Le auala na aʻoaʻo ai le Kapeneta a Niu Sila e taofi le popole i le pomu ma le alofa i le NATO

Saunia e Matt Robson, Agavale lanumeamata, Aperila 21, 2023

O Matt Robson sa avea muamua ma minisita o le kapeneta a Niu Sila, ma sa avea ma faipule mai le 1996 i le 2005, muamua o se sui o le soʻotaga, ona avea ai lea o se Agai i luma.

I le avea ai ma Minisita o Aotearoa/Niu Sila mo le Ta'esea ma le Puleaina o Aupega i totonu o le Malo o le Labour-Alliance Coaliance i le 1999, na faatonuina ai a'u e faalauiloa le tetee a Niu Sila i auupega faaniukilia ma le avea ma sui o vaega faamiliteli malolosi e pei o NATO i le lalolagi. Ma sa ou faia.

O le mea ou te lei iloaina i lena taimi - ma sa tatau ona i ai, ina ua uma ona faitau Ralph Miliband i le "Palemene Socialism" - o le aufaipese maualuga uma o le militeri a Niu Sila, ofisa o le atamai ma tagata faigaluega maualuga o loʻo galulue ovataimi e faʻamautinoa ai le Iunaite Setete. O le a iu ina toe foi mai Niu Sila i le lafu (ae le o a latou upu moni) o se malosiaga tau imperialist laiti i le Pasefika i Saute ma lagolago i soʻotaga taʻitaʻi a Amerika. Ma o le mea lenei o loʻo tupu.

O le faiga faaniukilia a NZ ma lona teteʻe faʻatasi i vaega faʻaauupegaina faaniukilia na faʻavae i le 1987. Sone Saoloto Faaniukilia, Tulafono Fa'atama'ia ma Au'upega, fa'atulafonoina e le malo o Leipa i lena taimi, e fa'amalosia ai le avea ma sui o le South Pacific Nuclear Free Zone Treaty po o le Treaty of Rarotonga.

O nei faiga faavae malosi e tetee atu ai i le faaniukilia, lea na vaaia ai le liliu ese o Niu Sila mai le feagaiga faamiliteli a le ANZUS e ana “so’o” - faatasi ai ma le alii Palemia o Ausetalia Bob Hawke o loo matua finau malosi lava - na faamalosia i luga o le malo o le Leipa e ala i se gaoioiga malosi tele na sasaa atu i totonu. Fa'avae a le Leipa.

Sa tatau i taʻitaʻi o Leipa ona taʻu mai ma le le fiafia e faapea o le ioeina o se tulaga e tetee i le faaniukilia e aoga, e faʻasese ai le mafaufau mai le blitzkrieg na faʻamalosia e ala i le neoliberal polokalame o le faʻatauvaʻa faʻatauvaʻa, faʻateʻaina ma le faʻamutaina o le soifua maloloina lautele ma aʻoaʻoga. O le mea moni, i le vaitau o le manuia o le anti-nuclear campaign, na mafatia Niu Sila i le faʻatinoina o le faʻatonuga atoa o le neoliberal ma toe foʻi i tua o le uelefea. O lenei faalataina o tupe maua a le aufaigaluega na vaaia ai le pa'u o le Leipa i le 1990 i le sili ona leaga o faiga palota.

I le taimi nei, o sui o le Leipa o loʻo faʻatinoina se faʻalata fou: o mea na maua e le tele o le tetee i taua. O a'a o lena gaioiga malosi na taoto i le tetee i le taua a le malo o Amerika i Vietnam, o se solitulafono tau taua lea na auai uma ai Ausetalia ma Niu Sila, ma o lea na fafagaina ai i le tele o le anti-nuclear movement, tetee i Aferika i Saute Apartheid ma le faatoilaloina o Timor i Sasae.

O le tetee i auupega faaniukilia ma vaega a le militeri ma auupega faaniukilia sa matua malosi lava e oo lava i le National Party Conservative na faamalosia e lagolagoina. Na fa’ailoa e le ta’ita’i o le itu tete’e a le National, Don Brash, i senatoa asiasi mai i Amerika i le tausaga e 2004, o le a fa’ate’aina le faiga fa’aaniukilia i le taimi o le aoauli pe a toe filifilia le National. O le mea moni, o Brash na alu ese - pe a le o le aoauli a itiiti mai i le aoauli - ma na faʻamaonia e National lana tautinoga ia NZ e leai se mea faaniukilia.

O le Palemia muamua o Jacinda Ardern - na taʻua e le aufaasālalau i Sisifo o se faʻalauiloaina o le filemu ma le agalelei - na asiasi i le US ia Me i le tausaga talu ai. O iina sa ia feiloai ai ma le US President Joe Biden ma Kurt Campbell, Biden's US Indo-Pacific National Security Coordinator, ma isi.

Na feiloai foi le minisita o le puipuiga o Andrew Little ma Campbell i le masina talu ai ma Mati 23, na faamaonia ai O Loo Vaaia na talanoaina e NZ le auai i le AUKUS Pillar Lua - o le vaega e le faaniukilia o le soʻotaga puipuiga na faavaeina e Ausetalia, Peretania ma le US. O le Poutū Lua e aofia ai le faʻasoaina o tekonolosi faʻafitafita, e aofia ai le quantum computing ma le atamai faʻapitoa.

O Le Leipa foi ua matua fiafia, ae aunoa ma se talanoaga faalauaitele, ua avea ma vaega o le NATO's Asia Pacific 4 (AP4): Ausetalia, Niu Sila, Korea i Saute ma Iapani.

E aliali mai - mai le tele o faʻamatalaga ma gaioiga ma asiasiga a panjandrums pito i luga o le US, NATO ma isi - na faia se fefaʻatauaʻiga i luga o le AUKUS Pillar Lua ma lona tuʻufaʻatasia sili atu ma le AP4.

E foliga mai o le AP4 o se "alofa i lenei tulaga e le fefe e taʻu lona igoa", e ui lava na taʻua talu ai nei e le ulu o NATO Jens Stoltenberg i se tautala i Tokyo's Keio Iunivesite ia Fepuari, lipotia e Geoffrey Miller's Aperila 11 fasi mo democracyproject.nz. Na taʻu atu e Stoltenberg i lana aofia o NATO "i le tele o auala ... ua uma ona faʻatulagaina" le AP4 ma faʻamatalaina le auai o atunuu e fa i le fonotaga a taʻitaʻi o NATO i Sepania i le 2022 o se "taimi faʻasolopito", na tusia ai e Miller.

O le a saunoa le Ulu o Fuafuaga Faiga Faavae a NATO, Benedetta Berti i le fonotaga a le NZ Institute of International Affairs (NZIIA) i le vaiaso nei - lea na faia ai e Campbell ma Ardern i le 2021 se faaaliga o le faamemelo a o talia e le Palemia o Niu Sila le "temokalasi" ma le "tulafono faavae" US toe foi i le Pasefika, e faafeagai ma Saina.

I le NZIIA, e leai se masalosalo, o le a faʻamatalaina e Berti pe faʻapefea ona faʻalauteleina e le NATO, o le militeri sili ona tele i le lalolagi ma se faiga faʻavae faaniukilia First Strike ma faʻavae i soʻo se mea, o loʻo faʻalauteleina ana sootaga ma le AP4 e aofia ai se Saina faʻamalosi ma militaristic.

NZ's Foreign Minister Nanaia Mahuta auai o le fonotaga faaletausaga a le NATO i fafo i Brussels i lenei masina - faatasi ai ma ana paaga mai Ausetalia, Iapani ma Korea i Saute. O le Palemia na tofia talu ai nei Chris Hipkins o le a malaga i le Fono a Taʻitaʻi o NATO i Vilnius, Lithuania, ia Iulai (i le kamupani a isi sui o le Pasefika Asia) ma e le masalomia le faʻaalia o Rusia (ma Saina o la tatou paaga fefaʻatauaʻiga sili) oi tatou o se vaega o Rusia sili. fefe - o le faʻaauauina pea o le NATO faʻaauupegaina faaniukilia ma ana uo e oʻo atu i le tuaoi o Rusia.

O le auai o NZ i le Talisman Saber ma le Rim o le militeri a le Pasefika ma le felagolagomai o vaega uma ia o le saunia o Niu Sila mo lea osofaiga.

Ua fa'aalia e Miller ua amata le fa'alataina sili: O le tu'ufa'atasiga atoa a NZ i le NATO fa'aauupegaina faaniukilia; auai i le fuafuaga o le taofiofia o Saina o se vaega o le NATO Pacific strategy; ma o se vaega o le Pillar Two AUKUS ma cybersecurity etc. o se vaega o le alofaga.

E foliga mai o le a sili atu le faamaluluina o le tulaga o NZ o le a oo mai. O fa'amatalaga lata mai na ou fa'alogo ai mai le Matagaluega o le Va i Fafo ma Fefa'ataua'iga ofisa - o le 1987 tulafono ua tuai - e mautinoa lava e fa'ailoa mai ai.

E na o Te Pati Maori (le Maori Party) e foliga mai ua sauni e fusu ma e leai se vaaiga mai totonu o le Leipa. E i ai le matou taua (e faʻaaoga ai se faaupuga militaristic) io matou lima.

O se tasi Tali

  1. Va'aiga lelei ma fa'amatalaga o mea o lo'o tupu nei ma le mea e aga'i i ai.

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana