၅ မိနစ်အတွင်း ဆီးရီးယားတွင် လွန်ခဲ့သော ဆယ်စုနှစ်

 ဒါဝိဒ်သည် Swanson အားဖြင့်
ဆီးရီးယားမှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက လက်ခံထားတဲ့ ဇာတ်လမ်းက ဒါပါပဲ၊ လုံးဝနားမလည်တဲ့ အရာတွေကို ဇာတ်ကြောင်းသဘောနဲ့ ပြောပြတဲ့ ဇာတ်လမ်းပါ။

ဆွီဒင်တောင်ပိုင်းတွင် ဧရာမကျောက်တုံးကြီးတစ်တုံးသည် လယ်မြေပြန့်တွင်တည်ရှိပြီး ကျွန်ုပ်၏ဘိုးဘေးဘီဘင်များပြောပြသည့် ချစ်စဖွယ်ပုံပြင်သည် ဤသို့ရောက်ရှိသွားပုံကို ရှင်းပြသည်- မှင်စာတစ်ကောင်က ထိုနေရာသို့ ပစ်ချလိုက်သည်။ အမျှ သက်သေအထောက်အထား, အနီးနားရှိ ရဲတိုက်တစ်ခုတွင်၊ ဇာတ်လမ်းထဲသို့ ဝင်လာသော ဦးချိုနှင့် ပိုက်တစ်ခုကို တွေ့နိုင်သည်။ ဇာတ်လမ်းထဲက သူရဲကောင်းဟာ အရက်သောက်တာထက် သူ့ပခုံးပေါ်တင်ရလောက်အောင် စမတ်ကျတဲ့ မြင်းတစ်ကောင်ရဲ့ နောက်ကျောကို မီးလောင်သွားစေတဲ့ ဒီနေ့ ဓာတုလက်နက်လို့ ခေါ်တဲ့ ဦးချိုတွေ ပါရှိပါတယ်။ လူနှင့်မြင်းတို့သည် လယ်ထွန်ကိုဖြတ်၍ စီးနင်းထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်၊ အကြောင်းမှာ မှင်စာများသည် ထွန်တစ်ခုစီ၏ အလျားအပြည့်အနောက်သို့ ပြေးသွားရမည်ကို လူတိုင်းသိသောကြောင့်၊ ၎င်းတို့ကို အလွန်နှေးကွေးစေသော ထွန်တစ်ခုစီကိုဖြတ်၍ ပြေးသွားကြသည်။ အဖြစ်မှန်က အားလုံးအဆင်ပြေပါတယ်။ အချို့သော ပူးပေါင်းကြံစည်မှုသီအိုရီများသည် troll များ၏တည်ရှိမှုကို မေးခွန်းထုတ်နိုင်သော်လည်း ယင်းကဲ့သို့ ငြင်းခုံမှုများကို အလေးအနက်ထားရန်မလိုအပ်ပါ။

ငြိမ်းချမ်းရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးမှ မကြာသေးမီက ပေးပို့ခဲ့သည်။ ဗီဒီယိုလင့်ခ် ဤဗီဒီယိုသည် ဆီးရီးယားဇာတ်လမ်းကို အတော်လေးမှန်သည်ဟု မှတ်ချက်ဖြင့် စာရင်းပြုစုထားသည်။ ကန့်ကွက်မှုများစွာ ရှိခဲ့ပါသည်-

2006 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်သည် ဆီးရီးယားတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ကြောင်း WikiLeaks တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်သည် ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် ဆီးရီးယားအစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိကြောင်း Wesley Clark နှင့် 2001 ခုနှစ်တွင် Tony Blair တို့က ပြသထားသည့် Donald Rumsfeld မှတ်စုတိုဖြင့် ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုသက်သက်ဖြင့် အမေရိကန်က စိတ်ဝင်စားနေသည့် ဤဗီဒီယိုတွင် ဇာတ်လမ်းသည်သာဖြစ်သည်၊ 2010 ခုနှစ်တွင် အလွန်အထင်အမြင်လွဲမှားစေပါသည်။

ထိုမှားယွင်းသော လမ်းညွှန်မှုသည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ရုရှားက အဆိုပြုခဲ့သော ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှ အမေရိကန်၏ စွန့်စားခန်းမှ ထွက်ခွာရန် လွယ်ကူစေသည်။

ဗီဒီယိုထဲမှာ ဖော်ပြထားတာကတော့ 2013 ခုနှစ်တုန်းက အာဆတ်တိုက်ခိုက်မှုမှာ ဓာတုလက်နက်အသုံးပြုခဲ့တာဟာ ဒေါသထွက်စရာဖြစ်ပြီး ဒါဟာ ဘယ်တုန်းကမှ မတည်မငြိမ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ တစ်စုံတစ်ဦးသည် ဓာတုလက်နက် အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပြီး၊ သမ္မတ အိုဘားမားသည် အာဆတ်ဖြစ်ကြောင်း ငြင်းခုံနိုင်သော သက်သေအထောက်အထားများ ရှိနေသည်ဟု မှားယွင်းစွာ ကြွေးကြော်ခဲ့သည်။

ပစ်မှတ်ထားသော စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှုအတွက် 2013 အဆိုပြုချက်ကို အိုဘားမားက ကိုးကား၍ အိုဘားမားက စီစဉ်ထားသော ကြီးမားသော ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ Seymour Hersh ၏အစီရင်ခံစာကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ရှောင်ရှားသည်။

စစ်ပွဲသည် ရှုပ်ထွေးနေသောကြောင့် “အဆုံးမရှိသော” ဟူသော ဗီဒီယို၏ နိဂုံးချုပ်ချက်မှာ “အဆုံးမရှိသော အဆုံးမရှိသော” ဟူသည်မှာ မဆင်မခြင်ဖြစ်ပြီး၊ အဖြစ်မှန်ကို ရိုးသားစွာ အကဲဖြတ်ခြင်းဖြင့် စတင်ကာ 2013 ခုနှစ်ကို ပြန်လည်ပြောပြခြင်းမှ နိဂုံးချုပ်သွားနိုင်မည်ဖြစ်သောကြောင့်၊ “အမေရိကန်ကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုခြင်း” မှလွဲ၍ အခြားအရာတစ်ခုအနေဖြင့်

 

ဤဗီဒီယိုနှင့် အရှည်တူသော ရိုးရိုးသားသား အကောင့်တစ်ခုသည် အဘယ်အရာ ဖြစ်မည်နည်း။ ဤကဲ့သို့ဖြစ်နိုင်သည်-

ဝမ်းနည်းစရာကောင်းသည်မှာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာရဲတပ်သားသည် မှင်စာ သို့မဟုတ် "Khorasan Group" ထက် အစစ်အမှန်မဟုတ်တော့ပါ။

အနည်းဆုံး 2001 ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင်၊ အမေရိကန်သည် ဆီးရီးယားအစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် ပစ်မှတ်ထားသော အစိုးရစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်သည် အီရတ်ကို ကျူးကျော်ခြင်းဖြင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းကို မငြိမ်မသက်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဂိုဏ်းဂဏ ကွဲပြားမှုများကို ဖန်တီးကာ မီးလောင်ရာလေပင့်ကာ လက်နက်ကိုင်ဆောင်ကာ အကြမ်းမဖက်သော အဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းရာတွင် လွယ်ကူချောမွေ့စေခဲ့သည်။

အနည်းဆုံး 2006 ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင်၊ အမေရိကန်သည် ဆီးရီးယားတွင် အစိုးရကိုဖြုတ်ချရန်အတွက် အလုပ်လုပ်နေသူများရှိခဲ့သည်။

အာရပ်နွေဦးကို အမေရိကန်က တုံ့ပြန်မှုနှင့် လစ်ဗျားအစိုးရကို အမေရိကန်ဦးဆောင်သော ဖြုတ်ချမှုသည် ပိုဆိုးစေသည်။ ISIS သည် သတင်းများမပေါက်ကြားမီ ကြာမြင့်စွာကတည်းက အီရတ်ရှိ အမေရိကန်အကျဉ်းစခန်းများတွင် ၎င်း၏ခေါင်းဆောင်များ စည်းရုံးရေးဆင်းနေခဲ့သည်။ ထိုဒေသသည် ဒေသတွင်း ပြင်ပမှ လက်နက်ကြီးများ ကိုင်ဆောင်ထားပြီး အဓိကအားဖြင့် အမေရိကန်မှ ဖြစ်သည်။ အရှေ့အလယ်ပိုင်းအစိုးရများထံ တင်ပို့ရောင်းချသည့် လက်နက် လေးပုံသုံးပုံသည် အမေရိကန်ထံမှဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားနှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များဖြစ်သည့် အမေရိကန်စစ်တပ်၏ လက်နက်များမှာ အကြမ်းဖက်အုပ်စုသစ်များထံ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနှင့် မတော်တဆ ပေးပို့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယားရှိ အာရပ်နွေဦးသည် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ပင်လယ်ကွေ့အာဏာရှင် မဟာမိတ်များမှ တစ်ဖက်မှ ပံ့ပိုးမှု၊ အီရန်၊ ဟစ်ဇ်ဘိုလာနှင့် ရုရှားတို့မှ တစ်ဖက်မှ အကြမ်းဖက်မှုများကို ထောက်ခံအားပေးခြင်းဖြင့် ချက်ချင်းနီးပါး ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ Free Syrian Army သည် အရပ်ဘက်နှင့် ပရောက်စီနှင့် ဒေသတွင်းစစ်ပွဲများတွင် ကစားသမားတစ်ဦးဖြစ်လာပြီး “လွတ်မြောက်” သော ဘေးဒုက္ခပြည်နယ်များ၏ ဒေသတစ်ဝိုက်မှ တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို စုဆောင်းခဲ့သည်။ ကာ့ဒ်များကဲ့သို့ပင် အယ်လ်ကိုင်ဒါသည် အခြားကစားသမားတစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အမေရိကန်အစိုးရသည် ဆီးရီးယားအစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် အာရုံစိုက်ထားဆဲဖြစ်ပြီး အယ်လ်ကိုင်ဒါနှင့် အမေရိကန်ပင်လယ်ကွေ့မဟာမိတ်များ သို့မဟုတ် တူရကီ သို့မဟုတ် ဂျော်ဒန်မှ အခြားအုပ်စုများကို ထောက်ပံ့မှုကို ရပ်တန့်ရန် လေးနက်သောခြေလှမ်းများ မလုပ်ဆောင်ခဲ့ပေ။ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ချမှတ်ခြင်း၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ညှိနှိုင်းခြင်း သို့မဟုတ် လက်နက်ရောင်းချမှု ပိတ်ဆို့ခြင်း)။

2012 ခုနှစ်တွင် ရုရှားက သမ္မတ Bashar al-Assad ရာထူးမှ နုတ်ထွက်မည့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်သည် လေးလေးနက်နက် ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းမရှိဘဲ ဘေးဖယ်ထားကာ အာဆတ်ကို မကြာမီ အကြမ်းဖက် ဖြုတ်ချတော့မည်ဟူသော လွဲမှားမှုအောက်တွင် ခံစားနေရပြီး၊ ရုရှား၏ သြဇာနှင့် စစ်ရေးကို ဖယ်ရှားရန် အလားအလာပိုများသည့် ဖြေရှင်းချက်—နှင့် ၎င်း၏ လက်နက်လုပ်ငန်း အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကြောင့် မောင်းနှင်သည့် အကြမ်းဖက်မှုများအတွက် အမေရိကန်၏ ယေဘုယျ လိုလားချက်ကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင်ပင် အီရတ်အစိုးရသည် ၎င်း၏နိုင်ငံသားများကို အမေရိကန်က အရှိန်အဟုန်ဖြင့် လက်နက်များဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေပြီး လာမည့် ISIS ချေမှုန်းရေးကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် လှုံ့ဆော်လျက်ရှိသည်။ ပြီးတော့ အမေရိကန်က အီရတ်ရဲ့ စစ်ရေးအရ သိမ်းပိုက်မှုကို အဆုံးမသတ်ဘဲ အဆုံးသတ်ခဲ့တယ်။

2013 ခုနှစ်တွင် အိမ်ဖြူတော်သည် အမေရိကန်၏ လက်နက်နှင့် လေ့ကျင့်ရေးစခန်းများမှ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း လောင်ကျွမ်းနေသော ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ဆီးရီးယားသို့ အတိအကျ မသတ်မှတ်ထားသော ဒုံးကျည်အရေအတွက်အချို့ကို ဖြန့်ကြက်ရန် အစီအစဉ်ဖြင့် လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဒေသတွင်းနှင့် အခြားအမေရိကန်ဖန်တီးသော ဘေးအန္တရာယ်များမှ ပေါ်ထွက်လာသော တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ။ ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုအတွက် အကြောင်းပြချက်မှာ ဓာတုလက်နက်ဖြင့် ကလေးငယ်များအပါအဝင် အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သမ္မတ ဘားရတ်အိုဘားမားက ဆီးရီးယားအစိုးရမှ ကျူးလွန်ကြောင်း သက်သေအထောက်အထားအချို့ရှိနေသည်ဟု သမ္မတ ဘားရက်အိုဘားမားက စွပ်စွဲခဲ့သည်။ သက်သေအဖြစ် ဦးချို သို့မဟုတ် ပိုက် သို့မဟုတ် ကြည်နူးဖွယ်ဇာတ်လမ်းကို သက်သေအဖြစ် သူသည် မည်သည့်အခါမျှ မထုတ်လုပ်ခဲ့ပေ။

Seymour Hersh က နောက်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်၏ အစီအစဉ်သည် ကြီးမားသော ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုအတွက်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ Robert Parry က ဓာတုလက်နက်တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အိမ်ဖြူတော်ရဲ့ အလိမ်အညာတွေကို ချေမှုန်းပစ်ဖို့ အစီရင်ခံမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးရီးယားမှာ အပြစ်ရှိနိုင်ပေမယ့် အိမ်ဖြူတော်ကတော့ သေချာပေါက်နီးပါး မပြောခဲ့ပါဘူး။ သိ ထိုသို့သော အပြစ်သည်ပင် စစ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်ခြင်းအား အကြောင်းပြမည်မဟုတ်ကြောင်း အမေရိကန်လူထုက အသိအမှတ်ပြုပုံရသည်။ ဆီးရီးယား၏ ဓာတုလက်နက်များ ချေမှုန်းရေး ရုရှား၏ အဆိုပြုချက်ကို အိမ်ဖြူတော်က သိထားပြီးဖြစ်၍ ပယ်ချခဲ့သည်။ သံတမန်ရေးအရ 2013 ခုနှစ်တွင် နောက်ဆုံးအားကိုးရာအဖြစ် အိုဘားမားကို လက်ခံရန် တွန်းအားပေးခဲ့သည့်အရာမှာ လူထုနှင့် ကွန်ဂရက်မှ စစ်ခွင့်ပြုရန် ငြင်းဆိုခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် အိုဘားမားသည် ဆီးရီးယားစစ်ပွဲအတွင်း တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို လက်နက်တပ်ဆင်လေ့ကျင့်ပေးခြင်းကို မှန်ကန်စွာလုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး အီရတ်သို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထပ်မံစေလွှတ်ခဲ့သည်။

ISIS သည် အခင်းဖြစ်ပွားရာနေရာသို့ ရောက်ရှိလာချိန်တွင် ၎င်းအား တိုက်ခိုက်ရန် အမေရိကန်အား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း တောင်းပန်ခဲ့ပြီး ၎င်းအား ကြီးမားသော စုဆောင်းရေး အခွင့်အလမ်းအဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အီရတ်နှင့် ဆီးရီးယားရှိ ISIS ကို လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်ခြင်း (ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ရန် မဟာမိတ် မြောက်မြားစွာကို ပေးဆောင်ခြင်း) နှင့် လက်နက် တပ်ဆင် လေ့ကျင့်မှု များ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ခြင်း အပြင် ယခုအခါ ISIS နှင့် အာဆတ် တို့ကို ရည်ရွယ်သည်ဟု ယူဆရသည်။ အာဆတ် ဆန့်ကျင်ရေး အဖွဲ့တွေ အမျိုးမျိုး လုပ်ခဲ့သလို ISIS လည်း ကြီးထွားလာခဲ့ပါတယ်။ တူရကီသည် ISIS သို့မဟုတ် အာဆတ်ထက် ကာ့ဒ်များကို တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြင့် ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ရုရှားသည် ဆီးရီးယားရှိ ISIS နှင့် အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး အဖွဲ့များကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းဖြင့် ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ရုရှားက ဆီးရီးယားအစိုးရကို ဖြုတ်ချဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး အမေရိကန်က ဖြုတ်ချဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး မဟာမိတ်တွေ ပေါင်းထည့်ဖို့ ဗြိတိန်က စီစဉ်နေတာကြောင့် ရုရှားနဲ့ အမေရိကန်ကြား တင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်လာနေပြီး အန္တရာယ်ရှိတဲ့ တင်းမာမှုတွေ တိုးလာနေပါတယ်။ ဗုံးများ ရောနှောရန်။

ဟုတ်ပါတယ်၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး၊ လက်နက်ရောင်းချခွင့်၊ အမှန်တကယ်အကူအညီနဲ့ လျော်ကြေးငွေ၊ ဒေသတွင်း လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနဲ့ သံခင်းတမန်ခင်းနဲ့ နိုင်ငံခြားအင်အားကြီးတွေရဲ့ ဒေသတွင်းကနေ ထွက်ခွာသွားတာ အားလုံးက ဆက်ရှိနေဦးမှာပါ။