David Swanson, luty 25, 2019
napisałem zanim o pseudonauce genetyki, która jest prawie tak szalona, jak jej powszechne rozumienie. Nasza kultura od dawna sugeruje, że Oliver Twist mógłby dorastać w klasie średniej w slumsach ze względu na odziedziczone cechy. Ale w czasach, gdy naukowymi guru w popularnych filmach są genetycy, sprawy stały się bardziej szalone.
Książka i film pt Żona Podróżnika w Czasie przedstawia poręczny opis mniej więcej sposobu, w jaki wielu ludzi myśli o genach. Postać ma „wadę genetyczną”, która powoduje, że nieustannie podróżuje do tyłu lub do przodu o kilka lat lub miesięcy. Kiedy zna przyszłe wydarzenia, takie jak zwycięski numer na loterii, jest w stanie wygrać na loterii. Ale kiedy są wydarzenia. . . Cóż, cokolwiek innego niż loteria, jest całkowicie niezdolny do ich zmiany. Jeśli wie, że jego matka zginie w wypadku samochodowym, nie może jej powiedzieć, żeby nie wsiadała do samochodu. Kiedy wie, że zostanie postrzelony, nie może się uchylić.
To nie ma większego sensu niż zwykłe problemy z fikcją o podróżach w czasie (takie jak: co zostało zmienione przez kogoś innego, kto nie wygrał na loterii?). Oznacza to, że nie mamy żadnego wyjaśnienia, dlaczego nie może się schylić ani zabrać matki na długą wędrówkę, ani co by się stało, gdyby spróbował. Po prostu poinformowano nas, że niczego nie da się zmienić. Wszystko jest z góry określone, pomimo wiedzy o tym, i jest to z góry określone głównie przez geny – które są przezwyciężane jedynie przez magię loterii.
Geny są mało prawdopodobnym źródłem takiej mocy. Około 90% twoich genów jest takich samych jak geny myszy. Ponad 99.9 procent twoich genów jest takich samych jak moje. Tak więc my lub nasze geny mamy bardzo niewiele do konkurowania pod względem reprodukcji i twierdzenie, że życzliwość dla myszy jest podyktowana pseudodarwinizmem samolubnych genów, ma tyle samo sensu, co twierdzenie, że ludzkie nawyki seksualne są. Ponadto twoje ciało zawiera około 10 milionów razy więcej genów, które w ogóle nie są ludzkie, niż te, które są; są to geny maleńkich organizmów, które żyją w jelitach i gdzie indziej – i wpływają na twoją osobowość; tak samo jak zmiany epigenetyczne w twoich genach podczas poprzednich pokoleń i twoich własnych. Tak samo jak dieta twojej matki i twoje doświadczenia przed i tuż po urodzeniu oraz we wczesnym dzieciństwie, w tym twoja dieta i zanieczyszczenia w twoim środowisku.
Podczas gdy dramatycznie niezwykłe znęcanie się nad dzieckiem może mieć wpływ na moralność późniejszego dorosłego, przypadek przedstawiony w książce Darcii Narvaez Neurobiologia i rozwój moralności człowieka: ewolucja, kultura i mądrość, polega na tym, że zwykłe wychowywanie dzieci we współczesnej kulturze zachodniej stwarza dorosłych z moralnymi wadami, których typowe dzieci wychowywane w małych grupach łowców-zbieraczy zwykle nie mają. Oczekujemy nawet, że dzieci będą zestresowane, niemowlęta będą dużo płakać, małe dzieci będą zachowywać się jak „okropne dwójki”, a nastolatki będą przeżywać zamieszanie. Uznajemy takie rzeczy za „normalne”, chociaż, argumentuje Narvaez, nie są one normalne w małych grupach kultur łowiecko-zbierackich, które dominowały przez większość dotychczasowego istnienia gatunku ludzkiego.
Narvaez przypisuje wiele czynników innych niż geny charakterowi ludzi w pewnych kulturach, które ludzie z Zachodu postrzegali jako niemal niezrozumiale pokojowe: Ifaluk z Mikronezji, którzy byli zszokowani, przerażeni i rozchorowani hollywoodzkim przedstawieniem morderstwa z rodzaju tych, które amerykańskie dzieci w większości widziałem niezliczoną ilość razy; Semai z Malezji, którzy tłumaczą swój brak przemocy wobec napastników stwierdzeniem, że napastnicy mogli zostać ranni.
Jaki rodzaj wczesnego dzieciństwa przyczynia się do pokojowej kultury? Podam tylko kilka najważniejszych punktów: kojące doświadczenie prenatalne, szybkie zaspokajanie potrzeb, stała fizyczna obecność i dotyk, karmienie piersią do 4 roku życia, wielu dorosłych opiekunów, pozytywne wsparcie społeczne i swobodna zabawa na łonie natury z wieloletnimi towarzyszami zabaw.
Narvaez twierdzi, że dorośli mogą się zmieniać i prawdopodobnie zgodzi się, że większość z nas powinna. Oznacza to, że możemy zmienić siebie, a nie tylko nasze praktyki wychowawcze. Ale społeczeństwo, które stworzyliśmy teraz, przez wielowiekowe błędne koło normalizacji strachu i cierpienia, zaowocowało populacją ludzi, którzy w zbyt wielu przypadkach mają nadmierną tęsknotę za tym, co znajome i bezpieczne, a także poczucie wyższości za dużo gniewu, za dużo strachu, za dużo pragnienia kontroli. Te cechy nie są „ludzką naturą” według jakiejkolwiek definicji tego bezsensownego terminu, ale są dokładnie tym, co ludzie sprzedający wojnę Wenezueli jako filantropię uwielbiają widzieć u swoich odbiorców.
Książka Narvaeza jest bogata i gęsta i analizuje wpływy kulturowe wykraczające poza wczesne dzieciństwo, w tym siłę wyimaginowanych lub fikcyjnych historii, które wpływają na ludzkie poczucie rzeczywistości. Ważne jest, czy bomby czynią świat lepszym miejscem w kinach, nawet jeśli jest to „tylko rozrywka”.
Książka porusza również język neurobiologii, dziedziny, w której nie roszczę sobie kompetencji. Dla tych, którzy cenią sobie ten dialekt, oto argument przeciwko potędze „genów” lub „natury”. Podejście to nieuchronnie wiąże się z pewnym scjentystycznym nastawieniem. Ludzkie zachowanie obserwowane w przeszłości, na przykład przez Zygmunta Freuda, nie jest określane jako obserwowane, ale raczej „wyczuwane”. Tylko gdyby został zidentyfikowany w mózgu, zostałby „obserwowany”.
A jednak przeglądanie książki Narvaeza jest raczej nienaukową koncepcją „esencji”, „rdzenia” i „natury ludzkiej”. Słyszymy, że skutki ciągłego stresu mogą wyglądać na brak charakteru moralnego, gdy „tak naprawdę jest to reaktywność biologiczna”. Chodzi oczywiście o to, co autor robi w tym fragmencie, że jest to jedno i drugie. Ale tylko to, co biologiczne, staje się „prawdziwe”.
„Ludzka natura” jest starą, gotową wymówką na wszystko, co jest haniebne. Nie wybaczyłem, nie zapomniałem, nie asystowałem, nie zrozumiałem, nie uniknąłem kuli ani nie uratowałem mojej matki przed wypadkiem samochodowym z powodu „ludzkiej natury”. Myślę, że jest to szkodliwa koncepcja, nawet jeśli próbuje się ją zdefiniować jako „zgodną z najbardziej powszechnymi lub najbardziej godnymi podziwu praktykami zbieraczy-łowców małych grup”. Po pierwsze, w tej definicji występuje połączenie dwóch różnych idei. Po drugie, jest to definicja, która nie potrzebuje nowej, nieco mistycznej nazwy. Po drugie, nie ma dowodów na to, że ludzie kiedykolwiek byli lub że powinniśmy chcieć, aby wszyscy byli tacy sami. A ponadto potrzebujemy teraz szczególnej moralności i to nowej (patrz poniżej).
Teraz istnieje oczywisty sprzeciw wobec pomysłu, że wojna jest w naszej kulturze popularnej, a nie w naszych genach, a mianowicie, że wojny są często bardzo niepopularne. Być może wojna tkwi w naszym braku demokracji. Mieszkańcy Okinawy po raz kolejny odrzucili w głosowaniu kolejną amerykańską bazę wojskową. Ale tak naprawdę nikogo to nie obchodzi. Baza i tak jest budowana. Wierzę, że oba wyjaśnienia wojny są prawdziwe. Biorąc pod uwagę brak demokracji, potrzebujemy kultury o wiele bardziej przeciwnej wojnie niż ta.
Niedawne wydarzenia budzą również sprzeciw wobec idei, którą znalazłem w książce Narvaeza, że dobra, życzliwa, bezpieczna, towarzyska osoba jest osobą moralną. Bycie moralnym w tej chwili oznacza zaangażowanie w radykalny, pokojowy aktywizm przeciwko niszczeniu klimatu i wojnie. Bycie kimś innym, bez względu na to, jak ładnie się jest, jest niemoralne. Nasze niemoralne zachowanie stworzyło tę potrzebę nowej moralności. Jest to coś, z czym większość poprzednich pokoleń ludzkości nigdy się nie spotkała. Ich mądrość i przykład są potrzebne, ale nie wystarczą.
Mój moralny sposób myślenia może zmieniać się z jednej sytuacji do drugiej, jak sugeruje Narvaez, ale nie nagle popieram dotacje na paliwa kopalne czy broń nuklearną. W rzeczywistości mamy egzystencjalną potrzebę bardziej intelektualnej (a także bardziej pokornej) moralności. Potrzebujemy go dostosowanego do globalnego myślenia, jeśli mamy mieć planetę nadającą się do zamieszkania.
