Ekskluzivno: Mediji su ponovo pali u neokonzervativnu zamku.
Već dugi niz godina, glavne američke institucije, od Pentagona do 9 / 11 komisije, guraju liniju da je Iran tajno sarađivao s Al Kaidom i prije i nakon terorističkih napada na 9 / 11. Međutim, dokazi za te tvrdnje su ostali ili tajni ili skriveni, i uvijek vrlo upitni.
Početkom novembra, međutim, mainstream mediji su tvrdili da imaju "pušku za pušenje" - dokument CIA-e koji je napisao neidentifikovani zvaničnik Al Qaede i pušten zajedno sa dokumentima 47,000-a koji su ranije bili viđeni u kući Osame bin Ladena u Abbottabadu, Pakistan .
The Associated Press prijavljeno da se čini da dokument Al Kaide podstiče američke tvrdnje da Iran podržava ekstremističku mrežu koja je dovela do terorističkih napada na 11 u septembru. Wall Street Journal rekao dokument "pruža nove uvide u odnose Al Kaide s Iranom, sugerirajući pragmatičan savez koji je nastao iz zajedničke mržnje prema Sjedinjenim Državama i Saudijskoj Arabiji."
NBC News je napisao da dokument otkriva da, "u raznim tačkama u vezi ... Iran je pružio pomoć Al Kaidi u obliku" novca, oružja "i" obuke u kampovima Hezbolaha u Libanu u zamenu za američke interese u zalivu, " implicirajući da je Al Kaida odbila ponudu. Bivši portparol Saveta za nacionalnu bezbednost Obame Ned Price, pisao je za Atlantik, otišao još dalje, tvrditi da se u dokumentu navodi "dogovor sa iranskim vlastima da ugostiti i obučiti članove Saudijske Al Kaide sve dok su pristali da zarobe protiv svog zajedničkog neprijatelja, američkih interesa u regionu Zaliva".
Ali nijedan od tih medijskih izvještaja nije bio zasnovan na pažljivom čitanju sadržaja dokumenta. Dokument 19-stranica na arapskom jeziku, koji je u potpunosti preveden TAC, ne podržava medijsku naraciju novih dokaza o saradnji između Irana i Al Kaide, bilo prije ili nakon 9 / 11, uopće. On ne pruža nikakve dokaze o opipljivoj iranskoj pomoći Al Kaidi. Naprotiv, to potvrđuje prethodne dokaze da su iranske vlasti brzo zaokružile one Al Kaide operativce koji su živjeli u zemlji kada su uspjeli da ih pronađu i držali ih u izolaciji kako bi spriječili bilo kakve daljnje kontakte s jedinicama Al Kaide izvan Irana.
Ono što pokazuje je da su operativci Al Kaide bili naterani da vjeruju da je Iran prijateljski nastrojen prema njima i bili prilično iznenađeni kada su njihovi ljudi uhapšeni u dva vala krajem 2002. Sugerira da ih je Iran izigrao, stekavši povjerenje boraca dok je maksimizirao obavještajne podatke o prisustvu Al Qaede u Iranu.
Ipak, ovaj izveštaj, za koji se čini da ga je napisao srednji Al Kaidin kadar u 2007-u, čini se da podstiče unutrašnji Al Kaida narativ da je teroristička grupa odbacila iranske poniženja i da su bili oprezni u pogledu onoga što su smatrali nepouzdanošću od strane Iranci. Autor tvrdi da su Iranci ponudili članovima Saudijske Al Kaide koji su ušli u zemlju "novac i oružje, sve što im je potrebno, i obuku s Hezbolahom u zamjenu za udaranje američkih interesa u Saudijskoj Arabiji i Zalivu."
Ali nema ni reči o tome da li je ikada ikada iransko oružje ili novac dato borcima Al Kaide. I autor priznaje da su Saudijci u pitanju bili među onima koji su bili deportovani tokom hapšenja, bacajući sumnju na to da li je ikada bilo dogovora.
Autor sugerira da je Al Kaida načelno odbila iransku pomoć. "Ne trebaju nam", inzistirao je. "Zahvaljujući Bogu, možemo bez njih i od njih ne može proizaći ništa osim zla."
Ta tema je očigledno važna za održavanje organizacijskog identiteta i morala. Ali kasnije, u dokumentu, autor izražava duboku ogorčenost zbog onoga što su očigledno smatrali iranskim dvostrukim poslom u 2002-u u 2003. "Oni su spremni da glume", piše on o Irancima. “Njihova religija je laž i šutnja. I obično pokazuju šta je suprotno onome što im je u glavi…. Sa njima je nasledno, duboko u njihovom karakteru. "
Autor se prisjeća da su operativci Al Kaide dobili naređenje da se presele u Iran u martu 2002, tri mjeseca nakon što su napustili Afganistan za Vaziristan ili drugdje u Pakistanu (dokument, inače, ne kaže ništa o bilo kakvoj aktivnosti u Iranu prije 9 / 11) . On priznaje da je većina njegovih kadrova ušla u Iran ilegalno, iako su neki od njih dobili vize od iranskog konzulata u Karačiju.
Među potonjim je bio i Abu Hafs al Mauritani, islamski učenjak kojem je rukovodstvo šura u Pakistanu naredilo da traži iransku dozvolu da borci i porodice Al Kaide prolaze kroz Iran ili da tamo ostanu duže vrijeme. Bio je u pratnji srednjih i nižih kadrova, uključujući i one koji su radili za Abu Musab al Zarqawi. Ovaj izvještaj jasno ukazuje na to da se Zarqawi i dalje skrivao nakon ilegalnog ulaska u Iran.
Abu Hafs al Mauratani je postigao dogovor sa Iranom, prema računu Al Kaide, ali to nije imalo nikakve veze sa pružanjem oružja ili novca. To je bio dogovor koji im je omogućio da ostanu na određeno vreme ili da prođu kroz zemlju, ali samo pod uslovom da poštuju veoma stroge bezbednosne uslove: bez sastanaka, bez upotrebe mobilnih telefona, bez pokreta koji bi privukli pažnju. Ovaj opis pripisuje ta ograničenja iranskim strahovima od američke odmazde - što je nesumnjivo bio dio motivacije. Ali, jasno je da je Iran smatrao Al Kaidu ekstremističkom salafističkom bezbednosnom pretnjom i za sebe.
Račun anonimnog operativca Al Kaide je ključna informacija u svetlu insistiranja neokonzervativaca da je Iran u potpunosti sarađivao sa Al Kaidom. Dokument otkriva da je to bilo komplikovanije od toga. Da su iranske vlasti odbile da primaju grupu Abu Hafs koja putuje sa pasošem u prijateljskim odnosima, bilo bi daleko teže prikupiti obaveštajne podatke o likovima Al Kaide za koje su znali da su ušli ilegalno i da su se skrivali. Sa tim pravnim posetiocima Al Kaide koji su bili pod prismotrom, oni su mogli da identifikuju, lociraju i na kraju zaokruže skrivenu Al Kaidu, kao i one koji su došli sa pasošima.
Većina posjetilaca Al Kaide, prema dokumentu Al Kaide, naselili su se u Zahedanu, glavnom gradu Sistana i provinciji Baluchistan, gdje je većina stanovništva suniti i govore Baluchi. Uglavnom su prekršili sigurnosna ograničenja nametnuta od strane Iranaca. Uspostavili su veze sa balučima - za koje je primetio da su i salafisti - i počeli da održavaju sastanke. Neki od njih su čak i direktno kontaktirali telefonom sa salafističkim militantima u Čečeniji, gdje je konflikt brzo nestao iz kontrole. Saif al-Adel, jedan od vodećih ličnosti Al Kaide u Iranu u to vrijeme, kasnije je otkrio da se borbeni kontingent Al Kaide pod komandom Abu Musaba al Zarqawija odmah počeo reorganizirati kako bi se vratio u Afganistan.
Prva iranska kampanja za zaokruživanje osoblja Al Kaide, za koju autor kaže da je bila fokusirana na Zahedan, došla je u maju ili junu 2002 - ne više od tri mjeseca nakon što su ušli u Iran. Oni koji su uhapšeni bili su ili zatvoreni ili deportovani u svoje matične zemlje. Saudijski ministar vanjskih poslova pohvalio je Iran u avgustu zbog toga što je 16 Al Kaidu prebacio u saudijsku vladu u junu.
U februaru 2003 iranska bezbednost pokrenula je novi talas hapšenja. Ovaj put su zarobili tri glavne grupe Al Kaide operativaca u Teheranu i Mashadu, uključujući Zarkavija i druge vodeće lidere u zemlji, navodi se u tom dokumentu. Saif al Adel kasnije otkriveno u postu na internet stranici Al-Kaide u 2005-u (objavljeno u novinama u vlasništvu Saudijske Arabije Asharq al-Awsat), da su Iranci uspeli da uhvate 80 procenat grupe povezane sa Zarqawijem, i da je "prouzrokovao neuspeh 75 procenata našeg plana".
Anonimni autor piše da je prvobitna politika Irana bila deportacija uhapšenih i da je Zarqawi bilo dopušteno da ode u Irak (gdje je planirao napade na Shia i koalicione snage do svoje smrti u 2006-u). Ali onda, kaže on, politika se iznenada promijenila i Iranci su prestali s deportacijama, umjesto toga su se odlučili da zadrže Al Kaidu visokog rukovodstva u pritvoru - vjerojatno kao čipove za pregovore. Da, Iran je deportovao 225 osumnjičene za Al Kaidu u druge zemlje, uključujući Saudijsku Arabiju, u 2003. Ali lideri Al Kaide su održani u Iranu, ne kao čipovi za pregovore, već pod strogom sigurnošću da bi ih sprečili da komuniciraju sa mrežama Al Kaide u drugim delovima regiona, Bushovi administrativni zvaničnici su na kraju priznali.
Nakon hapšenja i zatvaranja visokih pripadnika Al Kaide, vodstvo Al Kaide postajalo je sve ljuće na Iran. U novembru 2008. nepoznati naoružani ljudi otet konzularni zvaničnik Irana u Pešavaru u Pakistanu, au julu 2013, operativci al-Kaide u Jemenu oteli su iranskog diplomatu. U martu 2015, Iran prijavljenopustili su petoricu starije al-Kaide u zatvor, uključujući Saida al-Adela, zauzvrat za puštanje diplomate iz Jemena. U dokumentu preuzetom iz kompleksa Abbottabad i objavljenom od strane Centra za borbu protiv terorizma West Pointa 2012. godine, visoki zvaničnik Al Qaide napisao, „Vjerujemo da su naši napori, koji su uključivali eskalaciju političke i medijske kampanje, prijetnje koje smo napravili, otmicu njihovog prijatelja komercijalnog savjetnika u iranskom konzulatu u Peševaru, i druge razloge koji su ih preplašili na osnovu onoga što su vidjeli (mi smo sposobni), da budu među razlozima koji su ih naveli da ubrzaju (oslobađanje ovih zatvorenika). ”
Bilo je vrijeme kada je Iran na Al-Kaidu gledao kao na saveznika. Bilo je to tokom i neposredno nakon rata mudžahedina protiv sovjetskih trupa u Avganistanu. To je, naravno, bio period kada je CIA podržavala i bin Ladenove napore. Ali nakon što su talibani preuzeli vlast u Kabulu 1996. godine - a posebno nakon što su talibanske trupe ubile 11 iranskih diplomata u Mazar-i-Sharifu 1998. godine - iranski pogled na Al Kaidu iz temelja se promijenio. Od tada ga Iran očito smatra ekstremnom sektaškom terorističkom organizacijom i svojim zakletim neprijateljem. Ono što se nije promijenilo je odlučnost američke države nacionalne sigurnosti i pristalica Izraela da održe mit o trajnoj iranskoj podršci Al Kaidi.
Gareth Porter je nezavisni novinar i dobitnik nagrade 2012 Gellhorn za novinarstvo. Autor je brojnih knjiga, među kojima i Proizvedena kriza: neispričana priča o nuklearnom strahu od Irana (Just World Books, 2014).
