Si gjashtëmbëdhjetë delegatë që përfaqësojnë lëvizjet e paqes nga e gjithë bota, ne kemi udhëtuar nga Azia, Paqësori, Evropa dhe Amerika e Veriut për të mbledhur Forumin e Grave të Vankuverit për Paqen dhe Sigurinë në Gadishullin Korean, një ngjarje e mbajtur në solidaritet me Politikën e Jashtme Feministe të Kanadasë. për të promovuar një zgjidhje paqësore të krizës në Gadishullin Korean. Sanksionet dhe izolimi nuk kanë arritur të frenojnë programin e armëve bërthamore të Koresë së Veriut dhe në vend të kësaj të dëmtojnë rëndë popullsinë civile të Koresë së Veriut. Një Gadishull Korean pa armë bërthamore do të arrihet vetëm përmes angazhimit të vërtetë, dialogut konstruktiv dhe bashkëpunimit të ndërsjellë. Ne lëshojmë rekomandimet e mëposhtme për Ministrat e Jashtëm që marrin pjesë në Samitin e 16 janarit për Sigurinë dhe Stabilitetin në Gadishullin Korean:
- Të angazhohen menjëherë të gjitha palët relevante në dialog, pa parakushte, për të punuar drejt arritjes së një gadishulli Korean pa armë bërthamore;
- Të braktisë mbështetjen për strategjinë e presionit maksimal, të heqë sanksionet që kanë efekte të dëmshme për popullin e Koresë së Veriut, të punojë në drejtim të normalizimit të marrëdhënieve diplomatike, të heqë barrierat për angazhimin qytetar me qytetar dhe të forcojë bashkëpunimin humanitar;
- Të zgjerojë frymën e armëpushimit olimpik dhe të afirmojë rifillimin e dialogut ndër-korean duke mbështetur: i) negociatat për pezullimin e vazhdueshëm të stërvitjeve të përbashkëta ushtarake SHBA-ROK në jug dhe pezullimin e vazhdueshëm të testeve bërthamore dhe raketore në veri, ii) një zotim për të mos kryer një goditje të parë, bërthamore ose konvencionale, dhe iii) një proces për të zëvendësuar Marrëveshjen e Armëpushimit me një Marrëveshje Paqeje Koreane;
- Përmbaju të gjitha rekomandimeve të Këshillit të Sigurimit për Gratë, Paqen dhe Sigurinë. Në veçanti, ju nxisim të zbatoni Rezolutën 1325 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, e cila pranon se pjesëmarrja kuptimplotë e grave në të gjitha fazat e zgjidhjes së konflikteve dhe ndërtimit të paqes forcon paqen dhe sigurinë për të gjithë.
Këto rekomandime bazohen në përvojën tonë të gjatë në angazhimin me koreano-veriorët përmes diplomacisë qytetare dhe iniciativave humanitare, dhe nga ekspertiza jonë kolektive mbi militarizmin, çarmatimin bërthamor, sanksionet ekonomike dhe koston njerëzore të Luftës së pazgjidhur Koreane. Samiti është një kujtesë e mprehtë se kombet e mbledhura kanë një përgjegjësi historike dhe morale për t'i dhënë fund zyrtarisht Luftës Koreane. Një zotim për të mos kryer një goditje të parë mund të de-përshkallëzojë tensionet duke reduktuar ndjeshëm kapjen e një sulmi dhe rrezikun e llogaritjes së gabuar që mund të rezultojë në një lëshim të qëllimshëm ose të paqëllimshëm bërthamor. Zgjidhja e Luftës Koreane mund të jetë veprimi i vetëm më efektiv për të ndalur militarizimin intensiv të Azisë Verilindore, i cili kërcënon rëndë paqen dhe sigurinë e 1.5 miliardë njerëzve në rajon. Zgjidhja paqësore e krizës bërthamore koreane është hapi kryesor drejt eliminimit total global të armëve bërthamore. 2
HISTORIKU I REKOMANDIMEVE PËR MINISTRAT E JASHTËM
- Të angazhohen menjëherë të gjitha palët relevante në dialog, pa parakushte, për të punuar drejt arritjes së një gadishulli Korean pa armë bërthamore;
- Të zgjerojë frymën e armëpushimit olimpik dhe të afirmojë mbështetjen për dialogun ndërkorean duke inicuar: i) pezullimin e vazhdueshëm të stërvitjeve të përbashkëta ushtarake SHBA-ROK në jug, ii) një zotim për të mos kryer një goditje të parë, bërthamore apo konvencionale; dhe iii) një proces për të zëvendësuar Marrëveshjen e Armëpushimit me një Marrëveshje Paqeje Koreane;
2018 shënon 65 vjetorin e Marrëveshjes së Armëpushimit, një armëpushim i nënshkruar nga komandantët ushtarakë nga DPRK, PRC dhe SHBA në emër të Komandës së OKB-së të udhëhequr nga SHBA.1 Duke bashkuar përfaqësuesit e kombeve që dërguan armë, trupa, mjekë, infermierë dhe ndihmë mjekësore për koalicionin ushtarak të udhëhequr nga SHBA gjatë Luftës Koreane, Samiti i Vankuverit paraqet një mundësi për të bërë një përpjekje kolektive në mbështetje të realizimit të një marrëveshjeje paqeje, për të përmbushur zotimin e deklaruar në nenin IV të armëpushimit. Më 27 korrik 1953, gjashtëmbëdhjetë ministra të Jashtëm nënshkruan një shtojcë të armëpushimit duke pohuar: “Ne do të mbështesim përpjekjet e Kombeve të Bashkuara për të arritur një zgjidhje të barabartë në Kore, bazuar në parimet që janë vendosur prej kohësh nga Kombet e Bashkuara, dhe të cilat bëjnë thirrje për një Kore të bashkuar, të pavarur dhe demokratike.” Samiti i Vankuverit është një rikujtues i përshtatshëm, por i matur se kombet e mbledhura kanë një përgjegjësi historike dhe morale për t'i dhënë fund zyrtarisht Luftës Koreane.
Një zotim për të mos kryer një goditje të parë do të çelte më tej tensionet duke reduktuar ndjeshëm rrezikun e përshkallëzimit ose llogaritjes së gabuar që mund të rezultojë në një lëshim të qëllimshëm ose të paqëllimshëm bërthamor. Si nënshkrues të Kartës së OKB-së, shteteve anëtare u kërkohet të zgjidhin mosmarrëveshjet me mjete paqësore.2 Për më tepër, një sulm parandalues ushtarak mbi Korenë e Veriut, sado i kufizuar, pothuajse me siguri do të shkaktonte një kundërsulm masiv dhe do të rezultonte në një shkallë të plotë. luftë konvencionale ose bërthamore në Gadishullin Korean. Shërbimi Kërkimor i Kongresit Amerikan vlerëson se, vetëm në orët e para të luftimit, deri në 300,000 do të vriteshin. Për më tepër, jetët e dhjetëra miliona njerëzve do të rrezikoheshin në të dy anët e ndarjes koreane dhe qindra miliona të tjerë do të ndikoheshin drejtpërdrejt në të gjithë rajonin dhe më gjerë.
Zgjidhja e Luftës Koreane mund të jetë veprimi i vetëm më efektiv për të ndalur militarizimin intensiv të Azisë Verilindore3, i cili kërcënon rëndë paqen dhe sigurinë e 1.5 miliardë njerëzve në rajon. Ngritja masive ushtarake ka ndikuar negativisht në jetën e njerëzve që jetojnë pranë bazave ushtarake amerikane, në Okinawa, Japoni, Filipine, Korenë e Jugut, Guam dhe Hawaii. Dinjiteti, të drejtat e njeriut dhe e drejta kolektive për vetëvendosje të popujve në këto vende janë shkelur nga militarizimi. Tokat dhe detet e tyre nga të cilat ata varen për jetesën dhe që kanë rëndësi kulturore dhe historike, kontrollohen nga ushtria dhe kontaminohen nga operacionet ushtarake. Dhuna seksuale kryhet nga personeli ushtarak kundër komuniteteve pritëse, veçanërisht grave dhe vajzave, dhe besimi në përdorimin e forcës për të zgjidhur mosmarrëveshjet është rrënjosur thellë për të ruajtur pabarazitë patriarkale që formësojnë shoqëritë në mbarë botën.
- Të braktisë mbështetjen për strategjinë e presionit maksimal, të heqë sanksionet që kanë efekte të dëmshme për popullin e Koresë së Veriut, të punojë në drejtim të normalizimit të marrëdhënieve diplomatike, të heqë barrierat për angazhimin qytetar me qytetar dhe të forcojë bashkëpunimin humanitar;
Ministrat e Jashtëm duhet të adresojnë ndikimin e rritjes së sanksioneve dypalëshe të KS të OKB-së kundër DPRK-së, të cilat janë rritur në numër dhe ashpërsi. Ndërsa përkrahësit e sanksioneve i konsiderojnë ato si një alternativë paqësore ndaj veprimeve ushtarake, sanksionet kanë një ndikim të dhunshëm dhe katastrofik mbi popullatën, siç dëshmohet nga sanksionet kundër Irakut në vitet 1990, të cilat çuan në vdekjen e parakohshme të qindra mijëra fëmijëve irakianë.4 KS i OKB-së këmbëngul se sanksionet e OKB-së kundër Koresë së Veriut nuk synojnë popullsinë civile,5 megjithatë provat sugjerojnë të kundërtën. Sipas raportit të UNICEF-it të vitit 2017, 28 për qind e të gjithë fëmijëve të moshës pesë vjeç e poshtë vuajnë nga ngecja e moderuar deri në të rëndë.6 Ndërsa Rezoluta 2375 e KS të OKB-së njeh “nevojat e mëdha të paplotësuara” të qytetarëve të DPRK-së, ajo vendos përgjegjësinë për këto nevoja të paplotësuara vetëm me qeverinë e DPRK-së dhe nuk përmend ndikimin e mundshëm ose aktual të vetë sanksioneve.
Gjithnjë e më shumë, këto sanksione po synojnë ekonominë civile në DPRK dhe për këtë arsye ka të ngjarë të kenë ndikime të mëtejshme negative në jetesën e njerëzve. Për shembull, ndalimet e eksporteve të tekstilit dhe dërgimi i punëtorëve jashtë vendit po ndikojnë ndjeshëm në mjetet me të cilat qytetarët e zakonshëm të KPRK-së zakonisht fitojnë burimet për të mbështetur jetesën e tyre. Për më tepër, masat e fundit që synojnë kufizimin e importit të produkteve të naftës nga DPRK rrezikojnë ndikime të mëtejshme negative humanitare.
Sipas David von Hippel dhe Peter Hayes: “Ndikimet kryesore të menjëhershme të përgjigjeve ndaj ndërprerjeve të naftës dhe produkteve të naftës do të jenë në mirëqenien; njerëzit do të detyrohen të ecin ose të mos lëvizin fare dhe të shtyjnë autobusët në vend që të hipin në to. Do të ketë më pak dritë në familje për shkak të më pak vajguri dhe më pak prodhim energjie në vend. Do të ketë më shumë shpyllëzime për të prodhuar biomasë dhe qymyr druri të përdorur në gazifikuesit për të drejtuar kamionët, duke çuar në më shumë erozion, përmbytje, më pak prodhime ushqimore dhe më shumë zi buke. Do të ketë më pak naftë për të pompuar ujin për të ujitur orizinat, për të përpunuar të korrat në produkte ushqimore, për të transportuar ushqime dhe gjëra të tjera të nevojshme shtëpiake dhe për të transportuar produkte bujqësore në treg përpara se ato të prishen.”7 Në letrën e tij, Koordinatori i Përhershëm Humanitar i OKB-së për Korenë e Veriut citon 42 shembuj ku sanksionet kanë penguar punën humanitare8, gjë që u pohoi së fundi nga ambasadori suedez në OKB.9 OKB-ja, organizatat ndërkombëtare dhe OJQ-të në DPRK janë përballur për disa vite me vështirësi të shtuara operacionale, siç është mungesa e ndërkombëtarëve sistemet bankare nëpërmjet të cilave transferohen fondet operacionale. Ata janë përballur gjithashtu me vonesa ose ndalime ndaj ofrimit të pajisjeve thelbësore mjekësore dhe produkteve farmaceutike, si dhe pajisjeve për bujqësinë dhe sistemet e furnizimit me ujë.
Suksesi i sanksioneve kundër DPRK-së duket i zbehtë duke pasur parasysh faktin se hapja e dialogut midis SHBA-së dhe Koresë së Veriut kushtëzohet me angazhimin e DPRK-së për denuklearizimin. Ky parakusht nuk adreson shkaqet themelore të programit bërthamor të DPRK-së, përkatësisht natyrën e pazgjidhur të Luftës së Koresë dhe tensionet e vazhdueshme dhe në rritje gjeopolitike në rajon, të cilat i paraprijnë programit bërthamor të DPRK-së dhe pjesërisht mund të konsiderohen si një motiv kyç. që ajo të fitojë aftësi bërthamore. Në vend të kësaj, ne bëjmë thirrje për diplomaci të angazhuar, duke përfshirë dialogun aktual, marrëdhëniet e normalizuara dhe fillimin e masave bashkëpunuese, të ndërtimit të besimit që kanë potencialin për të krijuar dhe mbështetur një mjedis politik të qëndrueshëm për lidhje reciproke dhe të dobishme në rajon dhe për parandalimin dhe zgjidhjen e hershme të konfliktit të mundshëm.
- Përmbaju të gjitha rekomandimeve të Këshillit të Sigurimit për Gratë, Paqen dhe Sigurinë. Në veçanti, ju nxisim të zbatoni Rezolutën 1325 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, e cila pranon se pjesëmarrja kuptimplotë e grave në të gjitha fazat e zgjidhjes së konflikteve dhe ndërtimit të paqes forcon paqen dhe sigurinë për të gjithë.
Studimi global që shqyrton pesëmbëdhjetë vitet e zbatimit të RKSKB-së të vitit 1325 ofron dëshmi gjithëpërfshirëse që dëshmon se pjesëmarrja e barabartë dhe kuptimplotë e grave në përpjekjet për paqe dhe siguri është jetike për paqen e qëndrueshme.
Rishikimi, që përfshin tre dekada të dyzet proceseve të paqes, tregon se nga 182 marrëveshjet e paqes të nënshkruara, një marrëveshje u arrit në të gjitha, përveç një rasti, kur grupet e grave ndikuan në procesin e paqes. Takimi ministror pason fillimin e Planit Kombëtar të Veprimit të Kanadasë për Rezolutën 1325, duke demonstruar një përkushtim për përfshirjen e grave në të gjitha fazat e procesit të paqes. Ky takim është një mundësi për të gjitha qeveritë që të sigurojnë pjesëmarrjen e grave në të dyja anët e tryezës. Ato vende të pranishme në Samit me Politikë të Jashtme Feministe duhet të ndajnë fonde për organizatat dhe lëvizjet e grave për të rritur kapacitetin e tyre për pjesëmarrje.
PSE NA DUHET NJË MARRËVESHJE PAQE PËR PËRFUNDIM LUFTËN KOREANE
2018 shënon shtatëdhjetë vjet nga shpallja e dy shteteve të veçanta koreane, Republikës së Koresë (ROK) në jug dhe Republikës Popullore Demokratike të Koresë (DPRK) në veri. Koresë i ishte mohuar sovraniteti pas çlirimit nga Japonia, shtypësi i saj kolonial, dhe në vend të kësaj u nda në mënyrë arbitrare nga fuqitë e Luftës së Ftohtë. Armiqësitë shpërthyen midis qeverive konkurruese koreane dhe ndërhyrja e ushtrive të huaja ndërkombëtarizoi Luftën Koreane. Pas tre vjet lufte, më shumë se tre milionë të vdekur dhe shkatërrimit të plotë të Gadishullit Korean, u nënshkrua një armëpushim, por kurrë nuk u shndërrua në një marrëveshje paqeje, siç ishte premtuar nga nënshkruesit e Marrëveshjes së Armëpushimit. Si gra nga kombet që morën pjesë në Luftën Koreane, ne besojmë se gjashtëdhjetë e pesë vjet janë shumë të gjata për një armëpushim. Mungesa e një marrëveshjeje paqeje ka penguar përparimin në demokraci, të drejtat e njeriut, zhvillimin dhe ribashkimin e familjeve koreane të ndara tragjikisht për tre breza.
SHËNIME:
1 Si pikë e korrigjimit historik, Komanda e OKB-së nuk është një ent i Kombeve të Bashkuara, por një koalicion ushtarak i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara. Më 7 korrik 1950, Rezoluta 84 e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara rekomandoi anëtarët që t'i ofronin ndihmë ushtarake dhe të tjera Koresë së Jugut "të sigurohen që forcat dhe ndihma e tjera të jenë në dispozicion të një komande të unifikuar nën Shtetet e Bashkuara". Kombet e mëposhtme dërguan trupa për t'u bashkuar me koalicionin ushtarak të udhëhequr nga SHBA: Commonwealth Britanik, Australia, Belgjika, Kanadaja, Kolumbia, Etiopia, Franca, Greqia, Luksemburgu, Holanda, Zelanda e Re, Filipinet, Tajlanda dhe Turqia. Afrika e Jugut siguroi njësi ajrore. Danimarka, India, Norvegjia dhe Suedia ofruan njësi mjekësore. Italia mbështeti një spital. Në vitin 1994, Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Boutros Boutros-Ghali sqaroi, “Këshilli i Sigurimit nuk e krijoi komandën e unifikuar si një organ ndihmës nën kontrollin e tij, por thjesht rekomandoi krijimin e një komande të tillë, duke specifikuar që ajo të jetë nën autoritetin e Shtetet e Bashkuara. Prandaj, shpërbërja e komandës së unifikuar nuk bie në përgjegjësinë e asnjë organi të Kombeve të Bashkuara, por është një çështje brenda kompetencës së Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.”
2 Karta ndalon kërcënimin ose përdorimin e forcës, përveç në rastet kur është autorizuar siç duhet nga një rezolutë e Këshillit të Sigurimit ose në rastet e vetëmbrojtjes së nevojshme dhe proporcionale. Vetë-mbrojtja parandaluese është e ligjshme vetëm kur përballemi me kërcënime vërtet të afërta, kur nevoja për vetëmbrojtje është "e menjëhershme, dërrmuese, duke mos lënë asnjë zgjedhje mjeti dhe asnjë moment diskutimi" sipas formulës kryesore të Caroline. Prandaj, do të ishte shkelje e së drejtës ndërkombëtare zakonore të sulmohej Koreja e Veriut për sa kohë që ajo nuk sulmon veten dhe për sa kohë që ka ende rrugë diplomatike për t'u ndjekur.
3 Sipas Institutit Ndërkombëtar të Kërkimit të Paqes në Stokholm (SIPRI), në vitin 2015 Azia pa "rritje të konsiderueshme" në shpenzimet ushtarake. Nga dhjetë shpenzuesit kryesorë ushtarakë, katër vende ndodhen në Azinë Verilindore dhe shpenzuan sa vijon në vitin 2015: Kina 215 miliardë dollarë, Rusia 66.4 miliardë dollarë, Japonia 41 miliardë dollarë, Koreja e Jugut 36.4 miliardë dollarë. Shpenzuesi më i madh ushtarak në botë, Shtetet e Bashkuara, i shpenzuan të katër këto fuqi të Azisë Verilindore me 596 miliardë dollarë.
4 Barbara Crossette, "Sanksionet e Irakut vrasin fëmijët, raportet e OKB-së", 1 dhjetor 1995, në New York Times, http://www.nytimes.com/1995/12/01/world/iraq-sanctions-kill-children- un-raportet.html
5 RKSKB 2375“… nuk kanë për qëllim të kenë pasoja të pafavorshme humanitare për popullatën civile të KPRK-së ose të ndikojnë negativisht ose të kufizojnë ato aktivitete, duke përfshirë aktivitetet ekonomike dhe bashkëpunimin, ndihmën ushqimore dhe ndihmën humanitare, që nuk janë të ndaluara (……) dhe puna e organizatave ndërkombëtare dhe joqeveritare që kryejnë aktivitete ndihme dhe ndihme në DPRK për të mirën e popullatës civile të DPRK-së.”
6 UNICEF “Gjendja e Fëmijëve në Botë 2017”. https://www.unicef.org/publications/files/SOWC_2017_ENG_WEB.pdf
7 Peter Hayes dhe David von Hippel, "Sanksionet mbi importet e naftës të Koresë së Veriut: ndikimet dhe efikasiteti", Raportet Speciale të NAPSNet, 05 shtator 2017, https://nautilus.org/napsnet/napsnet-special-reports/sanctions-on- Korea-veriore-inportet e naftës-importet-ndikimet-andeficiteti/
8 Chad O'Carroll, "Shqetësim serioz në lidhje me ndikimin e sanksioneve në punën e ndihmës së Koresë së Veriut: Përfaqësuesi i KB DPRK", 7 dhjetor 2017, https://www.nknews.org/2017/12/serious-concern-about-sanctions -impact-on-north-korea-aid-work-un-dprk-rep/
9 Shqetësimet për efektet negative humanitare të sanksioneve u ngritën nga Ambasadori i Suedisë në KS të OKB-së në një takim urgjent në dhjetor 2017: “Masat e miratuara nga këshilli nuk kishin për qëllim kurrë të kishin një efekt negativ në ndihmën humanitare, prandaj raportet e fundit se sanksionet kanë pasoja negative
