By ဒါဝိဒ်သည် Swansonဧပြီလ ၂၅ ရက်၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်။ ။
Ronan Farrow ၏စာအုပ် ငြိမ်းချမ်းရေးစစ်ပွဲ- သံတမန်ရေးအဆုံးသတ်နှင့် အမေရိကန်သြဇာကျဆင်းမှု အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီကို အိုဘားမား-Trump မှ စစ်ရေးအရ အသုံးချခြင်းမှ အပိုင်းများကို ပြန်ပြောပြသည်။ ဒီစာအုပ်ကို Trump က အဓိက သံတမန်တွေကို အလုပ်ထုတ်ပြီး ရာထူးတွေ မကျေမနပ် ရာထူးတွေ စွန့်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းနဲ့ အစပြုပြီး ဈေးကွက်တင်ထားချိန်မှာတော့ သူ့ရဲ့ အကြောင်းအရာ အများစုဟာ Trump မတိုင်ခင်၊ Obama ခေတ်နဲ့ Bush ခေတ် သံခင်းတမန်ခင်း ပျက်သုဉ်းသွားခြင်းတွေတောင်မှ ထူးခြားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ပွဲနှင့် လက်နက်ရောင်းချမှု။
ပင်တဂွန်ကိုသဘောတူပြီး အလုပ်လုံးဝမလုပ်ဘဲ ထင်မြင်ယူဆချက်များကိုသာ ခွင့်ပြုထားသော သံတမန်များကို အလုပ်ခန့်ထားခြင်းကြား ခြားနားချက်သည် လူအများထင်မြင်ယူဆထားသည့်အတိုင်း ပြတ်သားသောခြားနားမှုမဟုတ်ပါ။ အချို့သော ဆင်းရဲသား schmuck က ခလုတ်ကို တွန်းခိုင်းပြီး မည်သည့်အချိန်တွင် ပစ်ခတ်ရမည်ကို မိမိဘာသာ ဆုံးဖြတ်သည့် ဒရုန်းများကို နားမလည်သူများကို ပစ်ခတ်သည့် ဒရုန်းများကြား ခြားနားချက်ကဲ့သို့ပင် သင့်တွင် သံတမန်များ ရှိ၊ မရှိ မေးခွန်းသည် သိသိသာသာကြီး ကျယ်ပြောသော်လည်း အမှန်တကယ် ကွာခြားမှု အနည်းငယ်သာ ရှိနိုင်သည် ။ မြေပြင်ပေါ်မှာ။
Farrow သည် ကျွန်ုပ်၏အကဲဖြတ်ချက်ကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသဘောတူနိုင်သော်လည်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ခြိမ်းခြောက်မှုများကို နောက်ပြန်ဆုတ်ခြင်းထက် တုံ့ပြန်သည်ဟု ယုံကြည်သူတစ်ဦးအနေနှင့်၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအတွက် ကြိုးပမ်းရမည့်အစား “ဒေသဆိုင်ရာ ဖော်ညွှန်းမှု” ဆိုင်ရာ အီရန်၏လိုက်စားမှုများကို “ပါဝင်” ရန် မွန်မြတ်စွာလုပ်ဆောင်သည်ဟု ရေးသားထားသည်။ ကုန်ကျစရိတ်အားလုံးကို ဖော်ညွှန်းသည်။
အိုဘားမား သမ္မတဖြစ်စဥ်အချိန်က အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက လက်နက်ရောင်းချမှု မှတ်တမ်းတွေအားလုံးကို အမေရိကန်က ဗုံးကြဲခဲ့တယ်၊ အမေရိကန်နဲ့ နေတိုးတို့က လစ်ဗျားကို ဖျက်စီးပစ်တယ်၊ ဒရုန်းစစ်ပွဲတွေဟာ ကပ်ဘေးရလဒ်တွေနဲ့အတူ ပြင်းထန်တဲ့ အရေးယူမှုတွေနဲ့ ကမ္ဘာမြေကြီးရဲ့ ရာသီဥတုကို ဂရုတစိုက် ဖျက်စီးခဲ့တယ်၊ အမေရိကန်စစ်တပ်သည် အာဖရိကနှင့် အာရှဒေသအများအပြားသို့ တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ အီရန်နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်ဟု ခေါ်တွင်သော အောင်မြင်မှုမှာ လူ့အခွင့်အရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တရားမျှတမှု သို့မဟုတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် တိုးတက်မှု တစ်စုံတစ်ရာ မရရှိခဲ့ပေ။ ယင်းအစား၊ ၎င်းသည် သဘောတူညီချက်ကို သက်တမ်းရှည်ကြာနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်သည့် အီရန်ထံမှ မှားယွင်းသောခြိမ်းခြောက်မှုကို ဖန်တီးနေသည့် အမေရိကန်၏ ဝါဒဖြန့်မှု၏ မလိုအပ်ဘဲ အဓိပ္ပါယ်မဲ့သော ထုတ်ကုန်ဖြစ်သည်။
Farrow ၏စာအုပ်တစ်အုပ်သည် စစ်အာဏာရှင်မဟုတ်သော သံခင်းတမန်ခင်းအတွက် အားမလိုအားမရ ထောက်ခံသူ Richard Holbrooke ၏ပုံတူဖြစ်သည်။ ဒါဟာ Richard Holbrooke နဲ့အတူတူပါပဲ၊ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ နိုင်ငံခြားရေးဌာနရဲ့ အလုပ်က စစ်တပ်ကို ထောက်ပံ့ဖို့ လူသိရှင်ကြားပြောခဲ့တဲ့ ကွန်ဂရက်ကို လူသိရှင်ကြားပြောခဲ့တာပဲ၊ တာလီဘန်တွေက အမေရိကန်ကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေမယ့် အယ်လ်ကိုင်ဒါတွေနဲ့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်မယ်လို့ အခိုင်အမာပြောခဲ့တဲ့ ဒီလူဟာ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ အယ်လ်ကိုင်ဒါဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ တာလီဘန်တွေ လုံးဝမရှိတော့ဘူးလို့ ၀န်ခံခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အယ်လ်ကိုင်ဒါနှင့် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရန် မဖြစ်နိုင်သလို အယ်လ်ကိုင်ဒါသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မည်သည့်နေရာမှ ရာဇ၀တ်မှုများအတွက် အစီအစဉ်ဆွဲနိုင်သည်၊ ထိုရည်ရွယ်ချက်အတွက် အာဖဂန်လေကြောင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အထူးအထွေ ဘာမှ မရှိပါ။
2010 ခုနှစ် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် ကြားနာပွဲ၌ သူသေဆုံးသည့်နှစ်၊ ကမ္ဘာပေါ်တွင် သူဘာလုပ်နေသလဲနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် မည်သည့်အရာများ အဆုံးသတ်သွားသနည်းဟု မေးမြန်းရာတွင် Holbrooke က အဖြေမထုတ်နိုင်ခဲ့ပေ။ ၎င်းသည် သူ၏သေဆုံးသွားသောအိပ်ရာထဲတွင် ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် သူ၏ခွဲစိတ်ဆရာဝန်အား သူ၏နောက်ဆုံးစကားများကို ရှင်းပြနိုင်သည်- "အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ဤစစ်ပွဲကို ရပ်တန့်ရန် လိုအပ်သည်။" သူ၏ဆရာဝန်သည် မည်သည့်အခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်ရန် ငြင်းဆိုထားသည့်အတိုင်း လုပ်ဆောင်နိုင်သကဲ့သို့ သို့မဟုတ် အနည်းဆုံး မည်သည့်အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်။ Holbrooke သည် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ရုန်းကန်နေရသူအဖြစ် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တုန်းက သူနှင့် အလွန်တူသူဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့ သတိရသောအခါတွင် ၎င်းသည် ခက်ခဲသည်။ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ တောင်းဆိုမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ဆားဘီးယား ဘယ်တော့မှ လက်ခံမှာ မဟုတ်တဲ့ အရာတွေကို NATO က စတင် ဗုံးကြဲဖို့ ၊
အနည်းဆုံးပြောနိုင်တာကတော့ Holbrooke ကို သံတမန်တစ်ဦးအနေနဲ့ အလုပ်ခန့်ထားပြီး၊ တစ်ခါတစ်ရံမှာ စစ်ပွဲအစား ငြိမ်းချမ်းရေးကို ရွေးချယ်ရတဲ့ အလုပ်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ သူ့ကို ဘယ်သူမှ အစားမထိုးဘူး။ ဒါကြောင့် စစ်တိုက်ဖို့ အလုပ်ရှင်တွေဆီက ငြိမ်းချမ်းရေးကို ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ရမယ်။
ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာ နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ပါဝင်နေတာ ဒါမှမဟုတ် မကြာသေးခင်ကအထိ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပါဝင်နေတာတောင်မှ ငြိမ်းချမ်းရေးရဖို့ဆိုတာ မျိုသိပ်ရခက်နေတာကြောင့် နိုင်ငံတော်ဌာနအတွင်းက ဘယ်ဘဝကမှ ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ဘဝနဲ့ ငါတို့ကြုံတွေ့ခဲ့ရတာနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လို့မရနိုင်ပါဘူး။ WikiLeaks သည် ထိုကြိုးများအားလုံး၏ ပုံစံဖြစ်သည်။
လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို အမှန်တကယ် ပံ့ပိုးပေးလိုသူများ၏ စိတ်ပျက်စရာများအကြောင်း ဖတ်ရှုရန်မှာ သေချာသော်လည်း ရည်ရွယ်လက်ခံသူများသည် ၎င်း၏ လူကြိုက်များမှုကြောင့် အမေရိကန်နှင့် လူသိရှင်ကြား ဆက်စပ်ရန် မလိုအပ်ကြောင်း ဖတ်ရသည်မှာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါသည်။ ဒါပေမဲ့ စစ်ပွဲဖန်တီးသူတွေဆီအထိ နမ်းဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာက လူမြင်ကွင်းမှာ တွေ့ဖူးတဲ့အရာပါ။ ပြီးတော့ နိုင်ငံခြားရေးဌာနရဲ့ ကြေးနန်းကြိုးတွေဟာ လူသားဆန်မှု၊ ဒီမိုကရေစီ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တရားမျှတမှုနဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးတို့ကို ရှုတ်ချတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို ဖော်ထုတ်ပြသပါတယ်။
“ကောင်းလိုက်တာ” လို့အော်ဖို့ အဖြေက မဟုတ်ဘူးလို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ သံတမန်ရေးရာ သင်္ချိုင်းမှာ ကခုန်ပါ။ လမ်းမှထွက်ပြီး ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံနှင့် အခြားလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များစွာကို အနှောက်အယှက်ကင်းကင်းဖြင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံခွင့်ပြုရန် လိုအပ်သော်လည်း၊ နောက်ဆုံးတွင်၊ ကျွန်ုပ်တို့လိုအပ်သည်မှာ သံခင်းတမန်ခင်းအားဖြင့် စစ်မက်ဖြစ်ပွားမှုနှင့် မကိုက်ညီသည့်အရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုရန်နှင့် နောက်ပိုင်းတွင် ယခင်ကိုရွေးချယ်ရန်ဖြစ်သည်။
