The Urbanity of Evil- အီရတ်ကို ကျူးကျော်ပြီး အနှစ် ၂၀

-Norman ကိုရှောလမုန်အားဖြင့်, World BEYOND Warမတ်လ 14, 2023

ပမာဏများစွာ မုသာစကား အမေရိကန် အစိုးရ ထိပ်တန်း အရာရှိများ မှ အီရတ် ကျူးကျော်မှု အထိ ဦးဆောင် ခဲ့သည်။ အခုဆို နှစ် 20 ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် မီဒီယာတွေ က ဒီလိုပါပဲ။ ထိုလိမ်ညာမှုများကို စိတ်အားထက်သန်စွာ အားပေးခဲ့သည်။ နောက်ကြောင်းပြန်မှုများကို ကမ်းလှမ်းကြသည်။ စစ်ပွဲအတွက် တွန်းအားပေးရာတွင် ၎င်းတို့၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု အပါအဝင် အခက်ခဲဆုံး အမှန်တရားများကို အလင်းပြရန် ၎င်းတို့အား မမျှော်လင့်ပါနှင့်။

၂၀၀၃ ခုနှစ် မတ်လတွင် အီရတ်စစ်ပွဲကို စတင်ရန် အမေရိကန်ကို တွန်းအားပေးခဲ့သည့်အရာမှာ ယနေ့ခေတ်တွင် ကျွန်ုပ်တို့နှင့် များစွာရှိနေဆဲဖြစ်သော မီဒီယာနှင့် နိုင်ငံရေး၏ ဒိုင်းနမစ်ဖြစ်သည်။

9/11 ပြီးနောက် များမကြာမီတွင် သမ္မတ ဂျော့ခ်ျဒဗလျူဘုရှ် မှ တီးခတ်သည့် စကားလုံးများထဲမှ တစ်ခုသည် ပြတ်ပြတ်သားသား ပြတ်သားသည်။ အခိုင်အမာ စက်တင်ဘာ 20၊ 2001 တွင်ကျင်းပသောကွန်ဂရက်လွှတ်တော်၏ပူးတွဲအစည်းအဝေးတွင်ပြောနေစဉ်- “နိုင်ငံတိုင်း၊ ဒေသတိုင်းတွင်ယခုအခါတွင် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုချရန်ရှိသည်။ မင်းက ငါတို့နဲ့ဘဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အကြမ်းဖက်သမားတွေနဲ့ဘဲ ဖြစ်ဖြစ်။" နှိမ့်ချချလိုက်သည်၊ ထိုစွပ်စွဲချက်သည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် မကျေမနပ်ဝေဖန်မှုများ ရရှိခဲ့သည်။ ပင်မမီဒီယာများနှင့် ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်အဖွဲ့ဝင်များ အားလုံးနီးပါး သဘောကျနှစ်ခြိုက်ခဲ့ကြသည်။ မနီချန်းကမ္ဘာ့အမြင် တိုးတက်ပြီး တည်မြဲနေပါသည်။

ကျွန်ုပ်တို့၏ လက်ရှိခေတ်သည် လက်ရှိသမ္မတ၏ နှုတ်ထွက်စကားသံများ နှင့် ပြည့်နှက်နေသည်။ လအနည်းငယ်အလို လက်သီးချက် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား၏ တရားဝင်အုပ်ချုပ်သူ Mohammed bin Salman သည် ယီမင်တွင် စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေသော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော အစိုးရတစ်ရပ်ကို တာဝန်ယူခဲ့သူ၊ သိန်းနှင့်ချီ၍ သေဆုံးခဲ့သည်။ အမေရိကန်အစိုးရ၏အကူအညီဖြင့် 2015 ခုနှစ်ကတည်းက — Joe Biden သည် ၎င်း၏ 2022 ခုနှစ် ပြည်ထောင်စု၏ နိုင်ငံတော်မိန့်ခွန်းတွင် အမြင့်မြတ်ဆုံးတရားဟောစင်ကို တပ်ဆင်ခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒင် ကိုကြွေးကြော် “လွတ်လပ်မှုဟာ အာဏာရှင်အပေါ် အမြဲတမ်းအောင်ပွဲခံမယ့် မယိမ်းယိုင်တဲ့ သန္နိဋ္ဌာန်တစ်ခုပါပဲ။” “ဒီမိုကရေစီနှင့် သက်ဦးဆံပိုင်အာဏာများကြား တိုက်ပွဲတွင်၊ ဒီမိုကရေစီသည် ယခုခေတ်အထိ မြင့်တက်လာသည်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောသည်။ ဟုတ်ပါတယ်၊ ဆော်ဒီအာဏာရှင်စနစ်နဲ့ စစ်ပွဲအတွက် သူ့ရဲ့ထောက်ခံမှုကို ဖော်ပြထားခြင်းမရှိပါဘူး။

အဆိုပါ ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံတော် မိန့်ခွန်းတွင် ဘိုင်ဒင်သည် ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှား၏ စစ်ပွဲကို ရှုတ်ချရန် အကြိမ်များစွာ အာရုံစိုက်ခဲ့ပြီး၊ ဘိုင်ဒင်၏ သမ္မတ အရေခြုံမှုသည် ယူကရိန်းတွင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ ကျူးလွန်နေသည့် ကြောက်မက်ဖွယ်များကို မည်သည့်နည်းနှင့်မျှ အကြောင်းပြခြင်းမရှိပေ။ ဒီစစ်ပွဲက တရားမျှတမှု မရှိပါဘူး။ သေစေတတ်သော အရေခြုံများ အဲဒါက အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒကို လွှမ်းမိုးနေတယ်။

ယခုသီတင်းပတ်တွင်၊ Biden ၏ အဓိကကျသောအခန်းကဏ္ဍများနှင့် ယခုနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken ၏အခြေခံအချက်များပါဝင်ရန် အီရတ်ကျူးကျော်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ မီဒီယာများ၏ နောက်ကြောင်းပြန်သုံးသပ်ချက်များအတွက် အသက်ရှုမဝလိုက်ပါနှင့်။ နိုင်ငံတစ်ခုက အခြားနိုင်ငံကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ဖို့ လုံးဝလက်မခံနိုင်ဘူးလို့ ရုရှားကို လေးနက်စွာ ရှုံ့ချကြတဲ့အခါ၊ Orwellian ရဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုတွေဟာ ပြောင်မြောက်ပြီး အရှက်ကင်းပါတယ်။

ပြီးခဲ့သည့်လက ပြောရမယ်ဆိုရင် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီသို့ Blinken က “နိုင်ငံအားလုံးကို ပိုမိုလုံခြုံပြီး ပိုမိုလုံခြုံစေမည့် အခြေခံမူများနှင့် စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းများ” – “မြေယာကို အင်အားသုံး သိမ်းယူခြင်း မပြုရန်” နှင့် “ကျူးကျော်စစ်များ မရှိစေရ” ကဲ့သို့သော စည်းမျဉ်းများကို တောင်းခံခဲ့သည်။ သို့သော် Biden နှင့် Blinken တို့သည် အီရတ်ကိုကျူးကျော်ခြင်းဖြစ်သည့် ကြီးမားသောကျူးကျော်စစ်ပွဲအတွက် အရေးပါသောဆက်စပ်ပစ္စည်းများဖြစ်သည်။ ရှားရှားပါးပါး ကျူးကျော်မှုကို နိုင်ငံရေးအရ ဖြစ်နိုင်အောင် ကူညီပေးခဲ့တဲ့အတွက် Biden ကို နေရာပေးလိုက်တာဟာ ရှားရှားပါးပါး အချိန်အခါမှာ သူ့ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုကို ခွဲထုတ်ပြီး ပြောပြခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြတ်ပြတ်သားသား လိမ်ညာတယ်။.

အီရတ်ပညာရှင် Stephen Zunes နှင့် ပတ်သက်၍ “Biden သည် ရှည်လျားသော မမှန်ကန်သော အရေးဆိုမှုများ ရှိနေသည်” ဟုဆိုသည်။ အထဲကထောက်ပြ လွန်ခဲ့သော လေးနှစ်က “ဥပမာအားဖြင့်၊ ကျူးကျော်မှုကို ခွင့်ပြုတဲ့ အရေးကြီးတဲ့ အထက်လွှတ်တော် မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုမှာ ဘိုင်ဒန်က သူ့ရာထူးကို အထက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး ကော်မတီရဲ့ ဥက္ကဌအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။ တိုကျတှနျးပွောဆို အီရတ်သည် ကြီးမားသော ဓာတုနှင့် ဇီဝလက်နက်ဆိုင်ရာ လက်နက်များ၊ နျူကလီယားလက်နက် အစီအစဉ်နှင့် ခေတ်မီဆန်းပြားသော ပေးပို့မှုစနစ်များကို တနည်းနည်းဖြင့် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်၊ အီရတ်တွင် အစုလိုက်အပြုံလိုက် အစုလိုက်အပြုံလိုက် အပျက်အစီး လက်နက်များဟု ယူဆရသည့် မှားယွင်းသော အခိုင်အမာ ပြောဆိုမှုသည် ကျူးကျော်မှုအတွက် အဓိက အကြောင်းခံဖြစ်သည်။

မုသာဝါဒ စိန်ခေါ်ခံခဲ့ရသည်။ အချိန်နှင့်တပြေးညီ၊ မကျူးကျော်မီ လပေါင်းများစွာက များပြားသော ကျွမ်းကျင်သူများက. သို့သော် ထိုအချိန်က အထက်လွှတ်တော်အမတ် ဘိုင်ဒင်သည် နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး ကော်မတီ၏ ပေးအပ်မှုကို ကိုင်စွဲကာ ၎င်းတို့အားလုံးကို အတုအယောင် နှစ်ရက်အတွင်း ဖယ်ထုတ်ခဲ့သည်။ ကြားနာ ၂၀၀၂ ခုနှစ် နွေလယ်တွင်။

အဲဒီတုန်းက ကော်မတီရဲ့ ဦးစီးအရာရှိက ဘယ်သူလဲ။ လက်ရှိ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken။

Biden နှင့် Blinken တို့ကို အီရတ်၏လက်ထောက်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ဆက်ဒမ်ဟူစိန်လက်ထက်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် Tariq Aziz ကဲ့သို့သော သူများထက် လုံးဝကွဲပြားသောအမျိုးအစားတစ်ခုအဖြစ် ကျွန်ုပ်တို့ထားရှိရန် သင့်လျော်ပါသည်။ သို့သော် ဘဂ္ဂဒက်မြို့မကျူးကျော်မီ လများအတွင်း ကျွန်တော်တက်ရောက်ခဲ့သော Aziz နှင့် တွေ့ဆုံမှုသုံးကြိမ်ကို ပြန်တွေးကြည့်မိသည်မှာ သံသယအချို့ရှိပါသည်။

Aziz သည် သပ်ရပ်လှပသော စီးပွားရေးဝတ်စုံများကို ၀တ်ဆင်ထားသည်။ အလွန်ကောင်းမွန်သော အင်္ဂလိပ်လို တိုင်းတာထားသော လေသံနှင့် ကောင်းမွန်စွာ ဖန်တီးထားသော စာကြောင်းများဖြင့် ပြောဆိုခြင်းမှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ အဖွဲ့ဝင် လေးဦးပါ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ (ပြည်သူ့တိကျမှုအတွက် အင်စတီကျုမှ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့် ကျွန်ုပ်စီစဉ်ထားသော) ယဉ်ကျေးလိမ္မာမှုကင်းမဲ့၍ ယဉ်ကျေးသိမ်မွေ့သော လေကောင်းလေသန့်ဖြင့် ပြောဆိုတတ်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့အဖွဲ့တွင် South Dakota အထက်လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း West Virginia မှ အောက်လွှတ်တော်အမတ် Nick Rahall ပါဝင်သည်။ James Aborezk နှင့် Conscience International ဥက္ကဋ္ဌ James Jennings။ ထွက်လာသည့်အတိုင်း၊ အစည်းအဝေး မကျူးကျော်မီ ခြောက်လအလိုတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

2002 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလလယ်တွင် ထိုတွေ့ဆုံမှုတွင် Aziz သည် US မီဒီယာအနည်းငယ်မှ အသိအမှတ်ပြုခံရသည့် အဖြစ်မှန်ကို တိုတိုတုတ်တုတ် ကောက်ချက်ချနိုင်ခဲ့သည်။ “မလုပ်ရင် ရှုံးမယ်” ဟု Aziz က ကုလသမဂ္ဂ လက်နက်စစ်ဆေးရေးမှူးများကို နိုင်ငံတွင်းသို့ ပြန်ခွင့်ပြုမလားဆိုသည့် အီရတ်အစိုးရ၏ ရွေးချယ်မှုကို ရည်ညွှန်းကာ ပြောကြားခဲ့သည်။

Aziz နှင့် အခြားသော အီရတ်အရာရှိများနှင့် တွေ့ဆုံပြီးနောက်၊ I ကိုပြောသည် အ ဝါရှင်တန်ပို့စ်: "တကယ်လို့ စစ်ဆေးမှုတွေ တင်းတင်းကျပ်ကျပ် လုပ်ထားလို့ ဥမင်ရဲ့ အဆုံးမှာ မီးလင်းနေတယ် ဆိုရင်၊ ဒါက လုံးဝ ပြင်လို့ရတဲ့ ပြဿနာပဲ" ဒါပေမယ့် တင်းတင်းကျပ်ကျပ် စစ်ဆေးရေးကိစ္စနဲ့တော့ ဝေးကွာခဲ့ပါတယ်။ ဘုရ်ှအစိုးရသည် အီရတ်ကို စစ်တိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

Aziz အစည်းအဝေးအပြီး ရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် အစုလိုက်အပြုံလိုက် အပျက်အစီးလက်နက်များ မရှိဟု တိကျစွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည့် အီရတ်အစိုးရသည် ကုလသမဂ္ဂ စစ်ဆေးရေးမှူးများကို နိုင်ငံတွင်းသို့ ပြန်ခွင့်ပြုမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ (ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားသည့်အကြိုနေ့တွင် ၎င်းတို့အား ဘေးကင်းစေရန် လေးနှစ်စောပြီး ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။ အမေရိကန် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု လေးရက်ကြာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။) သို့သော် ကုလသမဂ္ဂ၏ လိုက်နာမှုမှာ အကျိုးမရှိခဲ့ပေ။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အမေရိကန် အစိုးရခေါင်းဆောင်တွေက အီရတ်ကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ချင်ကြပါတယ်။

၂၀၀၂ ဒီဇင်ဘာနဲ့ ၂၀၀၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွေမှာ Aziz နဲ့ နောက်ပိုင်းတွေ့ဆုံမှု နှစ်ခုအတွင်းမှာ၊ ယဉ်ကျေးပြီး သန့်စင်ပုံပေါ်တဲ့ သူ့ရဲ့စွမ်းရည်ကြောင့် ကျွန်တော် အကြိမ်ကြိမ် အရိုက်ခံခဲ့ရတယ်။ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သောအာဏာရှင်၏ အဓိကပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဖြစ်သော်ငြားလည်း ခေတ်မီဆန်းပြားမှုကို ထုတ်ဖော်ခဲ့သည်။ “မကောင်းသောမြို့” ဟူသော စကားကို တွေးတောမိပါသည်။

ဆက်ဒမ်ဟူစိန်က သူ့သားကို ထောင်ကျ ဒါမှမဟုတ် ပိုဆိုးတာက Aziz ဘက်ပြောင်းလာမှာကို စိုးရိမ်ပြီး Aziz အပေါ် သြဇာလွှမ်းမိုးမှု တစ်မျိုးမျိုးကို ထိန်းသိမ်းထားခဲ့တယ်လို့ ကောင်းကောင်းသိတဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောပြပါတယ်။ ထိုသို့မဟုတ်သည်ဖြစ်စေ ဒုတိယ၀န်ကြီးချုပ် Aziz သည် နောက်ဆုံးအချိန်အထိ သစ္စာရှိခဲ့သည်။ Jean Renoir ရဲ့ ရုပ်ရှင်ထဲက တစ်စုံတစ်ယောက်အနေနဲ့ပါ။ ဂိမ်း၏စည်းကမ်းများ “ဘဝနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဆိုးရွားတဲ့အချက်ကတော့ လူတိုင်းမှာ အကြောင်းပြချက်ကိုယ်စီရှိကြပါတယ်။”

Tariq Aziz သည် ဆက်ဒမ်ကို ဖြတ်ပြေးပါက သူ့ဘဝအတွက် ကြောက်ရွံ့ရန် အကြောင်းပြချက်ကောင်းများ ရှိသည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် ဝါရှင်တန်ရှိ နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် အရာရှိအများအပြားသည် ၎င်းတို့အား ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရခြင်း၊ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ငွေကြေး သို့မဟုတ် အာဏာများသာ ကုန်ကျနိုင်သော်လည်း သဘောထားကွဲလွဲသည့်အခါ လူသတ်မူဝါဒများ ချမှတ်ခဲ့သည်။

၂၀၀၃ ခုနှစ် ဇန်န၀ါရီလတွင် Aziz ကို နောက်ဆုံးတွေ့ခဲ့ရပြီး အီရတ်ရှိ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးမှူးဟောင်းတစ်ဦးနှင့် တွေ့ဆုံရန် လိုက်ပါခဲ့သည်။ သူ့ဘဂ္ဂဒက်ရုံးမှာ ငါတို့နှစ်ယောက်နဲ့ စကားပြောနေရင်းက Aziz ဟာ ကျူးကျော်မှုဆိုတာ သေချာသလောက်ရှိမှန်း သိပုံရတယ်။ နှစ်လအကြာတွင်စတင်ခဲ့သည်။ ပင်တဂွန်သည် ၎င်း၏အမှတ်တံဆိပ်ကို သဘောကျခဲ့သည်။ ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ မြို့ပေါ်မှာ "တုန်လှုပ်ချောက်ခြားစရာ" ။

၂၀၀၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ဘဂ္ဂဒက်လေဆိပ်အနီးရှိ အမေရိကန်စစ်စခန်းတစ်ခုတွင် အီရတ်တရားသူကြီးတစ်ဦး ရှေ့မှောက်တွင် အဇစ်၊ ကပြောသည်“ကျွန်တော်သိချင်တာက ဒီစွဲချက်တွေက ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရလား။ Tariq Aziz ဟာ ဒီသတ်ဖြတ်မှုတွေကို လုပ်ဆောင်နေတာလား။ အကယ်၍ ကျွန်ုပ်သည် တစ်စုံတစ်ဦးကို သတ်ဖြတ်ရန် အမှားလုပ်မိသော အစိုးရအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပါက ကျွန်ုပ်အား ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ တရားမျှတစွာ စွပ်စွဲခြင်းမျိုး မဖြစ်နိုင်ပါ။ ခေါင်းဆောင်မှုကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုတစ်ခုတွင်၊ ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာတာဝန်သည် ထိုနေရာတွင်ရှိနေသည်၊ တစ်စုံတစ်ဦးသည် ခေါင်းဆောင်မှုတွင်ရှိသောကြောင့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးကိစ္စမဖြစ်သင့်ပါ။" ပြီးတော့ Aziz က “ငါ့လက်နဲ့ ဘယ်သူ့ကိုမှ မသတ်ဖူးဘူး” လို့ ဆက်ပြောခဲ့တယ်။

ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် အီရတ်ကို ရန်စတိုက်ခိုက်ရန် ကူညီပေးခဲ့သော ကျူးကျော်စစ်ကို တိုက်ရိုက်သေစေခဲ့သည်။ အရပ်သား သိန်းပေါင်းများစွာ. အကယ်၍ သူသည် ၎င်း၏ အခန်းကဏ္ဍအတွက် အမှန်တကယ် ခေါ်ယူခြင်းခံရပါက၊ Biden ၏ စကားများသည် Tariq Aziz နှင့် ဆင်တူသွားနိုင်သည်။

________________________________

Norman Solomon သည် RootsAction.org ၏ အမျိုးသားဒါရိုက်တာဖြစ်ပြီး Public Accuracy for Institute ၏ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာဖြစ်သည်။ သူသည် အပါအဝင် စာအုပ်ပေါင်း တစ်ဒါဇင်ကို ရေးသားခဲ့သူဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲက လွယ်လွယ်လေး လုပ်ထားတယ်။. သူ့နောက်စာအုပ်၊ မမြင်နိုင်သောစစ်ပွဲများ- အမေရိကန်သည် ၎င်း၏စစ်တပ်စက်၏ လူသေဆုံးမှုကို ဖုံးကွယ်ထားပုံThe New Press မှ 2023 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ထုတ်ဝေမည်ဖြစ်ပါသည်။