nga Medea Benjamin dhe Nicolas JS Davies, 29 tetor 2020
Më pak se një vit pasi Shtetet e Bashkuara dhe Organizata e Shteteve Amerikane (OAS) e mbështetur nga SH.B.A. mbështetën një grusht shteti ushtarak të dhunshëm për të përmbysur qeverinë e Bolivisë, populli Bolivian ka rizgjedhur Lëvizjen për Socializmin (MAS) dhe e riktheu atë në pushtet.
Në historinë e gjatë të "ndryshimeve të regjimit" të mbështetur nga SH.B.A.-ja në vendet rreth botës, rrallë një popull dhe një vend i ka hedhur poshtë aq fort dhe në mënyrë demokratike përpjekjet e SHBA për të diktuar se si do të qeverisen. Presidentja e përkohshme pas grushtit të shtetit Jeanine Añez thuhet se ka kërkuar 350 viza amerikane për veten dhe të tjerët që mund të përballen me ndjekje penale në Bolivi për rolet e tyre në grusht shteti.
Rrëfimi i a zgjedhje të manipuluara në vitin 2019 që SH.B.A. dhe OAS shitën për të mbështetur grushtin e shtetit në Bolivi është zhbënur plotësisht. Mbështetja e MAS-it është kryesisht nga Bolivianët autoktonë në fshat, kështu që duhet më shumë kohë që fletët e tyre të grumbullohen dhe numërohen sesa ato të banorëve të qyteteve me gjendje më të mirë që mbështesin kundërshtarët e djathtë, neoliberalë të MAS-it.
Ndërsa votat vijnë nga zonat rurale, ka një lëvizje në MAS në numërimin e votave. Duke pretenduar se ky model i parashikueshëm dhe normal në rezultatet e zgjedhjeve të Bolivisë ishte dëshmi e mashtrimit të zgjedhjeve në 2019, OAS mban përgjegjësi për lëshimin e një vale dhune kundër mbështetësve vendas të MAS që, në fund të fundit, vetëm ka delegjitimuar vetë OAS.
Instrucshtë udhëzuese që grushti i dështuar i mbështetur nga Shtetet e Bashkuara në Bolivi ka çuar në një rezultat më demokratik sesa operacionet e ndryshimit të regjimit amerikan që patën sukses në heqjen e një qeverie nga pushteti. Debatet e brendshme mbi politikën e jashtme të SH.B.A. rutinisht supozojnë se SH.B.A. ka të drejtën, apo edhe një detyrim, të vendosë një arsenal armësh ushtarake, ekonomike dhe politike për të detyruar ndryshimin politik në vendet që i rezistojnë diktateve të saj perandorake.
Në praktikë, kjo do të thotë ose luftë në shkallë të plotë (si në Irak dhe Afganistan), një grusht shteti (si në Haiti në 2004, Honduras në 2009 dhe Ukrainë në 2014), luftëra të fshehta dhe përfaqësime (si në Somali, Libi, Siria dhe Jemeni) ose ndëshkuese sanksionet ekonomike (si kundër Kubës, Iranit dhe Venezuelës) - të gjitha shkelin sovranitetin e vendeve të synuara dhe për këtë arsye janë të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar.
Pavarësisht se cili instrument i ndryshimit të regjimit ka vendosur SH.B.A., këto ndërhyrje të Sh.B.A nuk e kanë bërë jetën më të mirë për njerëzit e ndonjë prej atyre vendeve, dhe as të panumërta të tjera në të kaluarën. Brilliant i William Blum Libër 1995, Vrasja e Shpresës: Ndërhyrjet Ushtarake të SH.B.A.-së dhe CIA-s që nga Lufta e Dytë Botërore, katalogon 55 operacione të ndryshimit të regjimit amerikan në 50 vjet midis 1945 dhe 1995. Siç bëjnë të qartë llogaritë e hollësishme të Blum, shumica e këtyre operacioneve përfshinin përpjekjet e SHBA për të hequr qeveritë e zgjedhura nga populli, si në Bolivi, dhe shpesh i zëvendësoi ato me diktatura të mbështetura nga SH.B.A.: si Shah i Iranit; Mobutu në Kongo; Suharto në Indonezi; dhe gjeneralin Pinochet në Kili.
Edhe kur qeveria e synuar është një e dhunshme, shtypëse, ndërhyrja e SHBA zakonisht çon në një dhunë edhe më të madhe. Nëntëmbëdhjetë vjet pas heqjes së qeverisë Talibane në Afganistan, Shtetet e Bashkuara kanë rënë 80,000 bomba dhe raketa mbi luftëtarët dhe civilët afganë, kryer dhjetëra mijëra "vrasin ose kapin”Bastisjet e natës dhe lufta ka vrarë qindra mijëra të afganëve.
Në Dhjetor 2019, Washington Post publikoi një grup të Dokumente të Pentagonit duke zbuluar se asnjë prej kësaj dhune nuk bazohet në një strategji të vërtetë për të sjellë paqe ose stabilitet në Afganistan - e gjitha është thjesht një lloj brutal i "muddling së bashku, ”Siç e tha gjenerali amerikan McChrystal. Tani qeveria afgane e mbështetur nga SH.B.A. është përfundimisht në bisedime paqësore me Talibanët mbi një plan politik të ndarjes së pushtetit për t'i dhënë fund kësaj lufte "të pafund", sepse vetëm një zgjidhje politike mund t'i sigurojë Afganistanit dhe njerëzve të saj një të ardhme të qetë, paqësore se dekada të luftës i kanë mohuar ato.
Në Libi, kanë kaluar nëntë vjet që kur SH.B.A. dhe aleatët e saj monarkistë të NATO-s dhe arabëve filluan një luftë proxy të mbështetur nga një pushtimi i fshehtë dhe fushata e bombardimeve të NATO-s që çoi në sodominë e tmerrshme dhe vrasja të udhëheqësit antikolonial të Libisë, Muammar Gaddafi. Kjo e zhyti Libinë në kaos dhe luftë civile midis forcave të ndryshme të përfaqësimit me të cilat SHBA dhe aleatët e saj armatosën, trajnuan dhe punuan me të për të përmbysur Gaddafin.
A hetimi parlamentar në Mbretërinë e Bashkuar zbuloi se, "një ndërhyrje e kufizuar për të mbrojtur civilët e zhvendosur në një politikë oportuniste të ndryshimit të regjimit me mjete ushtarake", e cila çoi në "kolaps politik dhe ekonomik, luftë ndër-miliciane dhe ndër-fisnore, kriza humanitare dhe migrante, të përhapura shkeljet e të drejtave të njeriut, përhapja e armëve të regjimit Gaddafi në të gjithë rajonin dhe rritja e Isil [Shtetit Islamik] në Afrikën e Veriut. "
Fraksionet e ndryshme luftarake libiane tani janë të angazhuara në bisedime paqësore që synojnë një armëpushim të përhershëm dhe, sipas të dërguarit të KB "duke mbajtur zgjedhjet kombëtare në afatin më të shkurtër të mundshëm për të rivendosur sovranitetin e Libisë" - vetë sovranitetin që shkatërroi ndërhyrja e NATO-s.
Këshilltari i politikës së jashtme të senatorit Bernie Sanders Matthew Duss ka bërë thirrje që administrata e ardhshme e SH.B.A.-së të zhvillojë një rishikim gjithëpërfshirës të "Luftës kundër Terrorit" të pas 9 shtatorit, në mënyrë që më në fund të mund të kthejmë faqen në këtë kapitull të përgjakshëm në historinë tonë.
Duss dëshiron një komision të pavarur për të gjykuar këto dy dekada të luftës bazuar në "standardet e së drejtës humanitare ndërkombëtare që Shtetet e Bashkuara ndihmuan për të vendosur pas Luftës së Dytë Botërore", të cilat përcaktohen në Kartën e KB dhe Konventat e Gjenevës. Ai shpreson që ky rishikim të "stimulojë debat të fuqishëm publik në lidhje me kushtet dhe autoritetet ligjore nën të cilat Shtetet e Bashkuara përdorin dhunën ushtarake".
Një rishikim i tillë është i vonuar dhe shumë i nevojshëm, por duhet të përballet me realitetin që, që nga fillimi i saj, "Lufta kundër Terrorit" ishte projektuar për të siguruar mbulim për një përshkallëzim masiv të operacioneve "të ndryshimit të regjimit" të SH.B.A.-së kundër një game të larmishme të vendeve , shumica e të cilave qeveriseshin nga qeveri laike që nuk kishin asnjë lidhje me ngritjen e Al Kaidës ose krimet e 11 shtatorit.
Shënimet e marra nga zyrtari i lartë i politikës Stephen Cambone nga një takim në Pentagon ende i dëmtuar dhe pirës i duhanit pasditen e 11 shtatorit 2001 përmbledhur Sekretari i Mbrojtjes Urdhrat e Rumsfeld për të marrë "... informacionin më të mirë shpejt. Gjykoni nëse e goditi mjaft mirë SH [Saddam Hussein] në të njëjtën kohë - jo vetëm UBL [Osama Bin Laden]… Shkoni masivisht. Fshijini të gjitha. Gjërat që lidhen dhe jo. ”
Me koston e dhunës së tmerrshme ushtarake dhe viktimave masive, mbretërimi global i terrorit që ka rezultuar ka instaluar pothuajse qeveri në vendet rreth botës që janë treguar më të korruptuara, më pak të ligjshme dhe më pak të afta për të mbrojtur territorin e tyre dhe njerëzit e tyre sesa qeveritë që SH.B.A. veprimet e hequra. Në vend që të konsolidojnë dhe zgjerojnë fuqinë perandorake amerikane siç është menduar, këto përdorime të paligjshme dhe shkatërruese të detyrimit ushtarak, diplomatik dhe financiar kanë pasur efektin e kundërt, duke i lënë Shtetet e Bashkuara gjithnjë e më të izoluara dhe të pafuqishme në një botë multipolar në zhvillim.
Sot, SH.B.A., Kina dhe Bashkimi Evropian janë afërsisht të barabartë në madhësinë e ekonomive të tyre dhe tregtisë ndërkombëtare, por edhe veprimtaria e tyre e kombinuar përbën më pak se gjysmën e globale aktivitet ekonomik tregtia e jashtme. Asnjë fuqi e vetme perandorake nuk mbizotëron ekonomikisht botën e sotme siç shpresonin të bënin udhëheqësit e tepruar të Amerikës në fund të Luftës së Ftohtë, dhe as nuk ndahet nga një luftë binare midis perandorive rivale si gjatë Luftës së Ftohtë. Kjo është bota multipolare në të cilën ne tashmë jetojmë, jo një që mund të shfaqet në një moment në të ardhmen.
Kjo botë multipolare ka ecur përpara, duke krijuar marrëveshje të reja për problemet tona më kritike të përbashkëta, nga bërthamore dhe armët konvencionale për krizën e klimës për të drejtat e grave dhe fëmijëve. Shkeljet sistematike të Shteteve të Bashkuara të ligjit ndërkombëtar dhe refuzimi i traktate shumëpalëshe e kanë bërë atë një anësor dhe një problem, sigurisht jo një udhëheqës, siç pretendojnë politikanët amerikanë.
Joe Biden flet për rivendosjen e udhëheqjes ndërkombëtare amerikane nëse zgjidhet, por kjo do të jetë më lehtë të thuhet sesa të bëhet. Perandoria Amerikane u ngrit në udhëheqjen ndërkombëtare duke shfrytëzuar fuqinë e saj ekonomike dhe ushtarake në një bazë të rregullave rendi ndërkombëtar në gjysmën e parë të shekullit të 20-të, duke arritur kulmin në rregullat e së drejtës ndërkombëtare pas Luftës së Dytë Botërore. Por Shtetet e Bashkuara gradualisht janë përkeqësuar gjatë Luftës së Ftohtë dhe triumfalizmit pas Luftës së Ftohtë në një perandori të ndezur, dekadente që tani kërcënon botën me një doktrinë të "mund të bëjë të drejtë" dhe "rrugën time ose autostradës".
Kur Barack Obama u zgjodh në 2008, shumica e botës ende i shihte Bush, Cheney dhe "Lufta kundër Terrorit" si të jashtëzakonshëm, sesa një normal i ri në politikën amerikane. Obama fitoi Çmimin Nobel për Paqe bazuar në disa fjalime dhe shpresat e dëshpëruara të botës për një "president paqeje". Por tetë vjet Obama, Biden, Terrorin e Martë dhe Vrasin Listat e ndjekur nga katër vjet Trump, Pence, fëmijët në kafaze dhe Lufta e Re e Ftohtë me Kinën kanë konfirmuar frikën më të keqe në botë se ana e errët e imperializmit amerikan e parë nën Bush dhe Cheney nuk ishte keq.
Mes ndryshimeve të regjimit të ashpër të Amerikës dhe luftërave të humbura, prova më konkrete e angazhimit të saj në dukje të palëkundur ndaj agresionit dhe militarizmit është se Kompleksi Ushtarak-Industrial i SH.B.A.-së ende po tejkalon shpenzimet dhjetë më të mëdhenjtë fuqitë ushtarake në botë të kombinuara, qartë jashtë proporcionit me nevojat legjitime të mbrojtjes të Amerikës.
Kështu që gjërat konkrete që duhet të bëjmë nëse duam paqe janë të ndalojmë bombardimin dhe sanksionimin e fqinjëve tanë dhe përpjekjen për të përmbysur qeveritë e tyre; të tërheqë shumicën e trupave amerikane dhe të mbyllë bazat ushtarake në të gjithë botën; dhe për të zvogëluar forcat tona të armatosura dhe buxhetin tonë ushtarak në atë që na duhet vërtet për të mbrojtur vendin tonë, për të mos bërë luftëra të paligjshme të agresionit në gjysmën e botës.
Për hir të njerëzve në të gjithë botën që po ndërtojnë lëvizje masive për të përmbysur regjimet represive dhe duke luftuar për të ndërtuar modele të reja qeverisjeje që nuk janë replikime të regjimeve të dështuara neoliberale, ne duhet ta ndalojmë qeverinë tonë - pavarësisht se kush është në Shtëpinë e Bardhë - nga duke u përpjekur të imponojë vullnetin e saj.
Triumfi i Bolivisë mbi ndryshimin e regjimit të mbështetur nga SH.B.A. është një pohim i fuqisë së njerëzve në zhvillim të botës sonë të re multipolare dhe lufta për të lëvizur SH.B.A. në një të ardhme post-perandorake është në interes të popullit amerikan gjithashtu. Siç i tha udhëheqësi i ndjerë i Venezuelës Hugo Chavez një delegacioni vizitues të SH.B.A.-së, "Nëse ne punojmë së bashku me njerëz të shtypur brenda Shteteve të Bashkuara për të kapërcyer perandorinë, ne jo vetëm që do të çlirojmë veten, por edhe njerëzit e Martin Luther King".
Medea Benjamin është themeluesi i CODEPINK për Paqen, dhe autor i disa librave, përfshirë Mbretëria e të padrejtëve: Pas Lidhjes SHBA-Saudite Brenda Iranit: Historia dhe Politika e Vërtetë e Republikës Islamike të Iranit. Nicolas JS Davies është një gazetar i pavarur, një studiues me CODEPINK, dhe autor i Gjaku në duart tona: Pushtimi Amerikan dhe Shkatërrimi i Irakut.
