အာဖဂန်အရေးအခင်းသည်အမေရိက၏စစ်အင်ပါယာ၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့်ဆင်းရဲမွဲတေမှုကိုအဆုံးသတ်ရမည်

Medea Benjamin နှင့် Nicolas JS Davies တို့၏အဆိုအရ ငွိမျးခမျြးရေးအတှကျ CODEPINKသြဂုတ်လ 30, 2021

တာလီဘန်တွေ အာဏာပြန်ရလာလို့ သူတို့နိုင်ငံကို ထွက်ပြေးဖို့ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ အာဖဂန်နိုင်ငံသား ထောင်ပေါင်းများစွာ အသက်စွန့်ခဲ့တဲ့ ဗီဒီယိုတွေကြောင့် အမေရိကန်တွေ တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားခဲ့ရပြီး အစ္စလမ္မစ်နိုင်ငံတော် အသေခံဗုံးခွဲမှုတွေနဲ့ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ အများကိုရက်စက်စွာသတ် အမေရိကန် တပ်ဖွဲ့များ အနေဖြင့် အသတ်ခံရ အမေရိကန် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃ ဦး အပါအဝင် အနည်းဆုံး လူ ၁၇၀။

တောင်မှအဖြစ် ကုလအေဂျင်စီများ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဌာနက သတိပေးထားသည်။ အေးခဲသွားပြီ အာဖဂန်ဗဟိုဘဏ်၏ နိုင်ငံခြားငွေ အရန်ငွေ ဒေါ်လာ ၉.၄ ဘီလီယံနီးပါး အားလုံးနီးပါးသည် ၎င်း၏ ပြည်သူများကို စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အခြေခံဝန်ဆောင်မှုများ ပေးဆောင်ရန်အတွက် လာမည့်လများအတွင်း အလွန်လိုအပ်နေသည့် အစိုးရသစ်၏ ရန်ပုံငွေများကို ဖယ်ထုတ်ထားသည်။

ဘိုင်ဒင်အစိုးရ၊ နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့၏ ဖိအားပေးမှုအောက်တွင် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံကို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာမှာ ကူညီဖို့ ရန်ပုံငွေ ဒေါ်လာ သန်း ၄၅၀ ကို မထုတ်ပြန်ပါနဲ့။

အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေကို အမေရိကန်နဲ့ တခြား အနောက်နိုင်ငံတွေက ရပ်ဆိုင်းလိုက်ပါတယ်။ သြဂုတ် ၂၄ ရက်က အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို သဘာပတိအဖြစ် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ထောက်ပံ့ကူညီမှု အသိအမှတ်ပြုမှုက သူတို့ကို တာလီဘန်တွေအပေါ် “စီးပွားရေး၊ သံတမန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံရေး” အလွန်အမင်း သြဇာအာဏာ ပေးခဲ့တယ်။

အနောက်နိုင်ငံရေးသမားများက လူ့အခွင့်အရေးအရ ဤသြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ဖုံးကွယ်ထားသော်လည်း ၎င်းတို့၏ အာဖဂန်မဟာမိတ်များသည် အစိုးရသစ်တွင် အာဏာအချို့ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်စေရန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ အနောက်အုပ်စု၏ လွှမ်းမိုးမှုနှင့် အကျိုးစီးပွားများသည် တာလီဘန်များ ပြန်လည်ဝင်ရောက်မှုနှင့်အတူ အဆုံးမသတ်နိုင်စေရန် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ကြိုးပမ်းနေကြသည်။ ဤအတိုးကို ဒေါ်လာ၊ ပေါင်နှင့် ယူရိုတို့တွင် အသုံးပြုသော်လည်း အာဖဂန်ဘဝတွင် ပေးချေမည်ဖြစ်သည်။

အနောက်နိုင်ငံမှ လေ့လာသုံးသပ်သူများ၏ ပြောကြားချက်ကို ဖတ်ရှုရန် သို့မဟုတ် နားထောင်ရန်၊ အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ၏ အနှစ် 20 စစ်ပွဲသည် နိုင်ငံကို ခေတ်မီတိုးတက်စေရန်၊ အာဖဂန်အမျိုးသမီးများကို လွတ်မြောက်ရန်နှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု၊ ပညာရေးနှင့် ကောင်းမွန်သောအလုပ်အကိုင်များပေးဆောင်ရန် နူးညံ့သိမ်မွေ့ပြီး အကျိုးရှိသော ကြိုးပမ်းမှုတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ထင်မြင်မိပေမည်။ ယခုအခါ အားလုံးသည် တာလီဘန်တို့အား သိမ်းသွင်းခြင်း ဖြင့် မျောပါသွားခဲ့သည်။

အဖြစ်မှန်က တော်တော်ကွာခြားပြီး နားလည်ရခက်ပါတယ်။ ယူအက်စ်မှာ နေခဲ့ပါတယ်။ $ 2.26 ထရီလီယံ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ၎င်း၏စစ်ပွဲ။ မည်သည့်နိုင်ငံ၌မဆို ထိုငွေကို သုံးစွဲခြင်းသည် လူအများစုကို ဆင်းရဲတွင်းမှ လွတ်မြောက်စေသင့်သည်။ သို့သော် ထိုရန်ပုံငွေများ၏ များပြားလှသော ဒေါ်လာ ၁.၅ ထရီလျံခန့်သည် အမေရိကန်စစ်တပ်ကို သိမ်းပိုက်ထားရန် အဓိပ္ပါယ်မဲ့သော လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သော စစ်အသုံးစရိတ်သို့ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ 80,000 ကျော် အာဖဂန်တွင် ဗုံးများနှင့် ဒုံးကျည်များ၊ အခပေး ပုဂ္ဂလိက ကန်ထရိုက်တာများ၊ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ လက်နက်များနှင့် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို ကမ္ဘာတဝှမ်းတွင် အနှစ် ၂၀ အတွင်း အပြန်ပြန်အလှန်လှန် ပို့ဆောင်ပေးသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ဤစစ်ပွဲကို ချေးယူထားသည့်ငွေဖြင့် တိုက်ပြီးကတည်းက ၎င်းသည် အတိုးပေးငွေတစ်ခုတည်းဖြင့် ဒေါ်လာထရီလျံဝက်ခန့် ကုန်ကျခဲ့ပြီး အနာဂတ်တွင် ဆက်လက်ရှိနေဦးမည်ဖြစ်သည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သော အမေရိကန်စစ်သားများအတွက် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနှင့် မသန်စွမ်းမှုစရိတ်များသည် ဒေါ်လာ ၁၇၅ ဘီလီယံကျော်ရှိနေပြီဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် စစ်သားများ၏ အသက်အရွယ်နှင့်အမျှ ဆက်လက်တိုးလာမည်ဖြစ်သည်။ အီရတ်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ အမေရိကန်စစ်ပွဲများအတွက် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနှင့် မသန်စွမ်းမှုကုန်ကျစရိတ်များသည် နောက်ဆုံးတွင် ဒေါ်လာထရီလီယံအထိ မြင့်တက်လာနိုင်သည်။

ဒါဆို "အာဖဂန်နစ္စတန်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး" ကကော။ ကွန်ဂရက်မှ သင့်လျော်သည်။ $ 144 ဘီလီယံအထိ 2001 ခုနှစ်ကတည်းက အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး အတွက် စုဆောင်း ၊ လက်ရုံး ၊ လေ့ကျင့်ပေး ၊ ပေးချေရန် ဒေါ်လာ 88 ဘီလီယံကို အာဖဂန်နစ္စတန် မှ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး အတွက် ယခု ပြိုကွဲသွားသော အာဖဂန် လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင် များအား ၎င်းတို့၏ ရွာများသို့ ပြန်ပို့ခြင်း သို့မဟုတ် တာလီဘန် နှင့် ပူးပေါင်းခြင်း တို့ ဖြင့် သုံးစွဲခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း သုံးစွဲခဲ့သည့် နောက်ထပ်ဒေါ်လာ ၁၅.၅ ဘီလီယံအား အာဖဂန်နစ္စတန် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးစစ်ဆေးရေးမှူးက "အမှိုက်၊ လိမ်လည်မှုနှင့် အလွဲသုံးစားမှု" အဖြစ် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် အမေရိကန်အသုံးစရိတ်စုစုပေါင်း၏ ၂ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာ ကျန်ရှိတော့သည့် ပမာဏမှာ ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလီယံခန့်ရှိပြီး ယင်းသည် အာဖဂန်ပြည်သူများအတွက် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု၊ ပညာရေး၊ အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ပေးအပ်သင့်သည်။

ဒါပေမယ့် အီရတ်မှာလိုပဲအာဖဂန်နစ္စတန်မှာ တပ်ဆင်ထားတဲ့ အမေရိကန်အစိုးရဟာ နာမည်ဆိုးနဲ့ ကျော်ကြားပြီး အကျင့်ပျက်ခြစားမှုတွေက အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ပိုမိုခိုင်မာလာပြီး စနစ်ကျလာပါတယ်။ Transparency International (TI) ဟာ တစိုက်မတ်မတ် ရှိနေပါတယ်။ အဆင့် အမေရိကန်က သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အဂတိလိုက်စားမှု အရှိဆုံးနိုင်ငံတွေထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။

အနောက်တိုင်း စာဖတ်သူများ အနေဖြင့် ဤအကျင့်ပျက်ခြစားမှုသည် အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ကာလကြာရှည်စွာ တည်ရှိနေသည့် ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ အမေရိကန်၏ သိမ်းပိုက်မှု၏ လက္ခဏာရပ်တစ်ခုနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဟု ထင်ကောင်းထင်နိုင်သော်လည်း ယင်းမှာ ထိုကိစ္စမျိုး မဟုတ်ပေ။ TI မှတ်စုများ “၂၀၀၁ ခုနှစ်လွန်ကာလတွင် အဂတိလိုက်စားမှုအတိုင်းအတာသည် ယခင်အဆင့်များထက် ပိုမိုများပြားလာသည်ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသိအမှတ်ပြုပါသည်။” တစ် 2009 အစီရင်ခံစာ စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အဖွဲ့ကြီးမှ “အဂတိလိုက်စားမှုသည် ယခင်အစိုးရများတွင် မတွေ့မြင်ရသည့် အဆင့်အထိ မြင့်တက်လာသည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

ထိုအုပ်ချုပ်ရေးများတွင် ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ကျူးကျော်တပ်များက အာဏာမှဖယ်ရှားခဲ့သော တာလီဘန်အစိုးရနှင့် ဆိုဗီယက်မဟာမိတ်ဆိုရှယ်လစ်တို့ ပါဝင်သည်။ အစိုးရများ 1980 ခုနှစ်များတွင် အမေရိကန်တပ်စွဲထားသော အယ်လ်ကိုင်ဒါနှင့် တာလီဘန်တို့၏ ရှေ့ပြေးနိမိတ်များကို ဖြုတ်ချခဲ့ပြီး ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးများတွင် ကြီးမားသောတိုးတက်မှုများကို ဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့သည်။

တစ်ဦးက 2010 အစီရင်ခံစာ Reagan Pentagon အရာရှိဟောင်း Anthony H. Cordesman က “Afghanistan ကို အမေရိကက ဘယ်လို ဖောက်ပြန်ခဲ့သလဲ” လို့ ခေါင်းစဉ်တပ်ထားတဲ့ Reagan က တာဝန်ခံမှု မရှိသလောက်ဘဲ အဲဒီနိုင်ငံထဲကို ပိုက်ဆံတွေ ခိုးချခဲ့တဲ့ အမေရိကန် အစိုးရကို ပြစ်တင်ဝေဖန်လိုက်ပါတယ်။

အဆိုပါ New York Times ကို အစီရင်ခံတင်ပြ 2013 ခုနှစ်တွင် CIA သည် အာဖဂန်သမ္မတအား စစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် နိုင်ငံရေးသမားများကို လာဘ်ထိုးရန်အတွက် အမေရိကန် ဒေါ်လာဖြင့် ထည့်ထားသော ခရီးဆောင်အိတ်များ၊ ကျောပိုးအိတ်များနှင့် ပလပ်စတစ်အိတ်များကိုပင် လစဉ် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကြာ လစဉ် စွန့်ပစ်ခဲ့သည်။

အကျင့်ပျက်ခြစားမှုသည် ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကဲ့သို့သော အလုပ်အကိုင်၏အောင်မြင်မှုများအဖြစ် အနောက်နိုင်ငံရေးသမားများက ယခုကိုင်စွဲထားသည့် နယ်ပယ်များကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ ပညာရေးစနစ်က ပြီးပြီ။ တိတ်တခိုး စာရွက်ပေါ်တွင်သာရှိသော ကျောင်းများ၊ ဆရာများနှင့် ကျောင်းသားများ၊ အာဖဂန်ဆေးဆိုင်တွေဖြစ်ပါတယ်။ စတော့ရှယ်ယာ အတု၊ သက်တမ်းလွန် သို့မဟုတ် အရည်အသွေးနိမ့်ဆေးဝါးများဖြင့် အိမ်နီးချင်းပါကစ္စတန်မှ အများအပြား ခိုးသွင်းသည်။ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအဆင့်တွင် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများသည် ဆရာ၊ဆရာမများကဲ့သို့ အစိုးရဝန်ထမ်းများ၏ဝင်ငွေကို လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။ ဆယ်ပုံတစ်ပုံသာ နိုင်ငံခြား NGO များနှင့် ကန်ထရိုက်တာများအတွက် လုပ်ဆောင်နေသော ပိုမိုကောင်းမွန်သော ချိတ်ဆက်နိုင်သော အာဖဂန်လူမျိုးများ၏ လစာများ။

အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကို အမြစ်ပြတ်ချေမှုန်းခြင်းနှင့် အာဖဂန်လူနေမှုဘဝများ မြှင့်တင်ပေးခြင်းသည် တာလီဘန်များကို တိုက်ခိုက်ရန်နှင့် ၎င်း၏ရုပ်သေးအစိုးရ၏ ထိန်းချုပ်မှုကို ထိန်းသိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် တိုးချဲ့ခြင်း၏ အဓိက အမေရိကန်ရည်မှန်းချက်၏ အမြဲတမ်းနောက်တန်းဖြစ်သည်။ TI သတင်းအရသိရသည်။"အမေရိကန်သည် ကွဲပြားသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အာဖဂန်အစိုးရဝန်ထမ်းများ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့်/သို့မဟုတ် သတင်းအချက်အလတ်များရရှိစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပေးဆောင်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့သည် မည်မျှပင် ခြစားနေပါစေ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်... သူပုန်ထဖို့ အထောက်အပံ့ပစ္စည်းတွေ။”

အဆိုပါ အဆုံးမဲ့အကြမ်းဖက်မှု အမေရိကန်၏ သိမ်းပိုက်မှုနှင့် အမေရိကန် ကျောထောက်နောက်ခံပြု အစိုးရ၏ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများကြောင့် တာလီဘန်များအား လူကြိုက်များသော ထောက်ခံမှု တိုးမြင့်လာကာ အထူးသဖြင့် ကျေးလက်ဒေသများတွင်၊ လေးပုံသုံးပုံ အာဖဂန်မှနေထိုင်သည်။ သိမ်းပိုက်ထားသော အာဖဂန်နစ္စတန်၏ မဆုတ်မနစ်သောဆင်းရဲမွဲတေမှုသည် တာလီဘန်တို့ အောင်ပွဲအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ အနောက်မဟာမိတ်များကဲ့သို့ ချမ်းသာသော နိုင်ငံများက ၎င်းတို့၏ သိမ်းပိုက်မှုကို မည်ကဲ့သို့ စွန့်လွတ်နိုင်သနည်းဟု တာလီဘန်တို့က သဘာဝကျကျ မေးခွန်းထုတ်ကြသည်။

လက်ရှိ အကျပ်အတည်း မတိုင်ခင်၊ အာဖဂန်အရေအတွက် လက်ရှိ ၀င်ငွေမှာ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြင့်နေထိုင်ရန် ရုန်းကန်နေရကြောင်း အစီရင်ခံတင်ပြသည်။ A 60  လူထုဆန္ဒစစ်တမ်း ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို Gallup မှတ်တမ်းတင်ထားခဲ့သော မိမိကိုယ်ကို အစီရင်ခံထားသော “သုခချမ်းသာ” ၏ အနိမ့်ဆုံးအဆင့်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်လူမျိုးများသည် ဆင်းရဲဒုက္ခ စံချိန်တင်မှုကို ဖော်ပြရုံသာမက ၎င်းတို့၏ အနာဂတ်အတွက် မကြုံစဖူးသော မျှော်လင့်ချက်ကင်းမဲ့မှုကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

မိန်းကလေးများအတွက် ပညာရေးတွင် အမြတ်အချို့ရှိသော်လည်း သုံးပုံတစ်ပုံသာရှိသည်။ အာဖဂန်မိန်းကလေးများ မူလတန်းကျောင်းကို 2019 တွင်သာ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ် အာဖဂန်မိန်းကလေး ၃၇ ရာခိုင်နှုန်း စာတတ်မြောက်ခဲ့ကြသည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ကလေးအနည်းငယ်သာ ကျောင်းတက်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းက အဲဒီ့ထက်ပိုပါတယ်။ ကလေး နှစ်သန်း အသက် 6 နှစ်မှ 14 နှစ်ကြားတွင် ၎င်းတို့၏ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသော မိသားစုများကို ထောက်ပံ့ရန် အလုပ်များလုပ်ရသည်။

အာဖဂန်အများစုကို ဆင်းရဲတွင်းထဲ နစ်မြုပ်နေအောင် ထိန်းသိမ်းရာမှာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍအတွက် အပြစ်ကင်းစင်မယ့်အစား အနောက်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေက ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ထားတဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေကို ဖြတ်တောက်လိုက်ပါတယ်။ လေးပုံသုံးပုံ အာဖဂန်နစ္စတန်၏ ပြည်သူ့ကဏ္ဍနှင့် ၎င်း၏ စုစုပေါင်း GDP ၏ 40% ရှိသည်။

တကယ်တော့ အမေရိကန်နဲ့ သူ့ရဲ့မဟာမိတ်တွေဟာ တာလီဘန်တွေနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်ပြည်သူတွေကို ဒုတိယစီးပွားရေးစစ်ပွဲအဖြစ် ခြိမ်းခြောက်ပြီး စစ်ပွဲရှုံးတာကို တုံ့ပြန်နေပါတယ်။ အာဖဂန်အစိုးရသစ်သည် ၎င်းတို့၏ “သြဇာအာဏာ” ကို လက်လွှတ်မခံပါက ၎င်းတို့၏ တောင်းဆိုချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးမည်ဆိုပါက၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ ခေါင်းဆောင်များသည် ၎င်းတို့၏ ပြည်သူများကို အစာငတ်ပြီး တာလီဘန်များကို အပြစ်တင်ပြီး နောက်ဆက်တွဲဖြစ်သော အငတ်ဘေးနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းအတွက် တာလီဘန်များကို အပြစ်တင်ပါမည်။ ကျူးဘားမှ အီရန်အထိ။

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် အဆုံးမဲ့စစ်ပွဲထဲသို့ ဒေါ်လာထရီလီယံပေါင်းများစွာ လောင်းထည့်ပြီးနောက် ယခုအခါ အမေရိကန်၏ အဓိကတာဝန်မှာ မိမိတို့နိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးမသွားကြသော အာဖဂန်လူမျိုး သန်း ၄၀ ကို ကူညီရန်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အပေါ် အမေရိကန်တို့ ကျူးလွန်ခဲ့သည့် စစ်ပွဲ၏ ဆိုးရွားသော ဒဏ်ရာများနှင့် ဒဏ်ရာများမှ ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာစေရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ အဖြစ် ကြီးမားသောမိုးခေါင်ရေရှား ယခုနှစ်တွင် ၎င်းတို့၏ ကောက်ပဲသီးနှံ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း ပျက်စီးခဲ့ပြီး နစ်နာခဲ့သည်။ တတိယလှိုင်း covid-19 ၏

အမေရိကန်သည် အမေရိကန်ဘဏ်များတွင် သိမ်းဆည်းထားသည့် အာဖဂန်ရန်ပုံငွေ ဒေါ်လာ ၉.၄ ဘီလီယံကို ထုတ်ပြန်သင့်သည်။ ပြောင်းသင့်တယ်။ $ 6 ဘီလီယံအထိ ယခုအခါ ပျက်ပြယ်သွားသော အာဖဂန် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများပေးရန် ခွဲဝေချထားပေးခဲ့ပြီး ဖြုန်းတီးသော စစ်အသုံးစရိတ်ကို အခြားပုံစံများသို့ ကူးပြောင်းမည့်အစား၊ ဥရောပ မဟာမိတ်များနှင့် အားပေးသင့်သည်။ IMF က ဘဏ္ဍာငွေကို ချုပ်ကိုင်ခြင်းမပြုရ။ ယင်းအစား၊ ၎င်းတို့သည် UN 2021 အတွက် အယူခံဝင်ရန် ရန်ပုံငွေ အပြည့်အဝ ပေးသင့်သည်။ $ 1.3 ဘီလီယံအထိ ဩဂုတ်လနှောင်းပိုင်းအထိ ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့မှု ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာရှိသည့် အရေးပေါ်အကူအညီများ။

တစ်ချိန်က အမေရိကန်သည် ၎င်း၏ဗြိတိသျှနှင့် ဆိုဗီယက် မဟာမိတ်များအား ဂျာမနီနှင့် ဂျပန်တို့ကို အနိုင်ယူရန် ကူညီခဲ့ပြီး ၎င်းတို့အား ကျန်းမာ၊ ငြိမ်းချမ်းပြီး သာယာဝပြောသော နိုင်ငံအဖြစ် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် ကူညီပေးခဲ့သည်။ အမေရိကန်၏ ကြီးလေးသော အမှားများဖြစ်သည့် လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ ဟီရိုရှီးမားနှင့် နာဂါဆာကီရှိ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုများနှင့် ဆင်းရဲသော နိုင်ငံများနှင့် ၎င်း၏ လက်အောက်ခံနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးတွင် - အမေရိကသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ နိုင်ငံအများအပြားရှိ လူများလိုက်နာရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေသော သာယာဝပြောရေးဆိုင်ရာ ကတိကို ထားရှိခဲ့သည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်ကို စစ်ပွဲ၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့် ဆင်းရဲမွဲတေမှုတို့ကြောင့် ယနေ့ အမေရိကန်က အခြားနိုင်ငံများကို ပေးဆောင်ရမည်ဆိုလျှင် ကမ္ဘာကြီးသည် ပညာရှိရာသို့ ရွေ့လျားပြီး လိုက်နာရမည့် မော်ဒယ်လ်သစ်များကို ရှာဖွေနေသည်- လူကြိုက်များပြီး လူမှုဒီမိုကရေစီတွင် စမ်းသပ်မှုအသစ်များ၊ နိုင်ငံတော်၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအပေါ် အလေးထားမှုအသစ်၊ နိုင်ငံတကာပြဿနာများကိုဖြေရှင်းရန် စစ်အင်အားအသုံးပြုခြင်း၏ အခြားနည်းလမ်းများ၊ နှင့် Covid ကူးစက်ရောဂါနှင့် ရာသီဥတုဘေးအန္တရာယ်ကဲ့သို့သော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် နိုင်ငံတကာတွင် ပိုမိုမျှတသော စည်းရုံးရေးနည်းလမ်းများ။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် စစ်သွေးကြွများနှင့် အကျပ်ကိုင်မှုများဖြင့် ကမ္ဘာကို ထိန်းချုပ်ရန် ၎င်း၏ အသီးအပွင့်မရှိသော ကြိုးပမ်းမှုတွင် ထိမိ၍ လဲကျနိုင်သည် သို့မဟုတ် ၎င်းသည် ဤအခွင့်အရေးကို ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ၎င်း၏နေရာကို ပြန်လည်စဉ်းစားရန် ဤအခွင့်အရေးကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ အမေရိကန်များသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အချုပ်အခြာအာဏာအဖြစ် ကျွန်ုပ်တို့၏ မှေးမှိန်နေသော အခန်းကဏ္ဍကို ပြောင်းလဲရန် အဆင်သင့်ဖြစ်သင့်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့သည် မည်သည့်အခါမျှ လွှမ်းမိုးနိုင်တော့မည် မဟုတ်သည့် အနာဂတ်ကို တည်ဆောက်ရန်အတွက် အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသော ပူးပေါင်းပါဝင်ကူညီမှုတစ်ခုကို မည်သို့ပြုလုပ်နိုင်သည်ကို ကြည့်ရှုရန် အသင့်ဖြစ်သင့်ပါသည်။

Medea ဗင်္ယာမိန်အမျိုးပူးတွဲတည်ထောင်သူဖြစ်ပြီး ငွိမျးခမျြးရေးအတှကျ CODEPINKအပါအဝင်အများအပြားစာအုပ်များ, ၏, နှင့်စာရေးဆရာ အဆိုပါရီးရဲလ်သမိုင်းနှင့်အီရန်အစ္စလာမ်မစ်သမ္မတနိုင်ငံနိုင်ငံရေး: အီရန်အတွင်းပိုင်း. 

နီကိုးလပ်စ် JS Davies သည်လွတ်လပ်သောသတင်းစာဆရာ၊ CODEPINK မှသုတေသီနှင့်စာရေးသူဖြစ်သည် ကျွန်ုပ်တို့၏လက်စွဲတွင်တို့၏အသွေး: အမေရိကန်ကျူးကျော်မှုနှင့်အီရတ်၏အဗဒ္ဒုန်.