Stop the War Coalition en CND marcheren door Londen voor vrede in Oekraïne. Fotocredit: Stop de oorlogscoalitie
Door Medea Benjamin en Nicolas JS Davies, World BEYOND War, Mei 30, 2023
Toen Japan de leiders van Brazilië, India en Indonesië uitnodigde om de G7-top in Hiroshima bij te wonen, waren die er glinstert hoop dat het een forum zou kunnen zijn voor deze opkomende economische machten uit het Globale Zuiden om hun pleidooi voor vrede in Oekraïne te bespreken met de rijke westerse G7-landen die militair verbonden zijn met Oekraïne en tot nu toe doof zijn gebleven voor pleidooien voor vrede.
Maar het mocht niet zo zijn. In plaats daarvan werden de leiders van het Zuiden gedwongen te luisteren terwijl hun gastheren hun laatste plannen aankondigden om de sancties tegen Rusland aan te scherpen en de oorlog verder te laten escaleren door in de VS gebouwde F-16 gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne te sturen.
De G7-top staat in schril contrast met de inspanningen van leiders van over de hele wereld die proberen het conflict te beëindigen. In het verleden hebben de leiders van Turkije, Israël en Italië geprobeerd te bemiddelen. Hun inspanningen wierpen in april 2022 hun vruchten af, maar dat was ook zo geblokkeerd door het Westen, met name de VS en het VK, die niet wilden dat Oekraïne een onafhankelijk vredesakkoord sloot met Rusland.
Nu de oorlog al meer dan een jaar voortduurt en het einde nog niet in zicht is, zijn andere leiders naar voren gestapt om te proberen beide partijen naar de onderhandelingstafel te krijgen. In een intrigerende nieuwe ontwikkeling heeft Denemarken, een NAVO-land, naar voren getreden om aan te bieden vredesbesprekingen te organiseren. Op 22 mei, slechts enkele dagen na de G-7-bijeenkomst, de Deense minister van Buitenlandse Zaken Lokke Rasmussen zei dat zijn land bereid zou zijn om in juli een vredestop te organiseren als Rusland en Oekraïne zouden instemmen met een gesprek.
"We moeten enige moeite doen om een wereldwijde verbintenis tot stand te brengen om zo'n bijeenkomst te organiseren", zei Rasmussen, waarbij hij opmerkte dat hiervoor steun nodig zou zijn van China, Brazilië, India en andere landen die interesse hebben getoond in het bemiddelen bij vredesbesprekingen. Het hebben van een EU- en NAVO-lid dat de onderhandelingen bevordert, kan heel goed een verschuiving weerspiegelen in de manier waarop Europeanen de weg vooruit in Oekraïne zien.
Deze verschuiving weerspiegelt ook een verslag door Seymour Hersh, daarbij verwijzend naar Amerikaanse inlichtingenbronnen, dat de leiders van Polen, Tsjechië, Hongarije en de drie Baltische staten, alle NAVO-leden, met president Zelenskyy praten over de noodzaak om de oorlog te beëindigen en Oekraïne weer op te bouwen, zodat de vijf miljoen vluchtelingen die nu in hun land wonen, kunnen naar huis terugkeren. Op 23 mei heeft de rechtse Hongaarse president Viktor Orban zei, "Als je kijkt naar het feit dat de NAVO niet klaar is om troepen te sturen, is het duidelijk dat er geen overwinning is voor de arme Oekraïners op het slagveld", en dat de enige manier om het conflict te beëindigen was dat Washington met Rusland onderhandelde.
Ondertussen boekt het Chinese vredesinitiatief vooruitgang, ondanks de ongerustheid van de VS. Li Hui, China's speciale vertegenwoordiger voor Euraziatische zaken en voormalig ambassadeur in Rusland een ontmoeting met Poetin, Zelenskyy, de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba en andere Europese leiders om de dialoog vooruit te helpen. Gezien zijn positie als belangrijkste handelspartner van zowel Rusland als Oekraïne, bevindt China zich in een goede positie om met beide partijen in zee te gaan.
Een ander initiatief is afkomstig van president Lula da Silva van Brazilië, die eenvrede club' van landen van over de hele wereld om samen te werken om het conflict in Oekraïne op te lossen. Hij stelde de beroemde diplomaat Celso Amorim aan als zijn vredesgezant. Amorim was van 2003 tot 2010 minister van Buitenlandse Zaken van Brazilië en werd in Buitenlandse Zaken tijdschrift. Hij was ook minister van Defensie van Brazilië van 2011 tot 2014 en is nu hoofdadviseur buitenlands beleid van president Lula. Amorim heeft al gehad vergaderingen met Poetin in Moskou en Zelenskyy in Kiev, en werd door beide partijen goed ontvangen.
Op 16 mei mengden de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa en andere Afrikaanse leiders zich in de strijd om te laten zien hoe ernstig deze oorlog de wereldeconomie beïnvloedt door de stijgende prijzen voor energie en voedsel. Ramaphosa aangekondigd een missie op hoog niveau van zes Afrikaanse presidenten onder leiding van president Macky Sall van Senegal. Hij was tot voor kort voorzitter van de Afrikaanse Unie en sprak zich in die hoedanigheid krachtig uit voor vrede in Oekraïne tijdens de Algemene Vergadering van de VN in september 2022.
De andere leden van de missie zijn de presidenten Nguesso van Congo, Al-Sisi van Egypte, Musevini van Oeganda en Hichilema van Zambia. De Afrikaanse leiders roepen op tot een staakt-het-vuren in Oekraïne, gevolgd door serieuze onderhandelingen om te komen tot "een raamwerk voor duurzame vrede". VN-secretaris-generaal Guterres is geweest gebrieft over hun plannen en heeft "het initiatief verwelkomd".
Paus Franciscus en het Vaticaan zijn dat ook op zoek naar om het conflict te bemiddelen. “Laten we niet wennen aan conflicten en geweld. Laten we niet wennen aan oorlog”, zei de paus predikte. Het Vaticaan heeft al geholpen bij het faciliteren van succesvolle uitwisselingen van gevangenen tussen Rusland en Oekraïne, en Oekraïne heeft de hulp van de paus gevraagd bij het herenigen van families die door het conflict van elkaar gescheiden zijn. Een teken van het engagement van de paus is zijn aanstelling van de ervaren onderhandelaar kardinaal Matteo Zuppi als zijn vredesgezant. Zuppi speelde een belangrijke rol bij het bemiddelen bij gesprekken die een einde maakten aan burgeroorlogen in Guatemala en Mozambique.
Zal een van deze initiatieven vruchten afwerpen? De mogelijkheid om Rusland en Oekraïne aan het praten te krijgen, hangt van veel factoren af, waaronder hun perceptie van potentiële voordelen van voortdurende gevechten, hun vermogen om voldoende wapens aan te houden en de groei van de interne oppositie. Maar het hangt ook af van internationale druk, en daarom zijn deze inspanningen van buitenaf zo cruciaal en waarom de oppositie van de VS en de NAVO-landen tegen gesprekken op de een of andere manier moet worden teruggedraaid.
De afwijzing of verwerping van vredesinitiatieven door de VS illustreert de kloof tussen twee diametraal tegenovergestelde benaderingen voor het oplossen van internationale geschillen: diplomatie versus oorlog. Het illustreert ook de ontkoppeling tussen stijgende publieke opinie tegen de oorlog en de vastberadenheid van Amerikaanse beleidsmakers om deze te verlengen, waaronder de meeste Democraten en Republikeinen.
Een groeiende grassroots-beweging in de VS probeert daar verandering in te brengen:
- In mei plaatsten experts op het gebied van buitenlands beleid en grassroots-activisten betaalde advertenties in The New York Times en The Hill om er bij de Amerikaanse regering op aan te dringen een kracht voor vrede te zijn. De Hill-advertentie werd onderschreven door 100 organisaties in het hele land, en gemeenschapsleiders organiseerden zich in tientallen van congresdistricten om de advertentie aan hun vertegenwoordigers te bezorgen.
- Op geloof gebaseerde leiders, van wie er meer dan 1,000 Gesigneerd een brief aan president Biden in december waarin wordt opgeroepen tot een kerstbestand, tonen hun steun aan het vredesinitiatief van het Vaticaan.
- De Amerikaanse Conference of Mayors, een organisatie die zo'n 1,400 steden in het hele land vertegenwoordigt, unaniem aangenomen een resolutie waarin de president en het congres worden opgeroepen "de diplomatieke inspanningen te maximaliseren om de oorlog zo snel mogelijk te beëindigen door met Oekraïne en Rusland samen te werken om een onmiddellijk staakt-het-vuren te bereiken en met wederzijdse concessies te onderhandelen in overeenstemming met het Handvest van de Verenigde Naties, wetende dat de risico's van hoe groter de oorlog, hoe langer de oorlog voortduurt.
- Belangrijke Amerikaanse milieuleiders hebben erkend hoe rampzalig deze oorlog is voor het milieu, inclusief de mogelijkheid van een catastrofale nucleaire oorlog of een explosie in een kerncentrale, en hebben een letter aan president Biden en het Congres om aan te dringen op een onderhandelde regeling.
- Op 10 en 11 juni zullen Amerikaanse activisten zich bij vredestichters van over de hele wereld voegen in Wenen, Oostenrijk, voor een Internationale top voor vrede in Oekraïne.
- Sommige van de kanshebbers die zich kandidaat stellen voor het presidentschap, zowel op de Democratische als op de Republikeinse tickets, steunen een onderhandelde vrede in Oekraïne, waaronder Robert F. Kennedy en Donald Trump.
Het aanvankelijke besluit van de Verenigde Staten en de NAVO-lidstaten om Oekraïne te helpen de Russische invasie te weerstaan, was breed publieke steun. Echter, blokkeren vredesonderhandelingen beloven en er bewust voor kiezen om de oorlog te verlengen als kans daartoe "druk op" en "verzwakken" Rusland veranderde de aard van de oorlog en de rol van de VS daarin, waardoor westerse leiders actieve partijen werden in een oorlog waarin ze niet eens hun eigen troepen op het spel zetten.
Moeten onze leiders wachten tot een moorddadige uitputtingsoorlog een hele generatie Oekraïners heeft gedood en Oekraïne in een zwakkere onderhandelingspositie heeft achtergelaten dan in april 2022, voordat ze gehoor geven aan de internationale oproep om terug te keren naar de onderhandelingstafel?
Of moeten onze leiders ons naar de rand van de Derde Wereldoorlog brengen, met ons hele leven op het spel in een all-out nucleaire oorlog, voordat ze een staakt-het-vuren en een onderhandelde vrede toestaan?
In plaats van te slaapwandelen in de Derde Wereldoorlog of stil te kijken naar dit zinloze verlies aan mensenlevens, bouwen we aan een wereldwijde grassroots-beweging om initiatieven van leiders van over de hele wereld te ondersteunen die zullen helpen om snel een einde te maken aan deze oorlog en een stabiele en duurzame vrede in te luiden. Doe mee.
Medea Benjamin is medeoprichter van CODEPINK voor vrede, en de auteur van verschillende boeken, waaronder Binnen Iran: de echte geschiedenis en politiek van de Islamitische Republiek Iran.
Nicolas JS Davies is een onafhankelijke journalist, een onderzoeker bij CODEPINK en de auteur van Bloed aan onze handen: de Amerikaanse invasie en vernietiging van Irak.
