Le Mea Ua Tatou Faagaloina

Mea ua Galo ia i matou: Fuaitau Mai le "Pe a Faʻatulafonoina e le Lalolagi Taua" Saunia e David Swanson

O loʻo i ai ni mea tatou te talitonu i ai ma e tatau ona faʻasaina: faʻasalaga, faʻamalosi, faʻasalaga. Ua le toe i ai le taua i le lisi. Ua avea ma se mea lilo faalilolilo e faapea o le taua e le tusa ai ma le tulafono, ma o se vaega toalaiti e manatu e tatau ona le tusa ai ma le tulafono. Ou te talitonu o loo i ai se mea e tatau ona tatou aʻoaʻoina mai se vaitaimi na muamua atu i lo tatou talafaasolopito, o se vaitau lea na faia ai se tulafono lea na mafua ai ona faʻasaina le taua mo le taimi muamua, o se tulafono ua faʻagaloina ae o loʻo i ai pea i tusi.

I le 1927-1928 o se Republican vevela mai Minnesota e igoa ia Frank o ē na faʻamaonia e le au pacifists na faʻamalosia toetoe lava o atunuʻu uma i le lalolagi e taofi le taua. Na uunaia o ia e faia faapea, e tetee atu i lona manao, e ala i se manaoga faavaomalo mo le filemu ma se faiga faapaaga a le IS ma Farani na faia e ala i le feteenaiga faasolitulafono e tagata faatupu filemu. O le malosi malosi i le ausiaina o lenei tala faasolopito iloga, o se tulaga tulaga ese, tuufaatasia, ma le le tumau le filemu o Amerika faatasi ai ma lana lagolago sili i Midwest; o ona taitai sili ona malolosi taitai, loia, ma peresitene o iunivesite; o ona leo i Uosigitone, DC, i latou o senetena Republican mai Idaho ma Kansas; o ona manatu na faʻafeiloaia ma faalauiloaina e nusipepa, ekalesia, ma vaega o tamaitai i le atunuu atoa; ma lona naunautaiga e leʻi faʻaaogaina i le sefulu tausaga o le toilalo ma vaevaega.

O le suiga na faalagolago i se vaega tele i le malosi fou faaupufai o tamaitai palota. O le taumafaiga atonu na le manuia, na le mafai e Charles Lindbergh ona folau se vaalele i luga o se vasa, poo Henry Cabot Lodge e leʻi maliu, pe na i ai foi isi taumafaiga i le filemu ma le le mautonu e le o ni faaletonu. Ae o faatosinaga a le lautele na faia lenei laasaga, po o se mea faapena, toetoe lava a le maalofia. Ma ina ua manuia - e ui lava o le faalēaogāina o taua e leʻo atoatoa ona faʻatinoina e tusa ai ma fuafuaga a ona tagata vaʻaia - o le toatele o le lalolagi e talitonu o le taua na faia faasolitulafono. O le mea moni, o taua na taofi ma puipuia. Ma o le taimi na tupu ai pea taua ma le lua o lalolagi o taua na ufitia ai le kelope, o le faalavelave na sosoo ai ma tofotofoga o tagata ua molia i le solitulafono fou o le faia o taua, faapea foi ma le vaetamaina o le UN Charter Charter, o se pepa e tatau ai tele i lona muaʻi faipule ae o loʻo le ogatasi ma manatu o mea i totonu o le 1920s na taʻua o le Tulafono o le Tulafono.

"O le po nei na ou maua ai se miti eseʻese na ou moemiti muamua i ai," na tusia ai e Ed McCurdy i le 1950 i le mea na avea ma pese lauiloa a tagata. "Na ou moemiti i le lalolagi ua malilie uma e faamuta le taua. Na ou miti na ou vaaia se potu malosi, ma sa faatumulia le potu i alii. Ma o le pepa sa latou sainia na fai mai latou te le toe tau ai. "Ae o lena vaaiga na uma ona tupu i le aso Aokuso 27, 1928, i Pale, Farani. O le konekarate sa sainia i lena aso, le Kellogg-Briand Pact, na faʻamaonia mulimuli ane e le Senate a le Iunaite Setete i se palota a 85 i le 1 ma tumau i luga o tusi (ma luga o le upega tafaʻilagi a le Matagaluega a le Setete o Amerika) e oʻo mai i le asō o se vaega o mea O le mataupu VI o le US Constitution ua taʻua ai "le Tulafono sili o le Fanua."

O Frank Kellogg, o le US Secretary of State, o le na faia lenei feagaiga, na maua ai se Nobel Peace Prize ma vaaia ai le tulaga o lona mamalu i le lautele, ina ia faaigoaina e le Iunaite Setete se vaa pe a mavae atu o ia, o se tasi o "Liberty ships" na tauaveina taua sapalai i Europa i le Taua Lona II a le Lalolagi. Na oti Kellogg i lena taimi. O le mea lea, o le toʻatele na talitonu, o faʻamoemoe mo le filemu i le lalolagi. Ae o le Kellogg-Briand Pact ma lona faalēaogāina o taua e avea ma meafaigaluega o faiga faʻavae a le malo o se mea atonu tatou te mananao e toe ola. O lenei feagaiga na faʻapenaina ai le faʻaaloalo o malo o le lalolagi i le televave ma faalauaitele, o le a uunaia e manaoga lautele lautele. E ono mafai ona tatou mafaufau i le auala e mafai ai ona toe fausiaina le manatu o le lautele o lena ituaiga, o a ni malamalamaaga o loʻo i ai lea e le o mafai ona iloa, ma o le a le faiga o fesoʻotaiga, aʻoaʻoga, ma palota e mafai ai e le lautele ona faʻaalia faiga faʻavae a le malo, e faʻaumatia ai le taua - malamalamaina e ona tagata na avea ma faʻamaumauga o augatupulaga - faʻaauauina ona atiina ae.

E mafai ona tatou amata i le manatuaina o le Kellogg-Briand Pact ma le mea na sau mai ai. E le gata i lea, i le va o le faamanatuina o le Veterans Day, Memorial Day, Yellow Ribbon Day, Patriots Day, Day Independence Day, Day Flag, Aso Faamanatu o Pearl Harbor, ma le Aso Faʻaipoipo Iraq-Afghan War na faʻamaonia e le Fono Aoao i 2011, e le o taʻua ai le taua o le militaristic matou uma ia Setema 11th, e mafai ona matou faʻaaogaina i se aso e makaina ai se laasaga i le filemu. Ou te fautuaina matou te faia i aso uma o Aukuso 27th. Atonu o se taulaiga a le atunuu mo le aso o Kellogg-Briand atonu o se mea na tupu i le National Cathedral i Uosigitone, DC, (pe afai e toe saogalemu ma toe saogalemu pe a mavae le mafuiʻe talu ai nei) pe a tusia ai i lalo o le Kellogg Window ia Kellogg, o loo tanumia iina, aitalafu mo o le "sailia o le tutusa ma le filemu i atunuu o le lalolagi." O isi aso e mafai ona atiaeina i le faamanatuina o le filemu, e aofia ai le Aso Faavaomalo o le Filemu i le aso Setema 21st, Martin Luther King Jr. Aso i Aso Lua uma Ianuari, ma Aso Tina i le Aso Sa lona lua ia Me.

O le a matou faia se laasaga agai i le filemu, ae le o lona ausia. Matou te faamanatuina laasaga e faʻatatau i le faʻatuina o aia tatau i le va o tagata, e ui lava o le tumau pea o se galuega. E ala i le faailogaina o mea e ausia i se vaega, tatou te fesoasoani e fausia le malosi e mafai ona ausia atili. O matou foi, ioe, faʻaaloalogia ma faamanatu le faatuina o tulafono i le taofia o le fasioti tagata ma le gaoi, e ui lava o loo iai pea le fasioti tagata ma le gaoi. O uluai tulafono o le faia o taua i se solitulafono, o se mea e leʻi i ai muamua, e tutusa lava le taua ma o le a umi ona manatuaina pe afai e manuia le suiga mo le Tulafono o le taua. Afai e leai, ma afai o le faʻateleina o le faʻataunuʻuina, faʻamalositino tamaoaiga, ma le faʻaleagaina o le siosiomaga e oʻo mai ma a tatou taua e faʻaauauina, o le a le umi se taimi e leai se tasi e manatuaina se mea.

O le isi auala e toe faaola ai se feagaiga lea o le mea moni e tumau tulafono, o le mea moni, ia amata ona tausisia. Afai o lōia, faipule, ma faamasino e manaʻo e tuʻuina atu ai aia tatau a tagata i faʻapotopotoga, latou te faia i luga o le faavae o le faʻamatalaga a le tusitala o le faamasinoga e faaopoopo i, ae le o se vaega tonu, o se faaiuga a le Faamasinoga Maualuga mai le sili atu ma le seneturi talu ai. Pe a manaʻo le Vaega o Faamasinoga e "faʻamaonia" faʻasalaga pe, mo lena mea, taua, e toe foʻi atu i se faʻailoga sese o se tasi o Pepa Feterale poo se faaiuga a le faamasinoga mai se vaitau umi ua galo. Afai ei ai se tasi i le mana i aso nei e fiafia i le filemu, o le ai ai faamaoniga uma mo le manatuaina ma le faʻaaogaina o le Kellogg-Briand Pact. O le tulafono moni. Ma o se tulafono e sili atu ona lata mai nai lo le US Constitution itself, lea e fai mai pea o tatou sui filifilia, e tele lava le le talitonu, e lagolagoina. O le Pact, e le aofia ai tulaga aloaʻia ma mataupu faʻavae, faitau atoa,

Ua faʻamaonia e le Vaega Maualuga Feagaiga Faʻaalia i igoa o latou tagata latou te taʻusalaina le faia o se taua mo le fofoina o feeseeseaiga faavaomalo, ma lafoaia, o se meafaigaluega o tulafono a le malo i a latou fegalegaleaiga ma isi.

Ua malilie le Vaega Maualuga Feagaiga e faapea o le fofo poo le fofo o feeseeseaiga uma po o feteenaiga o so o se ituaiga po o le a lava le mafuaʻaga latou te i ai, e ono tulaʻi mai i totonu ia i latou, e le tatau lava ona sailia sei vagana ai auala faasao.

O le Farani Minisita o Aristide Briand, o lana taumafaiga na taitai atu ai i le Pact ma o lana galuega talu ai mo le filemu ua uma ona maua ai ia te ia le Nobel Peace Prize, na saunoa i le sauniga saini,

Mo le taimi muamua, i luga o se fuataga e pei lava o le tele, o se feagaiga na matua tuuto atu i le faavaeina o le filemu, ma ua ia faataatia tulafono e fou ma saoloto mai mataupu faaupufai uma. O sea feagaiga o lona uiga o se amataga ae le o se mutaaga. . . . E le gata i lea, o le tulafono na mafua ai le lamatiaga ogaoga o lona tulaga, ma lona tulaga aloaia. Mo le lumanaʻi, faʻamaonia e le tusa ai ma le tulafono, e tuʻufaʻatasia e aunoa ma se faʻasalaga, ina ia mafai ai e se tagata solitulafono ona maua le faʻasalaga e aunoa ma le faʻaleagaina ma masalo o le feitagaʻi o ana sui auai uma.

O LE TAUTAI E AMATA AI

O le filemu na faia ai le Kellogg-Briand Pact, e pei lava o le militarism lea na tauva ai, na maua ai le tele o le malosi o le Taua Muamua a le Lalolagi - e ala i le fua o lena taua ma lona aafiaga i tagata lautele, ae faapena foi i le faaupuga e ala i ai o le Iunaite Setete na aumai i le taua i 1917. I lana tala 1952 i lenei vaitau o le filemu i lo latou taimi: O Origins o le Kellogg-Briand Pact, Robert Ferrell na maitauina le maoae o le tau tautupe ma le tagata i le taua:

Mo le tele o tausaga mulimuli ane, seia oʻo i le Taua Muamua a le Lalolagi na faia ai se mea e sili atu ona tuai, o tagata faasalalau na latou fiafia i le numera o fale poʻo faletusi poʻo kolisi poʻo falemai atonu na mafai ona faʻatau mo le tau o le Taua a le Lalolagi. O otaota tagata e le mafuatiaina. O le taua na fasiotia ai le sefulu miliona tane - o le ola e tasi mo le sefulu sekone o le taua. E leai ni fuainumera e mafai ona iloa ai le tau i tino ua pala ma tino pala ma i mafaufau ua faʻaleagaina.

Ma o Thomas Hall Shastid lenei i lana tusi 1927 Faʻailoa atu i tagata le latou lava Taua Malo, lea na finau ai mo le manaʻomia o se faʻasalaga a le malo ao le i amataina se taua:

[O] Novema 11, 1918, na iu ai le sili ona le talafeagai, o le sili atu ona vaivai o mea tautupe, ma le sili ona leaga o taua uma na iloa e le lalolagi. E luasefulu miliona alii ma tamaitai, i lena taua, na fasiotia uma lava, pe na maliu mulimuli ane mai manuʻa. O le influenza Sipaniolo, na mafua ona mafua mai i le Taua ma leai se isi mea, na maliliu, i atunuu eseese, selau selau miliona tagata.

E tusa ai ma le US Socialist Victor Berger, o le Iunaite Setete atoa na mauaina mai le auai i le Taua Muamua a le Lalolagi, o le fomaʻi ma le faasaina. E le o se vaaiga e le masani ai. O le faitau miliona o tagata Amerika na lagolagoina le Taua Muamua a le Lalolagi na ou sau, i le gasologa o tausaga talu ona maeʻa ia Novema 11, 1918, e teena le manatu e mafai ona maua se mea i le taua. O Sherwood Eddy, o le sa faiaoga i le soloia o le taua i le 1924, na ia tusia e faapea sa avea o ia ma se fesoasoani tele ma le naunautai o le US ulufale atu i le Taua Muamua o le Lalolagi ma sa inoino i le pacifism. Na ia vaʻaia le taua o se osofaʻiga faʻalelotu ma na faʻamautinoaina e le Amerika na ulu atu i le taua i se Aso Faraile Lelei. I le taua i luma, ao osofaia taua, na tusia e Eddy, "na matou taʻu atu i fitafita afai latou te manumalo o le a matou tuuina atu ia i latou se lalolagi fou."

E foliga mai, o Eddy, i se tulaga masani, ua talitonu i ana lava aʻoaʻoga pepelo ma ua ia filifili e lelei le folafolaga. "Ae e mafai ona ou manatuaina," na ia tusia ai, "e oo lava i le taimi o le taua, na amata ona ou atuatuvale i le masalosalo ma le le mautonu o le mafaufau." Na avea 10 tausaga ma taunuu i le tulaga o le Tulafono atoa, o lona uiga manaʻo e faʻatagaina faaletulafono tulafono uma. Fai mai 1924 Eddy, o le tauvaga mo le Tulafono, o ia, i se tautua mamalu ma mamalu e tatau ai ona ositaulaga, po o le mea na taʻua e le faifilosofia o William James e faapea "o le amiotonu e tutusa ma taua." Na finau Eddy e faapea o taua e "le faa-Kerisiano." E toatele na o mai e faʻasoa le manatu lea na sefulu tausaga na muamua atu na talitonu o le Kerisiano na manaʻomia le taua. O se vaega autu o lenei suiga o se aafiaga tuusao ma le seoli o le taua i aso nei, o se aafiaga na maua mo i tatou e le tusisolo Peretania Wilfred Owen i nei laina lauiloa:

Afai ei ai nisi o miti taufaamatau e mafai foi ona e saoasaoa
I tua atu o le taavaletoso na ma tosoina ai o ia,
Ma matamata i mata paʻepaʻe matala i ona foliga,
O ona foliga tautau, e pei o se tiapolo ua maʻi i le agasala;
Afai e mafai ona e lagona, i soo se itu, le toto
Sau sau mai mai le mailei,
Le piopio e pei o le kanesa, oona e pei o le mama
O le leaga, o le maʻi e le mafai ona faʻaogaina i luga o gagana le mama,
Lau uo, e te le tau taʻuina atu i se maualuga maualuga
I fanau laitivale mo se mamalu le mautonu,
O le toeaina pepelo; Dulce et Decorum is
Pro patria mori.

O masini faasalalauga na tusia e Peresitene Woodrow Wilson ma lana Komiti mo Faamatalaga a le Malo na latou tosina atu Amerika i le taua ma le tele o tala faa-Siamani i Belgium, o pepa o loo faaalia ai Iesu Keriso i khaki o loo tilotilo i lalo o se fana, ma folafolaga o le le manatu faapito i le faia saogalemu le lalolagi mo le faatemokalasi. O le tele o tagata na maliliu na natia mai le lautele i le tele na mafai ai i le faagasologa o le taua, ae i le taimi na sili atu ai i le toatele na latou aʻoaʻoina se mea e uiga i taua moni. Ma o le toatele na oʻo mai le ita i le faʻaosoosoina o lagona faʻamaoni na tosoina ai se malo tutoatasi i totonu o isi atunuu.

Na le fiafia Eddy i le Taua Muamua a le Taua Muamua a le Lalolagi, ma na ia vaaia ai taua e manaʻomia ai le faasalalauina: "E le mafai ona tatou taulau manuia i se taua i aso nei pe afai tatou te taʻuina le upu moni, le moni atoa, ma le leai se mea ae o le upu moni. E tatau ona tatou faʻaeteete ma le faaeteete i ni seti se lua o mea moni: o upu alofa uma e uiga i le fili ma lipoti leaga uma e uiga ia i tatou lava ma o tatou 'Au uo mamalu.' "

Ae ui i lea, o le faasalalauga na mafua ai le taua, e le vave ona aveesea mai mafaufau o tagata. O se taua e faamuta ai taua ma le saogalemu o le lalolagi mo le faatemokalasi e le mafai ona muta e aunoa ma se manaoga faifai pea mo le filemu ma le amiotonu, pe sili atu mo se mea e sili atu ona taua nai lo le malosi ma le faasaina. E oo lava ia i latou na teenaina le manatu e mafai e le taua i soo se auala ona fesoasoani i le siitia o le mafuaaga o le filemu faatasi ma i latou uma e mananao e aloese mai taua i le lumanai-o se vaega na aofia ai le tele o tagata Amerika.

O nisi o tuuaiga mo le amataga o le Taua a le Lalolagi o le nofoaga lea na faia faalilolilo ai feagaiga ma fesoʻotaʻiga. Na lagolagoina e Peresitene Wilson le tulaga lelei o fefaʻatauaiga lautele, pe a fai e le o faʻatalanoaina faʻasalalauga faʻasalalauga. Na ia faia lenei mea muamua o lona lauiloa 14 i lona Ianuari 8, 1918, lauga i le Fono Aoao:

Tatala feagaiga o le filemu e tatau ona taunuu, pe a maeʻa, e leai se faʻasalaga faʻavaomalo faʻavaomalo poo se faʻasalaga o soʻo se ituaiga, ae o le diplomacy o le a faʻaalia pea i taimi uma ma le lautele.

O Wilson na sau e vaai manatu lauiloa o se mea e faaaoga, nai lo le aloese. Ae na ia aʻoaʻoina e faʻaaogaina faʻamatalaga atamai, e ala i lona tau manuia o le faʻatauina o le US mo le ulufale atu i le taua ile 1917. Ae ui lava i lea, na aliali mai i le taimi lena, ma o loʻo aliali mai nei i le taimi nei, o le tele o lamatiaga o loʻo i totonu o le malupuipuia a le malo nai lo le pulega e pulea e manatu lautele.

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana