Helitaanka bamkii WWII ee aan qarxin ee caasimadda maaliyadeed ee Jarmalka oo daadgureeyay kumanaan qof oo degganaa.
From The Guardian-ka, September 3, 2017.
Kumanaan ka mid ah dadka deggan magaalada Frankfurt ayaa isaga guuray guryahoodii subaxnimadii hore ee Axadda ka hor inta aan la qorsheynin in la dejiyo bam weyn oo dagaalkii labaad ee adduunka oo laga helay dhismo ku yaalla caasimadda dhaqaalaha ee Jarmalka.
Qulqulka dadka ee joogtada ah ayaa xareeyay xarun ku meel gaar ah oo ku taal goobta bandhigga ganacsiga ee Frankfurt, taasoo ah daadgureynta ugu weyn ee Jarmalka tan iyo dagaalka.
Bamkan ayaa todobaadkii hore laga helay xaafadda caleenta ah ee magaalada Westend, halkaasoo ay ku nool yihiin maalqabeeno badan oo Bangiya, waxaana goobta laga daadgureeyay ka mid ah bangiga dhexe ee dalka oo lagu kaydiyo lacag dhan $70bn oo dahab ah.
Ku dhawaad 60,000 oo qof ayaa ku qasbanaaday in ay ka baxaan guryahoodii waxaana dab-damiska magaalada Frankfurt ay sheegeen in ay awood u adeegsan doonaan haddii ay lagama maarmaan noqoto in ay goobta ka sifeeyaan, iyaga oo ka digay in qaraxa bamka ah oo aan la xakamayn uu ku filnaan doono in uu dhulka la simo.
Booliska ayaa xiray hareeraha goobta laga daadgureeyay dadka, kaasoo gaaray masaafo dhan 1.5km, iyadoo dadka deegaanka ay boorsooyin ku jiidayeen, iyadoo qoysas badan ay baaskoolad kaga tageen aagga.
Dabdamiska ayaa sheegay in daad gureynta labada isbitaal oo ay ku jiraan caruur aan qaan gaarin iyo bukaano ku jira daryeelka degdega ah la soo gabagabeeyay, waxayna caawinayaan ilaa 500 oo qof oo waayeel ah inay ka baxaan guryaha iyo guryaha daryeelka.
In ka badan 2,000 tan oo bambaanooyin nool ah iyo rasaas ayaa laga helaa sannad kasta gudaha Germany. Bishii Luulyo, dugsiga barbaarinta ayaa laga raray ka dib markii macalimiintu ay ogaadeen bam aan qarxin dagaalkii labaad ee aduunka oo ku yaal shelf ka mid ah alaabada caruurtu ku ciyaarto.
Frankfurt, khubarada qashin-saarka bambaanooyinka ayaa isticmaali doona nidaam gaar ah si ay isugu dayaan in ay fur furaan fiyuusyada ku xiran bamka HC 4,000 meel fog oo ammaan ah. Haddii ay taasi fashilanto, jet-biyood ayaa loo isticmaali doonaa in fiyuusyada laga gooyo bamka.
Bamkan ayaa loo malaynayaa in ay rideen Ciidanka Cirka ee Boqortooyada Ingiriiska intii lagu jiray dagaalkii 1939-45. Diyaaradaha dagaalka ee Britain iyo Mareykanka ayaa 1.5 milyan oo tan oo bambaanooyin ah ku tuuray Jarmalka oo ay ku dhinteen 600,000 oo qof. Saraakiisha ayaa ku qiyaasay 15% bambaanooyinka inay qarxi waayeen, qaarkoodna lix mitir ayay hoos u qodeen.
Saddex khabiir oo bilays ah oo ku takhasusay walxaha qarxa oo ku sugan Goettingen ayaa lagu dilay 2010 iyaga oo diyaarinayay inay dejiyaan bam culeyskiisu yahay 1,000lb (450 kg).
Bilayska Frankfurt ayaa sheegay inay garaaci doonaan gambaleelka albaab kasta oo ay isticmaali doonaan helikobtero wata kamaradaha kulaylka si ay u hubiyaan in qofna aanu ka tegin ka hor inta aanay bilaabin faafinta bamka Axadda.
Waddooyinka iyo gaadiidka, oo ay ku jiraan qaybo ka mid ah dhulka hoostiisa, ayaa xirnaan doona inta lagu guda jiro shaqada iyo ugu yaraan laba saacadood ka dib marka bamka la dejiyo, si bukaannada dib loogu celiyo isbitaallada.
Sidoo kale waxaa saameyn ku yeelan kara isu socodkii hawada ee ka imaanayay garoonka diyaaradaha ee Frankfurt waxaana goobta laga daadgureeyay laga mamnuucay diyaaradaha yar yar ee gaarka loo leeyahay, kuwa qumaatiga u kaca iyo kuwa aan duuliyaha lahayn. Matxafyada intooda badani waxay dadka deggan siiyeen gelitaanka bilaashka ah Axadda.
