Ua faamatuu atu e le militeri fesoasoani le aiā tatau a tagata i tulaga o taua i atunuu i tua

Fesoasoani a le Ami a le US Army i Rajan Kala, Afghanistan
Fesoasoani a le Ami a le US Army i Rajan Kala, Afghanistan

mai Peace Digist Digist, Iulai 25, 2020

O lenei auiliiliga ua aoteleina ma atagia mai i luga nei suʻesuʻega: Sullivan, P., Blanken, L., & Rice, I. (2020). Faʻaauupegaina o le filemu: Fesoasoani mo le saogalemu i fafo ma aia tatau a tagata i totonu o atunuʻu ua maeʻa feteʻenaʻi. Puipuiga ma le Filemu tamaoaiga, 31 (2). 177-200. DOI: 10.1080 / 10242694.2018.1558388

Faʻamatalaga Faʻamatala

I atunuʻu ua maeʻa feteʻenaʻi:

  • Faʻaliliuina o auupega ma fesoasoani a le militeli mai isi atunuʻu (o loʻo taʻua faʻatasi o fesoasoani i fafo atu o le puipuiga) e fesoʻotaʻi ma le le lelei o aia tatau a tagata, e aofia ai ma le solia o aia tatau faʻaletino e pei o le faʻasauā, fasioti tagata faʻamasino, toesea, falepuipui faapolokiki ma le faʻasalaga oti, ma le fasiotiga tagata / faiga malo.
  • Fesoasoani Atinaʻe Fesoasoani (ODA), lautele faʻamatalaina o le le militeri fesoasoani, e fesoʻotaʻi ma le faʻaleleia o aia tatau a tagata.
  • O tapulaʻa faʻatapulaʻaina avanoa avanoa mo taʻitaʻi o le atunuʻu i le vaitaimi o fetauaiga i tua atu o feteʻenaʻiga fesoasoani faʻamatalaina pe aisea e mafua ai le fesoasoani i fafo puipuiga atu ai i sili atu leaga aia tatau a tagata-e pei o, e faʻafaigofie ai mo taʻitaʻi ona filifili tupe faʻafaigaluega i puipuiga puipuiga nai lo inivesi i le lautele aiaiga o tagata lautele oloa o se auala o le faʻamalosia o le paoa, faʻateleina le taofiofia o le teteʻe.

aotelega

Fesoasoani mai fafo i atunuʻu i tua atu o feteʻenaʻiga o se vaega taua lea o le auai o le lalolagi e unaʻi le filemu i ia tulaga. E tusa ai ma suesuega talu ai nei na faia e Patricia Sullivan, Leo Blanken, ma Ian Rice, o le ituaiga o fesoasoani mataupu. Latou te finau mai fesoasoani mai fafo puipuiga e fesoʻotaʻi ma le teteʻe a le setete i atunuʻu ua maeʻa feteʻenaʻi. Ole fesoasoani mai le militeri, poʻo le Official Development Assistance (ODA), e foliga mai e i ai le isi itu aoga - e matuaʻi faʻatasi ma puipuiga o aia tatau a tagata. O le mea lea, o le ituaiga o fesoasoani mai fafo e i ai sona malosiʻaga aafiaga i luga o le "lelei o le filemu" i atunuʻu mulimuli ane feteʻenaʻiga.

Fesoasoani mo le puipuiga mai fafo: "Soʻo se aiaiga a le malo e faʻatagaina ai auupega, mea faigaluega a le militeri, faʻatupeina, aʻoaʻoga a le militeri, poʻo isi lava mea e mafai ai ona fausia oloa ma tautua i le puipuiga a le malo mai fafo."

O tusitala na mauaina nei iʻuga e ala i le auʻiliʻiliina o taimi e 171 na maeʻa ai feteʻenaʻiga mai le 1956 e oʻo atu i le 2012. O nei taimi e suʻesuʻeina o ni tausaga i totonu o le atunuʻu i le sefulu tausaga talu ona maeʻa se feteʻenaʻiga i le va o le malo ma le itu a le itu agai o le malo i totonu o le atunuʻu. Latou te faʻataʻitaʻia le teteʻe a le setete e ala i togi o le puipuia o Aia Tatau a Tagata e fua ai le soli o le saʻo o le tino e pei o sauaga, fasioti tagata faʻasolosolo, toesea, falepuipui faapolokiki ma faʻasalaga oti, ma fasiotiga tagata / faiga malo. O le fua faʻataʻatitia e amata mai -3.13 i le +4.69, lea o loʻo maualuga ai le faʻatauaina o puipuiga o aia tatau a tagata. Mo le faʻataʻitaʻiga aofia i totonu o le seti, o le fua faʻatautaia mai -2.85 i le +1.58. O le seti foi e amanaia le iai o malosiaga o le tausiga o le filemu, oloa gaosi i totonu o le atunuu, ma isi vaega talafeagai.

O fesuiaʻiga autu o aia e aofia ai faʻamaumauga i luga o le ODA, e faigofie lava ona maua, ma le puipuiga, lea e faigata ona maua. Tele o atunuʻu latou te le faʻamatuʻuina atu faʻamatalaga i luga o fesoasoani a le militeri ma e mautinoa foʻi e le lava faʻavasegaina e faʻamaonia ai le aofia i totonu o se seti. Peitaʻi, o le Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) o loʻo gaosia se seti e faʻatusatusa le aofaʻi o oloa faʻaulufale mai i le lalolagi, lea na faʻaaogaina e tusitala mo lenei suʻesuʻega. Latou te lapatai mai o lenei auala i le fuaina o le saogalemu fesoasoani ono le amanaʻiaina le aofaʻi moni o fefaatauaiga militeli i le va o atunuu.

O latou iʻuga ua faʻailoa mai ai, o fesoʻotaʻiga tau puipuiga mai fafo e fesoʻotaʻi ma tulaga maualalo o aia tatau a tagata, ma mafua ai le 0.23 paʻu i le togi o Aia Tatau a Tagata (o lona fua e amata mai i le -2.85 i le +1.58). Pe a faʻatusatusa, afai e maua e se atunuʻu se feteʻenaʻiga faʻafuaseʻi, e paʻu le togi o le Aia Tatau a Tagata i le 0.59 togi i le fua tutusa. Lenei faʻatusatusaga maua ai se faʻailoga mo le ogaoga o le Human Rights Protection togi pa'ū o se faʻaiuga o le militeli fesoasoani. ODA, i leisi itu, e fesoʻotaʻi ma le faʻaleleia o aia tatau a tagata. I le fausiaina o valoʻaga taua mo togi o Aia Tatau a Tagata i totonu o atunuʻu ua maeʻa feteʻenaʻiga, ODA "foliga mai e faʻaleleia aia tatau a tagata i le sefulu tausaga talu ona maeʻa feeseeseaiga."

Na faʻamatalaina e tusitala le aʻafiaga o le fesoasoani a le militeri i le teteʻe a le setete e ala i le taulaʻi atu i filifiliga taua e maua e taʻitaʻi o malo i atunuʻu o loʻo aliaʻe mai feteʻenaʻiga. O taʻitaʻi nei a le atunuʻu e masani lava ona i ai ni auala se lua e faʻatumauina ai le paoa: (1) faʻataua le faʻamautuina o oloa a le lautele mo le tele o tagata - pei o le teu faʻafaigaluega i aʻoaʻoga lautele - poʻo le (2) taulaʻi i le faʻamautuina o oloa tumaʻoti mo le aofaʻi laititi o tagata e manaʻomia e tausi. malosiaga-pei o le teu faʻafaigaluega i puipuiga puipuiga e faʻalauteleina ai le malosiaga o le malo repressive. Tuuina atu i le faʻatapulaʻaina o mea e masani ona masani ai i atunuʻu i tua atu o feteʻenaʻiga, e tatau i taʻitaʻi ona faia ni filifiliga faigata e uiga i le faʻasoaga o tupe. I se faaupuga faigofie, fesoasoani i fafo atu o le puipuiga fesoasoani i le fua e pei o le taofiofia, po o le auala lona lua, avea faatosina mo malo. I se faapuupuuga, na finau ai tusitala e faapea, "O fesoasoani i fafo atu o le malo, e faaititia ai faatosina a le malo mo teuga tupe i oloa a le malo, e tuuitiitia ai le tau o le taofiofia, ma faamalosia ai le vaega o le puipuiga e faatatau i isi pulega a le malo."

O tusitala na faʻasino i faʻataʻitaʻiga i Amerika faiga faʻavae mai fafo e faʻaalia ai lenei manatu. Mo se faʻataʻitaʻiga, le fesoasoani a le US i Korea i Saute ina ua maeʻa le taua a Korea, na faʻamalosia ai se malo saua na soliina le tele o aia tatau a tagata, seʻi vagana ai le tele o solo tetee na amata ai le malo temokalasi i tausaga e tele mulimuli ane. E faʻafesoʻotaʻi e tusitala nei faʻataʻitaʻiga i se talanoaga tele e uiga i le "lelei o le filemu" i totonu o atunuʻu ua maeʻa feteʻenaʻi. O le iʻuga o le feitagaʻi o se tasi auala e faʻamatalaina ai le filemu. Peitai, na finau tusitala e faapea, o le taofiofia o le faatuiesega a le malo, lea e unaʻia e le fesoasoani, aemaise lava i le solia o aia tatau a tagata e pei o le "faʻasauaina, fasioti tagata faʻasolitulafono, faʻamalosia o le leiloa, ma le faʻafalepuipuiina faapolokiki," o se leaga "lelei o le filemu" e ui i le aloaʻia. mutaaga o taua faalemalo.

Faʻailoaina o Faʻataʻitaʻiga

O le "lelei o le filemu" e amata mai i le maeʻa o taua e taua tele aua o le aʻafiaga o le faʻaauupegaina o feteʻenaʻiga e maualuga. E tusa ai ma faʻamatalaga na aoina e le Peace Research Institute Oslo (PRIO) (tagai i le “Toe Feteʻenaʻi"I le Faʻamatalaga Faʻaauau), 60% o feteʻenaʻiga uma faʻaauupegaina na toe tupu i totonu o le sefulu tausaga talu ona maeʻa le feitagaʻi ona o" faitioga e leʻi foia "i le vaitaimi o le maeʻa o taua. O se taulaʻiga faʻapitoa i le faʻamutaina o taua, e aunoa ma se mautinoa aia tatau a tagata poʻo se fuafuaga mo le auala e ono faʻatautaia ai e le atunuʻu tulaga faʻavae na mafua ai le taua, e ono avea ma faʻamalosia atili ai faitioga ma tulaga faʻavae o le a atili ai ona vevesi. .

Faʻavaomalo faʻavaomalo faʻatulagaina i le faʻamutaina o taua ma puipuia le faʻaauupegaina feteʻenaʻi toe manaʻoga e mafaufau pe faʻafefea a latou gaioiga ono aʻafia ai nei taunuʻuga. E pei ona tatou talanoaina i le tatou taimi muamua Faʻafili auiliiliga, "Le iai o le UN Police Associated With Nonviolent Protests in Post-Civil War Countries, "Tali faʻamalosi a le militeri, a le o le faʻataʻitaʻi poʻo le tausia o le filemu, e iʻu ai i ni taunuuga leaga mo aia tatau a tagata, a o faʻamalosia e le militeri se taʻamilosaga o sauaga e masani ai le faʻasauā o se ituaiga taliaina o faaupuga faaupufai. O lenei malamalamaʻaga e taua tele mo le faʻafefea e malo o le atunuʻu - ae maise i latou o malo malolosi, ma militeri pei ole US - ona latou fesoasoani mai fafo, ae maise pe latou te fiafia ile militeri poʻo le militeri fesoasoani i atunuʻu i tua atu o feteʻenaʻiga. Nai lo le faʻamalosia o le filemu ma le temokalasi, o fesoasoani mai fafo o loʻo faʻamoemoe e faia, e foliga mai o le puipuiga fesoasoani o loʻo i ai le faʻafeagai, faʻamalosia le setete o pulega ma faʻateleina le ono ono tupu mai o feteʻenaʻiga. Toatele na lapatai mai e uiga i le militarization o US fafo tulafono faʻavae, aofia ai tagata taʻitoʻatasi i totonu o le Puipuiga ma ofisa atamai (tagai "O Faʻafitauli o le Militarized Foreign Policy mo Amerika's Premier Intelligence Agency”I le Faʻamatalaga Faʻaauau). Na latou fesiligia pe faʻafefea ona oʻo le faʻalagolago tele i le militeli ma faʻafitafita fofo aafia ai le auala o le US ua vaʻaia i le atoa lalolagi. E ui o manatu e taua i sootaga faʻavaomalo ma tulafono faʻavaomalo, fesoasoani i fafo atu o le saogalemu, sili atu ona taua, e faʻatamaʻia ai sini o le fausiaina o se lalolagi sili atu le filemu ma temokalasi. Lenei tusitusiga faʻaalia ai o le faʻalagolago i le puipuiga fesoasoani o se ituaiga o fesoasoani faavaomalo e faʻalauteleina taunuuga mo tagata mauaina.

O le manino faʻavae fautuaga mai lenei tusitusiga o le faʻateleina le le militeri ODA i atunuʻu o loʻo aliaʻe mai taua. E le mafai e le fesoasoani a le militeli ona faʻaosofia le faʻaaluina o polokalame mo le soifua manuia lautele ma / poʻo suiga o le faʻamasinoga e tatau ona foʻia ai faitioga na unaʻia ai taua i le taimi muamua ma e ono faʻaauau i le vaitaimi o le taua, ma mafua ai le lelei o le filemu. O le alu ese mai le faʻalagolago tele i tupe faʻaalu a le militeri ma fesoasoani tau puipuiga, e le gata i totonu o le atunuʻu ma fafo atu, o loʻo avea pea ma auala sili e faʻamautinoa ai le umi ma tumau le filemu. [KC]

Faʻaauau le Faitau

PRIO. (2016). Toe feteʻenaʻi. Toe aumai ia Iulai 6, 2020, mai le https://files.prio.org/publication_files/prio/Gates,%20Nygård,%20Trappeniers%20-%20Conflict%20Recurrence,%20Conflict%20Trends%202-2016.pdf

Peace Science Digest. (2020, Iuni 26). Le iai o leoleo UN e fesoʻotaʻi ma teteʻe teteʻe i atunuʻu i tua atu ole taua. Toe aumai ia Iuni 8, 2020, mai le https://peacesciencedigest.org/presence-of-un-police-associated-with-nonviolent-protests-in-post-civil-countries/

Oakley, D. (2019, Me 2). O faʻafitauli o le taua i fafo o tulafono faʻavae mo le ofisa sili o Amerika. Taua i luga o Papa. Toe aumai ia Iulai 10, 2020, mai le https://warontherocks.com/2019/05/the-problems-of-a-militarized-foreign-policy-for-americas-premier-intelligence-agency/

Suri, J. (2019, Aperila 17). Le umi tulaʻi ma faʻafuaseʻi pa'ū o Amerika diplomacy. Faiga Faʻavae i Fafo. Toe aumai ia Iulai 10, 2020, mai le https://foreignpolicy.com/2019/04/17/the-long-rise-and-sudden-fall-of-american-diplomacy/

Peace Science Digest. (2017, Novema 3). Aia tatau a tagata soifua o malo i fafo a Amerika. Toe aumai ia Iulai 21, 2020, mai le https://peacesciencedigest.org/human-rights-implications-foreign-u-s-military-bases/

O se tasi Tali

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana