Talia Hagerty မှ၊ ပစိဖိတ်နျ Standard
ဘောဂဗေဒပညာရှင်များသည် စစ်ကိုလေ့လာခြင်းအတွက် အသစ်အဆန်းမဟုတ်ပါ။ စစ်ပွဲသည် စီးပွားရေးအတွက် ကောင်းသည်ဟု အမေရိကန်ရှိ အများစုက စောဒကတက်ကြပြီး ဝါရှင်တန်ရှိ သူများသည် ၎င်းတို့အား ယုံကြည်ရန် စိတ်အားထက်သန်ပုံရသည်။ အမှန်တော့ စစ်ပွဲသည် စံပြစီးပွားရေးဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အလွန်စျေးကြီးပြီး ငွေကြေးသုံးစွဲမှု၊ အသုံးပြုသည့် လက်နက်များ၊ အသေအပျောက်များ- ပါ၀င်သည့် ကိန်းဂဏာန်းများကို အလွယ်တကူ ရေတွက်နိုင်ပြီး ဖြိုခွင်းနိုင်သည်။
သို့သော်လည်း မကြာသေးမီက စီးပွားရေးပညာရှင်များ မျက်စိကျလာခဲ့သည့် ပိုမိုစိန်ခေါ်မှုခေါင်းစဉ်တစ်ခု ရှိသေးသည်- ငြိမ်းချမ်းရေး။
ပြီးခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ သုတေသီများနှင့် စီးပွားရေးပညာရှင်များသည် ငြိမ်းချမ်းရေးစီးပွားရေး၏ အခြေတည်သောနယ်ပယ်တွင် ကြီးမားသော အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိခဲ့သည်။ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် စစ်ပွဲများသည် စီးပွားရေးအတွက် ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသည်သာမက ၎င်းတို့ကို ဟန့်တားရန်အတွက်လည်း ကျွန်ုပ်တို့သည် စီးပွားရေးကို အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း ၎င်းတို့က တွေ့ရှိနေကြသည်။
မှထုတ်ဝေသောနောက်ဆုံးပေါ်လေ့လာမှု စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးတို့အတွက်အင်စတီကျု (IEP) သည် 9.46 ခုနှစ်တစ်ခုတည်းတွင်ပင် အကြမ်းဖက်မှုကြောင့် ကမ္ဘာကို $2012 ထရီလီယံ ကုန်ကျခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဒါဟာ ကမ္ဘာ့စုစုပေါင်းထုတ်ကုန်ရဲ့ 11 ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပါတယ်။ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လျှင် ဘဏ္ဍာရေးအကျပ်အတည်း၏ ကုန်ကျစရိတ်သည် ၂၀၀၉ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး၏ ၀.၅ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာဖြစ်သည်။
ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ယင်းတွင် ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်နေချိန်တွင် သိသာထင်ရှားပြီး လွယ်ကူသည်ဟု ထင်ရသော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအရင်းအမြစ်များ၏ 11 ရာခိုင်နှုန်းသည် အကြမ်းဖက်မှုကို ဖန်တီးခြင်းနှင့် ပါဝင်ခြင်းအတွက် မြှုပ်နှံထားသည်။
Jurgen BRAUER နှင့် John Paul Dunne, အယ်ဒီတာများ The Economics of Peace and Security ဂျာနယ် နှင့် တွဲဖက်ရေးသားသူများ ငွိမျးခမျြးရေးစီးပွားရေးတက္ကသိုလ်"ငြိမ်းချမ်းရေးစီးပွားရေး" ကို "နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အင်စတီကျူးရှင်းများ၏ စီးပွားရေးလေ့လာမှုနှင့် ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ အပြန်အလှန်ဆက်နွယ်မှုကို ဟန့်တားခြင်း၊ လျော့ပါးစေရန် သို့မဟုတ် ဖြေရှင်းရန် ၎င်းတို့၏ မူဝါဒများ ” တစ်နည်းဆိုရသော် ငြိမ်းချမ်းရေးသည် စီးပွားရေးကို မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်သနည်း၊ စီးပွားရေးသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်သနည်း၊ ၎င်းတို့နှစ်ခုလုံးကို ကောင်းစွာနားလည်ရန် စီးပွားရေးနည်းလမ်းများကို မည်သို့အသုံးပြုမည်နည်း။ ဤအရာများသည် စီးပွားရေးအတွက် ခေါင်းစဉ်အသစ်များမဟုတ်ကြောင်း Brauer က ဆိုသည်။ သို့သော် သုတေသနမေးခွန်းများသည် အများအားဖြင့် “ငြိမ်းချမ်းရေး” အစား “စစ်ပွဲ” ဟူသော စကားလုံးကို အသုံးပြုကြသည်။
ဘာကွာခြားလဲ။ ရိုးရှင်းစွာပင် အကြမ်းဖက်မှုနှင့် စစ်ပွဲများမရှိခြင်းသည် သုတေသီများက "အနုတ်လက္ခဏာငြိမ်းချမ်းရေး" ဟုခေါ်သည်။ ၎င်းသည် ပုံ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုသာဖြစ်သည်။ “အပြုသဘောဆောင်သော ငြိမ်းချမ်းရေး” သည် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသောလူမှုရေးစနစ်တစ်ခုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုပုံစံအားလုံးမှ လွတ်မြောက်မှုကို အာမခံပေးသည့် ဖွဲ့စည်းပုံများ၊ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် သဘောထားများ ရှိနေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ အကြမ်းဖက်မှုမရှိခြင်းကို တိုင်းတာခြင်းသည် လွယ်ကူလောက်အောင် လွယ်ကူသည်၊ သို့သော် ရေရှည်တည်တံ့သော လူမှုစနစ်တစ်ခု၏ အသွင်အပြင်အားလုံးကို အကဲဖြတ်ရန်မှာ ပို၍ခက်ခဲသည်။
Brauer သည် ငြိမ်းချမ်းရေးစီးပွားရေးအတွက် ဆွဲဆောင်မှုရှိသော ကိစ္စတစ်ခုကို ပြုလုပ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ GDP ၏ နှစ်ရာခိုင်နှုန်းကို လက်နက်များပေါ်တွင် သုံးစွဲပါက အကြမ်းဖက်မှုနှင့် စစ်ပွဲများမှ အမြတ်ထွက်ရန် ရပ်တည်နေသူအချို့ ရှိပါသည်။ သို့သော် စီးပွားရေးအများစုသည် ငြိမ်းချမ်းရေးအခြေအနေတွင် ပိုကောင်းလာပြီး အကြမ်းဖက်မှုသည် အခြား ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းအတွက် ပိုမိုခက်ခဲစေသည်။ လှည့်ကွက်မှာ လူ့အဖွဲ့အစည်းများသည် အပြုသဘောဆောင်သော ငြိမ်းချမ်းရေးကို မည်ကဲ့သို့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေမည်ကို နားလည်ခြင်းဖြစ်သည်။
အဆိုပါ ဂလိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေးအညွှန်းIEP မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှစတင်၍ နှစ်စဉ်ထုတ်ပြန်သော နှစ်စဉ်ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အကြမ်းဖက်မှုမရှိခြင်း၏ အညွှန်း ၂၂ ချက်ကို အသုံးပြု၍ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအား ငြိမ်းချမ်းမှုအစီအစဥ်ဖြင့် အဆင့်သတ်မှတ်ထားသည်။ IEP သည် အိုက်စလန်၊ ဒိန်းမတ်နှင့် နယူးဇီလန်နိုင်ငံတို့သည် 2007 ခုနှစ်တွင် အငြိမ်းချမ်းဆုံးဖြစ်ပြီး အီရတ်၊ ဆိုမာလီယာ၊ ဆီးရီးယားနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံများတွင် အနိမ့်ဆုံးဖြစ်ကြောင်း IEP တွေ့ရှိခဲ့သည်မှာ အံ့သြစရာမဟုတ်ပေ။ US သည် 22 တွင် 2013 အဆင့်ရှိသည်။
အကြမ်းဖက်မှု မရှိခြင်းဆိုင်ရာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်နှင့် ကမ္ဘာလုံးနီးပါး ဒေတာများဖြင့်၊ လူမှုဖွဲ့စည်းပုံများ တိုက်ဆိုင်ခြင်းအတွက် စမ်းသပ်ရန် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသည်။ ယင်းက ကျွန်ုပ်တို့အား အပြုသဘောဆောင်သော ငြိမ်းချမ်းရေး၏ ပုံရိပ်ကိုပေးသည်။ GPI ရမှတ်များနှင့် နိုင်ငံဖြတ်ကျော် ဒေတာအတွဲများ 4,700 ခန့်အကြား ဆက်စပ်မှုကို ကိန်းဂဏန်း ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာပြီးနောက်၊ IEP သည် လူ 100 ဦးလျှင် သက်တမ်း သို့မဟုတ် တယ်လီဖုန်းလိုင်းများကဲ့သို့ ညွှန်ပြသည့်အုပ်စုများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၎င်းသည် စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းမှုဆိုင်ရာ အဆုံးအဖြတ်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားသည်။ IEP မှ ရရှိလာသော အမျိုးအစား ရှစ်မျိုးအား "ငြိမ်းချမ်းရေးမဏ္ဍိုင်" ဟုခေါ်သည်- ကောင်းမွန်စွာ လည်ပတ်နေသော အစိုးရ၊ အရင်းအမြစ်များကို သာတူညီမျှ ခွဲဝေမှု၊ သတင်းအချက်အလက် လွတ်လပ်စွာ စီးဆင်းမှု၊ ကောင်းမွန်သော စီးပွားရေး ပတ်ဝန်းကျင်၊ လူသားအရင်းအနှီး အဆင့်မြင့်မားမှု (ဥပမာ- ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေး) ကို လက်ခံခြင်း၊ အခြားသူများ၏ အခွင့်အရေးများ၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု နည်းပါးခြင်းနှင့် အိမ်နီးချင်းများနှင့် ကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံရေး။
ငြိမ်းချမ်းရေး ဆက်စပ်မှု တော်တော်များများက ထင်ရှားပါတယ်။ အရည်အသွေးရှိသော အခြေခံအဆောက်အဦများကို စစ်ပွဲကြောင့် ဖျက်ဆီးလေ့ရှိသည်။ ရေသည် ကျွန်ုပ်တို့ ရန်ဖြစ်ဖွယ်ရှိသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးမဏ္ဍိုင်များကဲ့သို့ လေ့လာမှုများ၏ အရေးပါမှုသည် ရိုးရှင်းစွာ လုပ်ဆောင်နိုင်သော လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ရှုပ်ထွေးမှုကို ဖော်ထုတ်ရာတွင် အရေးကြီးပါသည်။ သေနတ်မကိုင်ဘဲ ငါတို့အားလုံး လိုအပ်တာကို ရနိုင်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း။ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ယင်းတွင် ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်နေချိန်တွင် သိသာထင်ရှားပြီး လွယ်ကူသည်ဟု ထင်ရသော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအရင်းအမြစ်များ၏ 11 ရာခိုင်နှုန်းသည် အကြမ်းဖက်မှုကို ဖန်တီးခြင်းနှင့် ပါဝင်ခြင်းအတွက် မြှုပ်နှံထားသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေး ဘောဂဗေဒ သည် လူတိုင်း သူတို့ လိုအပ် သည့် အရာကို ရရှိ သည့် စီးပွားရေး ကို အာမခံ စေ ခြင်း သည် ပိုမို ငြိမ်းချမ်းသော လူ့ အတွေ့အကြုံ ကို ဖန်တီး ပေး ပြီး တစ်ဖန် ချမ်းသာ မှုနှင့် အလုပ်အကိုင် များ ကို ဖန်တီး ပေး သည် ။
IEP ၏ မူဘောင်များအတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ကျန်ရှိနေသည်မှာ သေချာပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ကျားမတန်းတူညီမျှမှုသည် ယေဘုယျအားဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုမရှိခြင်း၏ ကိန်းဂဏန်းအရ သိသာထင်ရှားသောဆက်စပ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော် GPI တွင် ကျား-မ အခြေပြု၊ အိမ်တွင်းမှု သို့မဟုတ် လိင်အကြမ်းဖက်မှုဆိုင်ရာ တိကျသော အတိုင်းအတာများ မပါဝင်သေးသောကြောင့်- ၎င်းတို့တွင် နိုင်ငံဖြတ်ကျော်ဒေတာ လုံလောက်စွာ မရှိပါက- ကျားမတန်းတူရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းမှု မည်ကဲ့သို့ အကျိုးသက်ရောက်သည်ကို အတိအကျ မသိရသေးပါ။ ကောင်းစွာညှိယူရမည့် အခြားသော အလားတူချိတ်ဆက်မှုများလည်းရှိပါသည်၊ သုတေသီများသည် ၎င်းတို့ကိုဖြေရှင်းရန် econometric ချဉ်းကပ်မှုများကို တီထွင်နေကြသည်။
ငြိမ်းချမ်းရေးဘောဂဗေဒသည် Bauer အရ ကျွန်ုပ်တို့၏ တိုင်းတာမှုများနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို စစ်ဘက်သို့ ကူးပြောင်းရန် အခွင့်အရေးတစ်ခုဖြစ်ပြီး Bauer အရ အကြမ်းဖက်မှု သို့မဟုတ် အကြမ်းမဖက်ခြင်းဆိုင်ရာ အယူအဆများဆီသို့ ရွေ့လျားရန် အခွင့်အရေးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Brauer သည် နယ်ပယ်အတွက် သူ၏စိတ်အားထက်သန်မှုကို ရှင်းပြရန် ရှေးဆိုရိုးစကားတစ်ခုအား တောင်းဆိုခဲ့သည်- သင်မတိုင်းတာနိုင်သောအရာကို သင်မစီမံနိုင်ပါ။ ကျွန်ုပ်တို့သည် စစ်ပွဲကို တိုင်းတာခြင်းနှင့် စီမံခန့်ခွဲခြင်းတွင် အလွန်ကောင်းမွန်နေပြီဖြစ်သောကြောင့် ယခုအချိန်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို တိုင်းတာရမည့်အချိန်ဖြစ်သည်။
Talia Hagerty သည် တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးအတိုင်ပင်ခံ နယူးယောက်၊ ဘရွတ်ကလင်းတွင် အခြေစိုက်သည်။ သူမသည် ငြိမ်းချမ်းရေး စီးပွားရေးအကြောင်း ဘလော့ဂ်များ တွင် ရေးထားသည်။ ပြောင်းလဲမှု၏သီအိုရီ။ Twitter ပေါ်တွင်သူမ၏ Follow: @taliahagerty.
Tags: စီးပွားရေးတက္ကသိုလ်, ဂလိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေးအညွှန်း, ငြိမ်းချမ်းရေး, စစ်
