ကမ္ဘာပေါ်တွင် အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံများသည် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်မှုအပေါ် နယ်နိမိတ်များကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ပုံနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံဖြတ်ကျော် အင်စတီကျုမှ ထုတ်ပြန်သော အစီရင်ခံစာ

By TNIအောက်တိုဘာလ 25, 2021

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်သူများသည် ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ နယ်နိမိတ်များကို လက်နက်တပ်ဆင်ခြင်းအတွက် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၂.၃ ဆနှင့် အဆိုးရွားဆုံး ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများအတွက် ၁၅ ဆအထိ သုံးစွဲနေကြကြောင်း ဤအစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဤ “ကမ္ဘာ့ရာသီဥတု တံတိုင်း” သည် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ရသည့် အကြောင်းရင်းများကို ဖြေရှင်းမည့်အစား အင်အားကြီးနိုင်ငံများကို ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများထံမှ ပိတ်ပစ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။

စီမံကိန်း၏အဓိကအချက်အလက်များ

ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ နယ်နိမိတ်များကို စစ်ရေးအရ အသုံးချခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတု လှုပ်ရှားမှုကို ချဉ်းကပ်ပုံအား ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။ ဤအစီရင်ခံစာတွင် ရှင်းလင်းစွာပြသထားသည့်အတိုင်း ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းအတွက် သမိုင်းကြောင်းအရ တာဝန်အရှိဆုံးနိုင်ငံများဖြစ်သည့် အဆိုပါနိုင်ငံများသည် ရွှေ့ပြောင်းအခြေချနေထိုင်သူများကို ဘေးကင်းစေရန်အတွက် ၎င်းတို့၏နယ်စပ်များကို လက်နက်တပ်ဆင်ခြင်းတွင် ပိုမိုသုံးစွဲကြသည်။

ဤသည်မှာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်းတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း အထူးသဖြင့် ကမ္ဘာ့သမိုင်းဝင်ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ (GHG) ထုတ်လွှတ်မှု၏ ၄၈ ရာခိုင်နှုန်းအတွက် တာဝန်ရှိသည့် နိုင်ငံခုနစ်နိုင်ငံသည် နယ်စပ်နှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ ကြပ်မတ်မှုတွင် အနည်းဆုံး (၃)ဆ (ဒေါ်လာ ၃၃.၁ ဘီလီယံကျော်) စုပေါင်းသုံးစွဲခဲ့သည် ( 48 မှ 33.1 ခုနှစ်ကြားတွင် $14.4 billion ရှိသည်။

အဆိုပါနိုင်ငံများသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏အကျိုးဆက်များကို ရှောင်ရှားရန် 'Climate Wall' ကို တည်ဆောက်ထားပြီး၊ ယင်းအုတ်များသည် ကွဲပြားသော်လည်း ဆက်စပ်နေသော ဒိုင်းနမစ်နှစ်ခုမှ ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်- ပထမ၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် နိုင်ငံများအား ကူညီပေးနိုင်သည့် ကတိပြုထားသော ရာသီဥတုဘဏ္ဍာငွေကို ပံ့ပိုးပေးရန် ပျက်ကွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ; ဒုတိယအချက်မှာ နယ်စပ်နှင့် စောင့်ကြည့်ရေး အခြေခံအဆောက်အအုံများ ချဲ့ထွင်သည့် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအပေါ် စစ်ရေးအရ တုံ့ပြန်မှု။ ၎င်းသည် နယ်စပ်လုံခြုံရေးလုပ်ငန်းအတွက် အမြတ်အစွန်းများစွာရရှိသော်လည်း ရာသီဥတုပြောင်းလဲနေသောကမ္ဘာတွင် ဘေးကင်းစေရန်အတွက် ပိုမိုအန္တရာယ်များပြီး မကြာခဏသေစေတတ်သော ရွှေ့ပြောင်းဒုက္ခသည်များနှင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအတွက် မရေတွက်နိုင်အောင်များပြားသောဒုက္ခများကို ပံ့ပိုးပေးပါသည်။

အဓိကတွေ့ရှိချက်များ -

ရာသီဥတုကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုသည် ယခုအခါ လက်တွေ့ဖြစ်နေပါပြီ။

• ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုနှင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုနောက်ကွယ်တွင် ပိုများလာနေသည့် အချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဟာရီကိန်း သို့မဟုတ် လျှပ်တစ်ပြက် ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကဲ့သို့ ကပ်ဆိုးကြီးတစ်ခုကြောင့် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သော်လည်း၊ ဥပမာ မိုးခေါင်ခြင်း သို့မဟုတ် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာခြင်း၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် ဧရိယာကို တဖြည်းဖြည်း လူသူမနေထိုင်နိုင်စေရန်နှင့် ရပ်ရွာတစ်ခုလုံးကို နေရာရွှေ့ပြောင်းရန် တွန်းအားပေးသည့်အခါလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
• ရာသီဥတုကြောင့်ဖြစ်စေ မပြောင်းသည်ဖြစ်စေ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူအများစုသည် မိမိတို့နိုင်ငံ၌သာ ကျန်ရှိသော်လည်း အများအပြားသည် နိုင်ငံတကာ နယ်နိမိတ်များကို ဖြတ်ကျော်ကာ ဒေသတစ်ခုလုံးနှင့် ဂေဟစနစ်များပေါ်တွင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများအဖြစ် တိုးလာဖွယ်ရှိသည်။
• ရာသီဥတုကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်းသည် ဝင်ငွေနည်းသော နိုင်ငံများတွင် အချိုးမညီမျှစွာ ဖြစ်ပွားပြီး နေရာရွှေ့ပြောင်းရသည့် အခြားအကြောင်းရင်းများစွာဖြင့် ဖြတ်တောက်ကာ အရှိန်မြှင့်လျက်ရှိသည်။ အားနည်းချက်၊ အကြမ်းဖက်မှု၊ မရေရာသော အခြေအနေများနှင့် လူများကို နေအိမ်မှ စွန့်ခွာရန် တွန်းအားပေးသည့် အားနည်းသော လူမှုဖွဲ့စည်းပုံများကို ဖန်တီးပေးသည့် စနစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မတရားမှုဖြင့် ပုံဖော်ထားသည်။

ချမ်းသာသောနိုင်ငံများသည် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကို ကူညီရန် အဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံများကို ပံ့ပိုးပေးရန်အတွက် ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးထက် ၎င်းတို့၏ နယ်နိမိတ်များကို စစ်ရေးအရ ပိုမိုသုံးစွဲကြသည်။

• အမေရိကန်၊ ဂျာမနီ၊ ဂျပန်၊ ဗြိတိန်၊ ကနေဒါ၊ ပြင်သစ်နှင့် ဩစတေးလျနိုင်ငံတို့မှ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု အကြီးမားဆုံး ခုနစ်နိုင်ငံသည် နယ်စပ်နှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ကြပ်မတ်မှုတွင် အနည်းဆုံး နှစ်ဆ (ဒေါ်လာ ၃၃.၁ ဘီလီယံကျော်) ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေး ($33.1 ကျော်) သုံးစွဲခဲ့သည်။ 14.4 နှင့် 2013 အကြား ဘီလီယံ)
• ကနေဒါသည် ၁၅ ဆ (ဒေါ်လာ ၁.၅ ဘီလီယံ) ဝန်းကျင်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဒေါ်လာ သန်း ၁၀၀၊ သြစတြေးလျသည် ၁၃ ဆ (ဒေါ်လာ သန်း ၂၀၀ နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဒေါ်လာ ၂.၇ ဘီလီယံ)၊ အမေရိကန်သည် ၁၁ ဆနီးပါး (ဒေါ်လာ ၁၉.၆ ဘီလီယံနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဒေါ်လာ ၁.၈ ဘီလီယံ)၊ UK သည် နှစ်ဆနီးပါး (ဒေါ်လာ ၂.၇ ဘီလီယံနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဒေါ်လာ ၁.၄ ဘီလီယံ)။
• အကြီးမားဆုံး GHG ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု ခုနစ်ခု၏ နယ်စပ်အသုံးစရိတ်သည် 29 နှင့် 2013 ခုနှစ်ကြားတွင် 2018% မြင့်တက်ခဲ့သည်။ US တွင် နယ်စပ်နှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ အသုံးစရိတ်များတွင် 2003 နှင့် 2021 ခုနှစ်ကြားတွင် သုံးဆတိုးလာခဲ့သည်။ ဥရောပတွင်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နယ်စပ်အေဂျင်စီဖြစ်သော Frontex၊ 2763 မှ 2006 အထိ စတင်တည်ထောင်ချိန်မှစပြီး 2021% တိုးလာခဲ့သည်။
• နယ်ခြားမျဉ်းများကို စစ်ရေးအရ အသုံးချခြင်းသည် ၂၀၀၀ ခုနှစ်များအစောပိုင်းကတည်းက တရားမျှတမှု၏ သားကောင်များထက် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကို 'ခြိမ်းခြောက်မှုများ' အဖြစ် တခဲနက်ခြယ်မှုန်းထားသော အမျိုးသား ရာသီဥတု လုံခြုံရေး ဗျူဟာများတွင် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အမြစ်တွယ်နေပါသည်။ နယ်စပ်လုံခြုံရေးလုပ်ငန်းသည် ဆီစားများသော နိုင်ငံရေးစည်းရုံးမှုမှတဆင့် ဤလုပ်ငန်းစဉ်ကို မြှင့်တင်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး နယ်စပ်စက်မှုလုပ်ငန်းအတွက် ယခင်ကထက် စာချုပ်များနှင့် ဒုက္ခသည်များနှင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအတွက် ရန်လိုသည့်ပတ်ဝန်းကျင်များ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာစေသည်။
• ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေပြီး နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ရန် သို့မဟုတ် ရွှေ့ပြောင်းရန် လိုအပ်သူများကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းအပါအဝင် ဤအဖြစ်မှန်နှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် နိုင်ငံများကို ကူညီပေးနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံများသည် ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးတွင် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၁၀၀ ပေးမည်ဟု ကတိကဝတ်များကိုပင် မပျက်ကွက်ခဲ့ပေ။ စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အဖွဲ့ (OECD) မှ နောက်ဆုံး ကိန်းဂဏန်းများအရ 100 ခုနှစ်တွင် စုစုပေါင်း ရာသီဥတု ဘဏ္ဍာငွေ 79.6 ဘီလီယံကို အစီရင်ခံ ထားသော်လည်း Oxfam International မှ ထုတ်ဝေသည့် သုတေသန အရ တစ်ကြိမ် အစီရင်ခံခြင်း နှင့် ထောက်ပံ့ငွေများ အစား ချေးငွေများ ကို ထည့်သွင်း တွက်ချက်ခြင်း မဟုတ်ဘဲ၊ ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေး၏ စစ်မှန်သောပမာဏသည် ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများ၏ အစီရင်ခံချက်၏ ထက်ဝက်ထက်နည်းပေမည်။
• သမိုင်းဝင် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု အမြင့်မားဆုံးသော နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ နယ်နိမိတ်ကို ခိုင်ခံ့စေကာ အနိမ့်ဆုံးသော နိုင်ငံများသည် လူဦးရေ ရွှေ့ပြောင်းမှုဒဏ်ကို အပြင်းထန်ဆုံး ခံစားနေကြရသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဆိုမာလီယာသည် 0.00027 ခုနှစ်မှစ၍ ထုတ်လွှတ်မှုစုစုပေါင်း၏ 1850% အတွက် တာဝန်ရှိသော်လည်း 6 ခုနှစ်တွင် ရာသီဥတုနှင့်ဆက်စပ်သော ဘေးဥပဒ်ကြောင့် လူတစ်သန်းကျော် (လူဦးရေ၏ 2020%) ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရသည်။

နယ်စပ်လုံခြုံရေးလုပ်ငန်းသည် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်းကြောင့် အကျိုးအမြတ်များသည်။

• နယ်စပ်လုံခြုံရေးလုပ်ငန်းသည် နယ်စပ်ဒေသနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် တိုးမြှင့်သုံးစွဲမှုမှ အကျိုးအမြတ်ရရှိနေပြီး ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် မတည်မငြိမ်ဖြစ်မှုမှ အမြတ်ငွေများ ပိုမိုမျှော်လင့်လျက်ရှိသည်။ ResearchAndMarkets.com မှ 2019 ခုနှစ် ခန့်မှန်းချက်တစ်ခုအရ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အမိမြေလုံခြုံရေးနှင့် အများပြည်သူ ဘေးကင်းရေးစျေးကွက်သည် 431 ခုနှစ်တွင် $2018 billion မှ 606 ခုနှစ်တွင် $2024 billion နှင့် နှစ်စဉ်တိုးတက်မှုနှုန်း 5.8% ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းခဲ့သည်။ အစီရင်ခံစာအရ ယင်းကို တွန်းအားပေးသည့် အချက်တစ်ခုမှာ 'ရာသီဥတု ပူနွေးမှုနှင့် ဆက်နွှယ်သော သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ ကြီးထွားမှု' ဖြစ်သည်။
• ထိပ်တန်းနယ်စပ်ကန်ထရိုက်တာများသည် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုမှ ၎င်းတို့၏ ၀င်ငွေတိုးလာနိုင်သည့် အလားအလာကို ကြွားဝါကြသည်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် မိုးခေါင်ခြင်း၊ ရေကြီးခြင်းနှင့် မုန်တိုင်းဖြစ်ရပ်များ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းကြောင့် လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သဖြင့် ၎င်း၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ ၀ယ်လိုအား လိုအပ်ကြောင်း Raytheon မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ ထောက်လှမ်းရေးစနစ်များကို စျေးကွက်တင်ကာ သြစတြေးလျ၏ နယ်စပ်လုံခြုံရေးအတွက် အဓိက ကန်ထရိုက်တာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် ဗြိတိန်ကုမ္ပဏီ Cobham က 'နိုင်ငံများတွင် အရင်းအမြစ်များနှင့် နေထိုင်နိုင်မှုဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများသည် လူဦးရေ ရွှေ့ပြောင်းမှုကြောင့် နယ်စပ်စောင့်ကြည့်ရေး လိုအပ်မှုကို တိုးမြင့်လာစေသည်' ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
• TNI သည် ၎င်း၏ နယ်ခြားစစ်ပွဲစီးရီးများတွင် အခြားသော အစီရင်ခံစာများစွာတွင် အသေးစိတ်ဖော်ပြထားသောကြောင့်၊ 2 နယ်ခြားလုံခြုံရေးစက်မှုလုပ်ငန်းသည် နယ်ခြားစောင့်တပ်ချဲ့ထွင်ရေးနှင့် ၎င်း၏တိုးချဲ့မှုမှ အမြတ်အစွန်းအတွက် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်သူများ၊

နယ်စပ်လုံခြုံရေး လုပ်ငန်းသည် ရာသီဥတု အကျပ်အတည်းကို အဓိက ပံ့ပိုးပေးသည့် ရေနံလုပ်ငန်းကို လုံခြုံရေး ပေးသည့်အပြင် အမှုဆောင် ဘုတ်အဖွဲ့တွင်ပင် ထိုင်နေပါသည်။

• ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ရုပ်ကြွင်းလောင်စာလုပ်ငန်း ၁၀ ခုသည် နယ်စပ်လုံခြုံရေး စာချုပ်များကို လွှမ်းမိုးထားသည့် အလားတူ ကုမ္ပဏီများ၏ ဝန်ဆောင်မှုများကိုလည်း စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားသည်။ Chevron (ကမ္ဘာ့နံပါတ် ၂) Cobham၊ G10S၊ Indra၊ Leonardo၊ Thales တို့နှင့် စာချုပ်များ၊ Airbus၊ Damen၊ General Dynamics၊ L2Harris၊ Leonardo၊ Lockheed Martin တို့နှင့်အတူ Exxon Mobil (အဆင့် 4)၊ BP (4) Airbus, G3S, Indra, Lockheed Martin, Palantir, Thales; နှင့် Royal Dutch Shell (6) Airbus၊ Boeing၊ Damen၊ Leonardo၊ Lockheed Martin၊ Thales၊ G4S တို့ပါရှိသည်။
• ဥပမာအားဖြင့် Exxon Mobil သည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုကြောင့် များပြားလှသောလူဦးရေကို ရွှေ့ပြောင်းခံခဲ့ရသည့် နိုင်ဂျီးရီးယားရှိ Niger မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသတွင် ၎င်း၏ 'ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ဒိုမိန်းအသိပေးရေး' ကို ပံ့ပိုးပေးရန် L3Harris (အမေရိကန်နယ်ခြားကန်ထရိုက်တာ 14 ဦးအနက်မှတစ်ဦး) စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ BP သည် US Immigration and Customs Enforcement (ICE) ကဲ့သို့သော အေဂျင်စီများကို အငြင်းပွားဖွယ်ရာ စောင့်ကြည့်ဆော့ဖ်ဝဲကို ပံ့ပိုးပေးသည့် Palantir နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားပြီး 'လည်ပတ်နေသော ရေတွင်းအားလုံး၏ သမိုင်းဝင်နှင့် အချိန်နှင့်တပြေးညီ တူးဖော်ခြင်းဒေတာ' ကို ဖော်ထုတ်ရန်။ နယ်ခြားကန်ထရိုက်တာ G4S သည် US ရှိ Dakota Access ပိုက်လိုင်းအပါအဝင် ရေနံပိုက်လိုင်းများကို ကာကွယ်သည့်အတော်လေးကြာသောသမိုင်းကြောင်းရှိသည်။
• ရုပ်ကြွင်းလောင်စာဆီကုမ္ပဏီများနှင့် ထိပ်တန်းနယ်စပ်လုံခြုံရေး ကန်ထရိုက်တာများကြား ပေါင်းစပ်ဆောင်ရွက်မှုကို ကဏ္ဍတစ်ခုစီမှ အမှုဆောင်အရာရှိများ ဘုတ်အဖွဲ့များပေါ်တွင် အချင်းချင်းထိုင်စေသည့်အချက်ကို တွေ့မြင်ရသည်။ ဥပမာအားဖြင့် Chevron တွင်၊ Northrop Grumman ၏ CEO ဟောင်းနှင့် ဥက္ကဋ္ဌ၊ Ronald D. Sugar နှင့် Lockheed Martin ၏ CEO ဖြစ်သူ Marilyn Hewson တို့သည် ၎င်း၏ဘုတ်အဖွဲ့တွင် ပါဝင်သည်။ အီတလီရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကုမ္ပဏီ ENI တွင် Nathalie Tocci သည် ၎င်း၏ဘုတ်အဖွဲ့တွင် ယခင်က EU ၏ အထူးကိုယ်စားလှယ် Mogherini ၏ အထူးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ပြီး 2015 မှ 2019 ခုနှစ်အထိ EU Global Strategy ကိုရေးဆွဲရာတွင် ကူညီပေးခဲ့သည့် EU Global Strategy ကိုရေးဆွဲရာတွင် တတိယနိုင်ငံသို့ EU နယ်နိမိတ်များချဲ့ထွင်ခြင်းအား ချဲ့ထွင်စေခဲ့သည်။

ရုပ်ကြွင်းလောင်စာဆီကုမ္ပဏီများနှင့် နယ်စပ်လုံခြုံရေးစက်မှုလုပ်ငန်းတို့ကြား အာဏာ၊ ကြွယ်ဝမှုနှင့် ပေါင်းစပ်ပေါင်းစပ်မှုသည် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုနှင့် ၎င်း၏အကျိုးဆက်များအတွက် စစ်ရေးတုံ့ပြန်မှုများ မည်ကဲ့သို့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်သည်ကို ပြသနေပါသည်။ စက်မှုလုပ်ငန်းနှစ်ခုစလုံးသည် ယခင်ထက် အရင်းအမြစ်များ ပိုမိုရရှိလာသည်နှင့်အမျှ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု၏ အကျိုးဆက်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် ၎င်း၏အရင်းခံအကြောင်းတရားများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်းထက် လမ်းကြောင်းပြောင်းသွားကြသည်။ ဒါက ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ လူ့ကုန်ကျစရိတ်နဲ့ လာတာပါ။ ဒုက္ခသည် အများအပြား သေဆုံးမှု၊ ဒုက္ခသည် စခန်းများနှင့် ထိန်းသိမ်းရေး စခန်းများတွင် စိတ်ပျက်ဖွယ် အခြေအနေများ၊ ဥရောပ နိုင်ငံများမှ ပြင်းထန်သော တွန်းလှန်မှုများ၊ အထူးသဖြင့် မြေထဲပင်လယ်နှင့် အမေရိကန်နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် များပြားလှသော မလိုလားအပ်သော ဆင်းရဲဒုက္ခများနှင့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှု ကိစ္စများတွင် တွေ့မြင်နိုင်သည်။ နိုင်ငံတကာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအဖွဲ့ (IOM) က ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများနှင့် ဒုက္ခသည်များသည် အန္တရာယ်များသော လမ်းကြောင်းများ တိုး၍လာ၍ အန္တရာယ်များသော လမ်းကြောင်းများ သွားလာနေကြသောကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများနှင့် ဒုက္ခသည်များ ဘေးကင်းရန် အန္တရာယ်များ ပိုများလာသောကြောင့် သိသိသာသာ လျှော့တွက်မှုအဖြစ် ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံထားသော်လည်း ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ 41,000 ခန့် .

ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စစ်ရေးအရ နယ်နိမိတ်များကို ဦးစားပေးခြင်းသည် နောက်ဆုံးတွင် လူသားမျိုးနွယ်အတွက် ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းကို ပိုမိုဆိုးရွားလာစေရန် ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့်လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်နိုင်ငံများကိုကူညီရန်လုံလောက်သောရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုမရှိဘဲ၊ အကျပ်အတည်းသည်လူသားများပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုကိုပိုမိုထိခိုက်စေပြီးအသက်ပေါင်းများစွာကိုဖယ်ရှားလိမ့်မည်။ သို့သော် ဤအစီရင်ခံစာတွင် နိဂုံးချုပ်အနေဖြင့်၊ အစိုးရအသုံးစရိတ်သည် နိုင်ငံရေးရွေးချယ်မှုဖြစ်ပြီး မတူညီသောရွေးချယ်မှုများ ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ အဆင်းရဲဆုံးနှင့် ထိခိုက်လွယ်သောနိုင်ငံများတွင် ရာသီဥတုလျော့ပါးရေးတွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်းသည် သန့်ရှင်းသောစွမ်းအင်အဖြစ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်သည် - နှင့် ညစ်ညမ်းမှုအများဆုံးနိုင်ငံများ၏ နက်ရှိုင်းသောထုတ်လွှတ်မှုဖြတ်တောက်ခြင်းနှင့်အတူ - 1.5 ခုနှစ်မှစ၍ အပူချိန် 1850 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် တိုးလာစေရန် ကမ္ဘာကြီးအား အခွင့်အလမ်းပေးသည် စက်မှုအဆင့်။ နေရာအသစ်များတွင် ၎င်းတို့၏ဘဝများကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန်အတွက် အရင်းအမြစ်များနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများနှင့်အတူ ၎င်းတို့၏နေအိမ်များမှ ထွက်ခွာခဲ့ရသူများကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်နေထိုင်ရန်နှင့် ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာ နေထိုင်နိုင်ရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်းသည် လုံလောက်စွာ ပံ့ပိုးပေးမည်ဆိုပါက ရာသီဥတု လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန် အရေးကြီးသော နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်သည်။

ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုကို အပြုသဘောဆောင်သည့် ဦးတည်ချက်ပြောင်းလဲရန်နှင့် ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေး ပိုမိုကောင်းမွန်စေရန်၊ ပြည်သူ့မူဝါဒနှင့် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ လိုအပ်သော်လည်း အရေးအကြီးဆုံးမှာ ၎င်းသည် အကျပ်အတည်းကို ကြုံတွေ့နေရသူများအား ၎င်းတို့ဖန်တီးရာတွင် မပါဝင်ခဲ့သော ကိုယ်ကျင့်တရားမျှတသည့် တစ်ခုတည်းသောလမ်းကြောင်းဖြစ်သည်။