O le militeli a Rwanda o le French Proxy i luga o le eleele i Aferika

saunia e Vijay Prashad, Aveese a Tagata, Setema 17, 2021

I le masina o Iulai ma Aukuso, na faʻatutuina ai fitafita Rwanda i Mozambique, e foliga mai e tau ma le au faatupu faalavelave a le ISIS. Peitaʻi, i tua atu o lenei tauvaga o le Farani togafiti e faʻamanuiaina ai le malosi tele naunau e faʻaaoga faʻapitoa kesi punaoa, ma masalo, nisi potu i tua tagofia talaʻaga.

I le Iulai 9, le malo o Rwanda fai na ia tufatufaina le 1,000 'au i Mozambique e tau ai le au tau al-Shabaab, oe na faoa le itu i matu o Cabo Delgado. I le masina mulimuli ane, ia Aukuso 8, fitafita Rwandan puʻea le taulaga taulaga o Mocímboa da Praia, o loʻo tu ai le talaʻaga o le kesi o loʻo faʻatumauina e le kamupani malosiaga Farani TotalEnergies SE ma le kamupani malosiʻaga ole US ExxonMobil. O nei atinaʻe fou i totonu o le itulagi na mafua ai le Peresetene o le Faletupe o Aferika, M. Akinwumi Adesina faasilasila ia Aukuso 27 o le TotalEnergies SE o le a toe amataina le Cabo Delgado liquefied natural gas project i le faaiuga o le 2022.

Militants mai al-Shabaab (poʻo ISIS-Mozambique, o le US State Department fiafia e taʻu ai) e leʻi tau i le toe tagata; na latou mou ese i le tuaoi i Tanzania pe i totonu o latou nuu i tuafanua. O kamupani malosiʻaga o le a, i le taimi nei, vave amata ona toe faʻaleleia a latou inivesi ma polofiti mauaa i lima, faʻafetai tele i le vaega tele a le militeri Rwandan.

Aisea na faʻalavelave ai Rwanda i Mozambique ia Iulai 2021 e puipuia, e moni lava, o kamupani tetele e lua? O le tali o loʻo taoto i se tulaga uiga ese o mea na tutupu i masina a o le i tuua e fitafita Kigali, le laumua o Rwanda.

Piliona e mau i lalo o le sami

Al-Shabaab tauivi muamua faia latou foliga i Cabo Delgado ia Oketopa 2017. Mo le tolu tausaga, sa taʻalo le vaega i le taʻaloga pusi ma isumu ma le ami a Mozambique muamua ave pulea o Mocímboa da Praia ia Aukuso 2020. E leai se taimi na foliga mai na mafai ai e le ami a Mozambique ona taofia al-Shabaab ma faataga TotalEnergies SE ma ExxonMobil e toe amataina galuega i le Rovuma Basin, i le talafatai o matu o Mozambique, lea o lo o tele ai le kesi natura fanua sa maua ia Fepuari 2010.

O le Mozambican Ministry of Interior na i ai totogi se tele o tagata faigaluega faʻapitoa e pei o Dyck Faufautua Vaega (Afelika i Saute), Frontier Auaunaga Vaega (Hong Kong), ma le Wagner Group (Lusia). I le faaiuga o Aukuso 2020, na sainia ai e le TotalEnergies SE ma le malo o Mozambique feagaiga ia fausia se puipuiga soʻotaga puipuiga e puipuia le kamupani faʻatau tupe faasaga i al-Shabaab. E leai se tasi o nei vaega faʻaauupega na manuia. O tupe teu faafaigaluega na mau i lalo o le sami.

Ile taimi nei, na faailoa mai e le Peresetene o Mozambique, Filipe Nyusi, e pei ona taʻu mai e se tasi na maua i Maputo, e faapea, e ono fai atu le TotalEnergies SE i le malo o Farani e lafo se vaega e fesoasoani i le puipuiga o lea itu. O lenei talanoaga na faaauau pea i le 2021. Ia Ianuari 18, 2021, na talanoa ai le Minisita o le Puipuiga a Farani, Florence Parly ma lana paga i Potukale, o João Gomes Cravinho, i luga o le telefoni, i le taimi lea — ua fautuaina i Maputo-na latou talanoaina le ono faia o se fesoasoani i Sisifo i Cabo Delgado. I lena aso, TotalEnergies SE CEO Patrick Pouyanné feiloai ma Peresitene Nyusi ma ana minisita o puipuiga (Jaime Bessa Neto) ma totonu (Amade Miquidade) e talanoa o le soʻotaga "gaioiga gaioiga e faʻamalosia ai le saogalemu o le eria." E leai se mea na sau ai. O le malo Farani e leʻi fiafia i se faʻatonu tuʻusaʻo.

O se ofisa sinia i Maputo na taʻu mai ia te aʻu e talitonu malosi i Mozambique na fautuaina e le Peresetene Farani o Emmanuel Macron le malosiaga Rwanda, nai lo le malosiaga Farani, e aveina Cabo Delgado. O le mea moni, o 'autau a Rwanda - ua aʻoaʻoina lelei, faʻaaupegaina e atunuʻu o Sisifo, ma ua le faʻatagaina i latou e galulue i fafo atu o tuaoi o tulafono faʻavaomalo - ua faʻamaonia lo latou malosi i faʻalavelave na faia i South Sudan ma le Central Africa Republic.

Le mea na maua e Kagame mo le laveaʻi

O Paul Kagame na ia pulea Rwanda talu mai le 1994, muamua o le sui peresitene ma le minisita o puipuiga mulimuli ane talu mai le 2000 o le peresitene. I lalo o Kagame, o tulafono faatemokalasi ua faaleaogaina i totonu o le atunuu, ae o fitafita Rwanda na galulue ma le le alofa i le Democratic Republic o le Congo. O le lipoti a le UN UN Mapping Project i le 2010 e uiga i le solia o aia tatau a tagata i le Temokalasi Republic o le Kongo faʻaalia na fasiotia e le 'au a Rwanda le "selau o afe pe a le o miliona" o tagata lautele Kongo ma tagata sulufaʻi Rwanda i le va o le 1993 ma le 2003. Na teena e Kagame le lipoti a le UN, fautua mai O le talitonuga "lua fasiotiga tagata" faaleaogaina le fasioti tagata Rwandan o le 1994. Na ia manao i le Farani e talia tiute mo le fasiotiga tagata o le 1994 ma sa faamoemoe o le a le amanaia e le lalolagi lautele le fasiotiga tagata i le itu i sasae o Kongo.

Iā Mati 26, 2021, na tuʻuina mai ai e le aliʻi tusi tala o Vincent Duclert, se itulau e 992-itulau tala i Falani o ana matafaioi i le faʻafuaseʻi o tagata Rwandan. O loʻo manino mai ile lipoti e tatau ona talia e Falani –e pei ona fai mai ai Médecins Sans Frontières- “ose matafaioi tele” mo le fasiotiga tagata. Peitai e le o taua mai i le lipoti e faapea, o le malo o Farani sa auai i lenei vevesi. Na faimalaga Duclert i Kigali ia Aperila 9 i le Lavea'i le lipoti lava ia ia Kagame, o ai fai o le lipoti lomia "faailogaina se laasaga taua agai i le malamalama lautele o le mea na tupu."

I le aso o Aperila 19, na tatala ai e le malo o Rwanda le tala na faʻatulafonoina mai le ofisa loia a le malo o Levy Firestone Muse. O le ulutala o lenei lipoti fai mai uma: "O se Vaʻaiga Faʻatamaʻiga: O Le Mataʻupu a le Malo o Farani e fesoʻotaʻi ma le fasiotiga tagata faʻasaga i le au Tutsi i Rwanda." E leʻi faafitia e le au Falani upu malolosi i lenei pepa, o loʻo finau ai o Farani na faʻaauupegaina le genocidaires ma faʻavave ona puipuia i latou mai faʻavaomalo suʻesuʻega. Macron, o le na le fiafia i ai talia O le saua o Farani i le taua o le faasaʻolotoina o Algeria, e leʻi finauina ai le Kagame's history of history. O le tau lea na ia naunau e totogi.

Le mea e manaʻo ai Farani

Ia Aperila 28, 2021, le Peresetene o Mozambique Nyusi asia Kagame i Rwanda. Nyusi taʻu O le aufaasalalau a Mozambique na ia sau e aʻoaʻo le fesoasoani a Rwanda i le Central Africa Republic ma ia mautinoa le naunau o Rwanda e fesoasoani ia Mozambique i Cabo Delgado.

Ia Me 18, Macron talimalo o se tumutumuga i Pale, "saili e faʻamalosia le faʻatupeina i Aferika i le lotolotoi o le COVID-19 faʻamaʻi," lea na auai ai le tele o ulu o le malo, e aofia ai Kagame ma Nyusi, le peresetene o le Aferika Union (Moussa Faki Mahamat), le peresetene o le Aferika Development Bank (Akinwumi Adesina), le peresetene o le West Africa Development Bank (Serge Ekué), ma le pule faatonu o le International Moneter Fund (Kristalina Georgieva). Tuʻua mai "financial asphyxiation" sa i le pito i luga o le faʻatatauga, e ui lava i fonotaga tumaoti sa i ai talanoaga e uiga i le faʻalavelaveina o Rwandan i Mozambique.

I le vaiaso mulimuli ane, na alu ai Macron mo le asi i Rwanda ma Aferika i Saute, faʻaalu lua aso (Me 26 ma le 27) i Kigali. Na ia toe faʻamatalaina lautele le mauaina o le lipoti a Duclert, aumaia i le 100,000 COVID-19 tui i Rwanda (lea e naʻo le 4 pasene o le faitau aofai na mauaina le muamua inumaga i le taimi o lana asiasiga), ma faʻaalu se taimi na o oe e talanoa ai ia Kagame. Ia Me 28, faʻatasi ma le Peresetene o Aferika i Saute o Cyril Ramaphosa, Macron talanoa e uiga ia Mozambique, fai mai o Farani na sauni e "auai i gaioiga i le sami," ae o le a faʻatu i le South Africa Development Community (SADC) ma isi malosiʻaga faʻaitulagi. Na te leʻi taʻua faʻapitoa Rwanda.

Na ulufale Rwanda i Mozambique ia Iulai, mulimuli e fitafita a le SADC, lea na aofia ai fitafita a Aferika i Saute. Farani na mauaina le mea na ia manaʻo ai: O lona malosi tele ua mafai nei ona toe faʻafoʻi lana inivesi.

O lenei tusiga na gaosia e Globetrotter.

Vijay Prashad o se Initia fai talafaasolopito, faatonu ma tusitala. O ia o se tusitala tusitala ma o se tusitala i le Globetrotter. O ia o le faatonu o Tricontinental: Inisitituti mo Suesuega Lautele. O ia o se tagata matua le nofomau uso i Chongyang Institute mo Suʻesuʻega tautupe, Renmin Iunivesite o Saina. E silia ma le 20 tusi na ia tusia, e aofia ai ma O Malo Pogisa ma Malo matitiva. O lana tusi lata mai o Uila Uila, ma se folasaga mai ia Evo Morales Ayma.

 

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana