Tí Wọ́n bá fọwọ́ pàtàkì mú àwọn àṣà méje ti Àwọn Èèyàn Gíga Jù Lọ ńkọ́?

Nipasẹ Al Mytty, Awọn Chronicle Chronicle, January 31, 2022

Iwe ti o ta julọ, Awọn aṣa 7 ti Awọn eniyan ti o munadoko Giga-Awọn ẹkọ ti o lagbara ni Iyipada Ti ara ẹni nipasẹ Stephen R. Covey ti tu silẹ ni ọdun 1989. Ni Oṣu Kẹjọ ọdun 2011, Time akọọlẹ ti a ṣe akojọ Awọn aṣa 7 bi ọkan ninu "Awọn 25 Awọn iwe iṣakoso Iṣowo ti o ni ipa julọ".

Nígbà tí mo kọ́kọ́ ka ìwé náà lọ́dún 1991, ọwọ́ mi dí nínú iṣẹ́ amọṣẹ́dunjú tí mo ń gbìyànjú láti mú kí iṣẹ́, ìgbésí ayé, ìdílé, àjọṣepọ̀ òwò, àwọn ohun tó ń fà á ládùúgbò, àti ìgbésí ayé tẹ̀mí dọ́gba. Alaafia ti ara ẹni, alaafia ibatan, ati alaafia agbaye ko si ninu awọn ero, awọn iye, ati awọn iṣe mi.

Mo wo awọn iroyin lori tẹlifisiọnu ati gbagbọ pe Ogun Gulf US jẹ ogun ododo kan lati daabobo awọn eniyan Kuwait ati fi ipa mu Iraq lati lọ kuro ni Kuwait. Nígbà tí ìjọba Soviet Union fọ́, inú mi dùn. Mo ro pe ijoba tiwantiwa ti bori. AMẸRIKA ti ṣẹgun Ogun Tutu naa. America wà awọn ti o dara buruku, tabi ki ni mo naively ro.

Mo ṣe akiyesi diẹ si itanjẹ Iran-Contra nigbati AMẸRIKA ta awọn ohun ija ni ilodi si Iran ati lo awọn ere ti awọn tita yẹn lati ṣe atilẹyin awọn Contras ni Nicaragua. Emi ko mọ diẹ nipa ikẹkọ AMẸRIKA ti awọn apaniyan, ati ipaniyan ti a ṣe ni Central America.

Àwọn ìpínlẹ̀ Balkan jẹ́ ìdàrúdàpọ̀ fún mi. Mo kọju imugboroja ti NATO, gbigbe awọn ohun ija ti o sunmọ Russia, awọn ipilẹ ologun AMẸRIKA ati awọn fifi sori ẹrọ tuka kaakiri agbaye, ati irokeke AMẸRIKA si iduroṣinṣin agbaye.

Ni awọn ọdun, akiyesi mi si eto imulo ajeji AMẸRIKA pọ si. Mo ti mọ pe awọn ilana AMẸRIKA dojukọ akọkọ lori agbara ati ipa ologun, lakoko ti a “gbeja awọn ire orilẹ-ede wa.” Afẹsodi wa si ogun, ija ogun, awọn ilowosi ologun, awọn igbero CIA, ati awọn iṣipaya, jẹ awọn ọna nipasẹ eyiti a sọ pe a ṣe atilẹyin ominira, ijọba tiwantiwa, ati ofin ofin ni agbaye.

Ní báyìí, mo ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́, tí mo sì ń fi àkókò àti okun mi ṣe gẹ́gẹ́ bí alájàpá fún àlàáfíà, mo tún kà Awọn aṣa 7. Mo ṣe kàyéfì pé, “Bí àwọn àṣà wọ̀nyẹn bá jẹ́ fún àwọn èèyàn tó gbéṣẹ́, àtàwọn àjọ tó dán mọ́rán, ṣé wọ́n ò tún lè ṣe fáwọn àwùjọ tó dáńgájíá àtàwọn orílẹ̀-èdè pàápàá? Le wọnyi Awọn aṣa 7 jẹ apakan ti ilana kan fun aye alaafia?”

Pataki si awọn Awọn aṣa 7 jẹ ẹya ọpọlọpọ lakaye, a ọna ti lerongba pe nibẹ ni o wa to oro fun gbogbo eda eniyan. Ni idakeji, a aito mindset, odo-apao game ero, ti wa ni da lori awọn agutan ti o ba ti elomiran AamiEye , ẹnikan gbọdọ padanu.

Covey ṣe apejuwe awọn isesi ti eniyan nilo lati gbe lati igbẹkẹle si ominira ati ilọsiwaju si igbẹkẹle ara ẹni. Bakanna, awọn awujọ ati awọn orilẹ-ede, le gbe lati igbẹkẹle si ominira si igbẹkẹle ara wọn. Sibẹsibẹ, ominira (orilẹ-ede mi ni akọkọ) laisi ilọsiwaju si ibaraenisepo… o nyorisi awọn ibatan ọta, idije, ati ogun.

A le gba ati gba ibaraenisepo wa ati gba opolo lọpọlọpọ, ni igbagbọ pe ounjẹ to to, omi, aaye, afẹfẹ, agbara isọdọtun, ilera, aabo, ati awọn orisun miiran fun gbogbo eniyan. Lẹhinna gbogbo eniyan le ṣe rere kii ṣe ye nikan.

Ajakaye-arun agbaye ti jẹ aye lati ṣafihan igbẹkẹle wa. Idinku iyipada oju-ọjọ agbaye jẹ miiran. Eniyan gbigbe kakiri. Oògùn isowo. Awọn rogbodiyan asasala. Awọn ilokulo ẹtọ eniyan. Awọn ohun ija iparun. Àyè gbígbóná janjan. Awọn akojọ lọ lori. Ibanujẹ, a padanu awọn aye lati jẹ imunadoko ati gba igbẹkẹle ara ẹni, ati pe agbaye wọ inu rogbodiyan iwa-ipa ati ogun.

Jẹ ki a wo bii lilo Covey's Awọn aṣa 7 ni ẹya, awujo, ati awọn ipele ti orilẹ-ede le ṣiṣẹ pẹlu opolo opolo dipo ti ero-apapọ ere.

Àṣà 1: Jẹ́ Aláṣẹ. Iṣaṣeṣe n gba ojuse fun ifarahan eniyan si awọn iṣẹlẹ ati gbigbe ipilẹṣẹ lati dahun daadaa. Iwa wa jẹ iṣẹ ti awọn ipinnu wa, kii ṣe awọn ipo wa. A ni ojuse lati jẹ ki awọn nkan ṣẹlẹ. Wo ojuse ọrọ naa — “agbara-idahun” — agbara lati yan esi rẹ. Awọn eniyan ti nṣiṣẹ lọwọ mọ ojuse yẹn.

Ni ipele awujọ ati ti orilẹ-ede, awọn orilẹ-ede le pinnu bi wọn ṣe le dahun si awọn iṣẹlẹ ni agbaye. Wọn le wo awọn adehun tuntun, ilaja, aabo ara ilu ti ko ni ihamọra, Ile-ẹjọ Idajọ Kariaye, Ile-ẹjọ Odaran Kariaye, Apejọ Gbogbogbo UN ti a ṣe atunṣe gbogbo gẹgẹ bi awọn ọna lati wa ojutuu si awọn ija.

Iwa 2: "Bẹrẹ pẹlu opin ni lokan". Kini ẹni kọọkan, awujọ, iran orilẹ-ede fun ọjọ iwaju — alaye apinfunni naa?

Fun AMẸRIKA, alaye iṣẹ apinfunni ni Preamble si Orileede: "AWA ENIYAN NIPA UNITED, ni ibere lati dagba kan diẹ pipe Euroopu, idajo idajo, daju abele ifokanbale, pese fun awọn ti o wọpọ olugbeja, se igbelaruge gbogboogbo Welfare, ki o si oluso awọn Ibukun ti Ominira si ara wa ati Posterity wa, fi aṣẹ ati ki o fi idi yi orileede fun awọn United States. ti Amẹrika."

Fun UN, alaye iṣẹ apinfunni naa jẹ Preamble si Charter: “AWA OMO ORILE-EDE Isokan pinu láti gba àwọn ìran tí ń bọ̀ lẹ́yìn là kúrò lọ́wọ́ àjàkálẹ̀ àrùn tí ó jẹ́ ìgbà méjì nínú ìgbésí ayé wa ti mú ìbànújẹ́ àìnípẹ̀kun wá fún aráyé, àti láti fìdí ìgbàgbọ́ múlẹ̀ nínú àwọn ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn pàtàkì, nínú iyì àti ìtóye ẹ̀dá ènìyàn, nínú ẹ̀tọ́ dọ́gba ti ọkùnrin àti obìnrin àti ti awọn orilẹ-ede nla ati kekere, ati lati ṣeto awọn ipo labẹ eyiti idajọ ati ibowo fun awọn adehun ti o dide lati awọn adehun ati awọn orisun miiran ti ofin kariaye le ṣetọju, ati lati ṣe igbega ilọsiwaju awujọ ati awọn iṣedede igbesi aye to dara julọ ni ominira nla,

ATI FUN WỌNYI OPIN lati ṣe ifarada ati gbe papọ ni alaafia pẹlu ara wọn gẹgẹbi awọn aladugbo ti o dara, ati lati ṣe iṣọkan agbara wa lati ṣetọju alaafia ati aabo agbaye, ati lati rii daju pe, nipasẹ gbigba awọn ilana ati igbekalẹ awọn ọna, pe a ko gbọdọ lo agbara ihamọra, fipamọ ni anfani ti o wọpọ, ati lati lo awọn ẹrọ agbaye fun igbega ti eto-ọrọ aje ati ilọsiwaju ti gbogbo eniyan,

Nitorinaa, AMẸRIKA n mu alaye iṣẹ apinfunni rẹ ṣẹ? Bawo ni nipa United Nations ati awọn orilẹ-ede ọmọ ẹgbẹ rẹ? A ni ọna pipẹ lati lọ ti a ba fẹ aye “munadoko”.

Iwa 3: "Fi awọn nkan akọkọ si akọkọ". Covey sọrọ nipa ohun ti o ṣe pataki dipo ohun ti o jẹ amojuto.

Pataki yẹ ki o jẹ aṣẹ atẹle:

• Quadrant I. Ni kiakia ati pataki (Ṣe)
• Quadrant II. Kii ṣe iyara ṣugbọn pataki (Eto)
• Quadrant III. Ni kiakia ṣugbọn kii ṣe pataki (Aṣoju)
• Quadrant IV. Kii ṣe iyara ati kii ṣe pataki (Imukuro)

Ilana naa ṣe pataki. Kini awọn ọran iyara ati pataki ti o dojukọ agbaye? Iyipada oju-ọjọ agbaye? The asasala ati ijira italaya? Ebi pa? Awọn iparun ati awọn ohun ija miiran ti iparun nla? Awọn ajakale-arun agbaye? Awọn ijẹniniya ti paṣẹ nipasẹ awọn alagbara lori awọn miiran? Awọn iye ti o pọju ti o lo lori ija ogun ati igbaradi fun ogun? Awọn agbagbo?

Báwo làwọn èèyàn ayé ṣe máa pinnu? Bawo ni nipa Apejọ Gbogbogbo ti UN, laisi irokeke veto lati Igbimọ Aabo?

Igbẹkẹle. Awọn tókàn mẹta isesi adirẹsi igbẹkẹle- ṣiṣẹ pẹlu awọn miiran. Fojuinu aye kan nibiti gbogbo eniyan ṣe idanimọ igbẹkẹle wọn. Bawo ni a ṣe le ṣakoso awọn ajakale-arun, iyipada oju-ọjọ agbaye, iyan, awọn ajalu adayeba, ija, ati iwa-ipa? Ronu pẹlu “ọpọlọpọ lakaye.” Njẹ a le ṣiṣẹ papọ ki ẹda eniyan le ye bi?

Iwa 4: “Ronu win–win”. Wa anfani ti ara ẹni, win – win solusan tabi awọn adehun. Iyeyeye ati ibọwọ fun awọn miiran nipa wiwa “bori” fun gbogbo eniyan dara ju ti ọkan ba ṣẹgun ati ekeji padanu.

Ronu nipa aye wa loni. Njẹ a wa win-win, tabi ṣe a ro pe a gbọdọ ṣẹgun ni eyikeyi idiyele? Ṣe ọna kan wa fun ẹgbẹ mejeeji lati bori?

Àṣà 5: “Ẹ kọ́kọ́ wá òye, lẹ́yìn náà kí a lè lóye rẹ̀”, Lo aanu gbigbọ nitootọ yeye ipo miiran. Titẹtisi itararẹ yẹn kan si gbogbo awọn ẹgbẹ. Gbogbo eniyan ati orilẹ-ede yẹ ki o wa lati loye ohun ti awọn ọta wọn fẹ. Fojuinu ti wiwa akọkọ lati loye le di iwa. Oye ko tumọ si adehun.

Aifokanbale ati ija yoo nigbagbogbo waye. Bí ó ti wù kí ó rí, ogun àti ìpakúpa ènìyàn yóò dín kù nígbà tí àwọn ènìyàn bá lóye ara wọn ní ti gidi.

Iwa 6: “Ṣiṣẹpọ”. Amuṣiṣẹpọ tumọ si pe gbogbo rẹ tobi ju apapọ awọn ẹya ara rẹ lọ. Fojuinu ohun ti awọn awujọ ati awọn orilẹ-ede le ṣe nigbati wọn ba wa awọn ibatan win-win, wa lati loye ara wọn, ati ṣiṣẹ papọ fun awọn ibi-afẹde ti wọn ko le ṣe nikan!

Iwa 7: “Pẹ awọn ri”. Gẹgẹ bi awọn eniyan kọọkan ṣe nilo lati tọju awọn irinṣẹ wọn, nitorinaa awọn orilẹ-ede nilo lati ṣe iṣiro ati mu awọn ọgbọn ati awọn irinṣẹ nilo lati munadoko. Ohun èlò ogun àti ìwà ipá kò mú àlàáfíà wá. Awọn irinṣẹ miiran wa o si ṣetan fun wa lati lo.

“Àlàáfíà àgbáyé nípasẹ̀ àwọn ọ̀nà asán kì í ṣe òmùgọ̀ bẹ́ẹ̀ ni a kò lè rí. Gbogbo awọn ọna miiran ti kuna. Nitorinaa, a gbọdọ bẹrẹ tuntun. Iwa-ipa jẹ aaye ibẹrẹ ti o dara. ” Dokita Martin Luther King, Jr.

Nigba wo ni a yoo gba ọna ironu tuntun kan? A nilo lati rọpo awọn isesi wa ti iparun ayika, ogun, ija ogun, ati iwa-ipa pẹlu awọn isesi tuntun. Dókítà Ọba tún sọ fún wa pé èèyàn gbọ́dọ̀ fòpin sí ogun, tàbí kí ogun fòpin sí ọmọ aráyé.