Intervista e mëposhtme është ribotuar me lejen e Inquiring Mind: The Journal Semiannual of the Vipassana Community, Vol. 30, Nr. 2 (Pranvera 2014). © 2014 duke kërkuar Mind.
Ne ju inkurajojmë të porosisni një kopje të botimit të Inquiring Mind's Spring 2014 "Lufta dhe Paqja", e cila hulumton vetëdijen dhe ushtrinë, jo dhunën dhe temat e lidhura me të nga një perspektivë budiste. Çështjet e mostrave dhe abonimet ofrohen në bazë të një pagese - çfarë mund të keni - në www.inquiringmind.com. Ju lutemi mbështesni punën e Enquiring Mind!
KARMA E ZBATIMIT:
NJ INT INTERVIST ME ANN E DREJT
Pas shumë vitesh në ushtrinë amerikane të ndjekur nga Shërbimi i Jashtëm, Ann Wright tani është një aktivist i paqes, dorëheqja kryesore e të cilit nga Departamenti i Shtetit i SHBA u ndikua nga mësimet budiste. Ajo është një zë unik për çështje të luftës dhe paqes. Wright shërbeu trembëdhjetë vjet në detyrë aktive në Ushtrinë amerikane dhe gjashtëmbëdhjetë vjet në Rezervat e Ushtrisë, duke u ngritur në gradën e kolonelit. Pas ushtrisë, ajo shërbeu gjashtëmbëdhjetë vjet në Departamentin e Shtetit në vendet nga Uzbekistani në Grenada dhe si Zëvendës Shef i Misionit (Zëvendës Ambasadori) në ambasadat amerikane në Afganistan, Sierra Leone, Mikronezi dhe Mongoli. Në mars 2003 ajo ishte një nga tre punonjësit e qeverisë federale, të gjithë zyrtarët e Departamentit të Shtetit, të cilët dhanë dorëheqjen në protestë kundër luftës në Irak. Për dhjetë vitet e fundit, Wright ka folur me guxim për një larmi çështjesh, përfshirë fuqinë bërthamore dhe armët, Gazën, torturat, burgosjen e pacaktuar, burgun e Guantanamos dhe dronët e vrasësve. Aktivizmi i Wright, përfshirë bisedimet, turnet ndërkombëtare dhe mosbindjen civile, ka qenë një fuqi e veçantë në lëvizjen e paqes. Aktivistët e tjerë të mbështetur nga avokimi i saj mund të pohojnë, siç e thotë ajo, "Këtu është dikush që kaloi shumë vite të jetës së saj në trupin ushtarak dhe diplomatik dhe tani është i gatshëm të flasë për paqen dhe të sfidojë arsyetimin që Amerika duhet të ketë lufta në mënyrë që të jetë fuqia mbizotëruese në botë ”.
Wright punon me organizata të tilla si Veteranë për Paqe, Kodi Pink: Gratë për Paqen dhe Veprimi i Paqes. Por duke u mbështetur në sfondin e saj si në ushtri ashtu edhe në trupin diplomatik amerikan, ajo flet si një zë i pavarur.
Redaktorët e Mind Alqu Senauke dhe Barbara Gates intervistuan Ann Wright përmes Skype në nëntor 2013.
PYETJE MIND: Dorëheqja juaj nga Departamenti i Shtetit i SH.B.A. në 2003 në kundërshtim me Luftën në Irak përkoi me studimin tuaj fillestar të Budizmit. Na tregoni se si jeni interesuar në Budizëm dhe si ndikoi studimi i Budizmit.
ANN WREIGHT: Në kohën e dorëheqjes sime isha Zëvendës Shefi i Misionit të Ambasadës Amerikane në Mongoli. Unë kisha filluar të studioj tekste Budiste për të kuptuar më mirë bazat shpirtërore të shoqërisë Mongole. Kur mbërrita në Mongoli, ishin dhjetë vjet pasi vendi kishte dalë nga sfera sovjetike. Budistët
ishin duke gërmuar reliket që familjet e tyre kishin varrosur dekada më parë kur Sovjetikët shkatërruan tempujt Budistë.
Unë nuk e kisha kuptuar para se të mbërrita në Mongoli masën që Budizmi kishte qenë një pjesë e jetës së vendit përpara marrjes së sovjetikëve në 1917. Para shekullit XX, shkëmbimi i mendimit budist midis Mongolisë dhe Tibetit ishte i konsiderueshëm; në fakt, termi Dalai Lama është një frazë mongole që do të thotë "Oqeani i Urtësisë".
Ndërsa shumica e lamave dhe murgeshave u vranë gjatë epokës sovjetike, në pesëmbëdhjetë vjet që kur sovjetikët humbën kohën e tyre në vend, shumë Mongolë po studionin fenë e ndaluar prej kohësh; u krijuan tempuj të rinj dhe shkolla të forta mjekësore dhe arte Budiste.
Ulan Bator, kryeqyteti dhe ku unë jetoja, ishte një nga qendrat e mjekësisë tibeze. Kurdoherë që të kisha një të ftohtë ose grip do të shkoja në një farmaci tempulli për të parë se çfarë do të rekomandonin mjekët atje, dhe në bisedat e mia me murgjit dhe civilët Mongolë që ndihmuan në administrimin e farmacisë, unë mësoja për aspekte të ndryshme të Budizmit. Kam marrë gjithashtu një klasë në mbrëmje për Budizmin dhe bëra leximet e rekomanduara. Ndoshta nuk është befasuese për shumicën e budistëve, dukej sikur çdo herë që hapja një broshurë në një seri leximesh, do të kishte diçka që ishte si, oh, mirësia ime, sa e pabesueshme që po më flet kjo lexim i veçantë.
IM: Cilat ishin mësimet që ju folën?
AW: Trakte të ndryshme Budiste kishin një rëndësi të madhe për mua gjatë debatit tim të brendshëm se si të trajtoja mosmarrëveshjet e mia të politikave me administratën e Bushit. Një koment më kujtoi se të gjitha veprimet kanë pasoja, që kombet, si individët, në fund të fundit mbahen përgjegjës për veprimet e tyre.
Në veçanti, fjalimet e shtatorit të Dalai Lama në 2002 në "Përkujtimin e përvjetorit të parë të shtatorit 11, 2001" ishin të rëndësishme në diskutimet e mia për Irakun dhe madje edhe më të rëndësishme në qasjen tonë ndaj Luftës Globale kundër Terrorizmit. Dalai Lama tha: "Konfliktet nuk lindin nga bluja. Ato ndodhin si rezultat i shkaqeve dhe kushteve, shumë prej të cilave janë nën kontrollin e antagonistëve. Kjo është ajo ku udhëheqja është e rëndësishme. Terrorizmi nuk mund të kapërcehet me përdorimin e forcës, sepse nuk adreson problemet komplekse themelore. Në fakt, përdorimi i forcës jo vetëm që nuk mund të zgjidhë problemet, por mund t'i përkeqësojë ato; shpesh lë shkatërrim dhe vuajtje brenda
zgjimi i saj. "
IM: Ai po drejtonte mësimet mbi kauzën
AW: Po, çështja shkak-pasojë që administrata e Bushit nuk guxoi ta pranonte. Dalai Lama identifikoi se Shtetet e Bashkuara duhet të shikojnë arsyet pse bin Ladin dhe rrjeti i tij po sillnin dhunë në Amerikë. Pas Luftës së Parë të Gjirit, Bin Laden i kishte njoftuar botës pse ishte zemëruar me Amerikën: bazat ushtarake amerikane u lanë në Arabinë Saudite në "tokën e shenjtë të Islamit" dhe paragjykimin e SHBA ndaj Izraelit në konfliktin izraelito-palestinez.
Këto janë shkaqe që ende nuk njihen nga qeveria amerikane si arsye pse njerëzit vazhdojnë të dëmtojnë amerikanët dhe "interesat e SHBA". Isshtë një vend i verbër në
Vështrimi i qeverisë amerikane në botë, dhe unë tragjikisht kam frikë se është një pikë e verbër në psikikën e shumë amerikanëve që ne nuk e njohim atë që bën qeveria jonë që shkakton zemërim të tillë nëpër botë dhe bën që disa njerëz të marrin dhunshëm dhe vdekjeprurës veprim kundër amerikanëve.
Unë besoj se Amerika është dashur të përgjigjet në një farë mënyre ndaj metodave të dhunshme të përdorura nga al-Kaeda. Shkatërrimi i Kullave të Tregtisë Botërore, pjesë e Pentagonit, bombardimi i USS Cole, bombardimi i dy ambasadave amerikane në Afrikën Lindore dhe bombardimi i Kullave Kobar të Forcave Ajrore të SHBA në Arabinë Saudite nuk mund të shkonin pa përgjigje. Kjo tha, derisa SHBA të pranojnë me të vërtetë se politikat e Amerikës - veçanërisht pushtimi dhe pushtimi i vendeve - shkaktojnë zemërim në botë dhe ndryshon mënyrën e saj të bashkëveprimit në botë, kam frikë se jemi në një periudhë shumë më të gjatë e hakmarrjeve sesa dymbëdhjetë vitet nëpër të cilat kemi pësuar tashmë.
IM: Si anëtar i forcave të armatosura dhe si diplomat dhe tani si civil i angazhuar politikisht, ju keni treguar që besoni se ndonjëherë është e përshtatshme të tërhiqeni forcën ushtarake. Kur është kjo?
AW: Unë mendoj se ka disa situata specifike në të cilat forca ushtarake mund të jetë mënyra e vetme për të ndaluar dhunën. Në 1994 gjatë gjenocidit të Ruandës, gati një milion njerëz u vranë gjatë një viti në luftimet midis Tutsis dhe Hutus. Sipas mendimit tim, një forcë shumë e vogël ushtarake mund të kishte hyrë brenda dhe mund të kishte ndaluar masakrën me mashtrim të qindra mijërave. Presidenti Klinton tha që keqardhja e tij më e madhe si president nuk ishte që të kishte ndërhyrë për të shpëtuar jetën në Ruandë dhe kjo dështim i tmerrshëm do ta ndiqte pjesën tjetër të jetës së tij.
IM: A nuk kishte ndonjë forcë të Kombeve të Bashkuara në Ruandë?
AW: Po, kishte një forcë të vogël të Kombeve të Bashkuara në Ruanda. Në fakt, gjenerali kanadez që ishte përgjegjës për atë forcë kërkoi autorizim nga Këshilli i Sigurimit i KB për të përdorur forcën për t'i dhënë fund genocidit, por iu mohua ai autorizim. Ai ka stres post-traumatik dhe ka tentuar vetëvrasje për shkak të keqardhjes së tij që nuk vazhdoi të veprojë me vendosmëri, duke përdorur atë forcë të vogël në përpjekje që në fillim për të ndaluar masakrën. Tani ai mendon se duhet të kishte shkuar përpara dhe të përdorte forcën e tij të vogël ushtarake gjithsesi dhe më pas të merrej me pasojat e mundshme të largimit nga puna nga KB për të mos ndjekur urdhërat. Ai është një mbështetës i fortë i Rrjetit të Ndërhyrjes së Gjenocidit.
Unë ende mendoj se bota është më mirë kur veprimet e paligjshme, brutale kundër popullatës civile janë ndalur, dhe në përgjithësi, mënyra më e shpejtë, më efektive për t'i dhënë fund këtyre veprimeve brutale është nga operacionet ushtarake - operacione të cilat për fat të keq gjithashtu mund të rezultojnë në humbje të jetës në komuniteti civil.
IM: Që nga dorëheqja juaj nga Departamenti i Shtetit në kundërshtim me Luftën në Irak, si një qytetar i përgjegjshëm dhe nganjëherë i zemëruar, ju keni udhëtuar nëpër botë duke artikuluar pikëpamjet tuaja si kritik i politikave të administratave për çështje të ndryshme ndërkombëtare, duke përfshirë përdorimi i dronëve vrasës.
Nga pikëpamja e angazhimit Budist për Veprim të Drejtë, për ndërgjegjësimin dhe ndjenjën e përgjegjësisë për pasojat e veprimeve të dikujt, përdorimi i droneve është veçanërisht i qortueshëm.
AW: twoështja e dronëve të vrasësve ka qenë një fokus i madh në punën time gjatë dy viteve të fundit. Unë kam bërë udhëtime në Pakistan, Afganistan dhe Jemen duke folur me familjet e viktimave të sulmeve të dronit dhe duke folur për shqetësimet e mia për politikën e jashtme të SHBA. Shtë e rëndësishme të udhëtosh në ato vende për t'i njoftuar qytetarët atje se ka miliona amerikanë që nuk pajtohen plotësisht me administratën Obama për përdorimin e dronëve të vrasësve.
Tani SH.B.A. ka aftësinë që një person në bazën e Forcave Ajrore të Creech në Nevada të ulet në një karrige shumë të rehatshme dhe, me një prekje në një kompjuter, të vrasë njerëzit në gjysmën e botës. Fëmijët e vegjël janë duke mësuar vrasjen e teknologjisë që nga koha kur ata janë katër ose pesë vjeç. Lojërat kompjuterike po mësojnë shoqërinë tonë të vrasë dhe të jetë imun nga efektet emocionale dhe shpirtërore të vrasjeve të kontrolluara nga distanca. Njerëzit në një ekran nuk janë qenie njerëzore, thonë lojërat tona kompjuterike.
Tuesdaydo të martë, e njohur në Uashington si "Terror Tuesday", presidenti merr një listë të njerëzve, përgjithësisht në vendet me të cilat SH.B.A NUK është në luftë, që shtatëmbëdhjetë agjencitë e inteligjencës së Shteteve të Bashkuara kanë identifikuar se kanë bërë diçka kundër United Shtetet për të cilat ata duhet të vdesin pa proces gjyqësor. Presidenti shikon tregime të shkurtra, të cilat përshkruajnë atë që ka bërë secili person dhe më pas bën një shënim krahas emrit të secilit person që ai ka vendosur, duhet të vritet jashtëgjyqësisht.
Nuk është Xhorxh Bush, por Barack Obama, një avokat kushtetues jo më pak, i cili si President i Shteteve të Bashkuara ka marrë rolin e prokurorit, gjykatësit dhe ekzekutuesit in një supozim i paligjshëm i kompetencave, për mendimin tim. Amerikanët, si shoqëri, mendojnë se jemi të mirë dhe bujarë dhe se ne i respektojmë të drejtat e njeriut. E megjithatë ne po lejojmë qeverinë tonë të përdorë këtë lloj të teknologjisë së vrasjeve për të shkatërruar njerëzit gjysmë të botës. Kjo është arsyeja pse unë jam ndjerë e detyruar të përpiqem të edukoj më shumë njerëz në Shtetet e Bashkuara dhe në pjesë të tjera të botës për atë që po ndodh, sepse sigurisht që teknologjia po shkon nga një vend në tjetrin. Mbi tetëdhjetë vende tani kanë një lloj droni ushtarak. Shumica e tyre nuk janë armatosur ende. Por është vetëm hapi tjetër për të vënë armët në dronët e tyre dhe pastaj ndoshta edhe t'i përdorin ato në vendet e tyre dhe gratë ashtu si kanë bërë Shtetet e Bashkuara. Shtetet e Bashkuara kanë vrarë katër shtetas amerikanë që ishin në Jemen.
IM: Atëherë ka reagimin, masa në të cilën kjo teknologji, e cila është menjëherë e arritshme për të gjithë, mund të përdoret lehtësisht kundër nesh nga të tjerët. Kjo është shkaku dhe efekti. Ose mund ta quash karma.
AW: Po, e gjithë çështja e karma është një nga gjërat që ka qenë një faktor motivues për mua. Goesfarë shkon përreth vjen përreth. Ajo që ne, Shtetet e Bashkuara, po i bëjmë botës po kthehet për të na ndjekur. Leximet Budiste që bëra gjatë kohës në Mongoli sigurisht më ndihmuan ta shoh këtë.
Në shumë biseda që unë jap, një nga pyetjet që marr nga audienca është, "Pse ju desh kaq shumë kohë për të dhënë dorëheqjen nga Departamenti i Shtetit?" Unë i kalova pothuajse të gjitha
jeta ime e rritur duke qenë një pjesë e këtij sistemi dhe duke racionalizuar atë që bëra në qeveri. Unë nuk jam pajtuar me të gjitha politikat e tetë administratave presidenciale ku kam punuar dhe kam mbajtur hundën time për shumë prej tyre. Gjeta mënyra për të punuar në zona ku nuk ndihesha sikur po dëmton njeri. Por në fund të fundit ishte, unë isha ende pjesë e një sistemi që po bënte gjëra të këqija për njerëzit në të gjithë botën. E megjithatë nuk kam pasur guxim moral për të thënë, "Unë do të jap dorëheqjen sepse nuk jam dakord me kaq shumë nga këto politika." Kur shikoni vërtet se sa njerëz kanë dhënë dorëheqjen ndonjëherë nga qeveria jonë, ka shumë pak - vetëm tre nga ne që dha dorëheqjen gjatë Luftës në Irak, dhe të tjerët që dhanë dorëheqjen gjatë Luftës së Vietnamit dhe krizës së Ballkanit. Asnjëherë nuk do ta imagjinoja që leximet që bëra në Budizëm, dhe veçanërisht në karma, do të kishin një ndikim të tillë në marrjen e vendimit tim për të dhënë dorëheqjen dhe më bëri që të mbroja paqen dhe drejtësinë në botë.
IM: Faleminderit. Shtë e rëndësishme që njerëzit ta njohin udhëtimin tuaj. Shumë njerëz vijnë në Budizëm ndërsa grumbullohen me vuajtje në jetën e tyre. Por këto mësime ju folën në kryqëzimin e saktë të jetës tuaj personale dhe çështjeve urgjente të shoqërisë. Dhe ju u zhvendos përtej soditjes në veprim. Ky është një mësim i vlefshëm për ne.
Ribotuar me leje nga Inquiring Mind: The Journal Semiannual of the Vipassana Community, Vol. 30, Nr. 2 (Pranvera 2014). © 2014 duke kërkuar Mind. www.inquiringmind.com.
