Kusiya Nkhondo

A Maj. Danny Sjursen, February 22, 2018, kuchokera choonadidig.

Chithunzi cha 1917 "Ndikukufunani" Cholemba usitikali waku US wolemba James Montgomery Flagg. (Library ya Congress / Wikimedia)

Nthawi zina ndimamva kuti kuwerenga kuwerenga kunali temberero m'malo modalitsa; izo zandipatsa ine lingaliro la vuto langa lopweteka, popanda mankhwala.
-Frederick Douglass

Ndakhala moyo wa msirikali. Inasunthika kasanu ndi kawiri m'zaka 11. Anamenyana nkhondo ziwiri. Anasowa pafupi ndi asilikali khumi ndi awiri mwa njira imodzi. Ndipo, chabwino, ndinataya chikhulupiriro mwa pafupi chirichonse chomwe ndinkakhulupirira pamene zonse zinayamba pa msinkhu wa 17. Panthawi imeneyo, ndayesetsa kuthetsa msilikali ndi maphunziro. Mwina icho chinali kulakwitsa kwanga.

Zatha pafupifupi tsopano. Ndidzasiya moyo umenewo mwamsanga, zaka zina za 16, miyezi isanu ndi iwiri, ndi masiku 19 kuyambira pomwe zinayamba ku West Point, 50 mailosi kumtsinje wa New York City.

Anthu a ku New York, sadziŵa-kapena kusamala-kuti maphunziro a usilikali a dzikoli ali pafupi kwambiri ndi mzinda wawo wonse. Iwo, makamaka mzindawo watsopano, amatha kukhala ndi chilengedwe chonse chosiyana kuchokera kwa odzipereka, asilikali omwe amaphunzitsa, kumenyana ndi kufa mu dzina lawo. Kutenga mphindi ya 45 kukwera kumpoto kwa railroad kumtunda wa sitima pamtunda wa Hudson ndiko kuchoka ku gawo limodzi kupita ku lina, kudziko lachilendo. Machitidwewa apangidwa mwanjira imeneyo. Amuna ndi akazi alipo popanda anthu iwo amatumikira. Iwo ndi atsopano, nthawi zambiri achibale awo wankhondo wankhondo. Atumwi a zaka za 21st.

Pali malo aakulu omwe amachititsa kusamvana muzitsekedwa izi, zomwe zikugwirizana ndi malo odzipereka odzipereka. Akuluakulu a ndale amawongolera, amkhondo akumvera, njirayo ikupitirirabe. Ndi kutiti kumene watipatsa ife-ngati gulu lankhondo, kapena, ngati, fuko?

Asilikali a US ali tsopano mu 70 peresenti ya mayiko a dziko lapansi ndipo tinkachita nawo nkhondo-zomwe tinkazitcha nkhondo-Ndipo, ngakhale ngakhale kuwerengetsa pang'ono, mayiko ena asanu ndi awiri. Mu 2017-18, tapha ndi kuphedwa ku Iraq, Afghanistan, Syria, Yemen, Somalia, Niger ndi Pakistan. Osachepera chifukwa choyamba.

Chotsani zitatu zoyambirira monga zenizeni, ngakhale zilizonse, kugonjetsedwa kapena zibwenzi. Zina zinayi zimafa, ndipo, pa nkhani ya Pakistan, ikupitirizabe kuchoka ku chikoka cha Amereka. Pamene anthu akulimbana ndi njira-uchigawenga-musayembekezere zotsatira zakugonjetsa kapena zovuta zapambano (ngakhale pulezidenti wathu wamakono akufuna chimodzi). Ayi; Amereka-ndi Achimerika-atseketsa ku quagmire yosatha, ndipo okondedwa ake okondedwa (ndi anthu osawerengeka awo) adzapondereza ndalamazo.

Ine ndakhala ndiri wina chabe wina aliyense pa ulendo. Ndi ulendo wautali, wodabwitsa womwe wakhala uli. Mabuku mazana angapo, nkhani zambirimbiri ndi zochitika zambiri zomwe zimasintha zochitika pambuyo pake, ndipo msilikali uyu akukayikira kuti china chilichonse chinali, kapena kuti, choyenera. Mwatsoka, munthu sangathe kubwerera ndikuziphunzira. Ngakhale nthawi zina, zoona, ndikulakalaka ndikanatha. Pankhani ya thanzi la munthu, mwina kusadziwa kwenikweni kumakhala kosangalatsa.

***
Kodi maphunziro ochuluka ndi apamwamba ndi dalitso kapena temberero kwa msilikali pamapeto a nkhondo za ku America? Ndinanyamula Sartre ndi Camus mumsasa wanga kudera la Kandahar ku Afghanistan ndipo ndinasokonezeka kwambiri komanso ndinasungunuka kuposa momwe ndakhalira. Chimene ndadziwira, kapena kukhulupirira, ndi chosokoneza kwambiri. Nthaŵi zina, ndimasirira ena mwa anzanga ndi anthu omwe sakudziwa kapena kusamala za mfundo zovuta izi: ● Nkhondo ya ku Iraq inamangidwa pazinama ndi kusamala. Kunyada uku kwa America kunaphwanya gulu losalimba ndipo kunayambitsa nkhondo yapachiweniweni yeniyeni yomwe yatsimikizirika kuti ikhoza kubwezeretsanso. Kuti matupi ozunzidwa omwe tinawapeza, ndi ena omwe tinapanga, anali zotsalira za malingaliro achimereka a ku America okhudzana ndi chitukuko cha demokarasi.

● Kuti anyamata anga osauka amachitira bwino ku Afghanistan anali kupeza malo okwana kilomita imodzi kwa chaka chimodzi chochepa. Ngakhale kuti Petraeus yemwe ali wabwino kwambiri-amalankhula komanso amatha kuchita zida zankhondo, ife timateteza ndendende zero za Afghani. Kuti utsi utatha, zinthu zokha zomwe asilikali anga anasiya kumbuyo anali miyoyo itatu ya America ndi miyendo ya 11 ku America. Momwe ndikufunira kuti ndidziwe kuti zonse zomwe ndikuchita, mantha ndi chiwawa zinali zopanda pake, ndipo kuti kufunafuna boma lachilendo kudziko la Afghanistan kulibe mbiri yakale ya mbiri yabwino. Ingokufunsani a Russia_kapena a British.

● Zochita za usilikali ndi uthenga wabwino wa US wa hyper-interventionism sizitero, zimachotsa uchigawenga. Potsirizira pake, magulu akunja, mwa chikhalidwe chawo, amapanga chisokonezo. Icho Mapulogalamu a ku America kuchokera kumadzulo kwa Africa mpaka ku South Asia kunakula m'malo mokhumudwa zoopsa ndi magulu oopsa kudutsa deralo.

● Kuti ufumuwo, nthawi zonse, mwa chikhalidwe chake, pomalizira pake amabwera kunyumba monga apolisi athu oyendetsa milandu amayendetsa zida zawo ngati malo omwe akukhalamo. Kuti taphunzira kukhala ndi ndende komanso kuwombera misala-zinthu zomwe zimangobwera pano-monga nkhani. Kuti ugawenga weniweni ndi m'misewu yathu, m'masukulu athu ndipo akukhala pakati pathu. Kuti sitingathe kuimbidwa mlandu kwa anthu ochokera kunja, Asilamu kapena "zina." Mfuti, chiwawa ndi kupha monga American monga pie apulo.

Ambiri a America omwe amati amalumikizana nawo (monga Saudis) ali okha zinyama zopanda pake ndi ndemanga yathu yapamwamba mphete dzenje kwa ana a Yemeni omwe timawaphwanya kupha, kupyolera mu mabomba, matenda ndi njala.

Kuti, chiwawa chimayambitsa chiwawa, ndipo zikadzanenedwa ndikuchitika, asirikali ambiri a ku America adzafa zaka zoposa 16 kuposa chiwerengero cha nzika zomwe zinafa pa 9 / 11. Izi, ndithudi, zikuwonetsa kuti anthu ambiri akunja anafera kumalo a asilikali athu, pansi pa mabomba awo kapena chifukwa cha kusakhazikika kwa dziko la US, kuposa anthu onse a ku America omwe amazunzidwa ndiuchigawenga m'mbiri yonse ya dziko lathu.

Momwe ine ndikukhumba, nthawizina, kuti ine sindimadziwa, kapena ndikukhulupirira, zonsezi.

***
Ndabwera ulendo wautali muulendo wanga kuchokera ku chikhulupiriro kupita kukayikira ndikudzipeza ndekha ndine wampatuko wokhala mumsasa wa asilikali. Pali chiyeso choganiza, kuganizira counterfactual, ndikudabwa ngati wina ali bwino osati podziwa zopanda phindu za moyo wa msirikali wamakono. Okhulupirika ali nazo zonse kumbuyo. Kukayikira ndi kovuta. Chikhulupiriro chimalimbikitsa, zosavuta, zosavuta. Pa masiku ovuta ndimasirira okhulupirira enieni. Ndipo, ndikhulupirire ine, iwo akadali kunja uko, akudzaza mndandandawo-kuchokera kuzinyalala zobiriwira kupita kwa akuluakulu okhwima.

Momwe ndikusowa kuphweka ndi kukhala chete kwa kukonda dziko lopanda khungu komanso kukonda dziko.

Frederick Douglass, yemwe kale anali kapolo, yemwe mosakayikira anavutika kwambiri kuposa msirikali aliyense wosatsutsika, adadandaula kuti maphunziro ake atsopano sanapereke mankhwala othetsera mavuto ake. Kapena, ndikuopa, maphunziro anga ovuta amapereka mayankho ophweka.

Njira yokhayo yothetsera moyo wambiri yopanda mapiko, monga momwe ndingathere, ndiyo choonadi. Ndipo ndikufuna kuti ndipereke nkhondo zanga, komanso za nkhondo za m'badwo, kwa nthawi yaitali (kapena mwachidule) monga momwe ndikukhalira. Komabe, ndikudabwa, kodi aliyense akumvetsera?

Malingaliro omwe atchulidwa m'nkhaniyi ndi awa a mlembi, omwe amasonyeza kuti alibe mphamvu, ndipo sakuwonetsa ndondomeko ya boma kapena udindo wa Dipatimenti Yachida, Dipatimenti ya Chitetezo kapena boma la US.

Siyani Mumakonda

Anu email sati lofalitsidwa. Amafuna minda amalembedwa *

Nkhani

Chiphunzitso Chathu cha Kusintha

Mmene Mungathetsere Nkhondo

Move for Peace Challenge
Zochitika Zankhondo
Tithandizeni Kukula

Opereka Ochepa Amangotipangitsa Kupita

Ngati musankha kupereka mobwerezabwereza ndalama zosachepera $15 pamwezi, mutha kusankha mphatso yothokoza. Tikuthokoza omwe amapereka mobwerezabwereza patsamba lathu.

Uwu ndi mwayi wanu woti muganizirenso a world beyond war
WBW Shopu
Tanthauzirani ku Chilankhulo Chilichonse