Setsebi ea Khotso e Cheka, September 28, 2018.
Moelelo:
Mongoli-Kakaretso oa Machaba a Kopaneng, António Guterres, o kopa litho ho tšehetsa mesebetsi ea Machaba a Kopaneng ea ho boloka Khotso ka boitlamo bo eketsehileng ba lichelete, thepa le basebetsi. Setsebi sa Khotso se bontša hore mabotho a ho boloka khotso a ka sireletsa baahi nakong e khutšoanyane empa hape a ba le liphello tse sa lebelloang.
Litaba:
"Kaha li-helmete tsa pele tse putsoa li ne li sebelisetsoa 1948, ho boloka khotso ho entse hore linaha tsa lefatše li be le lits'ebetso tse tloaelehileng tsa khotso le tšireletseho 'me li arolelane moroalo tlas'a letlapa la UN. Lilemong tse fetileng tsa 70, ba fetang mashome a mabeli a mashome a mabeli a metso e mabeli ba masole a khotso-basali le banna, masole, mapolesa le baahi ba tsoang linaheng tse ling tsa lefats'e-ba amohetse likhohlano tse ngata, mme polokeho ea khotso e fetohile kamehla ho finyella litlhoko tsena. Lekhotla la Tšireletso la Machaba a Kopaneng le rometse mesebetsi e fetang ea 1 ho thusa ho boloka ho felloa ha mollo pakeng tsa linaha, ho felisa lintoa tsa lehae tse tsoelang pele, ho sireletsa batho ba tlokotsing le ho pholosa bophelo, ho matlafatsa molao oa molao, ho theha mekhatlo e mecha ea tšireletso le ho thusa linaha tse ncha, tse kang Timor Leste, e be teng. Empa ho boloka khotso ke khoebo e kotsi haholo. Kajeno batho ba mashome a likete ba balebeli ba khotso ba isoa sebakeng seo ho seng khotso e fokolang ho e boloka. Selemong se fetileng, balebeli ba khotso ba 61 ba ile ba bolaoa ka liketso tse mabifi, 'me balebeli ba rona ba khotso ba hlaseloa ka makhetlo a fetang 300-Ba hang hang ka letsatsi. Mali le Central African Republic, ke ile ka iponela mosebetsi oa bohlokoa li-helmete tse putsoa letsatsi le leng le le leng-eseng feela ho boloka khotso empa ho tšehetsa ho fana ka thuso ea liphallelo le ho sireletsa baahi. Ke boetse ke kentse meqhaka e mengata haholo bakeng sa balebeli ba khotso ba oeleng. "
“Re kentse mehato e mecha ea ho sebetsana le keketseho ea batho ba shoang, mme ke laetse tlhahlobo ea leano le ikemetseng la ts'ebetso e ngoe le e ngoe ea ho boloka khotso. Empa ho hlakile ho nna hore ha re na monyetla oa ho atleha ntle le ts'ehetso e hlakileng le e hlakileng ea lefatše. Litebello tsa ho boloka khotso li feta tšehetso le lisebelisuoa… Ke semelo sa mohato oa Action bakeng sa ho boloka khotso, o qalileng ka Hlakubele. E ikemiselitse ho kopa linaha tsohle tseo e leng litho tsa UN le balekane ba bang ho nchafatsa boitlamo ba bona ba ho boloka khotso ea UN e le hore re ka tsoelapele ho e ntlafatsa re le hammoho. Re bile le lipuisano tse tebileng le tse hlakileng tsa ho supa libaka tseo ho hlokahalang boiteko bo matla hape ra theha Phatlalatso ea Boitlamo bo Kopanetsoeng mabapi le Ts'ebetso ea Ts'ireletso ea Khotso ea UN. Phatlalatso e emetse ajenda e hlakileng le e potlakileng bakeng sa ho boloka khotso. Ka ho amohela phatlalatso, mebuso e bonts'a boitlamo ba bona ba ho ntšetsa pele tharollo ea lipolotiki likhohlanong, ho matlafatsa ts'ireletso bakeng sa batho ba tlokotsing ba tlasa taolo ea rona, le ho ntlafatsa polokeho le polokeho ea balebeli ba rona ba khotso. Joale re hloka ho fetolela boitlamo bona hore e be tšehetso e sebetsang lebaleng. Phatlalatso e hloka hore kaofela ha rona re ntlafatse tšebetso ea rona, ho eketsa ho nka karolo ha basali libakeng tsohle tsa ho boloka khotso, ho matlafatsa tšebelisano 'moho le mebuso, le ho nka mehato ea ho netefatsa hore basebetsi ba rona ba phela ka melao le boits'oaro bo phahameng ka ho fetesisa. ”
Temohisiso ea Scientific ea Khotso:
- Ts'ireletso e matla ea khotso, leha e ka atleha ho sireletsa baahi nakong e khuts'oane, e na le litlamorao tse sa lebelloang tse ka behang lipheo tse ling tsa bohlokoa le mosebetsi o pharalletseng oa boromuoa ba UN.
- Sesole se seholo le khethollo e kenyellelitsoeng ho boloka khotso e kanna ea beha baahi kotsing, hammoho le balebeli ba khotso, liofisiri tse ling tsa UN, le batšehetsi ba ikemetseng ba liphallelo, maemong a mang hape ba fokotsa sebaka sa phihlello / phihlello.
- Boikemisetso ba mmuso bo kenyellelitsoeng ke ho boloka khotso bo matla bo ka senya likarolo tsa bohlokoa tsa thomo ea UN, ho nyatsa litokelo tsa eona tsa botho, ho aha khotso le nts'etsopele, le mosebetsi oa lipolotiki hole haholo ho ts'oenyeha ha mmuso ntle le ba bang.
- "Phetoho e matla" ea ts'ebetso ea khotso ea UN e kanna ea beha kotsing ea melao ea ho boloka khotso le tumellano ho potoloha ho boloka khotso, e baka ho theoha ha menehelo ea masole ho tsoa ho linaha tseo e leng litho tsa UN, le ho sitisa tšebelisano lipakeng tsa UN le baetsi ba liphallelo
Ho boloka khotso ka matla: Ts'ebeliso ea matla ke ts'ebetso ea ts'ireletso ea khotso ea Machaba a Kopaneng boemong ba maano, ka tumello ea Lekhotla la Ts'ireletso, ho sireletsa thomo ea lona khahlano le ba senyang bao mesebetsi ea bona e leng tšokelo ho baahi kapa kotsi ea ho nyenyefatsa ts'ebetso ea khotso.
(Machaba a Kopaneng. (2008). Ts'ebetso ea Poloko ea Khotso ea Machaba a Kopaneng: Melao-motheo le Tataiso "Capstone Doctrine". New York: Bongoli ba Machaba a Kopaneng. http://www. un.org/en/peacekeeping/documents/capstone_eng.pdf.)
References:
- "Balebeli ba khotso ba hlometseng ba hlile ba sireletsa baahi - ntle le ntho e le 'ngoe e kholo" Ka Brandon Prins & Anup Phaya bakeng sa MonkeyCage, Washington Post. La 14 Phuptjane, 2018.
- Setsebi ea Khotso e Cheka Buka ea 2, Khatiso ea 2: "Liphello Tse sa Lebelloang tsa "Khothaletso" ea Machaba a Kopaneng ea Khotso".
