Wolemba Neve Gordon ndi Nicola Perugini, Al Jazeera
Zowonadi, palibe tsiku lomwe ladutsa m'miyezi ingapo yapitayi popanda nyuzipepala zambiri zonena za zishango za anthu m'mabwalo osiyanasiyana achiwawa: Fom Syria, komwe omenyera nkhondo a ISIL adathawa ku Manbij m'mipando. pogwiritsa ntchito zishango za anthu; kudzera ku Kashmir, kumene “asilikali ndi apolisi anagwiritsa ntchito anthu wamba ngati zishango za anthu polimbana ndi zigaŵenga”; ku Ukraine, kumene odzipatula ochirikiza Russia anaimbidwa mlandu kugwiritsa ntchito owonera mayiko ngati zishango.
Komanso, mawu akuti zishango za anthu samangogwiritsidwa ntchito pofotokoza kugwiritsidwa ntchito kwa anthu wamba pakati pankhondo, koma kuwonetsa anthu wamba mu ziwonetsero, kuchokera. Ferguson ku United States, kuti Zimbabwe ndi Ethiopia.
Si mayiko ademokalase okhawo amene akuchenjeza dziko za kuwonjezereka kwa kugwiritsiridwa ntchito kwa zishango za anthu; M'malo mwake maboma aulamuliro komanso mabungwe osiyanasiyana am'deralo ndi apadziko lonse lapansi amitundu yosiyanasiyana, kuchokera ku Red Cross ndi mabungwe omwe siaboma omenyera ufulu wachibadwidwe kupita ku United Nations, akuyitanitsa mawuwa.
Mu lipoti laposachedwa lachinsinsi la UN, zigawenga za Houthi anaimbidwa mlandu kubisa "omenyana ndi zida mkati kapena pafupi ndi anthu wamba ... ndi cholinga chopewa kuukiridwa."
Kulola kupha
Ngakhale njira zosiyanasiyana zotchinjiriza anthu mwina zakhala zikuganiziridwa ndikusonkhanitsidwa kuyambira pomwe nkhondo idakhazikitsidwa, kugwiritsa ntchito kwake kwa quotidian ndichinthu chachilendo. Kodi nchifukwa ninji, munthu angafunse kuti, mawu ameneŵa afala mwadzidzidzi chonchi?
Mwalamulo, zishango za anthu zimatchula kugwiritsa ntchito anthu wamba ngati zida zodzitchinjiriza pofuna kuteteza omenyera nkhondo kapena malo ankhondo kuti asawukidwe. Lingaliro la mawuwa ndi loti anthu wamba, omwe amatetezedwa ndi malamulo apadziko lonse lapansi, sayenera kugwiritsidwa ntchito kuti apeze mwayi wankhondo.
Ngakhale kuti anthu ambiri mosakayikira adzadziwa tanthauzo limeneli, zosadziwika bwino ndi mfundo yakuti malamulo apadziko lonse amaletsa kugwiritsa ntchito zishango za anthu komanso amapangitsa kuti zikhale zovomerezeka kuti asilikali aziukira madera omwe "otetezedwa" ndi zishango za anthu.
Mwachitsanzo, US Air Force, amasunga zimenezo "Zolinga zovomerezeka zotetezedwa ndi anthu wamba zitha kuwukiridwa, ndipo anthu wamba otetezedwa atha kuonedwa ngati chiwongola dzanja, bola ngati chiwongola dzanja sichikuchulukirachulukira poyerekeza ndi mwayi wankhondo womwe ukuyembekezeredwa ndi chiwembucho."
Mogwirizana ndi zomwezi, chikalata cha 2013 chokhudzana ndi zolinga zolumikizana chofalitsidwa ndi a United States Joint Chiefs of Staff chimatsindika kufunikira kwa mfundo ya kulinganiza, imatinso, "popanda kutero, zolinga zovomerezeka mwadala zotetezedwa ndi anthu wamba otetezedwa zitha kuwukiridwa ... sikuli mopambanitsa poyerekezera ndi konkire ndi mwayi wachindunji wankhondo woyembekezeredwa ndi kuwukirako. " (PDF)
Zomwe zonsezi zikutanthauza, mophweka, ndikuti zishango za anthu zimatha kuphedwa mwalamulo bola ngati kutumizidwa kwa ziwawa sikuphwanya mfundo yolingana - zomwe zimafuna kuti ma belligerents apewe kuwononga kuwonongeka kosagwirizana ndi phindu lankhondo lomwe lingapezeke.
Tsopano zikuwoneka kuti apolisi padziko lonse lapansi akutenganso malingaliro ngati omwe akukumana ndi ziwonetsero komanso zipolowe.
Zomwe zimachititsa kuti anthu ogwira ntchito zapakhomo ndi akunja azitsatira malangizowa ndi zomveka bwino: Zimalola asilikali a chitetezo kumasula malamulo okhudzana ndi chiyanjano, ndikuyika anthu omwe amaika zishango kukhala onyansa komanso ophwanya malamulo a mayiko.
Chitetezo cham'malamulo cham'tsogolo
Chifukwa cha kukhazikitsidwa kwanzeru komanso kofalikira kwa mawu akuti zishango za anthu, zikuwoneka bwino kuti mawuwa sakungogwiritsidwa ntchito ngati mawu ofotokozera kuwonetsa kugwiritsidwa ntchito kwa anthu wamba ngati zida, komanso ngati njira yodzitchinjirizira yodzitchinjiriza yalamulo pazinenezo. za kuwapha kapena kuwavulaza.
Ikani mosiyana, ngati mmodzi wa anthu wamba a Fallujah a 50,000 akuphedwa panthawi yolimbana ndi ISIL, ndiye kuti si asilikali omwe akumenyana ndi US omwe ali ndi mlandu, koma ISIL yokha, yomwe inagwiritsa ntchito anthu wamba mopanda malamulo komanso mwachiwerewere ngati zishango.
Komanso, zikuwoneka kuti ndizokwanira kunena - pasadakhale - kuti mdani akugwiritsa ntchito zishango za anthu kuti alole kupha anthu omwe sinkhondo.
Ngakhale ndizosatsutsika kuti magulu ankhondo ambiri komanso magulu omwe si aboma amagwiritsa ntchito zishango za anthu, zomwe zingachitike chifukwa cha zomwe amaneneza ndizodetsa nkhawa kwambiri.
Mwa kuyankhula kwina, ponena kuti mbali inayo ikugwiritsa ntchito zishango za anthu, mphamvu yowukirayo imadzipangitsa kukhala ndi chitetezo choyambirira chalamulo.
Kuti timvetsetse bwino tanthauzo la kupanga izi ndikofunikira kulingalira za madera akumatauni, monga Stephen Graham waku Newcastle University. ikani izo, “akhala otsogolera mphezi pa ziwawa zandale za dziko lathu lapansi.”
Mfundo yakuti nkhondo panopa zikusintha moyo wa m'matauni m'madera ambiri padziko lonse lapansi zikutanthauza kuti anthu wamba akukhala ndipo apitirizabe kukhala patsogolo pa nkhondo zambiri.
Izi zimawapangitsa kukhala pachiwopsezo chachikulu chopangidwa ngati zishango za anthu, popeza kukakhala kokwanira kunena pasadakhale kuti okhala mumzinda ndi zishango kuti imfa zawo zikhale zovomerezeka ndi zovomerezeka.
Monga momwe zilili, ndiye kuti chitetezo cham'malamulo chisanachitike chingagwiritsidwe ntchito ngati gawo la njira yowopsa yomwe cholinga chake ndi kuvomereza ndikukhazikitsa kuphedwa kwakukulu kwa anthu wamba.
Nkhaniyi inayamba ku Al Jazeera: http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2016/08/human-shields-pretext-kill-civilians-160830102718866.html
