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 1952 ခုနှစ်တွင် ပြည်နယ် 30 သည် ဆရာများအတွက် သစ္စာစောင့်သိသော ကျမ်းကျိန်မှုမျိုး လိုအပ်ပါသည်။ “အမေရိကန်မဟုတ်သူများ” ကို အမြစ်ဖြတ်ရန် ဤကြိုးပမ်းမှုသည် သူလျှိုတစ်ဦးတည်း သို့မဟုတ် အဖျက်သမားတစ်ဦးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း၊ ၎င်းသည် လူတို့၏ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်ကို ထိခိုက်စေခဲ့ပြီး နိုင်ငံအတွက် အကြောက်တရားများ ကျရောက်စေသည်။

ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲကို ကန့်ကွက်သည့်ပုံစံဖြင့် နိုင်ငံသား တက်ကြွလှုပ်ရှားမှုများ ပွက်ပွက်ထလာသောအခါတွင် ဖက်ဒရယ်အစိုးရသည် ဖိနှိပ်မှုအဆင့်မြှင့်တင်မှု အစီအစဉ်ဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။ FBI ဒါရိုက်တာ J. Edgar Hoover သည် ပထမကမ္ဘာစစ်ကတည်းက သူ့အေဂျင်စီ၏ ပါဝါကို တိုးချဲ့ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ COINTELPRO အစီအစဉ်ဖြင့် စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ လိုအပ်သလို လှုပ်ရှားမှုလှိုင်းသစ်ကို ဖော်ထုတ်ရန်၊ နှောင့်ယှက်ရန်နှင့် ပျက်ပြားစေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားပြီး COINTELPRO သည် အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်များနှင့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့်ပတ်သက်သော မှားယွင်းသော၊ ပျက်ပြားသောအချက်အလက်များကို ဖြန့်ကာ၊ ၎င်းတို့၏ခေါင်းဆောင်များနှင့် အဖွဲ့ဝင်များကြားတွင် ပဋိပက္ခများဖန်တီးကာ ဖောက်ထွင်းမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးလှုပ်ရှားမှု၊ လူထုအခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှု၊ အမျိုးသမီးလှုပ်ရှားမှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများအပါအဝင် လူမှုရေးပြောင်းလဲမှု လှုပ်ရှားမှုအားလုံးနီးပါးကို ပစ်မှတ်ထားသည်။ FBI ၏ ဖိုင်များတွင် နိုင်ငံ့ရန်သူများ သို့မဟုတ် အလားအလာရှိသော ရန်သူများဟု ရှုမြင်သော အမေရိကန် သန်းပေါင်းများစွာကို သတင်းအချက်အလက်များဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားပြီး စာရေးဆရာများ၊ ဆရာများ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော်အမတ် မာတင်လူသာကင်း ဂျူနီယာသည် အန္တရာယ်ရှိသော အဖျက်သမားဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ယုံကြည်ထားသည်။ Hoover သည် သူ့ကို သတ်သေရန် အားပေးခြင်း အပါအဝင် သူ့ကို ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးပမ်းမှု မြောက်မြားစွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီများ၏ မနှစ်သက်ဖွယ်လုပ်ဆောင်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုမှုများက ၎င်းတို့ကို တားဆီးနိုင်ခဲ့သော်လည်း နောက်ဆက်တွဲစစ်ပွဲများသည် ရဲတပ်ဖွဲ့၏နိုင်ငံတော်အစီအမံများ အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်ရန် အားပေးခဲ့သည်။ 1970 ခုနှစ်တွင် FBI သည် ဗဟိုအမေရိကတွင် သမ္မတရေဂင်၏ စစ်ရေးဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် အဖွဲ့များကို စုံစမ်းဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံပွဲများတွင် သတင်းပေးသူများကို အသုံးချကာ ဘုရားကျောင်းများ၊ အဖွဲ့ဝင်များ၏ နေအိမ်များ၊ အဖွဲ့အစည်းရုံးများနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆန္ဒပြပွဲများကို ရာနှင့်ချီသော စောင့်ကြည့်မှုများကို အသုံးချခဲ့သည်။ ပစ်မှတ်ထားသောအုပ်စုများထဲတွင် အမျိုးသားဘုရားကျောင်းများကောင်စီ၊ United Auto Workers နှင့် Roman Catholic Church ၏ Maryknoll ညီအစ်မများဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှု စတင်ပြီးနောက်တွင် ကျန်ရှိသော အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီများ၏ စစ်ဆေးမှုများကို ဘေးဖယ်ထားခဲ့သည်။ Patriot Act သည် အစိုးရအား လူတစ်ဦးချင်းစီကို စူးစမ်းရန် အခွင့်အာဏာ ပေးထားပြီး အချို့ကိစ္စများတွင် မှားယွင်းမှုဟု သံသယမရှိဘဲ အမျိုးသားလုံခြုံရေး အေဂျင်စီက အမေရိကန်၏ ဖုန်းနှင့် အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုများကို စုဆောင်းခဲ့သည်။

ဤပြဿနာသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ထူးခြားသော ချို့ယွင်းချက်အချို့တွင် မဟုတ်ဘဲ စစ်ပွဲများသည် လွတ်လပ်မှုကို အထောက်အကူမပြုသည့်အချက်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲများနှင့်အတူ ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်မှုများနှင့် ရောင်ရမ်းနေသော အမျိုးသားရေးဝါဒများကြားတွင် အစိုးရများနှင့် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံသားအများအပြားက သဘောထားကွဲလွဲမှုများကို နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုဟု မှတ်ယူကြသည်။ ဤအခြေအနေမျိုးတွင် "နိုင်ငံလုံခြုံရေး" သည် များသောအားဖြင့် လွတ်လပ်မှုကို အထမမြောက်ပါ။ ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်း သတင်းထောက် Randolph Bourne က “စစ်ပွဲသည် နိုင်ငံတော်၏ ကျန်းမာရေး” ဟု မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။ လွတ်လပ်မှုကို မြတ်နိုးတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ ဒါကို သတိထားသင့်ပါတယ်။

ဒေါက်တာ Lawrence Wittner (http://lawrenceswittner.com) သည် SUNY/Albany တွင် သမိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင် ပါမောက္ခဖြစ်သည်။ သူ၏ နောက်ဆုံးစာအုပ်မှာ တက္ကသိုလ် ကော်ပိုရေးရှင်းနှင့် ပုန်ကန်မှုအကြောင်း သရော်စာဝတ္ထု၊ အဘယ်အရာကို UAardvark မှာတွင် Going သနည်း