By مارڪ ايليٽ اسٽين، ادبي ڪاس، آڪٽوبر 22، 2023
Judih Weinstein Haggai، هڪ وڏي دل واري هائيڪو شاعر، استاد، ماءُ، ڏاڏي ۽ ادبي ڪِڪس جي پراڻن دوست، 7 آڪٽوبر کان غزه جي سرحد جي ويجهو ڪبوتز نير اوز کان غائب آهي، جتي هوءَ پنهنجي مڙس گاد سان گڏ رهندي هئي. اسان ان خوفناڪ ڏينهن کان انتظار ڪري رهيا آهيون اميد ۾ ته يهودي ۽ گاد اڃا تائين زنده آهن. انهن جا منهن اندر ظاهر ٿيا خبرون رپورٽون جيئن ته Haggai خاندان معلومات جي شدت سان درخواست ڪري ٿو، ۽ اسان جوڊيه لاء هڪ موضوع رکي رهيا آهيون لِٽڪِڪس ڪريو صفحو.
اتي هڪ حقيقي موقعو آهي ته يهودي ۽ گاد زنده آهن ۽ يرغمال بڻيل آهن، تنهنڪري اسان انتظار ڪري رهيا آهيون ۽ انهن جي محفوظ واپسي لاء دعا ڪري رهيا آهيون. اسان پڻ فوري طور تي دعا ڪري رهيا آهيون ۽ عوامي فورمز ۾ ڳالهائي رهيا آهيون ته اسرائيل ۽ حماس جي وچ ۾ جنگ بندي جو مطالبو ڪيو وڃي جيڪا بامعني امن ڳالهين جي اڳواڻي ڪري سگهي ٿي. عالمي تنظيم لاءِ مخالف جنگي ڪارڪن ۽ ٽيڪنالاجي ڊائريڪٽر جي طور تي World BEYOND Warمون کي ڏکوئيندڙ خبر آهي ته سفارتڪاري ۽ امن ڳالهين جا فن اسان جي موجوده دور ۾ سامراجيت ۽ اڀرندڙ عالمي فاشزم جي دور ۾ تمام گهٽ آهن. پر امن ڳالهيون سگهن ٿا دنيا جي ڪنهن به جنگ واري علائقي ۾ واقعي فرق پيدا ڪريو. هڪ جرئتمند امن ڳالهين وارو عمل يرغمالين جي زندگين کي بچائڻ ۾ مدد ڪري سگهي ٿو ۽ بي مقصد نفرت ۽ تشدد کان پري رستو وٺي سگهي ٿو جيڪو يهودين ۽ عربن ۽ مسلمانن ۽ سڄي دنيا ۾ امن پسند ماڻهن کي تمام گهڻو اذيت جو سبب بڻائيندو آهي.
مان اڳ ۾ ئي 7 آڪٽوبر تي فلسطين جي باري ۾ گهڻو ڪجهه سوچي رهيو هوس، ڇاڪاڻ ته مون صرف هڪ ٻرندڙ قسط ڇڏي ڏني هئي. World BEYOND War پوڊ ڪاسٽ جنهن کي ”غزا شهر جو سفر“ سڏيو وڃي ٿو، منهنجي دوست ۽ همراهه محمد ابوناهيل سان هڪ انٽرويو، جيڪو غزه شهر ۾ گهيرو ٿيڻ ۽ هندستان ۾ هڪ وڌندڙ خاندان سان گڏ هڪ سياسي سائنسدان ۽ ڊاڪٽريٽ جي اميدوار جي حيثيت سان نئين زندگي ڏانهن وڌڻ بابت آهي.
22 سال اڳ، جڏهن منهنجي پهرين ملاقات Judih Haggai سان لٽريچر ڪِڪس ايڪشن شاعري ۽ هائيڪو تي هلندي هلندي هلندي پيغام بورڊ ڪميونٽي, مون کي هن پوڊ ڪاسٽ ٺاهڻ لاء ڪافي نه ڄاڻندا ها. مون کي پرعزم امن جي سرگرميءَ لاءِ پنهنجو رستو ڳولڻو پيو، ۽ 2000 جي شروعات ۾ جوڊي هگائي ڪيترن ئي عقلمند روحن مان هڪ هو، جنهن منهنجي لاءِ هن رستي کي روشن ڪرڻ ۾ مدد ڪئي.
اهي سال جڏهن لِٽڪِڪس جي آن لائين شاعري ڪميونٽيءَ جي ترقي ٿي، اهي سال 11 سيپٽمبر 2001 کان فوري طور تي گرما گرم سال هئا، جڏهن جنگ ۽ امن جي ڳالهه ٻولهه هوا ۾ ايتري ئي ڳري هئي جيتري اهي اڄ آهن. مان ان ڳالهه تي متوجه ٿي ويس، جيڪو مون کي جوديه جي باري ۾ تضاد نظر اچي رهيو هو: هوءَ غزه جي سرحد جي بلڪل ويجهو ڪبوتز تي رهندي هئي، ۽ ان جي باوجود هوءَ فلسطين جي حقن لاءِ، اسرائيل جي ويڙهاڪ رجحانن جي مخالفت لاءِ، انهيءَ خيال لاءِ ته ٽٽل سماجن جي لاءِ بلڪل واضح هئي. رابطي ۽ ميلاپ ذريعي شفا. مون کي پڪ آهي ته اهو ئي سبب هو جو هن نظم لکيا، ۽ مان يقين سان چوان ٿو ته اهو ئي سبب آهي ته هن پپٽ شو ڪيو ۽ ٻارن کي سيکاريو. جوڊيه مون کي ٻڌايو ته هوءَ ۽ هن جو مڙس مثالي جوش ۽ جذبي سان پنهنجي ڪبوتز ۾ شامل ٿيا هئا، جنهن سالن جي پرتشدد سياست کي حوصلو ڏنو پر هن جي امن پسنديءَ کي شڪست نه ڏني. هن مون کي پنهنجي ڪبٽز ۾ ترقي پسند خيالن جي اظهار لاءِ مسلسل جدوجهد جي باري ۾ ٻڌايو، جتي هن اڪثر پاڻ کي امن ساز جو ڪردار ادا ڪندي ڏٺو آهي، پنهنجي برادريءَ جي سڀ کان وڌيڪ تشدد جو شڪار يا نفرت جو شڪار ميمبرن جي تلخ دليلن جو دل سان مقابلو ڪندي. مون کي پڪ آهي ته جوڊيه مون کي اُن واضح لفظن ۾ امن پسند بڻائڻ ۾ مدد ڪئي جو مان اڄ آهيان.
مان اڄ ان ڏينهن جون ڪجهه تصويرون ڏسي رهيو آهيان، جنهن ڏينهن مون نيو يارڪ شهر ۾ جوڊي ۽ گاڊ سان ذاتي طور تي ملاقات ڪئي هئي بوئري شاعري ڪلب ۾ کليل مائڪ کي تباهه ڪيو ايسٽ ڳوٺ ۾ جتي گري “ميڪس” گليزنر هڪ شاندار لائن اپ ٺاهي رهيو هو جنهن ۾ چيرل بوائس ٽيلر، ڊينيئل نيسٽر، ريگي ڪيبيڪو ۽ ٽوڊ ڪولبي شامل هئا. جوديح اسٽيج تي وٺي ڪجهه هائيڪو ۽ ٻيا شعر پڙهيا. مون کي هن جو فوٽو پيار آهي اتي هڪ وڏي مسڪراهٽ سان، والٽ وائٽمين جي لائيٽ-برائٽ سان گڏ. هن تصوير کي ڏسي دل ڏکوئيندڙ آهي ۽ سوچيان ٿو ته جوڊيح هن وقت ڪهڙي آزمائش مان گذري رهيو آهي.
جڏهن مان ان ڏينهن سخت گفتگو جي وچ ۾ جوديه ۽ مان جي هڪ خاص تصوير کي ڏسندو آهيان، ۽ اسان جي منهن تي نظر جي بنياد تي اهو سٺو شرط آهي ته اسان جارج ڊبليو بش جي پريشان ڪندڙ عراق جنگ بابت ڳالهائي رهيا هئاسين، جيڪا صرف ڇهه مهينا هئي. هن وقت پراڻو ۽ اڃا تائين ميڊيا سان پنهنجي ”هني مون واري مرحلي“ ۾ آهي. اهو 2003 جي اونهاري ۾ ڳالهائڻ جو موضوع هو، گهٽ ۾ گهٽ مون ۽ جودي وانگر ماڻهن لاء. مون کي پڪ آهي ته اسان اسرائيل جي ساڄي ڌر جي آبادڪاري تحريڪ جي اڀرندڙ وڏائي جي باري ۾ پڻ ڳالهايو آهي، ۽ عام طور تي هڪ ڌرتيءَ لاءِ غير معمولي نقطه نظر جي باري ۾ جيڪو فوسل ايندھن ۽ لالچي سرمائيداري جو عادي آهي. هتي عجيب ڳالهه اها آهي ته: مان انهن سالن ۾ اڪثر ٻه طرفو رهيو هوس، ۽ جوڊيه هميشه مون کان اڳتي هو، مون کان ٿورو وڌيڪ هوشيار. مثال طور، مون 2003 ۾ پاڻ کي امن پسند نه سڏيو. مان 11 سيپٽمبر کان پوءِ نيو يارڪ شهر ۾ هڪ پريشان يهودي هئس ۽ مون کي خبر نه هئي ته ڇا سوچيان! انهن سالن دوران اسان جي اي ميل، نظم ۽ گفتگو تي مختلف گفتگون ۾، جوديه هميشه مون سان ڳالهايو، ۽ مان سمجهان ٿو ته هن منهنجي تمام گهڻي مدد ڪئي.
اڄ، مان تصور ڪريان ٿو ته جوديه پنهنجي مرضي جي خلاف غزه جي هڪ لڪير ۾ رکيل آهي، ممڪن طور تي پنهنجي مڙس سان گڏ سخت زخمي آهي ۽ يقيني طور تي صدمي ۾ آهي ۽ انهن جي ڪبوتن لاء غمگين آهي. جيتوڻيڪ تمام خوفناڪ جوڊيه کي منهن ڏيڻو پوي ٿو جيڪڏهن هوءَ اڃا جيئري آهي، مان اهو خواب ڏسڻ ۾ مدد نه ٿو ڪري سگهان ته هن سان ڳالهائڻ لاءِ آواز مليو آهي، ۽ اهو ته هوءَ هاڻي ٿورو گهڻو ڪري رهي آهي ساڳئي شيءِ جو هوءَ هميشه ڪندي هئي، جتي هوءَ هئي: ڳالهائڻ. ڪهاڻيون ٻڌائڻ، پل تعمير ڪرڻ، ديوار کي ٽوڙڻ لاءِ بهادر هجڻ.
مون کي پڪ آهي ته ڪيترائي ماڻهو مون کي بيوقوف سمجهندا آهن ڇو ته مان سمجهان ٿو ته اسرائيل / فلسطين جي آفت ۽ يوڪرين / روس جي آفت ۽ زمين تي هر ٻي جنگ کي سنجيده امن ڳالهين سان حل ڪري سگهجي ٿو. مون کي پڪ آھي ته گھڻا ماڻھو مون کي ”لال“ سمجھندا آھن ڇو ته مان اھو چوڻ جي جرئت ڪريان ٿو ته مان قومن تي يقين نه ٿو رکان، ۽ مان نه ٿو سمجھان ته اھو ضروري يا صحيح به آھي ته ڪنھن قوم جو نالو اسرائيل يا فلسطين يا آمريڪا آھي. آمريڪا يا يوڪرين يا روس جي ڌرتيء تي موجود آهي. مان سمجهان ٿو ته قومون هڪ نيپولين تصور آهي جنهن کي اسين اڳتي وڌڻ لاءِ تيار آهيون. اهو صرف خوف ۽ نفرت آهي جيڪو صدين جي وحشي، صدمي واري مسلسل وحشي جنگ جي پويان ڇڏي ويو آهي جنهن انسانيت کي قوميت جي فرسوده تصور سان جڪڙي رکيو آهي: سخت ڪٽ ٿيل نسلي صدمي جو هڪ سخت نڪتل جنهن کي اسان کي ٽوڙڻ جي ضرورت آهي ته جيئن اسان ترقي ڪري سگهون. هڪ بهتر انساني نسل ۽ هڪ بهتر ڌرتي ڌرتي.
ٿي سگهي ٿو اهو ان ڪري جو مان انهن سڀني ڳالهين تي يقين رکان ٿو ته اميد جي لمحن ۾ مان پاڻ کي اهو تصور ڪرڻ ڏيان ٿو ته جوديه غزه شهر جي صدمي ۾ مبتلا رهواسين سان گڏ ڪنهن سرنگهه ۾ هڪ هائيڪو ورڪشاپ هلائي رهيو آهي. جيڪڏهن هوءَ جيئري آهي، مون کي خبر آهي ته هوءَ ديوارون ٽوڙيندي ۽ دوست ٺاهيندي، جيئن هن مون سان ويهه سال اڳ آخري ڀيرو ملاقات ڪئي هئي. هڪ شاعر معجزو ڪري سگهي ٿو، ۽ اهو ئي آهي جنهن جي مون کي اميد آهي ته ڪيترن ئي بدتر امڪانن جي خلاف اڄ غزه ۾ ٿي رهيو آهي. ۽ مون کي اميد آهي ته اسان جون بيوقوف حڪومتون بم ۽ ميزائل جي شوٽنگ بند ڪري سگهن ٿيون ۽ امن ڳالهين لاءِ ويهڻ شروع ڪن ٿيون، هاڻي، اسان جي سڀني زندگين کي بچائڻ لاء.
مان هن Litkicks پوسٽ کي وڌيڪ معلومات سان تازه ڪاري ڪندس، ۽ مان پڻ هڪ پوڊ ڪاسٽ انٽرويو رڪارڊ ڪرڻ جي منصوبابندي ڪري رهيو آهيان جوڊيه جي هڪ دوست سان جيڪو جلد اچڻ وارو آهي.
