د کریسټوفر بلیک او ګریم مک کوین لخوا، د جنوري 4، 2018
له د ستوري
ډونلډ ټرمپ اوس نړۍ ته خبرداری ورکړی چې د شمالي کوریا له مشر څخه لوی اټومي بټن لري. دا به مسخره وي که د ملیونونو ژوند په خطر کې نه و.
ټرمپ یا ډیپلوماسۍ ته ارزښت نه ورکوي، یا نه پوهیږي. شاید زموږ هیواد ښه کار وکړي؟ موږ د ۲۰۱۷ کال د نومبر په ۲۸ مه په خوښۍ سره پوه شو چې زموږ حکومت د یو دیپلوماتیک نوښت کوربه به وي. په خوښۍ سره، زموږ څخه ډیری د دې غونډې د اهدافو او توضیحاتو لپاره زموږ د خبري سرچینې سره یوځای شوي. تر دې دمه زموږ د کار میوه لږه وه. په وینکوور کې به د جنوري په 16 واقعا څه پیښ شي؟
د نظامي ځواک پر ځای د ډیپلوماسۍ غوره کول یقینا ښه خبره ده. او دا د دې په اړه لوستلو ته وهڅول شو چې کاناډا څنګه وکولی شي د متحده ایالاتو په پرتله په اسانۍ سره د شمالي کوریا باور ترلاسه کړي د کاناډا د یوه چارواکي تبصره چې کاناډا اوس مهال زموږ په وړاندې د "غوره نظرونو" په لټه کې دی یو بل مثبت نښه ده. ټروډو وړاندیز وکړ چې د کیوبا سره د کاناډا اړیکې ممکن موږ ته یو چینل راکړي چې له لارې یې له شمالي کوریا سره خبرې وکړو.
مګر د وینکوور غونډه هم ناخوښونکي ځانګړتیاوې لري.
لومړی، د غونډې په تنظیم کولو کې د کاناډا ملګری متحده ایالات دی چې د شمالي کوریا یو نه منلو وړ دښمن دی. ټرمپ او د هغه د دفاع وزیر په دې وروستیو کې د DPRK په وړاندې د نسل وژنې ګواښ کړی.
دوهم، ډیری هیوادونه چې په وینکوور کې یې استازیتوب کیږي هغه دي چې د کوریا په جګړه کې یې سرتیري لیږلي ترڅو د شمالي کوریا سره جګړه وکړي. ایا د شمالي کوریا مشران دې غونډې ته د خوښې د ایتلاف د جوړولو په برخه کې د یوه ګام په سترګه نه ګوري، لکه څنګه چې په ۲۰۰۳ کال کې پر عراق تر برید مخکې وه؟
دریم، داسې ښکاري چې شمالي کوریا به په وینکوور کې هیڅ ویاند ونه لري. خو اوسنی کړکېچ د یوې بنسټیزې شخړې ښکارندوی دی او دا شخړه د یوه اصلي مخالف له مشورې پرته څنګه حل کېدای شي؟ ايا دا به د ۲۰۰۱ کال د بن د پروسې په څېر وي چې د طالبانو له مشورې پرته يې افغان جګړه حل کړه؟ دا ښه نه دی راغلی.
کله چې د بهرنیو چارو وزیره کریسټیا فریلینډ د راتلونکې غونډې په اړه خبرې کوي، هغه پر خپل ډیپلوماټیک ماهیت ټینګار کوي، خو د امریکا د بهرنیو چارو وزیر ریکس ټیلرسن دا په شمالي کوریا د فشار د زیاتولو وسیله بولي.
فشار؟ د ملګرو ملتونو امنیت شورا لا دمخه پر شمالي کوریا دومره فشار راوړي چې د یو صنعتي هیواد په توګه یې شتون له ګواښ سره مخ دی او خلک یې له لوږې سره مخ دي. کوم دولت کولی شي د تیلو په عرضه کې د 90 سلنې کمښت څخه ژوندي پاتې شي؟
مګر که د فشار زیاتوالی د "غوره نظر" په توګه وړ نه وي، څه به وي؟
دلته څلور نظرونه دي. موږ باور لرو چې دوی د ریښتینې سولې یوازینۍ ریښتینې هیله وړاندې کوي.
- د شمالي کوریا سپکاوی بند کړئ. د "بدمعاش دولت" اصطلاح لرې کړئ. هیر کړئ چې څوک لوی اټومي بټن لري. د هیواد له مشرتابه سره د هوښیار، معقول او وړ او د سولې په بهیر کې د شریک په توګه چلند وکړئ.
- د مثبت عمل له لارې په تدریجي ډول باور او اعتماد رامینځته کړئ. دا اړینه نه ده چې دا ډول ټولې کړنې دې اقتصادي وي، مګر د اوسني اقتصادي کړکیچ څخه باید خلاصون وي. د سمبولیک تبادلو لړۍ، هنري او ورزشکار باید د پلان برخه وي.
- په یاد ولرئ چې شمالي کوریا باوري امنیتي اندیښنې لري او دا چې د اټومي مخنیوي لیوالتیا له دې اندیښنو څخه وده کوي. په یاد ولرئ چې هیواد د ویجاړونکي جنګ څخه تیر شوی، د پرله پسې پارونو او ګواښونو سره مخ شوی، او د 65 کلونو لپاره د متحده ایالاتو د اټومي وسلو په نښه کولو سره دوام لري.
- د سولې د دایمي تړون لپاره جدي کار پیل کړئ چې د 1953 د اوربند تړون بدل کړي. امریکا باید د دې تړون لاسلیک کونکی وي.
که موږ کاناډایان فکر کوو چې د شمالي کوریا سره تلپاتې سوله به د دې ځوریدلي هیواد خلکو ته په سپکاوي او وږو سره ترلاسه شي نو موږ دومره احمق او بې زړه یو لکه د هغه چا په څیر چې په بمونو باور لري.
او که موږ په وینکوور کې په شمالي کوریا باندې د "فشار زیاتولو" په اړه د خبرو کولو په پرتله ښه کار نشو کولی نړۍ به هیڅکله زموږ د فرصت ضایع کولو لپاره موږ بخښي.
~ ~ ~
کریسټوفر بلیک یو نړیوال جنایي وکیل دی چې د نړیوالې جنایي محکمې د مدافع وکیلانو په لیست کې دی. ګریم مک کوین په مک ماسټر پوهنتون کې د سولې مطالعاتو مرکز پخوانی رییس دی او د جګړې په پنځو زونونو کې د سولې په نوښتونو کې دخیل دی.
