Saunia e Alexandra Brzozowski, Ianuari 21, 2019
mai FAATASI
O se tasi o mealilo sili ona leaga o Peleseuma. O le au fai tulafono i le Aso Tofi (16 Ianuari) na vavalalata ai se iugafono e talosagaina ai le aveeseina o auupega a le Iunaite Setete o loo tu i le atunuu ma auai i le UN Convention on Prohibition of Nuclear Arms (TPNW).
E 66 MP na palota e lagolagoina le iugafono ae 74 teena.
O i latou e finagalo iai aofia ai ma le Socialists, Greens, centrists (cdH), le vaega o tagata faigaluega (PVDA) ma le pati a le Francophone DéFI. O le 74 na palota faasaga iai aofia ai le Nationalist Flemish pati N-VA, le Flemish Christian Democrats (CD&V), le taumatau taumatau Vlaams Belang ma Flemish ma francophone Liberals.
A o le i amataina le Kerisimasi, na faamaonia ai e le komiti a le Palemene se lafo faatu e talosagaina le tolopoina o auupega faanatinati mai le teritori o Pelege ma le faaopoopoina o Peleseuma i le Feagaiga Faavaomalo i le Faasaina o Auupega Nuclear. O le fofo na taʻitaʻia e le fomaʻi Socialist John Crombez (sp.a).
Faatasi ai ma lenei iugafono, na talosagaina ai e le potu le malo o Peretania "ia tusia, i se taimi vave e mafai ai, se alatele e taulai atu i le tolopoina o auupega faaniukilia i le teritori o Pelege".
O le faaiuga a Tesema na palotaina i le toesea o sui palota e toalua, e ui lava ina ua uma ona uma le tusi.
E tusa ai ma le Flemish i aso uma O le taeao, o le Amasa Amerika i Peleseuma sa "popole tele" e uiga i le iugafono ao lei faia le palota a le Aso Tofi, ma o le toatele o sui o le komiti na talosagaina e le US ambassador mo se talanoaga.
O le feeseeseaiga na afua mai i le fefaaaliaiga o taofi e suitulaga i le vaalele a le US-made F-16 i le au Peretania ma Amerika F-35, o se vaalele sili atu ona mafai ona tauaveina ni auupega faaniukilia.
O se "mea lilo sili ona leaga"
Mo se taimi umi, ma e ese mai i isi atunuu, e leai ni felafolafoaiga lautele e uiga i le i ai o auupega faaniukilia i eleele Pelege.
O le ripoti o Iulai 2019 ua taua o le 'New Era mo le Nuclear Respect?' ma lomia e le Fono a le Palemene a le NATO, na faʻamaonia mai o Peleseuma o se tasi o le tele o Europa o loʻo teuina le auupega a le Iunaite Setete e avea o se vaega o le feagaiga a le NATO. O nei auupega o loʻo tuʻuina i le konekarate Kleine Brogel, i le itumalo o Limburg.
E ui o le malo Peregela na amataina se faiga faavae o le "ia le faamaonia, pe teena" lo latou auai i eleele Pelege, na taua e le au militeli o se tasi o "mea lilo sili ona leaga" a Peleseuma.
Ae faimai foi O le taeao, lea na maua ai se kopi na leiloloa o le pepa aloaia ao lumanai ai le suia o lona parakalafa mulimuli, ua faapea mai le lipoti:
"I le tulaga o le NATO, o le Iunaite Setete o loʻo faʻaaogaina e tusa ma le 150 auupega faʻamalosi i Europa, aemaise lava le B61 e aunoa ma se poloketi, lea e mafai ona faʻatinoina e le US ma Peleni. O nei pomu ua teuina i totonu o nofoaga Amerika e ono ma Europa: Kleine Brogel i Belgium, Büchel i Siamani, Aviano ma Ghedi-Torre i Italia, Volkel i Netherlands ma Inçirlik i Turkey. "
O le parakalafa lata mai e foliga mai na kopiina mai se tala lata mai EURACTIV.
Mulimuli ane faʻafouina lomiga o le lipoti na aveʻesea ma auiliiliga, ae o le faʻasalalau pepa faʻamaonia mea na manatu mo sina taimi.
I le amataga i le 2019, na taʻua ai e le American Bulletin of Atomic Scientists i lana lipoti faaletausaga o Kleine Brogel e le itiiti ifo ma le luasefulu auupega faanatinati. O le lipoti o loʻo faʻaaogaina e avea o se punavai i le lomiga mulimuli o le lipoti na tuʻuina atu e se sui o le Fono Palemene NATO.
Na fesiligia e le ofisa o NATO le tala a le NATO e faapea, o se malosiaga faanatinati e manaomia "ia faatumauina le filemu ma le solomuli osofaiga" mai fafo. "O le sini a le NATO o se lalolagi e aunoa ma ni auupega faaniukilia ae o le a lava le umi latou te i ai, o le NATO o le a avea pea ma se Vaalele Vaalele".
O Leo Francken, o se Flemish nationalist lawmaker mai le N-VA, na saunoa e fiafia e taofi auupega a Amerika i luga o le teritori o Peretania: "Seʻi mafaufau i le toe faafoi o le a matou maua mai le ofisa autu o NATO i lo matou atunuu, lea e tuuina ai Brussels i luga o le faafanua o le lalolagi," na ia fai mai ao lei palota.
"A oʻo mai i se saofaga tau tupe i le NATO, ua tatou i ai i le sili ona leaga i le vasega. O le aveesea mai o auupega faanatinati e le o se faailo lelei i le Peresitene Trump. E mafai ona e taaalo i ai, ae e le tatau ona e togiina, "o le tala lea a Francken o ia foi o le taitai o le vaega Peretania i le Fono Aoao Faitulafono a NATO.
Peleseuma i le taimi nei e le ogatasi ma le sini autu a le NATO i le siitia o tupe faaalu a le puipuiga i le 2% o le GDP o le atunuu. O le au Peretania na fautuaina e le aunoa e faapea, o le talimaloina o auupega a le Iunaite Setete i Kleine Brogel, e faia ai e le au faitio i le vavalalata mata matala i na faaletonu.
O le maatulimanu o le faigamalo a Beliki i luga o auupega faaniukilia o le Non-Proliferation Treaty (NPT), lea na sainia e Belgium i le 1968 ma faʻamaonia i le 1975. O le konekarate o loʻo i ai sini e tolu o le leai o se faʻaopoopoga, faʻamaeʻaina maeʻaeʻa o auupega aukilia ma le galulue faʻatasi faavaomalo le faaaogaina filemu o le malosi faaniukilia.
"I totonu o le EU, ua faia e Belgium se taumafaiga faapitoa e ausia ai tulaga taua ma paleni lea e mafai ai e le itu a Europa ma le isi vaega o le EU ona taua," o le tala lea a le malo o Peretania.
Peleseuma, o se atunuu o NATO, ua le lagolagoina le 2017 Feagaiga a le Lalolagi i le Faasaina o Auupega Nuclear (TPNW), o le maliega faavaomalo muamua o le maliliega faavaomalo e faasaina ai le puipuia o auupega faanatura, faatasi ai ma le sini o le taitaiina atu i le aofaiga atoa o le faaleaogaina.
Ae ui i lea, o le iugafono na palota i le Aso Tofi o le suia lea. O se iloiloga o manatu lautele na faia e YouGov ia Aperila 2019 na maua ai e 64% o Belgians talitonu e tatau i le latou malo ona sainia le feagaiga, ma na o le 17% e tetee i le sainia.