နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ခုံရုံးက အမေရိကန်အပေါ် ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု စွဲချက်

ယောဟနျသ LaForge အားဖြင့်

အမေရိကန် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များနှင့် CIA တို့သည် အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် အခြားနေရာများတွင် အကျဉ်းသားများအား ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခြင်းဖြင့် စစ်ရာဇ၀တ်မှုများ ကျူးလွန်ဖွယ်ရှိကြောင်း နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်တရားရုံး၏ အစိုးရရှေ့နေချုပ်က မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

"အမေရိကန် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အနည်းဆုံး ထိမ်းသိမ်းထားသူ ၆၁ ဦးကို အာဖဂန်နစ္စတန်နယ်မြေတွင် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခြင်း၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ ပြုမူခြင်း၊ ဂုဏ်သိက္ခာအပေါ် ဒေါသများ ကျူးလွန်ခြင်းတို့ကို ခံခဲ့ရပုံရသည်။" နိုဝင်ဘာ ၁၄ ICC အစီရင်ခံစာ The Hague ရှိ အစိုးရရှေ့နေချုပ် Fatou Bensouda မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CIA အရာရှိများသည် အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ပိုလန်၊ ပိုလန်၊ ရိုမေးနီးယားနှင့် လစ်သူယေးနီးယားရှိ ၎င်း၏လျှို့ဝှက်အကျဉ်းထောင်များတွင် ထိန်းသိမ်းခံထားရသူ အနည်းဆုံး ၂၇ ဦးထက်မနည်းကို “ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခြင်း၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ ပြုမူဆက်ဆံခြင်း၊ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ဂုဏ်သိက္ခာကို စော်ကားခြင်း” မုဒိမ်းကျင့်ခြင်းအပါအဝင်၊ အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လျှို့ဝှက်စီအိုင်အေ အကျဉ်းထောင်များသို့ ပြောင်းရွှေ့ခံခဲ့ရပြီး အကျဉ်းသားများကို မျက်နှာကျက်တွင် သံကြိုးဖြင့်ချည်နှောင်ထားသည့် လျှို့ဝှက် CIA အကျဉ်းထောင်များသို့ ပြောင်းရွှေ့ခံခဲ့ရပြီး အကျဉ်းသားများကို မျက်နှာကျက်တွင် သံကြိုးဖြင့်ချည်နှောင်ကာ ကွန်ကရစ်ကြမ်းပြင်ပေါ်တွင် အေးခဲကာ သေဆုံးသည်အထိ မျောပါသွားခဲ့သည်။ သတိမေ့သွားတဲ့အထိ” ၂၀၁၄ အထက်လွှတ်တော် ထောက်လှမ်းရေး ကော်မတီ အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုအစီအစဉ်တွင်။

၂၀၀၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံခြားရေးဌာန၏ လက်ထောက်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဖြစ်သည်။ Adam Ereli က ပြောသည်။ ဂျီနီဗာကွန်ဗင်းရှင်းများအောက်ရှိ မည်သည့်အခွင့်အရေးကိုမျှ အာမခံချက်မရှိသော အကြမ်းဖက်သမားများဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် လျှို့ဝှက်စွာ ချုပ်ကိုင်ထားသည့် ကြက်ခြေနီအဖွဲ့အား အကျဉ်းသားများထံ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို ဆက်လက်ငြင်းဆိုထားသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဥပဒေအောက်တွင် အကာအကွယ်ရထိုက်သည့် အကျဉ်းသားအားလုံး၏ လူ့အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်ရန်ဖြစ်ကြောင်း ကြက်ခြေနီအဖွဲ့မှ စောဒကတက်ခဲ့သည်— ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုအပေါ် လုံးဝရှင်းလင်းမှုမရှိသော တားမြစ်ချက်ပါ၀င်သည့် စာချုပ်ဥပဒေများ ပါဝင်သည်။

နိုင်ငံပေါင်း 120 ကျော်သည် ICC အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြသော်လည်း US သည် မဟုတ်ပါ။ ICC ကို ဖန်တီးပြီး ၎င်း၏ အခွင့်အာဏာကို ထူထောင်သည့် ၂၀၀၂ ခုနှစ် ရောမဥပဒေတွင် အမေရိကန်က ပါဝင်ရန် ငြင်းဆိုသော်လည်း အမေရိကန် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် စီအိုင်အေ အေးဂျင့်များသည် ၎င်းတို့၏ ရာဇ၀တ်မှုများကို အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ပိုလန်၊ ရိုမေးနီးယားနှင့် လစ်သူယေးနီးယားတို့တွင် ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသောကြောင့် တရားစွဲဆိုခြင်း ခံရဆဲဖြစ်သည်။

စစ်ရာဇ၀တ်မှုဆိုင်ရာ စွပ်စွဲချက်များကို စွပ်စွဲခံရသူ၏ မူလအစိုးရများက စုံစမ်းစစ်ဆေးပြီး တရားစွဲဆိုခြင်းမပြုသည့်အခါ ICC ၏ စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို တောင်းခံနိုင်သည်။ "ICC သည် အခြားနိုင်ငံများမှ တရားမ၀င်နိုင် သို့မဟုတ် တရားစွဲဆိုရန် ဆန္ဒမရှိမှသာ အမှုများကို လက်ခံသည့် နောက်ဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း The Guardian မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။" ပြီးခဲ့သော အောက်တိုဘာလတွင် Foreign Policy မဂ္ဂဇင်း၌ ရေးသားခဲ့သော ဒေးဗစ်ဘော့စကိုက "အမေရိကန်အစိုးရသည် ၂၀၀၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၅ ခုနှစ်အတွင်း အကျဉ်းသားများအား အမေရိကန်မှ လုံလောက်စွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်း မပြုဟု ယုံကြည်သည့် အကျဉ်းသားများအား အစိုးရရှေ့နေရုံးက အကြိမ်ကြိမ် ခေါ်ယူခဲ့သည်" ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

“ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ ကျူးလွန်ခြင်း”

Bensouda ၏ အစီရင်ခံစာတွင် စွပ်စွဲခံထားရသော အမေရိကန် စစ်ရာဇ၀တ်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ၎င်းတို့သည် “အထီးကျန်လူအနည်းငယ်၏ စော်ကားမှုမဟုတ်ပေ။ ယင်းအစား၊ ၎င်းတို့သည် အကျဉ်းသားများထံမှ 'အရေးယူနိုင်သော ထောက်လှမ်းရေး' ကို ထုတ်ယူရန် ကြိုးပမ်းမှုတွင် အတည်ပြုထားသော စစ်ကြောရေးနည်းစနစ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ၎င်းတို့ကျူးလွန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပုံရသည်။ ရရှိနိုင်သော အချက်အလက်များအရ သေဆုံးသူများသည် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများကို တမင်တကာ ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း၊ ရာဇ၀တ်မှုများသည် အထူးရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုဖြင့် ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံရသူများ၏ အခြေခံလူ့ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေသည့် နည်းလမ်းဖြင့် ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း၊ ICC အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။.

အထက်လွှတ်တော် ကော်မတီသည် ၎င်း၏ အစီရင်ခံစာမှ ကောက်နုတ်ချက် စာမျက်နှာ ၅၀၀ ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ မကြာသေးမီက ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်နေ့အထိ တပ်မတော်က အလွဲသုံးစားလုပ်ခဲ့တဲ့ တရားဝင်ဓာတ်ပုံတွေအရ၊^th ယခုနှစ်တွင် အဆိုပါ ပုံပေါင်း ၁၈၀၀ ကို ထုတ်ပြန်ရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ လူထုက တစ်ခါမှ မမြင်ဖူးဘူး။.

George W. Bush အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားဝင်ခွင့်ပြုပြီး နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုကို အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ အီရတ်၊ အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ဂွာတာနာမိုပင်လယ်အော်ရှိ ကမ်းလွန်ပြစ်မှုဆိုင်ရာကိုလိုနီများတွင် ICC ကို အပြင်းအထန် ဆန့်ကျင်ခဲ့သော်လည်း အာဖဂန်နစ္စတန်၊ လစ်သူယေးနီးယား၊ ပိုလန်နှင့် ရိုမေးနီးယားတို့သည် အဆိုပါနယ်မြေများအတွင်း ကျူးလွန်ခဲ့သော ရာဇ၀တ်မှုများကို တရားရုံးက တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ပေးထားသည့် အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သည်။ ဒီ တရားစွဲဆိုခြင်းသို့ ဦးတည်သွားနိုင်သည်။ အမေရိကန် နိုင်ငံသားများ။

သမ္မတဘုရှ်နှင့် ဒုသမ္မတ ဒစ်ခ် ချန်နီတို့ နှစ်ဦးစလုံး ရှိသည်။ လူအများရှေ့မှာ ကြွားတယ်။ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ထားသော၊ “တရားဝင်” နှင့် တွင်ကျယ်စွာကျင့်သုံးသည့် ရေလွှာတင်ခြင်းအကြောင်း သူတို့ရဲ့ အမိန့်အာဏာအောက်မှာ. “အဆင့်မြင့်စစ်ကြောရေးနည်းပညာ” ဟုခေါ်သည်နှင့်ပတ်သက်၍ ရုပ်မြင်သံကြားအင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် မေးမြန်းရာတွင် Mr. Cheney က “ကျွန်တော် အဲဒါကို နှလုံးခုန်သံနဲ့ ထပ်ပြီးလုပ်မှာပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ရီပတ်ဘလီကန်တွေရဲ့ အဓိက အခြေအတင် စကားစစ်ထိုးပွဲတစ်ခုအတွင်း Donald Trump က "ကျွန်တော် ရေလွှာလျှောစီးတာကို ပြန်ယူလာပြီး ရေလွှာတင်ခြင်းထက် ပိုဆိုးတဲ့ ငရဲကို ပြန်ယူပေးမှာပါ" လို့ အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ထပ်ခါတလဲလဲ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ CIA ၏ NSA နှစ်ခုလုံး၏ ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Michael Hayden က ရုပ်မြင်သံကြားအင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် “သူ [Trump] က ဒီအမိန့်ကို အမိန့်ပေးမယ်ဆိုရင်၊ အမေရိကန် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေက လုပ်ရပ်ကို ငြင်းဆန်လိမ့်မယ်။ စည်းမဲ့ကမ်းမဲ့ အမိန့်ကို မလိုက်နာဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါဟာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခရဲ့ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေအားလုံးကို ချိုးဖောက်ရာ ရောက်ပါတယ်။” ရွေးကောက်ခံသမ္မတ Trump ကလည်း အကြမ်းဖက်သမားလို့ သံသယရှိသူတွေရဲ့ မိသားစုဝင်တွေကို ပစ်မှတ်ထား လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ဖို့ ထပ်ခါတလဲလဲ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ လုပ်ဆောင်ချက်နှစ်ခုလုံးကို အမေရိကန် စစ်မှုထမ်းလမ်းညွှန်များ နှင့် နိုင်ငံတကာ စာချုပ်ဥပဒေအရ ICC မှ တရားစွဲသည့် ရာဇ၀တ်မှုများကို တားမြစ်ထားသည်။

__________

ကစုစည်းတင်ဆက်ယောဟနျသ LaForge, PeaceVoice, Nukewatch, Wisconsin ပြည်နယ်အတွက်ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်တရားမျှတမှုအဖွဲ့ Co-ညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်ပြီး, နျူကလီးယားဗဟို၏ Arianne Peterson နှင့်အတူပူးတွဲအယ်ဒီတာဖြစ်ပြီး, Revised: အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ 450 မြေ-အခြေပြုဒုံးကျည်များမှတစ်ဦးကလမ်းညွှန်။