Saunia e Cym Gomery, Pressenza, World BEYOND War, Novema 3, 2022
O nei aso, o mafaufauga ma talanoaga a atunuu i Sisifo o loʻo pulea e le taua i le va o Rusia ma Iukureini, lea e masani ona faʻaalia o se US sui sui lea o loʻo taumafai ai le US e faʻalavelave Rusia. A maeʻa lena mea, e mafai e le US ona faʻatautaia maketi a Europa mo methane gas, lithium ma isi punaoa. O le malo fa'a-neoliberal a Kanata o lo'o i ai fo'i le naunau tele i le fa'aauauina o le fete'ena'iga.
Ae mo Kanata, o loʻo i ai se isi taua sui o loʻo tupu, e sili atu ona latalata i le fale.
I tua i le 2019, o le Liberal Party of Canada (LPC) na filifili e faʻapipiʻi se 670 km, $ 6.6 piliona ua faʻapipiʻiina paipa kesi lea o le a amata mai Dawson Creek i Kitimat BC-ma oʻo atu i maketi i le lalolagi. O lenei auala paipa Coastal Gaslink e uia 22,000 kilomita faatafafa o fanua fa'ale-aganu'u e le'i fa'asaoina—le malo Wet'suwet'en o North Central BC.
E mana’o le tatou malo o le LPC e uia lea paipa, ina ia fa’aumi ai le vaitau o fossil fool ma polofiti e maua mai ai, ma fa’amalieina ai le manuia o pisinisi vale fo’i lea e mautinoa ai le toe filifilia o le Liberals.
O le mea e le talafeagai mo le LPC, o loʻo i ai le teteʻe i lenei fuafuaga. O tagata Wet'suwetʻen e mananaʻo ia faʻaaloalogia a latou aia tatau, e puipuia ai le 206 alavai maʻaleʻale e faʻafefe e le paipa. O lea e i ai la matou taua sui, lea o loʻo faʻaogaina ai e le LPC ma le malo BC le RCMP (ma i se tulaga laʻititi le aufaigaluega le lelei a le TC Energy) e fai ma o latou tulaga, e tau ai le taua i le natura ma luga o le Wet'suwetʻen o le a puipuia. lea.
A o ou tusia lenei mea, o loʻo faʻaauauina e le RCMP se faʻalavelave faʻalavelave i tagata Wet'suwetʻen, ma o le kamupani TC Energy o loʻo viliina i lalo o le Wedzin Kwa (Vitafe o Morice) e pei lava ona tuʻu fuamoa fuamoa i luga o le vaitafe. O le tetete mai le viliina e mafai ona lagona mo kilomita le mamao ma e mautinoa o le a faʻalavelaveina fuamoa ma tamaʻi falai pe a / pe a foʻi. O le viliina e mafai foi ona aafia ai le anoano o isi ituaiga, e aofia ai tuna lamepa ua lisiina lanumoana. O loʻo galue malosi le malo o Kanata e faʻaleagaina le fanua o loʻo faʻapaʻiaina e le Wet'suwetʻen. I upu a Sleydo, failauga mo le nofoaga siaki a Gidimtʻen:
“O lo tatou olaga ua lamatia. O Wedzin Kwa [o le] vaitafe e fafagaina uma le teritori o Wet'suwet'en ma maua ai le ola i lo tatou malo.
O le mea e le talafeagai mo ona lagolago, peitaʻi, o le Coastal Gaslink pipeline e le tusa ai ma tulafono faavaomalo. I se lipoti mataʻutia, ua taʻua e Stand.Earth,
“O le Coastal GasLink e solia foi le maliega saoloto, muamua, ma le logoina (FPIC), e pei ona puipuia i le Tautinoga a Malo Aufaatasi i Aia Tatau a Tagata Tutoatasi (UNDRIP), ma na talia e Kanata i tulaga feterale ma itumalo. E oo lava i le UN Committee on the Elimination of Racial Discrimination ua valaau atu i le malo o Kanata ina ia "vave ona taofi le fausiaina ma taofia uma pemita ma faamaoniga mo le fausiaina o le Coastal GasLink pipeline i fanua faaleaganuu ma eleele ma teritori o le Wet'suwet ' i tagata, seia oo ina latou tuuina atu a latou maliega saoloto, muamua ma malamalama, pe a maeʻa le faataunuuina atoatoa ma le atoatoa o le tiute e feutagai ai.”
O le taua a Kanata e faasaga i tagata Initia o se mea e tatau ona faaosofia ai le ita faavaomalo, ma faasalaga faasaga ia Kanata, ma vevesi i le auala. Nai lo lena, o lo tatou malo ma faʻasalalauga faʻasalalau o loʻo pisi i le faʻalauiloaina o le taua i Ukraine. Fai mai le leo tele o faipule a Kanata lo latou ita “amiotonu” i le pa ma le “valea” o le palemia Rusia o Putin, o le miomio lima ma lilivau o latou nifo i faiga leaga a Saina ia Uighurs, i faiga leaga a Iran i tamaitai, ma o le lisi e faaauau. Ua tatou popole i fasilaau i mata o tatou tuaoi, ua tatou le iloa le ogalaau i o tatou lava mata.
O le sui o le taua i luga o le Wet'suwetʻen o loʻo tuʻuina atu i le vaega o le siosiomaga o nusipepa, ma taʻu mai, e le o taua o se taua.
Ina ia taofia se taua, e tatau ona tatou faailoa atu o loo tupu. O le taimi lava e ausia ai lena mea, o tagata Kanata e popole i le filemu, le siosiomaga, tetee-faailoga tagata, aia tatau a tagata ma aia tatau o le natura e mafai ona faia se gaioiga e taofi ai lenei taua i le tele o auala.
Fa'atasi
O le Royal Bank of Canada o le pito i luga o tupe o le CGL pipeline, faatasi ai ma le BMO, Scotiabank, CIBC ma le TD Bank. O le RBC na tuuina atu le $275 miliona i le faatupeina, e aofia ai se nonogatupe e $6.5 piliona ma se nonogatupe e $40 miliona, ma le $200 miliona i tupe faavae faigaluega.
O loʻo umia foʻi e le RBC le 85 miliona sea i le TC Energy, lea e fai ma sui o le 8.6% o le kamupani. Ole seke lea e $1.03 piliona tala, ae mo se kamupani e pei ole RBC, ose suiga laititi lea, ma afai e filifili ai le RBC, e faigofie lava ona toso mai lenei faʻatupega ma teu faʻafaigaluega i se isi mea. O loʻo galulue faʻalapotopotoga taʻitaʻia e tagatanuʻu e pei o le Decolonial Solidarity e faʻamaonia le RBC, o le faʻatupeina maualuga o le poloketi CGL, e faia lena mea.
O a matou penisione o loʻo faʻatupeina i lenei poloketi
Ou te masalo o le toatele o tagata Kanata latou te le iloa o latou tupe litaea ua teu i se galuega paipa faasolitulafono lea e faʻaumiina ai lo tatou faʻalagolago i suauʻu. Afai latou te faia, atonu latou te talosagaina a latou tupe e teu i se isi galuega, o le a le afaina ai le lumanai o a latou fanau ma fanau a fanau. O le mea moni, e mafai ona avea lena ma ta'iala lelei mo tupe teufaafaigaluega uma o penisione. Nai lo lena, oa tatou penisione e teu faʻafaigaluegaina e aunoa ma se tapasa amio lelei, e faʻatatau i tupe mama.
O lenei laulau o loʻo vaʻavaʻai ai pe faʻafefea ona faʻaogaina tupe litaea a tagata Kanata e faʻatupeina saʻo ai le Coastal Gaslink project, e ala i le TC Energy, ma le le tuusao, e ala i sea i faletupe o loʻo latou faʻatupeina le poloketi Coastal Gaslink. (E le mafai ona ou mauaina le CIBC i totonu o le CPPIB poʻo le CDPQ.)
O lea la, o loʻo faʻamalosia tagata Kanata e auai i lenei faʻataʻitaʻiga faʻapitoa o le taua. Tatou te manatu ua tatou i ai i totonu o se faiga faatemokalasi, ae o le tulaga moni lava lena, pe a leai se tala a tagata totogi lafoga i le auala e teu ai a latou tupe teu?
Le mea e mafai ona e faia
Afai e te lagona le ita e uiga i le taua a Kanata, ia e lototetele—e tele ni gaioiga e mafai ona e faia e taofi ai lenei galuega paipa ma faamuta ai le feteenaiga.
- auai i le Decolonial Solidarity gaioiga, lea o loʻo tuʻuina atu le mamafa i le RBC e toso lana faʻatupeina mo le poloketi Coastal Gaslink ma faʻamama. I le BC, e aofia ai le fono ma MLA; i isi itumalo, o loʻo pikiina tagata faʻamalosi i fafo atu o lala RBC. E tele fo'i isi ta'iala.
- Afai o oe o se tagata fa'atau RBC, po'o se tagata fa'atau i so'o se isi faletupe o lo'o fa'atupeina le paipa o le CGL, fa'ae'e lau tupe i se iuni fa'aaitalafu (Caisse Desjardins i Quebec) po'o se faletupe ua fa'ate'aina mai suau'u fa'atosina, e pei o le Banque Laurentien. Tusi i le faletupe ma ta'u i ai pe aisea ua e ave ai lau pisinisi i se isi mea.
- Tusi se tusi i le Faatonu e uiga i le taua a Kanata, pe tusi i lau MP.
- Fa'aoga fa'asalalauga fa'aagafesootai e fa'asoa fa'amatalaga i le taua sui. I luga o le Twitter, mulimuli @Gidimten ma @DecolonialSol.
- Auai i le gaioiga e aveese le Fuafuaga Penisione a Kanata mai galuega fasioti tagata pei o le CGL. Imeli Shift.ca e a'oa'o atili ai pe fa'afefea ona fa'afoeina e lau tupe penisione lamatiaga e feso'ota'i ma le tau, ma ia a'afia ai. E mafai foi lafo se tusi ile CPPIB fa'aoga meafaigaluega i luga ole laiga.
O se taua lenei e mafai ona tatou manumalo ai, ma tatou te tau ai e laveai le lalolagi faanatura, e faʻaalia ai le lotogatasi ma o tatou uso ma tuafāfine, ma ina ia maua e a tatou fanau se paneta olaola. Ina ia mafai ona latou ola.