COVID-19 in Afghanistan kan verwoestend zijn

20 april 2020

Van Stemmen voor creatieve geweldloosheid UK

Nu Kabul een derde week van strikt gehandhaafde lockdown ingaat, wat betekenen de beperkingen voor degenen die onder de armoedegrens leven?

Het eerste waar iedereen aan denkt is eten. Sommigen vrezen dat, als de meelprijzen stijgen, de kleine, lokale bakkerijen zullen sluiten. 'Je kunt beter sterven aan het coronavirus dan aan armoede', zegt Mohammada Jan, een schoenmaker in Kabul. Jan Ali, een arbeider, klaagt: 'Honger zal ons doden voordat we worden gedood door het coronavirus. We zitten vast tussen twee doden. '

Zelfs zonder de verstoring veroorzaakt door de pandemie, hebben bijna 11 miljoen mensen volgens prognoses van de VN te maken met acute voedselonzekerheid. Voor de duizenden straatkinderen en losse arbeiders in Afghanistan betekent geen werk geen brood. Voor de armen in stedelijke gebieden zal de belangrijkste prioriteit zijn om hun gezinnen te voeden, wat betekent dat ze op straat moeten zijn, op zoek naar werk, geld en voorraden. Mensen maken zich waarschijnlijk meer zorgen over de hongerdood dan over de dood door het coronavirus. 'Ze hebben het te druk met het overleven van armoede en onrust om zich zorgen te maken over een nieuw virus'

Met prijzen van tarwemeel, vers fruit en voedzame etenswaren stijgen snel en er is geen overheidscontrole op de voedselprijzen, er is een reëel gevaar voor hongersnood. Grenssluitingen, bedoeld om de verspreiding van het virus te beperken, betekenen dat internationale aanvoerlijnen van olie en peulvruchten, voornamelijk uit Pakistan, ernstig zullen worden beperkt. Ook al zijn veel telers optimistisch over de oogst van dit jaar, na overvloedige sneeuw en regen deze winter, zou het virus hen kunnen treffen als de oogst in mei begint.

Op het moment van schrijven zijn er 1,019 bevestigde gevallen van het coronavirus en 36 gemelde sterfgevallen, hoewel met beperkte tests en velen die geen medische zorg zoeken als ze ziek zijn, het werkelijke cijfer veel hoger moet zijn. De zwaarst getroffen provincies zijn Herat, Kabul en Kandahar.

Het hart van de uitbraak bevindt zich in Herat, de drukke grensstad van waaruit normaal gesproken duizenden Afghanen, voornamelijk jonge mannen, Iran binnentrekken op zoek naar werk. Na dodelijke slachtoffers en afsluiting in Iran, staken vorige week alleen al 140,000 Afghanen de grens naar Herat over. Sommigen ontvluchten het coronavirus zelf, anderen zijn door de lockdown hun baan kwijtgeraakt en kunnen dus nergens heen.

In Herat is zojuist een ziekenhuis met driehonderd bedden gebouwd om de nieuwe gevallen op te vangen. Afghanistan heeft nieuwe testcentra, laboratoria en ziekenhuisafdelingen opgezet, zelfs handwasstations langs de weg. De Wereldbank heeft een donatie van 100.4 miljoen dollar goedgekeurd voor nieuwe ziekenhuizen, veiligheidsuitrusting, betere tests en voortdurende voorlichting over het virus. De eerste medische pakketten uit China, met beademingsapparaten, beschermende pakken en testkits, zijn vorige week in Afghanistan aangekomen.

Veel westerse ngo's hebben echter moeten stoppen met werken omdat hun personeel door hun eigen land naar huis is gestuurd en er een tekort is aan artsen die zijn opgeleid in de intubatieprocedures die nodig zijn om COVID 19-patiënten te helpen.

De 1 miljoen ontheemden in Afghanistan [IDP's] zullen onevenredig zwaar worden getroffen door COVID 19. Voor degenen in kampen betekent overbevolking dat het bijna onmogelijk is om sociale afstand te bewaren. Slechte sanitaire voorzieningen en schaarse middelen, soms geen stromend water of zeep, betekent dat basishygiëne moeilijk is. Voor migrerende werknemers betekent een lock-down dat zowel hun baan als huisvesting plotseling verdwijnen; ze hebben geen andere keuze dan terug te keren naar hun dorp, waardoor enorme aantallen mensen op de vlucht zijn.

commentatoren International Alert en Crisisgroep analyseer de gevolgen van de COVID-19-pandemie. Ten eerste hebben westerse leiders geen tijd om zich te wijden aan conflict- en vredesprocessen, terwijl ze zich richten op binnenlandse kwesties. De Britse premier is pas onlangs hersteld van het virus terwijl ik dit schrijf.

Er wordt gedacht dat de COVID 19-pandemie 'grote schade zal aanrichten' in fragiele staten, waar het maatschappelijk middenveld niet sterk is. Hoewel er aan de ene kant het gevoel is dat 'we hier samen in zitten', zoals we weten uit onze eigen situatie in het VK, heeft het virus ook geleid tot meer toezicht en ongewoon hardhandig politieoptreden. In een land waar etnische spanningen uitmonden in een gewapend conflict, bestaat het gevaar dat 'othering', waarbij bepaalde groepen, zoals bijvoorbeeld migranten, de schuld krijgen voor de verspreiding van het virus, gewelddadig en dodelijk wordt.

Ondanks het ruilen van gevangenen tussen de Taliban en de Afghaanse regering als basis voor vredesbesprekingen, en ondanks het feit dat de Taliban meedoen aan de campagne om burgers voor te lichten over het virus, aanvallen zoals deze door ISIS, ga verder. Het Bureau of Investigative Journalism meldt 5 geheime Amerikaanse lucht- of drone-aanvallen op de Taliban in maart, waarbij tussen de 30 en 65 doden vielen. Een maand geleden riep de secretaris-generaal van de VN op tot 'een onmiddellijk wereldwijd staakt-het-vuren in alle uithoeken van de wereld'. Lopend staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen zijn van vitaal belang voor Afghanistan tijdens de COVID-19-pandemie.