Isaraelu ma le Taua Muamua a le Lalolagi a Aferika

saunia e Terry Crawford-Browne, Aokuso 4, 2018.

O tatou Aferika i Saute o loo tafe pea i le maofa i le ono tausaga talu ona fasiotia e le Leoleo le Marikana minetinum i le 34 - e na o le tasi le fasioti tagata, ae le o le tele i le Congo.

O le Lonminho British parent, Lonrho, na taʻua i se tasi taimi o le "sili ona mataʻutia o foliga o le lotu." O Aferika i Saute ma Congo o ni atunuu ua maua tele i punaoa faalenatura, ae o le le maasiasi ma le maofa o le mativa i le va o tagata galulue ma o latou aiga.

O le mea lenei e lua minute taʻavale i se pepa umi e uiga ia Marikana. O le taavaletoso e oʻo atu i le uumi o le kiriata lea, e ui lava ina manumalo i faailoga faʻavaomalo, e oʻo mai i le taimi nei ua taofia mai le lautele o le maimoaina i tagata i Aferika i Saute.

E tolu vaega e uiga i le fasioti tagata a Marikana ou te manaʻo e faia:

  1. Fai mai Lonmin e le mafai ona sili atu le totogi mo tagata e galulue i meaʻai,
  2. Ae ui i le taua o faigata tau tupe e puipuia ai le totogiina o totogi sili atu, na aloese ai Lonmin mai le totogiina o lafoga i Aferika i Saute e tusa ma le US $ 200 miliona i le tausaga e ala i tagi sese o tau o maketi. O le lafoaia o lena tupe i fafo atu e ala i atunuʻu lafoga i le Caribbean, ma
  3. O faʻatautau semi-atomatalia sa faʻaaogaina e le Leoleo i Marikana o auupega a Isaraelu Isaraelu na fausia i Aferika i Saute.

I le 1970s ma le 1980s, sa i ai se sootaga faalilolilo i le va o Isaraelu ma le apartheid Aferika i Saute. Sa i ai ia Isaraelu le tekonolosi, ae leai se tupe. Aferika i Saute na i ai le tupe, ae leai se tekinolosi e atiae ai auupega faaniukilia, drones ma isi meafaigaluega a le militeli. O le faʻamautuina o "tuaoi o tuaoi" ma le faʻatautaia o faʻatonuga o le fuʻa na tuʻuina atu foi i ai le tulaga faamuamua faapitoa.

Aferika i Saute ona o le totogi na totogiina mo le atinaʻeina o le aufaʻatau a Isaraelu. I le faia ai o le faaiuga o le vaeluaina ma le aia tatau a le tagata e avea ma lamatiaga i le filemu ma le saogalemu faavaomalo, o le UN UN Security Council i 1977 na tuuina atu se auupega e faasaga i Aferika i Saute.

O le vaa na faʻailoa i le taimi lea o le atinaʻe sili ona taua i le 20th seneturi diplomacy ona o aia tatau a tagata o le a avea nei ma fua mo faʻavaomalo va fealoaʻi. O le apartheid lava na solo i lalo ma le filemu ma, i le faaiuga o le Cold War, sa i ai le faamoemoe maualuga o se fou vaitau o le filemu.

O le mea e faʻanoanoa ai, o na faʻamoemoe ma faʻamoemoe sa sese ona oʻo i ai, faʻatasi ai ma le mulimuli ane o le Iunaite Setete faʻasuaaina o ana veto mana na faʻaleagaina le talitonuina o Malo Aufaatasi. Ae ui i lea, o filifiliga fou ua atiaʻe i le 21st seneturi.

O le gaosiga o lima o Isaraelu ua avea nei ma tasi o le tele i le lalolagi, faatasi ai ma oloa auina atu i le tausaga ua mavae e $ 9.2 piliona USD. O Isaraelu e faʻatau atu auupega e uiga i le 130 atunuu, ma ua avea ma lamatiaga e le gata i Palesitina ae o tagata i le lalolagi atoa. E sili atu nai lo le 150 tagata Palesitina e le faʻaaogaina na fasiotia i Kasa talu mai Mati 2018, faʻatasi ai ma le faitau afe o isi na sili ona manuʻa, e le vaega a Isaraelu.

I le tali atu i le galuega a Isaraelu i Palesitina, o le Boycott, Divestment and Sanctions (BDS) faʻataʻitaʻiga ina ua maeʻa aafiaga o Aferika i Saute i le taimi o le 1980s ua maua ai le malosi o le lalolagi atoa. E le gata i lea, o loo i ai foi le alualu i luma o le Amnesty International ma le Human Rights Watch mo se osofaiga e faasaga ia Isaraelu.

O le tagata faatupu filemu o Isaraelu o Jeff Halper na tusia se tusi ua faaulutalaina "Taua faasaga i Tagata" lea na ia fesili ai pe faʻafefea ona sosola ese tamaʻi Isaraelu? O lana tali: Ua faia e Isaraelu le eleelea galuega mo le taua a le US i le fuafuaina ma le le mautinoa o atunuu i Aferika, Asia ma Latina Amerika. Ua avea Isaraelu ma mea e manaʻomia tele i pulega sauā e ala i le faʻatumuina o se fasimea i meatau, tekonolosi, sipai ma isi polokalame faʻataʻatitia.

Ua faʻailoa e Isaraelu ana auupega i le lalolagi atoa o se "taua na tofotofoina ma faamaonia e faasagatau i Palesitina," e faavae i luga o lona aafiaga i le "pacification" o Palestinians i Kasa ma le Faletupe i Sisifo. E ese mai ia Palesitina, e leai se mea e sili ona mataʻutia i le faletupe "ma o le taua o pisinisi e sili atu ona manino nai lo Congo. O Peresitene Joseph Kabila o loo faatumauina pea le pule e ala i polokalama saogalemu a Isaraelu ma se mining minate ua taʻua o Dan Gertler. I luga o lana faatonuga, na faatupeina e le Union Bank of Israel Lawrence Kabila e ave le Congo i le taimi na maliu ai Iosefa Mobutu i le 1997.

I le toe totogiina ai mo le faʻatumauina o Kabila i le paoa, ua faʻatagaina Gertler e gaoia a latou tamaoaiga faʻanatura a Kongo. Pe tusa ma le 12 miliona tagata ua feoti i le mea ua taʻua o le "Taua Muamua a le Lalolagi i Aferika," o lea na faamatala mai ona o le mafuaaga autu o le natura punaoa manaomia e le "muamua lalolagi" taua pisinisi. O le toʻatele o nei tagata na fasiotia e le ami a le Peresetene o Rwanda, Peresitene Paul Kagame. O Kagame ma Peresetene o Uganda o Yoweri Museveni o ni fitafita lagolago Isaraelu i le itulagi o Great Lakes.

E oo lava i le malo a Amerika ua iu lava ina maasiasi i le tele o sosaiete o faamaumauga o le faoa faamalosi a Gertler, ma talu ai nei na le i ai le 16 o ana kamupani. O lenei lanu eletise o lona uiga ua le toe faatagaina kamupani a Gertler e faia fefaʻatauaiga i totonu o US po o le faʻaputuina foi o le faletupe Amerika.

O paaga a Gertler i Aferika i Saute e aofia ai Tokyo Sexwale ma le sa avea muamua ma Peresitene o Zuma. I se faʻaopopoga, o le faʻatauvaʻa tele o kamupani ma oloa faʻatauvaʻa, Glencore ua faʻatagaina e le US Treasury mo ana fegalegaleaiga ma Gertler. O Glencore lava ia e i ai sona talaaga sili ona taʻutaʻua, e aofia ai ona o ana gaioiga i totonu o Kongo, ae o le mea mataʻutia, o loʻo iai se fegalegaleaiga ma le Peresetene fou o Aferika i Saute o Cyril Ramaphosa. Mr. Ramaphosa o le faatonu o Lonmin, ma sa auai i le avea o se fesoasoani i luma o le mea moni i le Marikana fasiotiga.

Ona o lona tamaoaiga taua, o le Congo o se faataitaiga ogaoga i Aferika. Ae, e faaopoopo atu i ai, ei ai Angola, Zimbabwe, Nigeria, Ethiopia, South Sudan faatasi ai ma isi atunuu i Aferika lea e palota ai Isaraelu, e pei o Zimbabwe i le vaiaso talu ai, pe faʻaosoina ai le taua o le va o tagata i Sudan i Saute.

O le Israel Mossad ei ai galuega i Aferika atoa. Mossad na faʻaalia i le 2013 mo le faʻafefeteina o palota i Zimbabwe, ma atonu o le a avea ma autu i le fiasco fraudulent i lenei vaiaso. O le isi taimana Isaraelu e maualuga, Lev Levvv o le avetaavale i tua o fasioti tagata i Marange Diamond ma na faatupeina ai Robert Mugabe ma ona sui auai ina ua paʻu le tamaoaiga a Zimbabwe.

O le leiloa o ana taua na faalauiloa i Sasaʻe tutotonu i le tuanaʻi 17 tausaga talu mai le 9/11, o le US o loʻo vaʻavaʻaia i le faʻatamaia o Aferika i lalo o ulaula aisa a le o le faʻatauaina o tagata faatupu faalavelave e pei o Boko Haram poʻo, i se isi itu, i le ofoina atu o le militeri a Amerika faasaga i le Ebola. E faaalu e le lalolagi i le tausaga le $ 2 tiliona tala i taua, o le afa a le US

O se vaega o lena tupe e mafai ona faʻamautuina ai le tele o faʻalavelave faʻale-agavaʻa o le lalolagi ma le mativa faʻapea foʻi ma suiga i le tau. Peitai, o mea e fiafia i ai i le taua a le US, e aofia ai ma faletupe tetele. O le Peresitene o le US President Dwight Eisenhower i le 1961 na lapatai mai e uiga i tulaga lamatia o mea na ia faamatalaina o le "taua-militeri-pisinisi."

E mafai foi ona sili atu ona saʻo le faamatalaina o le "pisinisi o le taua." E moni foi lenei mea ia Isaraelu, o se tulaga sili ona taufaatauvalea lea e faamalosia ai le amioletonu i le taulimaina o lima ma le vevesi i lalo o le "saogalemu o le atunuu". Faʻatautaia o auupega a Isaraelu i le $ 4 piliona USD i tausaga taʻitasi. O le mea moni, ua avea Isaraelu ma suʻesuʻega ma atinaʻe atinaʻe mo pisinisi a le US.

O le taua pisinisi e le o faatatau i le puipuia o le US mai fafo fili, po o le "saogalemu lautele." E le faʻapea foi e uiga i le manumalo i taua na leiloa e le US talu mai Vietnam ma taimi ua tuanaʻi. E faʻatatau i le faia o mataga o tupe mo ni nai tagata, tusa lava pe o le a le mafatiaga, faʻafanoga ma maliu o le taua taua faia luga o tagata uma.

Ua 70 nei tausaga talu ona faavae le setete o Isaraelu i le 1948, ma ina ua faamalosia faamalosi faamalosi ese le lua vaetolu o le faitau aofai o tagata Palesitina. Palesitina avea ma tumau sulufaʻi. O le UN i tausaga taʻitasi faʻamautuina a latou aia tatau e toe foʻi ai io latou fale, lea na le amanaʻiaina e Isaraelu. Isalaelu tiute i lalo ole Geneva Convention ma isi mea faigaluega o tulafono faʻavaomalo e le amanaiaina foi.

O le 'auupega a Isaraelu e manaʻomia se taua i le taʻilua pe tolu tausaga, e atiaʻe ai ma faʻatau atu auupega fou. Ua faʻatau atu e Isaraelu ana meatau e pei o le "taua faʻataʻitaʻi ma faʻamaonia faasaga i tagata Palesitina," faʻavae i luga o lona poto masani i le "faʻamalieina" o tagata Palesitina i Kasa ma le Faletupe i Sisifo. O Kasa o le falepuipui o le lua miliona tagata o loʻo nonofo i se tulaga pagatia ma leai se faʻamoemoe.

O le tala a le Malo Aufaatasi o Kasaia o le a le toe nofoia e le 2020 pe muamua atu foi ona o le fuafuaina o le pa'ū i Kasa e Isaraelu o le eletise, ma le iʻuga o le falemaʻi, vai ma alavai. O suavai leaga e alu i auala ma faʻaleagaina le Sami Metitirani. I le taimi nei, ua gaoia e Isaraelu le suauʻu i fafo atu o Kasa ma kasa afi.

Faiga faʻavae a Isaraelu ma aga e faia ia faigata tele ai le olaga o tagata Palesitina ona o latou "lotomalilie" malaga mai. I le tuʻufaʻatasia ai ma le gaoia e Isalaelu o gaoi o fanua Palesitina ma vai i le West Bank i le solia o tulafono faʻavaomalo, ua amata ona avea Isaraelu ma pariah, pei lava o le apartheid South Africa i le vaitaimi o le 1980s.

O le malo-tulafono a le malo na pasia i le masina talu ai na faʻamaonia ma le faʻamaonia o Isaraelu o se malo faʻapitoa, o se tulafono faʻaleagaina ina ua maeʻa tulafono a le Nazi o 1930s. E ui lava i se lagona o le pogisa ua taatele i le taimi o le Trump, ae ua alualu i luma le lalolagi talu mai 1980s. O lenei mea e ofoina mai ai se ataata o le faʻamoemoe lea e tatau ona faʻaaogaina i Congo.

O le fasioti tagata, e pei o Kasa, ua avea nei ma solitulafono i lalo o tulafono faava o malo e tusa ai ma le tusiga 6 o le Tulafono Roma o le Faamasinoga o Soligatulafono Faava o Malo (ICC). E le gata o le apartheid se solitulafono e faasaga i tagata soifua e tusa ai ma le tusiga 7 ae, sili atu le fiafia, o loʻo faʻatupulaʻia felafolafoaiga e faapea o le "amioletonu tele" o se solitulafono foi e faasaga i tagata soifua. E taua tele lenei mea i Congo.

O le solitulafono o le "grand corruption" e le na o se mataupu o le totogiina o se leoleo po o se faipule. O le gaoia faʻasolitulafono o se atunuʻu - e pei o le Kongo - ina ia le mafai ai e ona tagata ona toe maua mai i le vafealoaʻi poʻo le tamaoaiga. O le "Faiga piʻopiʻo tele" o loʻo faʻataʻitaʻia e ala i le toe faʻatamaia o le taulaga mu lea na pagatia ai le Kongo i le lua seneturi talu ai, ma aemaise ai ole, "Taua Muamua a le Lalolagi i Aferika."

O tupe maua ma tupe e faʻaofi mai tupe faʻaleagaina o le faʻaaogaina o punaʻoa faanatura a Congo e tagata e pei o Gertler e faʻaliliu atu i tua i le faiga faʻapisinisi faava o malo i le tamaoaiga o Isaraelu. O 21 leneist century colonialism.

O le fasiotiga tagata, soligatulafono faasaga i tagata soifua ma taua solitulafono na faasaina e le ICC mo le 20 tausaga talu ai. I le isi itu, o le Iuni a Europa ma Peleseuma o loʻo faʻamalosia e le tulafono e lagolagoina ma faʻamalosia le Tulafono Roma. E sau i lalo i le mantra "mulimuli i le tupe." Aia tatau a tagata ma faiga piʻopiʻo e masani ona fesoʻotaʻi.

Faatasi ai ma se loia Pelege, le Palemene Solidarity Campaign ma World BEYOND War o loʻo suʻesuʻeina le aoga i Peleseuma ma le EU e faʻamalosia ai i latou ma isi tiute faaletulafono. O lana lipoti amata e lelei. Faatasi ai ma le sosaiete faa-Palesitina ma le taumafaiga a le BDS, o loo tatou sailiili pe faapefea ona failaina moliaga solitulafono i Belgium e faasaga i faalapotopotoga a EU o loo lafoaia tupe maua mai i faletupe a Isaraelu mai le faoa o le Congo i le tamaoaiga o Isaraelu. Matou te faamoemoe foi e atiae se talosaga tutusa mai Congolese sulufaʻi iinei i Aferika i Saute o loʻo faʻamatalaina o latou mafatiaga ona o le "Taua Muamua a le Lalolagi a Aferika."

__________________

O le tusitala, o Terry Crawford-Browne, o le Coordinator Aferika i Saute mo World BEYOND War ma se tasi o le Campaign Solidarity Campaign. Na ia tuʻuina atu nei faʻamatalaga i le "The Congo: PUNAOA FAALETURA, VAEGA SILENT HOLOCAUST," se faʻasalalauga i le aso Aukuso 4, 2018 i Cape Town, Aferika i Saute. E mafai ona ausia Terry i ecaar@icon.co.za.

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana