နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးဗျူရိုအားဖြင့်
မတ်လ 11 ရက် 2014 ခုနှစ် လွန်ခဲ့သည့် ရက်များနှင့် သီတင်းပတ်များ ၏ အဖြစ်အပျက်များသည် IPB နှင့် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး လှုပ်ရှားမှု ၏ နှစ်ပေါင်းများစွာ အခိုင်အမာ ပြောဆိုနေကြသည့် လက်နက် ဖျက်သိမ်းရေး အဖွဲ့ မှ အခြားသူများ ကို အတည်ပြုရန် သာ ဖြစ်သည်- နိုင်ငံရေး တင်းမာ နေသည့် ကာလ တွင် စစ်အင်အား က ဘာမှ မဖြေရှင်းနိုင် ကြောင်း အတည်ပြု ၁]။ ၎င်းသည် တစ်ဖက်မှ စစ်အင်အား ပိုများလာမှုကို နှိုးဆွပြီး ပါတီနှစ်ရပ်စလုံးအား အကြမ်းဖက်မှု၏ အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုသို့ တွန်းပို့မည့် အန္တရာယ်ရှိသည်။ နောက်ကွယ်မှာ နျူလက်နက်တွေ ရှိနေတဲ့အခါ အထူးသဖြင့် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ လမ်းကြောင်းတစ်ခုပါ။
သို့သော် ကရိုင်းမီးယားကျွန်းဆွယ်တွင် ရုရှားက တည်မြဲနေသည့် နိုင်ငံတကာဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခြင်းကြောင့် နျူကလီးယားလက်နက်များ မရှိခဲ့လျှင်ပင် ယင်းသည် အလွန်စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ အခြေအနေတစ်ရပ် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းရှိ ထင်ရှားသော ဖြစ်ရပ်များသည် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းအတွင်း မကျေမနပ်ဖြစ်မှု၏ နောက်ခံကို ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်ပြီး အနောက်နိုင်ငံများ၏ တစ်ဖက်သတ်ဝါဒနှင့် ချုပ်တည်းမှုကင်းမဲ့မှုတို့ အပါအဝင်၊
- NATO သည် ရုရှား၏ နယ်နိမိတ်အထိ ချဲ့ထွင်ခြင်း၊ နှင့်
- ၎င်း၏ရပ်ကွက်အတွင်း ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းဟု ယူဆထားသည့် 'အရောင်တော်လှန်ရေး' ၏ အားပေးမှုနှင့် ရန်ပုံငွေ။ ယင်းကြောင့် ခရိုင်းမီးယားရှိ စစ်အခြေစိုက်စခန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ယူကရိန်းနှင့် ၎င်းတို့ရရှိထားသည့် သဘောတူညီချက်ကို ရုရှားက သံသယဖြစ်စေသည်။
ပြတ်ပြတ်သားသား ပြောကြပါစို့- မဆင်မခြင် လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်သော အပြုအမူအတွက် အနောက်နိုင်ငံကို ဝေဖန်ခြင်းသည် ရုရှားကို ခွင့်လွှတ်ရန် သို့မဟုတ် ခုခံရန် မဟုတ်ပါ။ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ရုရှားသည် ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင်မဆင်မခြင် လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်သည့် အပြုအမူအတွက် ဝေဖန်ရန်မှာ အနောက်နိုင်ငံများနှင့် ချိတ်မိသွားစေရန် မဟုတ်ပါ။ ယူကရိန်းကို ခွဲခြမ်းခွဲပြီး ဥရောပကို ပြိုလဲသွားစေမယ့် ကတိတွေပေးနေတဲ့ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း အမြစ်တွယ်နေတဲ့ အဖြစ်ဆိုးအတွက် နှစ်ဖက်စလုံးက တာဝန်ရှိပြီး အရှေ့-အနောက် ပဋိပက္ခပုံစံသစ်ကို ပြန်ရောက်သွားအောင် နှစ်ဖက်စလုံးက တာဝန်ရှိပါတယ်။ အနောက်တိုင်း သတင်းချန်နယ်များမှ ဆွေးနွေးချက်သည် ရုရှားဆန့်ကျင်ရေး စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုများ၏ လှေကားထစ်ကို မည်မျှ မြန်မြန်ဆန်ဆန် တက်နိုင်စေကာမူ ဆိုချီခေတ်လွန် ဂုဏ်ယူမှုကို ရုရှားက တွန်းအားပေးကာ ပူတင်အား မောက်မာသော အနောက်နိုင်ငံကို တန်ပြန်ရန် ထက်သန်သော တန်ပြန်အင်အားကို ကျော်လွန်ရန် သွေးဆောင်နေပါသည်။ ခရုသမဂ္ဂ။
ငြိမ်းချမ်းရေးလှုပ်ရှားမှု၏ တာဝန်မှာ အကြောင်းရင်းများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှု၊ နယ်ချဲ့ဝါဒနှင့် စစ်အာဏာရှင်ဝါဒတို့ကို ထင်ရှားသည့်နေရာတိုင်းတွင် ရှုတ်ချရန်သာ မဟုတ်ပါ။ ရှေ့ဆက်ရမည့်လမ်းများ၊ အရှုပ်အထွေးများမှ လမ်းကြောင်းများကို တင်သွင်းရန်လည်းဖြစ်သည်။ လာမည့်ရက်များနှင့် ရက်သတ္တပတ်များတွင် နံပါတ်တစ် ဦးစားပေးအချက်မှာ ပြိုင်ဘက်များကို ဟောပြောခြင်းမဟုတ်ဘဲ ဒိုင်ယာလော့၊ ဒိုင်ယာလော့၊ ဆွေးနွေးမှုသာ ဖြစ်ရမည်ဟူသော အကြမ်းတမ်းဆုံး နိုင်ငံရေးသမားများမှလွဲ၍ အားလုံးအတွက် ထင်ရှားသင့်ပါသည်။ UNSC သည် "ယူကရိန်းလူ့အဖွဲ့အစည်း၏ မတူကွဲပြားမှုကို အသိအမှတ်ပြုသည့် အားလုံးပါဝင်နိုင်သော ဆွေးနွေးမှုတစ်ခု" ကို မကြာသေးမီကမှ ချမှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့အသိအမှတ်ပြုသော်လည်း၊ ဤခက်ခဲသောပဋိပက္ခ၏ အမှန်တကယ်ဖြေရှင်းမှုအတွက် အကောင်းဆုံးအလောင်းအစားမှာ ဆွဇ်ဇာလန်နိုင်ငံမှ ဦးဆောင်သော OSCE ဖြစ်ပုံရသည်။ ရုရှားသည် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်သည်။) အရှေ့နှင့်အနောက် ခေါင်းဆောင်များအကြား ဆွေးနွေးမှုအချို့ ဖြစ်ပေါ်နေသည်မှာ အမှန်ပင် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိသာသော်လည်း အခြေအနေတစ်ရပ်လုံးအပေါ် ၎င်းတို့၏ အမြင်များ ကွဲလွဲနေသည်မှာ ထင်ရှားပါသည်။ သို့သော်လည်း အခြားရွေးချယ်စရာမရှိပါ။ ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံများသည် အပြန်အလှန် အကျိုးပြုရန်၊ အပြန်အလှန် အကျိုးပြုရန်၊ ယူကရိန်း၏ ကံကြမ္မာကို ဖြေရှင်းရန် သင်ယူရန် လိုအပ်သည်။
အဲဒီအချိန်မှာ နိုင်ငံသားအဆင့်မှာ လုပ်စရာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ IPB သည် Pax Christi International မှ လတ်တလောခေါ်ဆိုမှုကို ပံ့ပိုးပေးပါသည်။http://www.paxchristi.net/> ယူကရိန်းနိုင်ငံရှိ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များနှင့် သစ္စာရှိသူများအပြင် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနှင့် နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသည့် အခြားနိုင်ငံများတွင်လည်း “ဖျန်ဖြေသူများနှင့် တံတားတည်ဆောက်သူများအဖြစ် ဆောင်ရွက်ကာ လူများကို ခွဲဝေပေးမည့်အစား အကြမ်းမဖက်သော ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ပြုလုပ်ရန်၊ အကျပ်အတည်းအတွက် ငြိမ်းချမ်းပြီး တရားမျှတသော ဖြေရှင်းနည်းများကို ရှာဖွေရန်။” အမျိုးသမီးများသည် ပို၍ ထင်ရှားသော အသံကို ပေးသင့်သည်။
ရေတိုရော ရေရှည်အတွက်ပါ ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ရမည့်အရာများထဲတွင် နိုင်ငံတွင်း ဆင်းရဲမွဲတေမှုကို ကျော်လွှားရန်နှင့် ကြွယ်ဝမှုနှင့် အခွင့်အလမ်းများ မညီမျှစွာ ခွဲဝေပေးရေးတို့ဖြစ်သည်။ မညီမျှသောလူ့အဖွဲ့အစည်းများသည် တန်းတူညီမျှလူ့အဖွဲ့အစည်းများထက် အကြမ်းဖက်မှုများစွာကို ဖြစ်ပေါ်စေကြောင်းပြသသည့် အစီရင်ခံစာများကို ကျွန်ုပ်တို့ သတိရမိပါသည်။ ယူကရိန်း - အခြားသော ပဋိပက္ခများ ကင်းစင်သော နိုင်ငံများစွာကဲ့သို့ပင် - ပညာရေးနှင့် အလုပ်အကိုင်များ ပံ့ပိုးပေးရန်၊ ၎င်းတို့အား ကွဲပြားသော အခြေခံသဘောတရားအဖြစ် စုဆောင်းခြင်းခံရသည့် ဒေါသထွက်နေသော လူငယ်များအတွက် အနည်းဆုံးတော့ အနည်းဆုံးတော့ မဟုတ်ပေ။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးရေးကို အားပေးရန်အတွက် အနည်းဆုံး လုံခြုံရေးလိုအပ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် နှစ်ဖက်တပ်များ ပေါင်းစည်းပြီး ဒေသတွင်း စစ်မဲ့နယ်မြေဖြစ်ရန် နိုင်ငံရေးအရ စွက်ဖက်မှု၏ အရေးပါမှုဖြစ်သည်။
ရာထူးတိုးသင့်သော နောက်ထပ်အဆင့်များစွာ ရှိပါသည်။
* ခရိုင်းမီးယားရှိ ၎င်းတို့၏ အခြေစိုက်စခန်းများသို့ ရုရှားတပ်များ ဆုတ်ခွာခြင်းနှင့် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များ၏ စစ်တန်းလျားများသို့ ဆုတ်ခွာခြင်း၊
* ယူကရိန်းရှိ လူ့အဖွဲ့အစည်းအားလုံးကြားတွင် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများ တိုင်ကြားချက်များကို UN/OSCE လေ့လာသူများမှ စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်း၊
* ပြင်ပတပ်များမှ စစ်ရေးအရ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း မပြုရ။
* OSCE နှင့် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုအောက်တွင် ရုရှား၊ အမေရိကန်နှင့် EU အပါအဝင် ဘက်ပေါင်းစုံမှ ယူကရိန်းနိုင်ငံသား အမျိုးသား အမျိုးသမီး အပါအဝင် ပါတီအားလုံးမှ ပါဝင်သည့် အဆင့်မြင့် ဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပခြင်း။ OSCE ကို တိုးချဲ့လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် တာဝန်ပေးသင့်ပြီး ၎င်း၏ကိုယ်စားလှယ်များသည် ဝဘ်ဆိုက်များအားလုံးကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးသည်။ ဥရောပကောင်စီသည် မတူညီသော နှစ်ဖက်ကြား ဆွေးနွေးမှုများအတွက် အသုံးဝင်သော ဖိုရမ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။
______________________________
[2] The Spirit Level: Richard G. Wilkinson နှင့် Kate Pickett တို့က အဘယ်ကြောင့် ပိုမိုသာတူညီမျှသော လူ့အဖွဲ့အစည်းများ အမြဲတမ်းနီးပါး ပိုကောင်းလာစေရန် စာအုပ်တွင် အကျဉ်းချုပ်ဖော်ပြထားသည်။
