Le Fefaatauaiga o Auupega Faʻatulafono ma Isaraelu


Saunia e Terry Crawford-Browne, World BEYOND War, Fepuari 24 2021

O se ata faʻamaumauga a Isaraelu o le Lab na faia i le 2013. Na faʻaalia i Pretoria ma Cape Town, Europa, Ausetalia ma Amerika ma manumalo ai i faʻailoga e tele, e oʻo foʻi i le Tel Aviv International Documentary Film Festival.[I]

O le tala o le ata o le galuega Isaraelu i Kasa ma le Faletupe i Sisifo o se "falefaigaluega" ina ia mafai ai e Isaraelu ona mitamita o ana auupega na "tofotofoina taua ma faamaonia" mo le auina atu i fafo. Ma, sili ona leaga, faʻafefea ona suia le toto Palesitina i tupe!

O le American Friends Service Committee (le Quakers) i Ierusalema ua faʻatoa tatalaina lona Database o Isaraelu militeri ma le saogalemu auina atu i fafo (DIMSE).[Ii]  O le suʻesuʻega auiliiliina o le lalolagi fefaatauaiga ma le faaaogaina o Isaraelu armament ma puipuiga faiga mai le tausaga 2000 i le 2019. Initia ma le US o le lua sili faaulufaleina mai, ma Turkey lona tolu.

O le suesuega tusi:

'Israel tulaga i tausaga taʻitasi i totonu o le sefulu sili auupega faʻatau atu i le lalolagi, ae le lipotia masani i le United Nations lesitala i luga o' auupega masani, ma na te leʻi faʻamaoniaina le Auupega Fefaʻatauaiga. E le manaʻomia e le tulafono faaletulafono a Isaraelu le manino i mataupu tau fefaatauaiga, ma e leai foi ni tulafono faatapulaa o aia tatau a tagata Isalaelu e auina atu i tua atu o le puipuia e auupega a Malo Aufaatasi.

Ua saunia e Isaraelu le au fitafita a Myanmar talu mai le 1950s. Ae naʻo le 2017 - ina ua maeʻa le vevesi i luga o le lalolagi i le fasiotiga tagata a le au Rohingyas a tagata Mosalemi ma le maeʻa ai o aia tatau a tagata Isaraelu, na latou faʻaaogaina faamasinoga a Isaraelu e faʻaaliali ai le fefaʻatauaiga - na avea lea ma mea e maasiasi ai le malo o Isaraelu.[Iii]

Na faalauiloa e le ofisa o le Hai Komesina o UN mo Aia Tatau a Tagata i le 2018, e tatau ona suesueina le fono aoao a Myanmar mo le fasiotiga tagata. O le Faʻamasinoga Faʻavaomalo o le Faʻamasinoga i The Hague i le 2020 na faatonuina Myanmar e taofi le faʻatamaʻiga o tagata i le Rohingya toʻaitiiti, ma ia faʻasaoina foʻi faʻamaoniga o osofaʻiga ua tuanaʻi.[Iv]

Ona o le talaaga o le Nazi Holocaust, o se mea faigata tele le malo o Isaraelu ma le auupega a Isaraelu i le fasiotiga tagata i Myanmar ma Palesitina faatasi ai ma le tele o isi atunuu, e aofia ai Sri Lanka, Rwanda, Kashmir, Serbia ma Filipaina.[V]  E tutusa lava le taufaʻaleaga le puipuia e le US o lana setete setete Isaraelu e ala i le faʻaleagaina o lona malosiaga i le UN Security Council.

I lana tusi faʻaigoaina Taua faasaga i Tagata, Isalaelu filemu activist Jeff Halper amata ma le fesili: "Faʻafefea Isaraelu sola ese ai?" O lana tali o Israel e faia le "galuega eleelea" mo le US e le gata i Sasaʻe tutotonu, ae o Aferika foi, Latina Amerika ma isi nofoaga e ala i le faʻatau atu o meatau, puipuiga ma puipuia pulega faʻatonu i le malosi e ala i le gaoia o mea faʻanatura e aofia ai taimane, apamemea. , coltan, auro ma le suauʻu.[vi]

O le tusi a Halper e faʻamaonia uma ai le Lab ma le DIMSE. O se sa avea ma amepasa o Amerika i Isaraelu i le 2009, na ia lapataʻia ma le masalosalo Uosigitone e faapea, o Isaraelu ua faateteleina ona avea ma "laueleele folafolaina mo le faamaopoopoina o soligatulafono". O le faʻatamaia nei o ana auupega 'auupega e pei o Isaraelu ua avea ma "gangster state".

E iva Aferika atunuʻu o loʻo aofia i totonu o le DIMSE database - Angola, Cameroon, Côte DʻIvoire, Equatorial Guinea, Kenya, Morocco, South Africa, South Sudan ma Uganda. O pulega faʻamasino i Angola, Cameroon ma Uganda ua faalagolago i le lagolago a le militeri Isaraelu mo le tele o tausaga. O atunuu uma e iva e taʻutaʻua i le piʻopiʻo ma le solia o aia tatau a tagata e masani ona fesoʻotaʻi.

O le umi o le taimi a Angola, o Eduardo dos Santos, o se alii sili ona mauoa i Aferika ae o lona afafine o Isobel na avea foi ma tamaitai sili ona mauoa i Aferika.[vii]  Ua molia uma le tama ma le afafine i le amio piʻopiʻo.[viii]  Suauʻu teu i Angola, Equatorial Guinea, Sudan i Saute ma Sahara i Sisifo (nofoia talu mai le 1975 e Morocco i le solia o tulafono faʻavaomalo) maua ai le mafuaʻaga mo Isaraelu faʻaaofia.

Toto taimane o le faatosina i Angola ma Côte DʻIvoire (faaopoopo foi i le Temokalasi Republic o Kongo ma Zimbabwe e le o aofia ai i le suesuega). O le taua i le DRC e taʻua o le "Taua Muamua a le Lalolagi a Aferika" aua o aʻa o lona mafuaʻaga o cobalt, coltan, 'apamemea ma taimane taimani e manaʻomia e le "First World" pisinisi taua.

E ala atu i lana faletupe isaraelu, le maafaʻi taimane, Dan Gertler i le 1997 na avatua le lagolago tautupe mo le faʻateʻaina o Mobutu Sese Seko ma le aveina o le DRC e Laurant Kabila. O auaunaga mo le puipuiga a Isaraelu mulimuli ane na taofia ai Kabila ma lona ataliʻi o Iosefa i le paoa, aʻo gaoia e Gertler mea totino a le DRC.[ix]

Na o ni nai aso ae le i tuua le ofisa ia Ianuari, sa taofia ai e le Peresetene sa muamua ia Donald Trump le aofia ai o Gertler i le lisi o faasalaga a le Global Magnitsky lea na tuu ai Gertler i le 2017 mo le "gaogao ma le leaga o fefaatauaiga i DRC". O le taumafaiga a le Trump e "faʻamagalo" Gertler ua luʻia nei i le US State Department ma le US Treasury e tolusefulu Congolese ma faʻavaomalo sosaiete sosaiete sosaiete.[x]

E ui lava e leai ni maina taimane a Isaraelu, o le autu lea o le tipiina ma faaiilaina o le lalolagi. Faʻavaeina i le taimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi ma fesoasoani i Aferika i Saute, o le taimana fefaatauaiga taʻimua i le ala mo Isaraelu o industrialization. O le faʻamanuiaga taimane Isalaelu o loʻo fesoʻotaʻi vavalalata lava i le aufaigaluega lima ma Mossad.[xi]

Côte DʻIvoire na le mautonu i faiga faaupufai mo le luasefulu tausaga talu ai, ma o lona taimane gaosiaina e le amanaiaina.[xii] Ae o le DIMSE lipoti faʻaalia o Côte DʻIvoire's faʻatau taimana faaletausaga aofaʻi i le va o 50 000 ma 300 000 carats, ma Isaraelu 'auupega' au o loʻo aʻafia i le fana-mo-taimane fefaʻatauaiga.

O tagatanuu Isaraelu na matua aafia lava i le taimi o le taua i le va o Sierra Leone i le 1990, ma le fana-mo fefaatauaiga taimane. Kolone Yair Klein ma isi na saunia toleniga i le Revolutionary United Front (RUF). O le togafiti saini a le RUF o le toʻatele o tagata lautele, ma toso ese o latou lima, vae, laugutu ma taliga i machets ma toʻi. O le sini a le RUF o le faamataʻu o le faitau aofai o tagata ma ia fiafia i le le finau o malo i luga o taimane. "[xiii]

E faʻapena foi, o le kamupani Mossad i luma na masalomia na faia palota a Zimbabwean i le vaitaimi o Mugabe[xiv]. Ona masalomia foi lea o Mossad na ia faatulagaina le coup dʻetat i le 2017 ina ua suia e Emmerson Mnangagwa ia Mugabe. Zimbabwean Marange taimane ua auina atu i Isaraelu e ala i Dubai.

I le itu o Dubai - o le fale fou mo le au Gupta uso e taʻutaʻua o se tasi o taʻimua tupe-faʻatupeina nofoaga tutotonu, ma o ia foi o Isaraelu fou Arapi uo - tuuina pepelo tusi faʻamaonia e uiga i le Kimberley Faʻagasologa o na toto taimane e leai se feteʻenaʻiga. . Ona tipiina lea o maʻa ma faʻamamaina i Isaraelu mo le auina atu i le US, mafuli i alii talavou gullible oe na tofatumoanaina De Beers le faʻasalalauga faʻailoaina o taimane e faʻavavau.

Aferika i Saute tulaga 47th i le DIMSE suʻesuʻega. Auupega o loʻo faʻaulu mai i Isalaelu talu mai le 2000 ua avea ma radar system ma vaʻalele mo faʻatauga ole auupega BAE / Saab Gripens, taʻavale vevesi ma fesoʻotaʻiga tau le puipuiga ole cyber. Ae paga lea, e le avatua ni tau tupe. Ae le i oʻo i le 2000, Aferika i Saute i le 1988 faʻatauina vaʻalele tau e 60 lea ua le toe faʻaaogaina e le 'ea a Isaraelu. O vaalele na toe faʻaleleia i le tau e $ 1.7 piliona ma toe faʻaigoa ia Cheetah, ma na faʻaoʻo mai ina ua maeʻa le 1994.

O lena faʻatasiga ma Isaraelu na avea ma faʻamaasiasi polokiki i le ANC. E ui lava o nisi vaalele sa i ai pea i le teuina o mataupu, na Cheetahs na faʻatau atu i le afi-faʻatau atu tau i Chile ma Ecuador. O na Cheetah na suia e Peretania ma Suetena BAE Hawks ma BAE / Saab Gripens i le isi tau e $ 2.5 piliona.

O le BAE / Saab arm deal faiga faʻapiʻopiʻo e leʻi foiaina lava. E tusa ma le 160 itulau o faʻamatalaga tauto mai le British Serious Fraud Office ma le Scorpions e faʻamatalaina pe faʻafefea ma pe faʻafefea ona totogi e le BAE le totogiina o le 115 miliona (R2 piliona), o ia na totogi iai, ma o a teugatupe a faletupe i Aferika i Saute ma atunuʻu i fafo na faʻamauina.

I faʻamaoniga mai le malo o Peretania ma le saini a Trevor Manuel, o le 20 tausaga Barclays Bank loan loan mo na vaʻalele vaʻalele BAE / Saab o se tusi tusi faʻataʻitaʻiga o le "lalolagi lona tolu" aitalafu saisaitia e faletupe a Peretania.

E ui lava e le atoa se tasi pasene o fefaatauaiga a le lalolagi, ae o le taua na fuafuaina e tusa o le 40 i le 45 pasene o faiga piʻopiʻo i le lalolagi atoa. O lenei faʻatusatusaga tulaga ese e sau mai - o nofoaga uma - le Central Intelligence Agency (le CIA) e ala atu i le US Department of Commerce. [xv]

O fefaatauaiga o auupega pepelo, e alu saʻo i le pito i luga. E aofia ai le Masiofo, Perenise Charles ma isi sui o le aiga tupu tautupu o Peretania.[xvi]  Faatasi ai ma ni nai tuusaunoaga, e aofia ai foi sui uma o le US Congress tusa lava pe o le a le pati faaupufai. O le Peresetene Dwight Eisenhower i le 1961 na lapatai mai e uiga i le iʻuga o le mea na ia taʻua "o le militeli-alamanuia-fono-fono tele".

E pei ona faʻaalia i le Lab, Pasila leoleo a le au feoti ma e tusa ma le 100 leoleo Amerika ua maeʻa aʻoaʻoina i metotia na faʻaaogaina e Isalaelu e tineia ai Palestinians. O le fasioti tagata o George Floyd i Minneapolis ma le anoanoaʻi o isi Afro-Amerika i isi taulaga o loʻo atagia mai ai le faʻasili atu o sauaga ma le faʻailoga lanu o Isalaelu apartheid i le lalolagi atoa. O le iʻuga o le Black Lives Matter, o le teteʻe na faʻamamafaina o le US o se sosaiete e matua le tutusa ma le faʻaleagaina.

O le Fono a le Puipuiga a Malo Aufaatasi i tua ia Novema 1977 na fuafuaina o le faailogalanu ma le aia tatau a tagata i Aferika i Saute na avea ma taufaamatau i le filemu faavaomalo ma le puipuiga. O le embargo o auupega na faʻataʻamilomiloina e le tele o atunuʻu, aemaise ai Siamani, Farani, Peretania, le US ma sili ai Isaraelu.[xvii]

Piliona ma piliona piliona rand na sasaa mai i Armscor ma isi auupega konekarate i le atinaeina o meatau faaniukilia, missiles ma isi mea faigaluega, na faamaonia matua leai se aoga e faasaga i le tetee i le lotoifale i le apartheid. Ae le o le puipuia lelei o le apartheid system, o le le faʻaalu ma le le faʻaalu o mea tau i le taua na afaina ai Aferika i Saute.

I le avea ai ma faatonu muamua o le Business Day, na tusia e le tofa Ken Owen e faapea:

"O le leaga o le faailogalanu sa i taʻitaʻi o le malo; o lona le mafaufau na avea uma lava ma meatotino a le militeri vasega vasega. O se mea malie a lo tatou saʻolotoga e faapea, o Afrikaner hegemony atonu na tumau i le isi afa seneturi pe ana le faʻaliliuʻeseina e le 'au a le militeri le oa a le atunuʻu i ni fuafuaga faʻatautaia e pei o Mossgas ma Sasol, Armscor ma Nufcor, i le iʻuga, e leai se mea na tatou mauaina ae na o le bankruptcy ma le maasiasi . ”[xviii]

I se lagona foi faapena, o le faatonu o le mekasini o Noseweek, o Martin Welz na faapea mai: “Sa i ai faiʻai a Isaraelu, ae leai ni tupe. O Aferika i Saute sa iai le tupe, ae leai ni faiʻai ”. I se faapuupuuga, Aferika i Saute na faatupeina le atinaeina o le umiaina Isaraelu 'auupega alamanuia lea i aso nei o se lamatiaga tele i le lalolagi filemu. Ina ua faʻamalosia Isaraelu i lalo o le malosi o le US i le 1991 ma amata ai ona solomuli le latou fesoʻotaʻiga ma Aferika i Saute, sa teteʻe malosi lava le aufaigaluega a Isaraelu ma taʻitaʻi o le militeri.

Latou e apoplectic ma finau mai e "pule i le ola." Na latou tautino mai "O Aferika i Saute na faasaoina Isaraelu". E tatau foi ona tatou manatuaina o fana semi-otometi G3 na faʻaaogaina e le Ofisa o Leoleo i Aferika i Saute i le fasiotiga tagata Marikana 2012 na fausia e Denel i lalo o le laisene mai Isalaelu.

Lua masina talu ona maeʻa le saunoaga a le Peresetene PW Botha o le Rubicon Speech ia Aukuso 1985, na avea ai lenei tagata e toʻatasi e ana le paʻu tupe faʻatasi ma tagata teteʻe. Sa avea aʻu ma Nedbank's Regional Treasury Manager mo Western Cape, ma nafa ma galuega faʻavaomalo faʻagaioiga. Sa avea foi aʻu ma lagolago o le End Conscription Campaign (ECC), ma na ou musu e faʻatagaina laʻu tama tama talavou e lesitala mo le aʻoaʻiga i le amiotetau.

O le faʻasalaga mo le musu e tautua i le SADF e ono tausaga i le falepuipui. E tusa ma le 25 000 alii papalagi na tuua le atunuu ae le o le avea ma vaega o le amionaua. O lena Aferika i Saute o loʻo tumau pea o se tasi o atunuʻu sili ona vevesi i le lalolagi ua naʻo se tasi o le tele o faʻaiuga o le faʻakolone ma le faʻaituau, ma a latou taua.

Faatasi ai ma le Archb Bishop Desmond Tutu ma le tuai o Dr Beyers Naude, na matou faalauiloa le faava o malo o faasalaga o faasalaga i le Malo Aufaatasi i Niu Ioka i le 1985 o se mulimuli lē faatupu vevesi e taofia ai se taua faalemalo ma le faamaligiina o le toto. O le tutusa i le va o Amerika aia tatau a tagata ma le lalolagi atoa faasaga i le apartheid na manino i Afro-Amerika. O le Comprehensive Anti-Apartheid Act na pasia i le tausaga mulimuli ane ai i le veto a Peresitene Ronald Reagan.

I le Perestroika ma le lata o le iʻuga o le Cold War i le 1989, na taufaamataʻu uma ai Peresetene George Bush (Senior) ma le US Congress e faasa ia Aferika i Saute mai le faia o ni pisinisi i Amerika. Tutu ma matou e tetee i le faailogalanu, e le toe mafai ona faaleaga o ni "komunisi!" O le talaʻaga lena o le saunoaga a Peresetene FW de Klerk ia Fepuari 1990. Na vaʻaia e De Klerk tusitusiga i luga o puipui.

A aunoa ma le ulufale atu i faletupe tetele e fitu a Niu Ioka ma le faiga o le totogiina o tala Amerika, e le mafai e Aferika i Saute ona fefaʻatauaʻi i soo se mea o le lalolagi. Na mulimuli ane faailoa e Peresitene Nelson Mandela o le New York faletupe faasalaga o le tauiviga o le tasi-sili ona aoga auala faasaga i le apartheid.[xix]

O se lesona o faʻapitoa fesoʻotaʻiga i le 2021 mo Isaraelu, e pei o le apartheid Aferika i Saute, pepelo pepelo o latou o se temokalasi. Faʻafilemuina le au faitio o le "anti-Semitic" ua faʻateleina le faʻatau ona faʻateleina le aofaʻi o tagata Iutaia i le lalolagi atoa ua vavaeʻeseina i latou lava mai Siona.

O lena Isaraelu o se apartheid setete ua lautele lautele ona faʻamaonia - aofia ai ma le Russell Tribunal i Palesitina na feiloaʻi i Cape Town ia Novema 201l. Na faʻamaonia mai o le amio a le malo o Isaraelu agaʻi i tagata Palesitina ua faʻamalieina aiaiga faʻatulafonoina o le apartheid o se solitulafono faasaga i le apartheid.

I totonu o "Isalaelu talafeagai," sili atu ma le 50 tulafono faʻailoga tagata faasaga i tagatanuʻu o Isaraelu Palestinian i luga o le faavae o le sitiseni, fanua ma le gagana, ma le 93 pasene o le fanua ua faʻapolopoloina mo naʻo tagata Iutaia. I le vaitaimi o le apartheid i Aferika i Saute, o ia uiga maasiasi na taʻua o se "apartheid laiti." I tua atu o le "laina lanumeamata," o le Palesitina Pulega o se "grand apartheid" Bantustan, ae o loʻo i ai ma le tutoʻatasi tutoʻatasi nai lo le Bantustans i Aferika i Saute.

O le Emepaea o Roma, le Malo o Ottoman, le malo o Farani, le Emepaea o Peretania ma le Emepaea o Soviet na iu lava ina solo i lalo ina ua bankrupt e tau o latou taua. I upu pithy a le tofa a Chalmers Johnson, o le na tusia tusi e tolu e uiga i le lumanaʻi o le pa'ū o le malo o Amerika: "mea e le mafai ona tumau e faavavau, aua."[xx]

O le lata mai o le pa'ū o le US Emepaea na faamamafaina e le fouvalega i Uosigitone na faaosofia e Trump i le 6 Ianuari. O le filifiliga i le palota a le peresetene 2016 sa i le va o le taua solitulafono ma le lotofuatiaifo. Na ou finau i lea taimi o le valea o le mea sili lava ona lelei filifiliga ona o le Trump o le a osofaia le faiga ae o Hillary Clinton o le a fofo ma faʻafualoa ia.

I lalo o faʻataʻitaʻiga o le "puipuia o Amerika saogalemu," selau piliona o tala ua faʻaalu i auupega le aoga. O le US ua leiloa taua uma na tau ai talu mai le Taua Lona Lua a le Lalolagi e foliga mai e le afaina pe a fai o le tupe e tafe ia Lockheed Martin, Raytheon, Boeing ma le faitau afe o isi auupega konokarate, faaopoopo i ai ma faletupe ma kamupani suauʻu.[xxi]

Na faʻaalu e le US le $ 5.8 trillion i luga o meatau faaniukilia mai le 1940 seʻia oʻo i le iʻuga o le Cold War i le 1990 ma le tausaga ua teʻa na faʻaalu e faʻaalu se isi $ 1.2 trillion e faʻafou ai latou.[xxii]  O le Feagaiga i le Faasaina o Nuclear Weapon Treaty na avea ma tulafono faavaomalo i le 22 Ianuari 2021.

Isaraelu e tusa ma le 80 le taua o taua o loʻo fuafua i Iran. O le Peresetene Richard Nixon ma Henry Kissinger i le 1969 na tuufaatasia le talafatu e faapea "o le a talia e le US le tulaga faanatinati o Isaraelu pe afai e le aloaia e Isaraelu lautele". [xxiii]

E pei ona taʻutino mai e le International Atomic Energy Agency (IAEA), na lafoa e Iran ana faanaunauga e atiaʻe ni meatau faaniukilia i le taimi ua tuanaʻi e pei o le 2003 ina ua uma ona tautau e tagata Amerika ia Saddam Hussein, o le sa avea ma o latou "tagata" i Iraq. O le finau a Isaraelu e faapea o Iran o se taufaamataʻu i le filemu ma le saogalemu faavaomalo e sese e pei o le pepelo Isaraelu poto i le 2003 e uiga i Iraq "auupega o le tele o le faatafunaga".

O le Peretania na "mauaina" le suauʻu i Peresia (Iran) i le 1908, ma gaoia ai. Ina ua maeʻa le malo temokalasi-filifilia malo le alamanuia o le suauʻu Iran, o le malo Peretania ma le US i le 1953 na faia se coup dʻetat, ona lagolagoina ai lea o le pule faʻamalosi a le aliʻi o Shah seʻia oʻo ina faʻatoʻilaloina i le vaitaimi o le 1979 Iranian Revolution.

Na feita le au Amerika (ma tumau ai). I le tauimasui ma le taupulepulega leaga ma Saddam faʻatasi ai ma le tele o malo (e aofia ai apartheid Aferika i Saute), na faʻatupuina ma le mafaufau e le US le valu tausaga o taua i le va o Iraq ma Iran. Talu ai o lena talafaʻasolopito ma aofia ai ma le faʻaleaogaina e le Trump o le Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA), e leitioa a masalosalo le au Iranians e uiga i tautinoga a le US e usitaʻia soʻo se maliega poʻo ni feagaiga.

O loʻo afaina le matafaioi a le tala Amerika o tupe faʻaagaga a le lalolagi, ma le naunautaʻiga a Amerika e faʻatupe ana tupe faʻapea foi ma pulega faʻamiliteli i le lalolagi atoa. O loʻo faʻamatalaina ai foi le mafuaʻaga o taumafaiga a le Trump e faʻatupu se vevesi i Venesuela, o loʻo iai le tele o faʻasao o suauʻu i le lalolagi.

O le pu na fai mai i le 2016 o le a ia "sasaa le taufusi" i Uosigitone. Ae ui i lea, i le taimi o lana leoleoga a le peresetene, na faʻaleagaina ai le taufusi i totonu o se pusa, e pei ona faʻamamafaina e ona aao e feagai ma tagata leaga o Saudi Arabia, Israel ma UAE faʻatasi ai ma lana "filemu o le seneturi" ma Isaraelu.[xxiv]

Na nofo aitalafu le Peresetene Joe Biden i le palota a Afro-Amerika i le "setete lanumoana". Talu ai le vevesi i le 2020 ma le aʻafiaga o le Black Lives Matter, ma le faʻamativaina o vasega ogatotonu ma tagata faigaluega, e tatau ona faʻamuamua e lana peresetene mataupu tau aia tatau a tagata i totonu o le fale, ma ia faʻamavae foʻi faʻavaomalo.

I le maeʻa ai o le 20 tausaga o taua talu mai le 9/11, ua oʻo atu le pulega a le US i Suria e Rusia ma Iran i Iraq. Ma ua toe faʻamaonia foi e Afghanistan lona igoa taʻuleleia o le "tuugamau o malo". I le avea ai o le eleele-alalaupapa i le va o Asia, Europa ma Aferika, o Sasaʻe tutotonu e taua tele i faanaunauga o Saina e toe faamautu lona tulaga iloga o le lalolagi o le malo malosi.

O le le faʻamalosi Israeli / Saudi / US taua faasaga ia Iran o le a mautinoa lava le faʻaosoina o le auai e Lusia ma Saina. O faʻalavelave o le lalolagi e mafai ona avea ma faʻalavelave mataʻutia mo tagata soifua.

O le ita tele o le lalolagi i le maeʻa ai o le fasiotiga o le tusitala o Jamal Khashoggi, na faaopoopo i ai ma faaaliga e faapea o le US ma Peretania (faatasi ai ma isi atunuu e aofia ai Aferika i Saute) na latou ioeina le tuuina atu o Saudi Arabia ma UAE e le gata i aupega ae faapea foi i le sauniaina o fesoasoani lagolago mo Saudi / UAE taua i Yemen.

Biden ua uma ona faasilasila mai o le US sootaga ma Saudi Arabia o le a "toe fetuunaiga".[xxv] A o folafolaina "Amerika ua Toe Foi," o mea moni o loʻo feagai ma le pulega a Biden o faʻalavelave tutupu i totonu o aiga. O le ogatotonu ma le galulue vasega ua matitiva ma, talu ai o mea tautupe faʻamuamua tuuina atu i taua talu mai 9/11, o le Amerika atinae ua matua le amanaʻiaina. Lapataʻiga a Eisenhower i le 1961 ua faʻamaonia nei.

E ova atu ma le 50 pasene o le tala a le malo a le malo o Amerika o lo o faʻaalu i le sauniuni mo taua, ma le faʻaauau pea o tupe i taua ua tuanaʻi. E faʻaalu e le lalolagi i le tausaga le $ 2 tiona piliona i sauniuniga o taua, o le tele a o le US ma ana au soʻoseʻi a NATO. O se vaega o na mafai ona faʻatupeina faʻanatinati suiga o le tau, faʻaitiitia o le mativa ma le anoanoaʻi o isi faʻamuamua.

Talu mai le Taua a le Yom Kippur i le 1973, ua na o le US tala le tau o le suauʻu OPEC. I se maliega na soalaupuleina e Henry Kissinger, o le tulaga o le suauʻu Saudi ua suia le tulaga auro.[xxvi] O le lalolagi atoa aafiaga na matua tele, ma aofia ai:

  • US ma Peretania faʻamaonia i le Saudi tupu aiga faʻasaga i le fouvalega i totonu o aiga,
  • E tatau ona faʻatau le suauʻu OPEC i tala Amerika, tupe maua e teu ile faletupe a Niu Ioka ma Lonetona. E tusa ai, o le tala o le tupe faʻasao a le lalolagi ma le vaega totoe a le lalolagi o loʻo faʻatupeina le US banking system ma le tamaoaiga, ma taua a Amerika,
  • O le Faletupe o Egelani o loʻo faʻatautaia le "Saudi Arabian slush fund," o le mafuaʻaga o le faʻatupeina faʻalilolilo le faʻaleagaina o tamaoaiga-tamaoaiga atunuʻu i Asia ma Aferika. Afai e manaʻomia e Iraq, Iran, Libya poʻo Venesuela le totogiina o le Euro poʻo le auro ae le o tala, o lona iʻuga o le "suiga o le pulega".

Faʻafetai ile tulaga ole suauʻu a Saudi, e foliga mai e le faʻatapulaaina tupe faʻaalu a le militeri a Amerika, e totogia lava e le lalolagi. E aofia ai ma tau e tusa ma le 1 000 US nofoaga faʻavae i le salafa o le kelope, o lo latou mafuaʻaga ia mautinoa o le US ma na o le fa pasene o le lalolagi faitau aofai mafai ona tausia lana militeri ma tautupe hegemony. E tusa ma le 34 o na faʻavae o loʻo i Aferika, lua o i latou i Libya.[xxvii]

O le "Five Eyes Alliance" o papaʻe Igilisi e tautatala Igilisi (aofia ai le US, Peretania, Kanata, Ausetalia ma Niu Sila ma lea o Isaraelu o se sui o le sui) ua mimita ia i latou lava le aia tatau e faalavelave ai toetoe lava i soo se mea i le lalolagi. Na faʻalavelave faʻalavelave le NATO i Libya i le 2011 ina ua maeʻa le poloaʻi a Muammar Gaddafi e totogi le auro mo le suauʻu Libya nai lo le tala.

I le US i le tamaoaiga faʻaletonu ma Saina i le ascendancy, o ia militeri ma tupe faʻatulagaina e le talafeagai mo le faʻamoemoe i le 21st seneturi, pe taugofie. I le maeʻa ai ona tuʻufaʻatasia o le faʻalavelave tau tupe i le 2008 faatasi ai ma le tele o tupe tatala i tua i faletupe ma Wall Street, o le faʻamaʻi o le Covid faʻatasi ai ma le tele o tupe faʻatupe e tatala ai le malo o Amerika.

E o gatasi ma le mea moni e faapea o le US ua le o toe avea ma sili ona faʻaulufaleina mai ma faʻalagolago i Sasaʻe tutotonu suauʻu. O le US ua suia e Saina, o le sili foi lea o loʻo nofo aitalafu ai Amerika ma o loʻo ia te ia le US Treasury Bill. O aʻafiaga mo Isaraelu o se malo faʻataʻamilo i le lalolagi Arapi o le a matua tele lava i le taimi e "matua tama" le mafai pe o le a faʻalavelave mai.

O le tau auro ma suauʻu sa avea ma fuafaatatau na fuaina ai feteʻenaʻiga. O le tau auro e faʻaletonu ma le tau o le suauʻu e faʻapea foi ona vaivai, a o Saudi Saudi Arabia o loʻo i ai i se faʻalavelave matuia.

I se faatusatusaga, o le tau o bitcoins ua mauaa - mai le $ 1 000 ina ua sau Trump i le ofisa i le 2017 e ova atu i le $ 58 000 i le aso 20 Fepuari. E oʻo lava i faletupe a Niu Ioka o loʻo faʻafuaseʻi lava ona fuafuaina e faapea o le tau o le bitcoin e oʻo atu i le $ 200 000 i le faʻaiuga o le 2021 a o faʻasolosolo lava le tala Amerika, ma o se faiga fou tau tupe a le lalolagi ua aliaʻe mai le vevesi.[xxviii]

Terry Crawford-Browne o World BEYOND War Country Coordinator - South Africa, ma le tusitala o Eye on the Money (2007), Eye on the Diamonds, (2012) ma le Eye on the Gold (2020).

 

[I]                 Kersten Knipp, "Le Lab: Palesitina o Guinea Pig?" Deutsche Welle / Qantara de 2013, 10 Tesema 2013.

[Ii]           Faʻamaumauga o Isaraelu 'Auʻaunaga Faʻatau a le militeri ma le Puipuiga (DIMSA). American Friends Service Komiti, Novema 2020. https://www.dimse.info/

[Iii]               Juda Ari Gross, "Ina ua maeʻa ona faia le faaiuga a le faamasinoga e uiga i le faatauina atu o meatau i Myanmar, na fautuaina ai e le au faatupu faalavelave le tetee," Times of Israel, 28 Setema 2017.

[Iv]                Owen Bowcott ma Rebecca Ratcliffe, “Ua faatonuina e le faamasinoga maualuga a le UN ia Myanmar e puipui ia Rohingya mai Genocide, The Guardian, 23 Ianuari 2020.

[V]                 Richard Silverstein, “Israel's Genocidal Arms Customers,” Jacobin Magazine, Novema 2018.

[vi]                Jeff Halper, Taua faasaga i tagata: Isalaelu, Palesitina ma le lalolagi atoa, Pluto Press, Lonetona 2015

[vii]               Ben Hallman, "5 Mafuaʻaga ua tele ai Luanda Leaks nai lo Angola," International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), 21 Ianuari 2020.

[viii]              Reuters, "Ua agaʻi Angola e faoa faamalosi meatotino fesoʻotaʻi a Dos Santos i le Dutch Court," Times Live, 8 Fepuari 2021.

[ix]                Global saksi, "O le finau o le piliona piliona o Dan Gertler na aliali mai na ia masalomia le faaaogaina o tupe faava o malo e masalomia le faʻaaogaina o tupe e aloese ai mai faʻasalaga a Amerika ma maua ai ni maina fou i DRC," 2 Iulai 2020.

[x]                 Human Rights Watch, “Tusi soʻofaʻatasi i le US i luga o le laisene a Dan Gertler (Nu. GLOMAG-2021-371648-1), 2 Fepuari 2021.

[xi]                Sean Clinton, "O le Faʻagasologa a Kimberley: Isalaelu piliona piliona toto gaosi pisinisi," Middle East Monitor, 19 Novema 2019.

[xii]               Tetra Tech e fai ma sui o le US AID, "Artisanal Diamond Mining Sector i Côte DʻIvoire," Oketopa 2012.

[xiii]              Greg Campbell, Toto Faʻamanatu: Sailia le Ala Oti o Maʻa e Sili Ona Taua i le Lalolagi, Westview Press, Boulder, Colorado, 2002.

[xiv]              Sam Sole, “O le au palota a le Zim o loʻo i lima o le kamupani masalomia o Isaraelu,” Mail and Guardian, 12 Aperila 2013.

[xv]               Joe Roeber, "Hard-Wired For Corruption," Prospect Magazine, 28 Aukuso 2005

[xvi]              Phil Miller, "Faʻaalia: Sa fetaiaʻi tupu Peretania ma le sauā i tupu tutotonu o Sasaʻe tutotonu i le 200 taimi talu ona pa le Arab Spring i le 10 tausaga talu ai," Daily Maverick, 23 Fepuari 2021.

[xvii]             Sasha Polakow-Suransky, Le Unspoken Alliance: Le sootaga faalilolilo a Isaraelu ma Apartheid Aferika i Saute, Jacana Media, Cape Town, 2010.

[xviii]            Ken Owen, Aso Sa Aso, 25 Iuni 1995.

[xix]              Anthony Sampson, "O Se Toa mai le Vaitau o Giants," Cape Times, 10 Tesema 2013.

[xx]          Chalmers Johnson (na maliu i le 2010) na tusia le tele o tusi. Lona tolu vaega i le US Empire, Faʻaliliu (2004), O Faanoanoa o le Emepaea (2004) ma Nemesis (2007) taulaʻi i le Emepaea i le lumanaʻi bankruptcy ona o lona le mafaufau militarism. O se 52 minute puʻupuʻu faʻatalanoaga na gaosia i le 2018 o se malamalamaʻaga vavalalata ma faigofie ona maua fua-o-totogi.  https://www.youtube.com/watch?v=sZwFm64_uXA

[xxi]              William Hartung, O Perofeta o Taua: Lockheed Martin ma le Faia o le Malosiaga Faigaluega Faigaluega, 2012

[xxii]             Hart Rapaport, "Ua fuafuaina e le malo o Amerika le faʻaaluina o le sili atu i le tasi piliona tala i auupega Nuclear," Columbia K = 1 Project, Nofoaga Autu mo Nuclear Studies, 9 Iulai 2020

[xxiii]            Avner Cohen ma William Burr, "Aua le Fiafia I Isalaelu Ua I ai le Pomu? Blame Nixon, ”Foreign Foreign, 12 Setema 2014.

[xxiv]             Faʻafesoʻotaʻiga Al Jazeera.com, "Trump's Middle East Plan ma le Seneturi o Faʻatonu Faʻatonu," 28 Ianuari 2020.

[xxv]              Becky Anderson, "US sidelines Crown Prince i le toe fetuunaiga ma Saudi Arabia," CNN, 17 Fepuari 2021

[xxvi]             F. William Engdahl, Le Seneturi o Taua: Anglo-Amerika Suauʻu Faigamalo ma le Fou Lalolagi Poloaiga, 2011.

[xxvii]            Nick Turse, "Fai mai le militeri a Amerika, e i ai se" tulaga vae malamalama i Aferika: O nei pepa o loʻo faʻaalia ai le tele o fesoʻotaʻiga faʻavae. " Le Faʻalavelave, 1 Tesema 2018.

[xxviii]           "Tatau i le Lalolagi Faʻapipiʻi Cryptocurrencies?" Al Jazeera: Totonu Tala, 12 Fepuari 2021.

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana