Nipasẹ Richard Jackson, Newsroom, Oṣu Kẹrin Ọjọ 25, Ọdun 2022
Awọn asọye nipasẹ Richard Milne & Grey Southon
Agbara ologun ko ṣiṣẹ mọ, o jẹ idiyele pupọ ati pe o fa ipalara diẹ sii ju ti o dara lọ.
Ọrọìwòye: Bi a ṣe pejọ lati ṣe iranti awọn ogun ologun ti o ku ni Ọjọ Anzac yii, o tọ lati ranti pe lẹsẹkẹsẹ lẹhin Ogun Agbaye I o nireti pupọ pe yoo jẹ “ogun lati fopin si gbogbo ogun”. Ọ̀pọ̀ àwọn tí wọ́n kọ́kọ́ pé jọ láti ṣe ìrántí ikú ogun ní gbangba – títí kan àwọn ìyá, àwọn arábìnrin àti àwọn ọmọ àwọn ọ̀dọ́kùnrin tí wọ́n ṣubú ní pápá ilẹ̀ Yúróòpù – mú kí wọ́n kígbe “Kò sí mọ́ láé!” akori ti awọn iṣẹlẹ iranti wọn.
Lati igbanna, idojukọ lori iranti awọn okú ogun lati rii daju pe ko si ẹnikan ti o ni lati jiya ninu ogun lẹẹkansi ti di iṣẹ-ipinnu kan, ti o ni opin si awọn ajogun ti Ẹgbẹ Ilera Alafia ati Poppy funfun alatilẹyin. Kàkà bẹ́ẹ̀, àwọn ogun ti ń bá a lọ pẹ̀lú ìpànìyàn déédéé, ìrántí ogun sì ti di, ní àwọn ojú kan, irú ẹ̀sìn ìbílẹ̀ àti ọ̀nà láti múra àwọn aráàlú sílẹ̀ fún àwọn ogun síwájú síi àti ìnáwó ológun tí ó túbọ̀ pọ̀ sí i.
Odun yii n pese akoko pataki kan lati tun wo ibi ogun, ija ogun ati idi ti iranti iranti ni awujọ wa, kii ṣe nitori awọn iṣẹlẹ ti awọn ọdun meji sẹhin. Ajakaye-arun ti Covid ti pa diẹ sii ju eniyan miliọnu mẹfa ni agbaye ati fa idalọwọduro eto-ọrọ aje ati awujọ nla ni gbogbo orilẹ-ede. Ni akoko kanna, idaamu oju-ọjọ ti yori si ilosoke ibanilẹru ninu awọn ina igbo apanirun, awọn iṣan omi ati awọn iṣẹlẹ oju ojo miiran ti o buruju, ti nfa ẹgbẹẹgbẹrun iku ati idiyele awọn ọkẹ àìmọye. Kii ṣe asan fun ṣiṣe pẹlu awọn irokeke aabo wọnyi, awọn ologun agbaye jẹ ọkan ninu awọn oluranlọwọ ti o tobi julọ si itujade erogba: ologun nfa ailewu nipasẹ ilowosi rẹ si igbona oju-ọjọ.
Boya diẹ sii ṣe pataki, ẹgbẹ ti o dagba ti iwadii ẹkọ ti ṣe afihan pe agbara ologun ti n fihan pe o dinku ati pe o munadoko bi ohun elo ti iṣẹ ijọba. Agbara ologun ko ṣiṣẹ gaan mọ. Awọn agbara ologun ti o lagbara julọ ni agbaye ko dinku ati ni anfani lati bori awọn ogun, paapaa lodi si awọn alailagbara ti awọn alatako. Iyọkuro aibikita ti Amẹrika lati Afiganisitani ni ọdun to kọja jẹ boya o han gbangba julọ ati apejuwe ti iṣẹlẹ yii, botilẹjẹpe o yẹ ki a tun ranti awọn ikuna ologun AMẸRIKA ni Vietnam, Lebanoni, Somalia ati Iraq. Ni Afiganisitani, agbara ologun ti o tobi julọ ni agbaye ti mọ tẹlẹ ko le bori ẹgbẹ ọmọ ogun ti o jagun ti awọn atako pẹlu awọn iru ibọn kekere ati awọn ọkọ nla agbẹru ti a gbe ni ibon laibikita ọdun 20 ti akitiyan.
Ni otitọ, gbogbo agbaye “ogun lori ẹru” ti fihan pe o jẹ ikuna ologun nla ni awọn ọdun meji sẹhin, jafara awọn aimọye awọn dọla dọla ati idiyele diẹ sii ju awọn ẹmi miliọnu kan ninu ilana naa. Ko si ibi ti ologun AMẸRIKA ti lọ ni ọdun 20 sẹhin lati ja ipanilaya ti ri ilọsiwaju ninu aabo, iduroṣinṣin tabi tiwantiwa. Ilu Niu silandii tun ti ru idiyele ikuna ologun laipẹ, pẹlu awọn ẹmi ti o sọnu ati orukọ rẹ ti bajẹ ni awọn oke Afiganisitani.
Sibẹsibẹ, awọn ikuna ti ikọlu Russia ti Ukraine jẹ apejuwe ti o sọ julọ ti awọn ikuna ati awọn idiyele ti agbara ologun bi ohun elo ti agbara orilẹ-ede. Putin ti kuna lati ṣaṣeyọri eyikeyi ilana ilana tabi awọn ibi-afẹde iṣelu, laibikita gigaju nla ti ologun Russia. Ni imunadoko, Russia ti kuna ni gbogbo awọn ibi-afẹde akọkọ rẹ ati pe o ti fi agbara mu sinu awọn ilana ainireti lailai. Ni iṣelu, ikọlu naa ti ṣaṣeyọri idakeji ohun ti Putin ti nireti: jinna lati dena Nato, ajo naa tun ni agbara ati awọn aladugbo Russia n pariwo lati darapọ mọ rẹ.
Ni akoko kanna, awọn akitiyan kariaye lati jiya ati titẹ Russia si ipari igbogunti naa ti ṣafihan bi eto-ọrọ aje agbaye ṣe jinlẹ, ati bii ogun ṣe ṣe ipalara fun gbogbo eniyan laibikita isunmọtosi wọn si agbegbe ti ija. Lónìí, kò ṣeé ṣe láti ja ogun láìjẹ́ pé ìpalára tó gbòde kan bá gbogbo ètò ọrọ̀ ajé àgbáyé.
Ti a ba tun gbero awọn ipa igba pipẹ ti ogun lori awọn ẹni kọọkan ti o ja, awọn ara ilu ti o jiya bi ibajẹ alagbeegbe, ati awọn ti o jẹri awọn ẹru rẹ ni ọwọ akọkọ, eyi yoo ṣe itọsi iwe-akọọlẹ si ogun paapaa siwaju sii. Awọn ọmọ ogun ati awọn ara ilu bakanna ti o ti kopa ninu ogun jiya lati rudurudu aapọn lẹhin-ọgbẹ ati ohun ti awọn onimọ-jinlẹ pe “ipalara iwa” ni pipẹ lẹhin opin rẹ, nigbagbogbo nilo atilẹyin imọ-jinlẹ ti nlọ lọwọ. Ibanujẹ ti ogun ṣe ipalara fun awọn eniyan kọọkan, awọn idile ati gbogbo awọn awujọ fun irandiran. Ni ọpọlọpọ igba o nyorisi ikorira laarin iran-iran ti o jinlẹ, rogbodiyan ati iwa-ipa siwaju laarin awọn ẹgbẹ ti o jagun.
Ọjọ Anzac yii, bi a ṣe duro ni ipalọlọ lati bu ọla fun ogun ologun ti o ku, boya o yẹ ki a gbero bi a ṣe le ṣe adehun fun ara wa lati ṣiṣẹ lati pari ajakalẹ ogun ati awọn idiyele ti ologun. Ni ipele ipilẹ julọ, agbara ologun ko ṣiṣẹ ati pe o jẹ aimọgbọnwa lati tẹsiwaju pẹlu nkan ti o kuna ni igbagbogbo. Agbara ologun ko le daabo bo wa mọ lọwọ awọn eewu ti nyara ti arun ati idaamu oju-ọjọ. O tun jẹ idiyele pupọ ati pe o ni itara fa ipalara diẹ sii ju eyikeyi ti o dara ti o ṣaṣeyọri. Ni pataki julọ, awọn iyatọ miiran wa si ogun: awọn ọna aabo ati aabo ti ko gbarale titọju awọn ọmọ ogun; awọn ọna ti koju irẹjẹ tabi ayabo laisi awọn ologun; awọn ọna ti yanju awọn ija laisi lilo si iwa-ipa; iru ti alagbada-orisun alafia lai ohun ija. Odun yii dabi akoko ti o tọ lati tun ronu nipa afẹsodi wa si ogun ati lati bu ọla fun awọn okú nipa ipari ogun.
