Faʻaauau Faʻapitoa

O le Dulles Brothers

Saunia e Kristin Christman, Iulai 21, 2019

Muamua Lomia i le Albany Times Union

Afai o oe o se tagata Iran ma ua e iloaina o le US Security Security Adviser John Bolton o loo manao e osofaia lou atunuu, o le ae le fefe?

Ae ua aʻoaʻoina i matou e faʻailoa lena mea.

E vave amata le toleniga: Faamaea le galuega atofaina. Maua lelei togi. Faʻaola lou olaga. Otometi lou agaga.

Aua e te popole e uiga i pomu a le US e paʻu i le Baghdad po o le faʻamaoniaina o maliu a tagata Amerika i Amerika Latina.

Faʻasilasila pe faapefea e le CIA, Ofisa Faʻatonu mo Atinaʻe Faʻava-o-malo, ma le Atunuʻu Faʻapitoa mo le Temokalasi ona faʻalavelaveina sosaiete mai fafo e ala i le osofaia ma le faʻauluina o le faʻasalalau sese, faʻasalalauga, fasiotiga tagata, faʻatau tupe, tau faʻatau, ma le faʻasoasoaina o le tamaoaiga.

I le 1953, o le pulega a Eisenhower, faatasi ai ma le nofoa muamua a le Rockefeller Foundation, Failautusi o le Setete John Foster Dulles, ma le faatonu o le CIA o Allen Dulles, na fausiaina se coup na suia le Iran o Mohammad Mossadegh ma le Shah, o le na pule i le sili atu ma le luasefulu tausaga o le mativa, sauaina , ma sauaga. I le soliga o le pule silisili ese a Iran ma le solitu, o le Allies muamua na osofaia Iran i taimi uma o le Lalolagi Taua mo suauu ma nofoaafi.

O le temokalasi-filifilia Mossadegh na taitaia le lauiloa taumafaiga e faʻatulafonoina Peretania le Anglo-Iranian Suauʻu Kamupani, o lana faletupe o se tagata faʻatau a Sullivan & Cromwell, le Dulles uso loia ofisa. I le taimi nei ma le toe faʻafouina o le aliʻi o Shah, na taunuʻu mai ai le gafa o le Gafa o le New Jersey (Exxon) o le Rockefeller, ma le isi au Sullivan & Cromwell. Na taunuʻu atu le Rockefeller Chase Manhattan Bank e puipui le tamaoaiga o le aliʻi o Shah. Northrop Aircraft na taunuʻu mai, ma o le Shah na faʻaulufale faʻatau mai auupega a Amerika. O le CIA na aʻoaʻoina SAVAK, o le Shah i totonu o lona saogalemu i totonu.

I le 1954, o le Eisenhower-engineered coup na suia ai Guatemala's Jacobo Árbenz ma Castillo Armas, o lana pulega sa sauaina, fasioti tagata, faasaina uniona o tagata faigaluega, ma taofi le toe fuataiga. Fa sefulu tausaga mulimuli ane, faafetai i le faʻatupeina a Amerika ma meatau, 200,000 na fasiotia. E le fiafia le au fai tulafono a Amerika ia Árbenz aua na ia aveina eleele mai le tagata faatau Sullivan & Cromwell, United Fruit Company, mo le tufatufaina atu i tagata faifaatoaga. I le taimi ua teʻa, o le aliʻi sa lagolagoina le malo e le malo o Jorge Ubico, na ia faʻatoʻilaloina tagata faigaluega a o tuʻuina atu i le United Fruit tupe faʻatagaina ma fanua saoloto.

I le 1961, na fasiotia ai e le Kennedy-instigated coup le malo o le malo o Patrice Lumumba ma Moïse Tshombe, taitai o le itumalo o Kongo, Katanga. O tagata fai tulafono a Amerika, o loʻo manaʻo i minerale a Katanga, na mananaʻo i le latou aliʻi o Tshombe e pule i le Kongo pe fesoasoani ia Katanga e vavae ese. E oʻo atu i le 1965, ua lagolagoina e le US le Mobutu Sese Seko, o lana taufaʻamataʻu mataʻutia na ova ma le tolu sefulu tausaga.

I le 1964, o le Johnson-engineered coup na suia ai le Brazil's João Goulart, mulimuli ane fasiotia, ma le pulega a le militeli na pulea le aufaigaluega, sauaina faifeau, ma faia le salalau sauaga mo le luasefulu tausaga. Goulart, le faaituau i le Cold War, na faataga Komunisi e auai i le malo ma na faatuina se faavaomalo Telephone ma Telegraph Company lala. O le peresitene o le ITT sa uo ma le Faʻatonusili o le CIA o John McCone, o le na galue mulimuli ane mo le ITT.

I le 1965, ina ua maeʻa le 1958 Eisenhower-faaosofia osofaiga faasaga ia Indonesia Sukarno, na toe faatuina Suharto, o lana pulega fasioti tagata i le va o 500,000 ma 1 miliona Initonesia. Na tuʻuina mai e le CIA lisi o le afe ma afe o tagata masalomia o le au Komunisi mo le 'autau a Indonesia na latou fasiotia. Na faateʻia i Sukarno's Cold War e le o gatasi, na faia e le CIA se ata mataga a Sukarno e faaleaga ai o ia.

I le 1971, o le Nixon-Kissinger-na faʻaosofia le fouvalega suia Bolivia's Juan Torres, mulimuli ane fasiotia, ma Hugo Bánzer, o le na puʻeina le faitau afe ma masani ona solia aia tatau a tagata. O Nixon ma Kissinger, o le Rockefeller associate, na fefefe ia Torres neʻi avea le Gulf Oil Company (mulimuli ane Chevron) ma tupe maua i tagata Bolivia.

I le 1973, o le Nixon-Kissinger-engineered coup na suitulaga ia Chile Salvador Allende, o le na fasiotia, ma Augusto Pinochet, o lona nofotupu taufaamatau na fasiotia le faitau afe mo le sili atu ma le sefulu tausaga. O le Rockefeller-faʻatulagaina Pisinisi Vaega mo Latina Amerika, aofia ai ITT, PepsiCo, ma Anaconda Mining Kamupani, lalafi lagolagoina anti-Allende tauiviga.

Ua aʻoaʻoina matou i le US e aumaia le saolotoga i le lalolagi. Ae o le a lenei saolotoga? Le saolotoga e te ola ai e aunoa ma ou matua ua fasiotia? Le saolotoga e faʻasauāina ai mo le tausia oe matitiva?

Afai tatou te le o fufuluina mafaufau o nei mea uma e faʻamanatuina ai i le poto salalau Atua saolotoga, o lona uiga ua fafanoina tatou mafaufau e mo Iesu lava ia. O fitafita a Amerika o sauniuni e osofaʻia Fallujah, Iraq na faʻamanuiaina e le latou aliʻi fitafita o le Neivi na faʻamalosi e faʻatusatusa le latou osofaʻiga o loʻo feagai nei ma le ulufale atu o Iesu i Ierusalema.

Aisea la ua manatu ai Iran e sili atu le mataʻutia nai lo le US? Aisea ua avea ai Venesuela ma fili? Aua ua latou solia Tulafono e Fa o le amio lelei faʻavae o loʻo atamamai US malo faʻavae:

Aua le faʻalavelaveina pisinisi a Amerika i se tupe maua i fafo. Maualuga tupe mama, pei o maualuga togi, faʻailoa manuia. Aua le fesoasoani i e matitiva pe avatua fanua ie ua leai ni fanua. Faauo ma a tatou uo, fili ma o tatou fili. Aua le teena US militeri nofoaga autu ma meatau.

Vaʻai i le mea na tupu i Ecuador's muamua Peresitene Correa. Na ia suʻea Chevron, faaititia le mativa, auai i Venesuela ma Cuba vaega o tamaoaiga o le tamaoaiga, tuuina atu le puipuiga ia Julian Assange, ma musu e toe faafou le US militeli 10 tausaga lisi i luga o se faavae i le 2009. I le 2010, lenei lauiloa peresitene na toeitiiti fasiotia e le faatupu vevesi leoleo . Ma matou te talitonu o le US clique na le aofia ai?

O loʻo pulea matou e se gasegase o le mafaufau o lo latou malamalamaaga o loʻo i totonu o a latou ato tupe, ae le o latou loto, ma e teʻena i matou le mea e sili ona manaʻomia e faʻafailele ai le filemu o le lalolagi: le saolotoga e tausi.

FAAFOUGA (Setema 2019): Kristin Christman ofo faʻatoʻese mo se mea sese i le faamatalaga luga. Na ia tusia foi, o le osofaʻiga a Kennedy, na fasiotia ai le alii leoleo o Patrice Lumumba, ae o le mea moni, o Eisenhower lea na faia ma le le mautinoa le faatonuga mo le fasiotiga tagata. O le Lumumba charismatic, na ia naunau e taofia le tamaoaiga o le malo o Kongo i le Cold War, na fasiotia ma le le alofa ia Ianuari 17, 1961, i le tolu aso ao lumanai le faaulufaleina o Kennedy. O le fasioti tagata na faalauiloa faalauaitele seia oo i le masina mulimuli ane. Na matua faateʻia Kennedy i tala fou, aua na ia fautuaina foi le ono lagolagoina o le tatalaina o Lumumba ma tuʻufaʻatasia o ia i le malo o Congolese. Peitai, o le pulega a Kennedy, na iu lava ina lagolagoina le leaga ma le saua o Mobutu, o le sa i ai i le taimi o Lumumba fasi. I le lalolagi atoa, sa taʻusalaina le fasiotiga o lenei taʻitaʻi musuia ma lototele, ma i le 2002, na faatoese ai le malo o Peleseuma mo lana vaega tele i le fasiotiga tagata ma faatu ai se faaputugatupe e faalauiloa ai le temokalasi i Kongo. E leʻi taʻutino lava e le CIA lana lava taʻitaʻi. ”

Kristin Christman o se tusitala na mafua ai tusiga lata mai o le Fusi o le Arc (SUNY Press).

O se tasi Tali

Tuua se tali

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *

Faatatau Mataupu Faavae o

La Tatou A'oa'oga o Suiga

Auala e muta ai Taua

Agai mo le Filemu Lu'i
Mea na tutupu i Antiwar
Fesoasoani ia Matou Tuputupu Ae

Laititi Donors Faʻaauau Matou

Afai e te filifili e faia se sao faifaipea a itiiti ifo ma le $15 i le masina, e mafai ona e filifilia se meaalofa faafetai. Matou te faʻafetai i a matou foaʻi faifaipea i luga o la matou upega tafaʻilagi.

O lou avanoa lenei e toe mafaufau ai a world beyond war
Faleoloa WBW
Faʻaliliu I soʻo se gagana