Saunia e Tony Jenkins, World BEYOND War
Faʻaaliga faʻamatalaga: Faʻafeiloaʻiga filemu i Cameroon o loʻo valaʻau mai e faʻauʻuina le sauāga, faʻamaonia le Anglophone, ma le faʻamalosi faʻamalosi. (Ata: Ata pueina mai le tapuni o le Amnesty International Report "A Turn for worse ...")
O le fasioti tagata sauā i Cameroon o loʻo i luga o le tau o taua faʻale-malo ma e le o gauai le lalolagi. World BEYOND War valaau vave loa e le setete ma tagata e le o ni setete, o le aufaasālalau, ma sosaiete faavaomalo faavaomalo ina ia aumaia vave le faaiuga o lenei feteenaiga matautia.
O le faʻafitauli o loʻo iai nei o loʻo aʻafia i vaevaega i Falani ma Peretania colonial. I le tuai o le 2016, o le faʻalapotopotoga ole Anglophone laʻititi na tali atu i le faateleina o le faʻamaualugaina e ala i faiga faʻavae faʻasalalau Faʻasamoa, tamaoaiga ma aʻoaʻoga. O le tele o latou teteʻega filemu sa faʻafeiloaia e le sauā malosi a le au fitafita saogalemu a Cameroon. O 10 ma Fepuari 2016 na fasiotia e le malosi o le puipuiga i le va o Oketopa 2017 ma Fepuari 122 ma o se lipoti tutoatasi na faapea na fasiotia 22 filemu protestors i le va o Setema 1 Oketopa 2017, 1 na o ia (o le toatele na fasiotia i le aso Ianuari XNUMX ina ua osofaʻi atu le leoleoina o le saogalemu i le motu o tagata mai helikopa. )[I]. O le tulaga na faasolosolo malie lava mai iina. O le au faʻasesega na fasiotia talu mai le 44 sui auai o le malupuipuia, ma ua faʻapipiʻiina foi faiaoga ma tamaiti aʻoga e le o auai malosi i a latou galuega faʻamalosi faʻapolokiki. O lenei faʻateleina o le faʻaleagaga ua mafua ai ona faateleina le militari i itu uma e lua. I le faʻaopoopoina o le faʻalavelave faʻafuaseʻi, e sili atu nai lo le 150,000 tagata ua faʻanofoina i totonu ma le isi sosaiete 20,000 ua sosola i Nigeria. E le gata i lea, o le faʻateleina o le solia o aia tatau a tagata soifua (e aofia ai faʻasalaga faʻamaufaʻailogaina) e malosiaga faʻamalosi ua mafua ai le faʻalauteleina o le faʻamaonia o le faʻalapotopotoga Anglophone.
World BEYOND War e tu i tua o uluai fautuaga na otooto atu i se lipoti lata mai na tuuina mai e Amnesty International (O se taimi e sili atu ona leaga: Faʻasalaga ma aia tatau a tagata i Anglophone Cameroon) ma faʻamalosia le tele o matafaioi a le aufaasālalau, o Malo Aufaatasi, o le Aferika Aferika, o le Commonwealth, ma le sosaiete i le lalolagi atoa e faamautinoa se faaiuga vave, filemu ma le le mautonu i lenei faafitauli faateleina.
Amnesty International aemaise lava le valaau atu i pulega a Cameroon e sailiili i se) aia tatau a tagata soifua, b) le faʻaaogaina o le malosi, c) faʻalavelave faʻapagotaina ma taofia, ma d) faʻasalaga ma le oti i le falepuipui. O nei gaioiga e le itiiti ifo i le faʻamautinoa o le a tali atu le au solitulafono. O le Amnesty foi e manaʻomia ai le lelei o le faʻamaʻiina o manua ma le faʻaleleia o faʻatalanoaga. (Faitau le lipoti mo se lisi auiliili atu o fautuaga)
World BEYOND War faaopoopo i le lisi a Amnesty mea nei:
- Matou te uunaia NGOs ma tagatanuu (o Cameroon, le Iunaite Setete, ma le salafa o le lalolagi) ina ia faamalosia malosi i latou sui filifilia e lagolago ai le vafealoaloai poʻo isi faʻafitauli e le faʻaaogaina i le feteʻenaʻiga.
- Matou te valaau patino i malo o Falani ma Peretania Tele e ave le matafaioi mo lo latou talatuu o le colonial e ala i le vave tuuina atu o fesoasoani agaalofa, filemu o le filemu, fausia o le filemu, tamaoaiga ma isi ituaiga o fesoasoani talafeagai e taofia ai le sauaga.
- Matou te faʻamalosia ma lagolago le faʻaauau pea o le faʻaaogaina o gaoioiga tuusao e le faʻalapotopotoga Anglophone.
- Matou te manaʻomia le faʻateleina o le faʻasalalau o le aufaasālalau filemu.
- Matou te talosagaina le tulaga ia aumai i le vave faʻaauau o le Fono a le UN Security Council mo le faʻamoemoe o le suʻesuʻeina o faʻasalalauga e mafai ona puipuia ai le filemu.
- O mea e ono le manuia ai malo (pe na o lo latou lava fiafia), tatou te faʻamalosia le faʻaaogaina o le leoleoina o le filemu o le filemu (e pei o le Nonviolent Peaceforce) poʻo isi ituaiga o gaoioiga tuusao e lagolagoina e le lalolagi faʻavaomalo.
- A maeʻa ona maua se filemu le lelei, matou te valaau mo le sailiga o auala faaletulafono o le faamasinoga e taofia ai i latou e tali atu mo solitulafono tau solitulafono ma isi solitulafono faasaga i tagata soifua. Matou te faʻamalosia le tulimataʻi muamua o le faamasinoga i faamasinoga a Cameroon. Afai e le lava lena mea, matou te uunaia le aumaia o tagata solitulafono i le Faamasinoga o Soligatulafono Faavaomalo (lea o Cameroon o se sainia ae e lei faamaonia) poo se tutusa o le itu faaitulagi o Aferika.
- O le mea mulimuli, matou te fautua mo le atinaʻeina o se faʻamatalaga patino a Cameroon aemaise le faʻaleleia o le talatuu, o aʻafiaga ogaoga o le faʻaleagaina o le faʻavae, ma le faʻasalaga tuusaʻo na faia i itu uma o le feteenaiga. O nei taumafaiga e tatau ona faʻalagolago i le faʻatinoina o le aʻoaʻoina o le filemu i aʻoaʻoga lautele.
Mo nisi faʻamatalaga i luga o feteʻenaʻiga tatou te fautuaina atu punaoa nei:
- Cameroon: Atunuʻu Anglophone na faʻaleagaina e le faʻamalosi (Amnesty International)
- O le taua i le gagana anglo o Cameroon, vaega 1: O le fana e na o le pau lea o le auala (IRIN news)
- Faʻailoga a le Cameroon Faʻamasinoga Anglophone mo le malosi malosi (Group Crisis Group)
- Faʻamatalaga a Wirba UN i le faʻasalaga I le Anglophone Cameroon (Cameroon Post Online)
- Faʻafitauli i le Anglophone: 122 Southern Cameroonians na fasiotia i le tasi vaiaso-Hon Wirba
- Barrister Fru John Nsoh e le o tusia ni upu e uiga i le taua i Cameroon i Saute (youtube)
- O le Taitai o le MoRISC na valaau atu i le Amnesty International Cover Up i le lipoti talu ai nei (Bareta News)
Faamatalaga
[I] O le mamalu o Joseph Wirba, o se sui o le Maota o le Fono a Cameroon, na taitaia se Komisi tutoatasi lea na oo mai i le Fuafuaga 122. Na lipotia mai e le malo le maliu o 20 - le numera na taʻua e Amnesty International. O le lipoti a Amnesty International na faitioina e itu uma e lua o le feteenaiga.