Kukundikana Kwehondo NaWendell Berry

Yakabudiswa muZuva 2001 / 2002 nyaya yeIYO! Magazini

Kana iwe uchiziva kunyange sehuwandu hwenhoroondo sezvandinoita, zvakaoma kusava nechokwadi nezvekubudirira kwehondo yemazuva ano semhinduro kune dambudziko ripi zvaro kunze kwekudzorera-"kururamisira" yekutsinhana imwe kukanganisa kune imwe.

Vanozvidzivirira zvehondo vanosimbisa kuti hondo inopindura dambudziko rekuzvidzivirira kwenyika. Asi munhu asina chokwadi, achipindura, achabvunza kuti zvinorevei kunyange zvakakosha kunyange hondo yebudiriro yekudzivirirwa kwenyika-muhupenyu, mari, zvinhu, zvokudya, utano, uye (zvisingaoneki) rusununguko-zvinogona kusvika pakukundwa kwenyika. Kuzvidzivirira kwehurumende kuburikidza nehondo nguva dzose kunosanganisira humwe hutano hwekukunda kwepasi. Izvi zvinopesana nazvo zvakange zviri nesu kubvira pakutanga kwenyika yedu. Hondo yekudzivirira rusununguko inoderedza rusununguko rwevadziviriri. Pane kukanganisa kwakakosha pakati pehondo uye rusununguko.

Mune hondo yemazuva ano, kurwisana nezvombo zvemazuva ano uye pane zvemazuva ano, hapana rutivi runogona kukonzera "muvengi" kukanganisa kwainoita. Hondo idzi dzinokanganisa nyika. Tinoziva zvakakwana ikozvino kuziva kuti haugoni kukuvadza chikamu chenyika kunze kwekukuvadza zvose. Hondo yemazuva ano haina kungoita kuti zvibvirire kuuraya "varwi" pasina kuuraya "vasiri nharo," zvaita kuti zvibvirire kukuvadza muvengi wako pasina kuzvikuvadza iwe pachako.

Izvo vazhinji vakafunga kuti kusagamuchirwa kuri kuwedzera kwehondo yemazuva ano kunoratidzwa nemutauro wemashoko anoparidzi akaipoteredza. Hondo dzemazuva ano dzakarwiwa kuti dzipedze hondo; ivo vakarwa muzita rorugare. Zvombo zvedu zvinotyisa zvakagadzirwa, nenzira inonzwisisika, kuchengetedza nekusimbisa rugare rwepasi. "Tese tinoda rugare," tinotaura sezvatinowedzera zvisingatauri simba redu rokuita hondo.

Asi pakupera kwezana remakore umo takarwa hondo mbiri kuti tipedze hondo uye dzimwe dzakawanda kuti tidzivise hondo uye kuchengetedza runyararo, uye mune izvo zvesayenzi uye zvigadzirwa zvemagetsi zvakagadzira hondo zvakanyanya kutyisa uye zvishoma kudzora, isu tichiri, nemitemo, rega kupa kufunga kune nzira dzisiri dzisina simba dzekudzivirirwa kwenyika. Isu zvirokwazvo tinoita zvakawanda zvekukurukurirana uye hukama hwezvematongerwo enyika, asi kuburikidza nedhipatimendi isu tinoreva nguva dzose zvigadzidzo zvehutano zvakatsigirwa nekutyisidzira kwehondo. Inogara ichinzwisiswa kuti isu takamira takagadzirira kuuraya avo vatino "taurirana nerugare."

Hondo yedu yemakore, hondo, uye zvematongerwe enyika zvakagadzira zvikuru-uye kubudirira-vatsigiri vechokwadi chechokwadi, pakati pavo avo Mohandas Gandhi naMartin Luther King, Jr., ndivo mienzaniso mikuru. Kubudirira kukuru kwavakawana kunopupurira kuvapo, mukati mechisimba, chechido chechokwadi uye chakasimba cherugare uye, chinonyanya kukosha, chechiratidzo chinoponesa kuita zvibayiro zvakakodzera. Asi sezvo hurumende yedu inofunganya, varume ava nehukuru hwavo uye vanosimbisa zvavanenge vaita zvinogona kunge zvisina kumbovapo. Kuwana rugare kuburikidza nemagariro anorugare hausi isu chinangwa chedu. Tinonamatira kune chikonzero chisingafungi chekuita rugare kuburikidza nekuita hondo.

Izvi zvinoreva kuti tinonamatira muupenyu hwedu hwepachena kune unyengeri hunyengeri. Muzana remakore redu remhirizhonga yehupenyu hwevanhu kune vamwe vanhu, uye nehupenyu hwedu uye tsika dzevanhu vakawanda, hunyengeri hahuna kudzivirirwa nokuti kushora kwedu kurwisana kwakasarudzwa kana kungoita mafashoni. Vamwe vedu vanobvuma mari yedu yakawanda yehurumende uye hondo dzedu dzekuchengetedza rugare zvisinei dzinoderedza "chisimba chemhuri" nekufunga kuti sangano redu rinogona kugadziriswa ne "kutonga kwepfuti." Vamwe vedu vanopesana nemhosva huru asi kubvisa pamuviri. Vamwe vedu vari kurwisana nekubvisa pamuviri asi kwekurangwa kukuru.

Mumwe haafaniri kuziva zvakawanda kana kufunga zvakanyanya kurega kuti aone kusateerera kwetsika kwatakagadza mabhizimisi edu ane kodzero dzechisimba. Kubvisa pamuviri-se-kuberekwa-kutonga kunoruramisirwa se "kodzero," iyo inogona kuzviratidza chete nekuramba kodzero dzose dzeumwe munhu, iyo ndiyo inonyanya kuronga hondo. Chirango chemuzinda chinotinhira isu tose muzinga rimwechete rekudzivirira kwechimbichimbi, apo chiito chechisimba chinotsiviwa nechimwe chiito chechisimba.

Izvo zvikonzero zvezviito izvi zvisingateereri ndezvechokwadi-zvakanyatsogadziriswa nhoroondo yezvinyengeri, regai kuve nhoroondo yehondo-kuti chisimba chinokonzera chisimba. Mabasa echisimba akaitwa mu "kururamisira" kana mukusimbisa "kodzero" kana mukudzivirira "rugare" haagumisi chisimba. Vanogadzirira uye vanoruramisa kupfuurira kwayo.

Kutenda kwematambudziko kunonyanya kukanganisa kwevamwe mapoka echisimba ndeye pfungwa yekuregerera chisimba chinogona kudzivirira kana kudzora chisimba chisina kusarudzwa. Asi kana chisimba chiri "chakarurama" pane imwe nguva sekugadzwa nehurumende, nei zvingave zvisiriwo "kururamisira" pane imwe nguva, sekusarudzwa nomunhu? Nzira ipi inoruramisa chirango chikuru uye hondo inodzivisa zvigaro zvaro kubva pakuwedzerwa kuurayiwa nehugandanga? Kana hurumende ichiona kuti zvimwe zvikonzero zvakakosha kuti zvirevire kuurayiwa kwevana, ingave sei netariro yekudzivirira kuparadzirwa kwemaonero ayo kupararira kune vagari varo-kana kuvana vayo?

Kana tikapa zvisinganzwisisiki zviduku kubwinya kwehukama hwemarudzi ose, tinobudisa, tisingatauriki, zvimwe zvisingakoshi zvikuru. Ndezvipi zvingave zvisinganzwisisiki, kutanga, kupfuura maonero edu ekutsamwa kwepamusoro kune mamwe marudzi mukugadzira zvombo izvo zvatinogadzira? Kusiyana, sezvatinoti vatungamiri vedu, ndeyekuti tichashandisa zvombo izvi zvakanaka, asi vavengi vedu vachavashandisa zvisina kunaka-chirevo chinonyatsoenderana nechinangwa chekuremekedzwa kwakanyanya: tichavashandisa pane zvatinoda, asi vavengi vedu vachavashandisa mune zvavo.

Kana kuti tinofanira kureva, zvisinei, kuti nyaya yezvakanaka muhondo yakafanana yakajeka, inonzwisisika, uye yakavhiringidza saAbraham Lincoln vakawana iyo nyaya yekunyengetera muhondo: "Zvose [North neSouth] verenga bhaibheri rimwe chete, uye kunyengetera kuna Mwari mumwechete, uye mumwe nomumwe anodana rubatsiro rwake kune mumwe ... Minyengetero yevose haigone kupindurwa - iyo yepanyika haina kupindurwa zvakakwana. "

Hondo dzeAmerica dzangobva kuitika, sezvo dzakanga dziri "vatorwa" uye "dzisina kukwana," dzave dzichirwirwa pasi pekufungidzira kuti zvishoma kana pasina chibayiro choga chinodiwa. Muhondo "dzedzimwe nyika," hatiiti zvakananga kukuvadza kwatinoita pamusoro pemuvengi. Tinonzwa uye tinoona izvi zvinokanganisa zvakataurwa munhau, asi isu hatisi kuitika. Izvi zvishoma, hondo "dzedzimwe" dzinoda kuti vamwe vedu vaduku vaifanira kuurayiwa kana kuremara, uye kuti dzimwe mhuri dzinofanira kuchema, asi izvi "vakaurayiwa" zvakapararira zvakapararira pakati pehuwandu hwevanhu sezviri nyore kuonekwa.

Kana zvisina kudaro, hatisi kunzwa isu kuti tibatanidzwa. Tinobhadhara mitero kuti titsigire hondo, asi hazvisi zvitsva, nokuti tinobhadhara mitero yehondo mu nguva ye "rugare." Hationi kushayikwa, hatinotambudziki, tinotsungirira kusakundikana. Tinowana, tinokwereta, tinopedza, uye tinopedza munguva yehondo sezvinenge panguva yorugare.

Uye zvechokwadi hapana chibayiro chinotarisirwa kubva kune iyo huru yezvokudhura zvezvemari zvino yava kunyanya kuumba hupfumi hwedu. Hapana hurumende ichadikanwa kuisa kune chero upi zvaro kana kupira madhora. Pane zvinopesana, hondo ndeyekuporesa kukuru-yose uye mukana wehupfumi hwedu hwezvematongerwo enyika, iyo inowedzera uye inobudirira pahondo. Hondo yakapedzisa Great Depress of the 1930s, uye isu takachengetedza hupfumi hwehondo - hupfumi, mumwe angataura zvakananga, zvechisimba zvevanhu-kubva panguva iyo, achibayira kune hupfumi hwehupfumi uye hwezvakatipoteredza, kusanganisira, sevakasarudzwa, varimi uye inzvimbo yekushanda inoshanda.

Uye kune mari yakawanda inobatanidzwa mukugadzirisa kwedu hondo, asi mari inoshandiswa "yakadzingiswa" se "kurasikirwa kwakagamuchirwa." Uye tarirai tinoona kufambira mberi kwehondo, kufambira mberi mune teknolojia, nekufambira mberi mune zvehupfumi huri kufanana kune umwe- kana, kazhinji, zvakafanana.

Rudzi rwemadzinza ehurumende, urwo kureva vanyori vakawanda vehondo, nguva dzose inoreva mukurumbira kwavo wepachena mathematics kana kuverenga kwehondo. Nokudaro nokutambura kwayo muHondo Yenyika, North inonzi "yakabhadhara" kusunungurwa kwevaranda nekuchengetedzwa kweUnited States. Nokudaro tinogona kutaura nezvekusununguko kwedu se "kutengwa" neropa revakadzingwa. Ndinonyatsoziva chokwadi mumashoko akadaro. Ndinoziva kuti ndiri mumwe wevakawanda vakabatsirwa nezvibayiro zvinorwadza zvakaitwa nevamwe vanhu, uye ini handidi kusava nehanya. Uyezve, ini ndiri mufundisi uye ini ndinoziva kuti nguva inogona kusvika kune umwe wedu kana tichifanira kuita zvibayiro zvakanyanya nokuda kwekusununguko-chokwadi chinotsigirwa nezvikamu zveGandhi naMambo.

Asi ndichiri kukanganisa kuverenga kwakadai. Nokuda kwechimwe chikonzero, zvinotofanira kuitwa nevapenyu nokuda kwevakafa. Uye ini ndinofunga kuti tinofanira kungwarira pamusoro pekugamuchira nyore nyore, kana kuti kuonga nyore nyore nokuda kwe, zvibayiro zvakaitwa nevamwe, kunyanya kana tisina kuzviita isu pachedu. Nokuda kwechimwe chikonzero, kunyange vatungamiri vedu muhondo nguva dzose vanofungidzira kuti kune mutengo unogamuchirwa, hapana kumbove yakataurirwa chirevo chekubvuma. Iko mutengo unogamuchirwa, pakupedzisira, ndicho chipi zvacho chiri kubhadharwa.

Zviri nyore kuona kuenzana pakati pekugadzirisa uku kwemutengo wehondo uye yekuenzanisa kwatinoita kwe "mutengo wekufambira mberi." Tinoratidzika kuti takabvumirana kuti chero chii chave chiri (kana chichave) chaibhadhara kune izvo zvinonzi kufambira mberi zvinogamuchirwa mutengo. Kana mutengo iwoyo unosanganisira kuderedzwa kwehupfumi uye kuwedzera kwehupfumi hurumende, saka ngazvive saizvozvo. Kana zvinoreva kuderedzwa kukuru muhuwandu hwemabhizimisi maduku uye kuparadzwa kwakakwana kwepurazi revanhu, saka ngazvive saizvozvo. Kana zvinoreva kuparadzwa kwematunhu ose nekuwedzera mashizha, saka ngazvive saizvozvo. Kana zvichitaura kuti vanhu vashomanana chete vanofanira kuva nemabhiriyoni emapfumi kupfuura pane avo vose varombo venyika, saka ngazvive saizvozvo.

Asi ngatitenderei kubvuma kuti izvo zvatinodanidza "hupfumi" kana "mushamba wekusununguka" zvishoma nezvishoma zvakasiyana kubva muhondo. Kwenguva yehafu yezana remakore rapfuura, tine hanya nezvekukunda nyika kuburikidza nemakominism enyika. Iye zvino pasina kunyanya kunetseka (kusvika kure) tiri kuona kuparadza kwenyika kuburikidza nehupfumi hwepasi pose.

Kunyange zvazvo maitiro ezvematongerwe enyika ari mashoma (kusvika kure) kupfuura aya emakominism, hurumende itsva ichangobva kutengeswa inogona kuratidza kunyanya kuparadza tsika dzevanhu uye vagari venyika, rusununguko, uye zvezvisikwa. Chimiro chayo chinongova chinhu chakanyanya kukurumbira uye kutonga. Kutarisana nekukunda uku, kugamuchirwa uye kubvumirwa nemishandirapamwe itsva yemarudzi ekutengeserana, hapana nzvimbo uye hakuna mhara munyika ino inogona kuzviona yakachengeteka kubva kune imwe nzira yekupamba. Vanhu vakawanda munyika yose vari kuziva kuti izvi ndizvo, uye vari kutaura kuti kukundwa kwenyika chero ipi zvayo kwakashata, nguva.

Vari kuita zvinopfuura izvozvo. Vari kutaura kuti kukunda kwekune dzimwe nzvimbo kwakaipawo, uye pose pazviri kuitika vanhu vemo vanobatana pamwe kuti vopikisane nayo. Munyika yose yeKentucky iyi kushorwa kuri kukura-kubva kumadokero, uko vanhu vakatapwa veNyika iri pakati peMakes ari kutambura kuchengetedza nyika yavo kubva kune zvinyorwa zvekunamata, kumabvazuva, uko vanhu vomunyika makomo vachiri kurwisana kuchengetedza nyika yavo kubva pakuparadzwa nemakambani asina kubhadhara.

Kuve nehupfumi huri hondo, iyo inopararira mukukunda uye iyo inoparadza zvose zvese zvinotarisirwa, kusaisa kukosha kwehutano hwezvisikwa kana zvevanhu, hazvina musoro. Zvinonyanya kushamisa kuti hupfumi huno, humwe humwe hune huwandu humwe pamwe chete nemabhizimisi edu emauto uye mapurogiramu, mune zvimwe zvikonzero zvakananga zvinopesana neanoti chinangwa chekudzivirirwa kwenyika.

Zvinoratidzika zviri kungonzwisisika, zvisizvo chete, kufungidzira kuti chirongwa chikuru chekugadzirira kudzivirirwa kwenyika kunofanira kusimbirwa kutanga pane zvose pamusoro peshumo yehurumende yenyika uye kunyange yezvematongerwo enyika ekuzvimirira. Rudzi rwakatsunga kudziviririra uye rusununguko rwayo runofanira kugadzirirwa, uye nguva dzose ruchigadzirira, kurarama kubva pane zvarwo zvarwo uye kubva kubasa uye unyanzvi hwevanhu vayo. Asi handizvo zvatiri kuita muUnited States nhasi. Izvo zvatiri kuita zviri kuparadzanisa nenzira yakashata zvikuru iyo yakasikwa nehupfumi hwevanhu venyika.

Panguva ino, mukutarisana nekuderera kwemagetsi emafuta emafuta, hatina simba rekushandisa simba, kana rekuchengetedza kana kwekusimudzirwa kwakachengeteka uye kwakachena dzimwe nzira. Parizvino, hurongwa hwedu hwemhepo ndeyekuti tishandise zvose zvatiinazvo. Uyezve, mukutarisana kwevanhu vari kuwedzera vachida kudyidzwa, hatina purogiramu yekuchengetedza ivhu uye hapana mutemo wekubhadhara kune avo vese vanogadzira zvokudya. Sangano redu rekurima nderokushandisa zvose zvatiinazvo, zvichitenderera kuwedzera kune zvokudya zvekunyika, simba, teknolojia, nekushanda.

Izvo zvinongova mienzaniso miviri yekusava nehanya kwedu kune zvatinoda. Isu isu tiri kutsanangura kupikisa kwechokwadi kunopesana pakati pehukama hwedu hwemhirizhonga uye sangano redu re "mahara". Tinopukunyuka sei kubva pakusanzwisisa uku?

Handifungi kuti kune mhinduro iri nyore. Zviri pachena, tinenge tisingafungi kana tisingatarisi zvinhu zvakanaka. Tingave tisinganzwisisiki kana tikasarudza mitemo yedu yevanhu pamusoro pekunotsanangurwa kutendeseka kwezvinodiwa zvedu uye dambudziko redu, kwete pane tsanangudzo dzinofadza dzezvido zvedu. Tingave tisinganzwisisiki kana vatungamiri vedu vachifunga nezvekutenda kwakanaka nzira dzakaratidzwa dzechisimba.

Zvinhu zvakadai zviri nyore kutaura, asi isu tinoda, zvimwe nenzira netsika uye zvimwe zvisikwa, kugadzirisa matambudziko edu nechisimba, uye kunyange kufara kuita kudaro. Uye zvakadaro iye zvino isu tose tinofanira kunge tave tichifungidzira kuti kodzero yedu yekurarama, kusununguka, uye kuva murugare haisimbiswi nezvimwe zviito zvechisimba. Inogona kuvimbiswa chete nekuda kwedu kuti vamwe vanhu vose vanofanira kurarama, vakasununguka, uye vave nerugare-uye nekuda kwedu kushandisa kana kupa upenyu hwedu kuti tiite izvozvo. Kuve usina kukwanisa kuzvipira kwakadaro kungozvitsaurira kune kusava nehanya kwatinoita; uye zvakadaro, kana iwe wakafanana neni, hauna chokwadi kuti iwe unokwanisa sei.

Heano mimwe mibvunzo yandave ndichitungamira kune imwe, iyo iyo dambudziko remazuva ano hondo ine simba pamusoro pedu: Ndeapi kufa kwevamwe vanhu vevanhu kuburikidza nebhomba kana nzara isu tinoda kugamuchira kuitira kuti tive vakasununguka, vane ruzivo, uye (zvinonzi) murugare? Kumubvunzo iwoyo ini ndinopindura: Hapana. Ndapota, hapana vana. Usauraya chero vana nokuda kwekubatsira kwangu.

Kana iyi ndiyo mhinduro yako zvakare, iwe unofanira kuziva kuti hatina kuuya kuzorora, kure nazvo. Nokuti zvechokwadi tinofanira kuzviona takashamwaridzana pamusoro pemibvunzo yakawanda inokurumidzira, yega, uye inotyisa. Asi zvichida tinofunga kuti isu tinotanga kusununguka, tichitarisana pakupedzisira isu pachedu dambudziko guru rakamboiswa pamberi pedu, iro rakanyatsonzwisisika rekufambira mberi kwevanhu, mazano akanakisisa, uye asingateereri kuteerera:
"Ida vavengi vako, ropafadza vanokutuka, uite zvakanaka kune vanokuvengai, uye munyengeterere avo vanokushungurudza uye vanokutambudzai; Kuti muve vana vaBaba venyu vari kumatenga; nekuti iye unomutsa zuva ravo kune wakaipa nevakanaka, nekutuyisa mvura kune vakarurama nevasina kururama.

Wendell Berry, mudetembi, mufilosofi, uye muchengetedzi, mapurazi muKentucky.

2 Mhinduro

  1. Kunyumwira kwaBerry kwerudzi urwu rwekuzvidavirira, 'vapenyu pachinzvimbo chevakafa' inyaya yakakosha chose. Kufungidzira kweupofu kwevanoda nyika uye vanopisa kuti kune kumwe kusanganiswa kwekururama uye kuda kune vese vakafa mukati uye nedivi re "kukunda" kwehondo magamba, anozviita zvakare, uye anofanirwa kukurudzira chizvarwa chitsva chose kuita chinhu chimwe chete. ndeyenhema uye yakaora. Ngatibvunzurudze vakafa, uye kana tikagumisa kuti hatigoni kuvaita kuti vataure kubva kuvakafa, ngativei netsika yokunyarara pamusoro pemifungo yavo ndokusaisa mirangariro yedu yakaipa mundangariro nemwoyo yavo yavachangobva kufa. Kudai vaigona kutaura, vangangotipa zano rokuita zvimwe zvinhu nokuda kweimwe nzira yokugadzirisa nayo zvinetso zvedu.

  2. Chinyorwa chikuru. Isu tine hurombo tinoita setakarasa maonero ese ekuti hondo inoparadza sei mugadziri wehondo (isu). Isu tiri nzanga yakanyura mumhirizhonga, inoshayiwa nezviwanikwa zvakashandiswa muhondo, uye vagari vemo vakaomerwa neramangwana redu rinogona kungove kuparadzwa kwedu.
    Isu tinorarama muhurongwa hunosimudzira kukura uye kuwedzera kukura zvisinei nemhedzisiro. Zvakanaka iyo sisitimu inogona kungotungamira kune yakazvimba blob iyo inozofa kubva kune yayo yakawandisa.

Leave a Reply

Your kero e haangazozikamwi ichibudiswa. Raida minda anozivikanwa *

Related Articles

Dzidziso Yedu Yekuchinja

Nzira Yokupedza Sei Hondo

Enda kune Runyararo Dambudziko
Zviitiko zveAntiwar
Batsirai Tikure

Vadiki Vanopa Tichengetedze Kuenda

Kana ukasarudza kuita mupiro unodzokororwa weinenge $15 pamwedzi, unogona kusarudza chipo chekutenda. Isu tinotenda vanoramba vachipa pawebhusaiti yedu.

Uyu ndiwo mukana wako wekufungidzira zvakare a world beyond war
WBW Shop
Dudziro Kune Chero Mutauro