တစ်ဦးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အပြုသဘောဆောင်သောတက်ကြွစွာကြားနေရေး၏အရေးကြီးမှု

Ed Horgan က World BEYOND Warဇွန်လ 4, 2023

Irish Peace and Neutrality Alliance မှ ငြိမ်းချမ်းရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ Dr Edward Horgan ၏ တင်ပြချက်၊ World BEYOND Warငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် စစ်ပြန်များ။   

2021 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ကိုလံဘီယာအပါအဝင် နိုင်ငံအများအပြားမှ စစ်ပြန်အုပ်စုတစ်စုသည် International Neutrality Project ဟုခေါ်သော ပရောဂျက်တစ်ခုကို ရေးဆွဲရာတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းက ပဋိပက္ခဟာ ကြီးမားတဲ့စစ်ပွဲကြီးဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်မိပါတယ်။ ယူကရိန်းကြားနေရေးသည် ထိုကဲ့သို့သောစစ်ပွဲကိုရှောင်ရှားရန် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့ယုံကြည်ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှပြည်သူများအပေါ်ကျူးလွန်နေသော ကျူးကျော်စစ်ပွဲများနှင့် အရင်းအမြစ်စစ်ပွဲများအတွက် အခြားရွေးချယ်စရာအဖြစ် နိုင်ငံတကာတွင် ကြားနေရေးသဘောတရားကို မြှင့်တင်ရန် အရေးတကြီးလိုအပ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့ယုံကြည်သည်။ တခြားနေရာမှာ ကံမကောင်းစွာဖြင့်၊ ယူကရိန်းသည် ၎င်း၏ကြားနေရေးကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ပြီး ယူကရိန်းပဋိပက္ခသည် 2022 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီတွင် စစ်ပွဲကြီးတစ်ခုအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီး ဥရောပကြားနေနိုင်ငံနှစ်ခုဖြစ်သည့် ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်တို့က ၎င်းတို့၏ကြားနေမှုကို စွန့်လွှတ်ရန် ဖျောင်းဖျခဲ့ကြသည်။

စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးချိန်မှစ၍ တန်ဖိုးကြီး အရင်းအမြစ်များကို သိမ်းပိုက်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ နေတိုးနှင့် အခြားသော မဟာမိတ်များက နိုင်ငံတကာ ဥပဒေများနှင့် ကုလသမဂ္ဂ ပဋိဉာဉ်ကို ချိုးဖောက်ကာ စစ်ပွဲဆန့်ကျင်ရေး ဆင်ခြေအဖြစ် အသုံးပြု၍ ကျူးကျော်စစ်ပွဲများ ဆင်နွှဲခဲ့ကြသည်။ ကျူးကျော်စစ်ပွဲများအားလုံးသည် Kellogg-Briand-Pact နှင့် Nuremberg Principles အပါအဝင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေများအောက်တွင် တရားမဝင် ကျူးကျော်စစ်ပွဲများဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်းသည် Musketeers သုံးယောက်ကဲ့သို့ ခပ်ဆင်ဆင်တူသော ပိုမိုလက်တွေ့ကျသော 'စုပေါင်းလုံခြုံရေး' စနစ်တစ်ခုကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်—အားလုံးအတွက် တစ်ခုတည်း၊ စစ်သား ၃ ဦးသည် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် သို့မဟုတ် လိုက်နာစောင့်ထိန်းရန် တာဝန်ပေးထားသည့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်ငါးဦးဟု လူသိများသော ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်ငါးဦး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် WW 2 ပြီးဆုံးချိန်တွင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဂျပန်ကို တိုက်ခိုက်ရန် မလိုအပ်ဘဲ အဏုမြူလက်နက်များကို ကမ္ဘာအနှံ့အပြားသို့ ထုတ်ဖော်ပြသရန် မလိုအပ်ဘဲ အသုံးပြုခဲ့သည်။ မည်သည့်စံနှုန်းဖြင့်မဆို ဤသည်မှာ ပြင်းထန်သော စစ်ရာဇ၀တ်မှုဖြစ်သည်။ USSR သည် ၎င်း၏ ပထမဆုံး အဏုမြူဗုံးကို ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ဖောက်ခွဲခဲ့ပြီး စိတ်ကြွ နိုင်ငံတကာ ပါဝါစနစ်၏ လက်တွေ့ဘဝ ကို ပြသခဲ့သည်။ ဤ ၂၁ ရာစုတွင် နျူကလီယားလက်နက်များ သုံးစွဲခြင်း သို့မဟုတ် နျူလက်နက်ပိုင်ဆိုင်ခြင်းတို့ကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုပုံစံဟု သတ်မှတ်သင့်သည်။

ဤအခြေအနေသည် စစ်အေးတိုက်ပွဲပြီးဆုံးပြီးနောက် ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းနိုင်သင့်သော်လည်း အမေရိကန်ခေါင်းဆောင်များက အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် တစ်ဖက်သတ်အာဏာအရှိဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် တစ်ဖန်ပြန်လည်ခံယူကာ ယင်းကို အပြည့်အဝအသုံးချရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။ ယခုအခါ မလိုအပ်တော့သော နေတိုးအဖွဲ့မှ နုတ်ထွက်မည့်အစား ဝါဆော သဘောတူညီချက်မှ အနားယူလိုက်သည့် အချိန်တွင် အမေရိကန် ဦးဆောင်သော နေတိုးသည် NATO ကို ယခင် ဝါဆော သဘောတူညီချက် နိုင်ငံများသို့ တိုးချဲ့ခြင်းမပြုရန် ရုရှားအတွက် ပေးထားသည့် ကတိများကို လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။ အုပ်ချုပ်မှုနှင့် အင်အားအလွဲသုံးစားမှုတို့သည် နိုင်ငံတကာဥပဒေစိုးမိုးရေးကို လွှမ်းမိုးသွားခဲ့သည်။

UNSC အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်ငါးနိုင်ငံ (P5) ၏ ဗီတိုအာဏာများသည် ၎င်းတို့အား အရေးယူခြင်းမရှိဘဲ လိုက်နာရမည့် ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ်စာချုပ်ကို ဖောက်ဖျက်ရန် ခွင့်ပြုထားသည်။

ယင်းကြောင့် အမေရိကန်၊ နေတိုးနှင့် အခြားမဟာမိတ်များက ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် ဆားဘီးယားကို တိုက်သောစစ်ပွဲအပါအဝင်၊ အာဖဂန်နစ္စတန် ၂၀၀၁၊ အီရတ် ၂၀၀၃ နှင့် အခြားနေရာများတွင် ဆိုးရွားသောတရားမဝင်စစ်ပွဲများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် နိုင်ငံတကာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ၎င်းတို့၏ လက်ထဲသို့ ခံယူပြီး နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အကြီးမားဆုံး ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ရိုင်းစိုင်းသော စစ်အာဏာရှင်ဝါဒသည် လူသားမျိုးနွယ်နှင့် လူသားမျိုးနွယ်၏ လူနေမှုပတ်ဝန်းကျင်ကို မရေမတွက်နိုင်သော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ဤလူ့လောကအတွက် အန္တရာယ်ရှိသော အချိန်များတွင် ရန်လိုသည့်တပ်များ မတည်ရှိသင့်ပါ။ စစ်ဘုရင်များ၊ နိုင်ငံတကာရာဇ၀တ်ကောင်များ၊ အာဏာရှင်များနှင့် နိုင်ငံအဆင့်အကြမ်းဖက်သမားများအပါအဝင် အကြမ်းဖက်သမားများ၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ကမ္ဘာမြေကြီးကို ကြီးမားသောလူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကျူးလွန်ခြင်းနှင့် ကျွန်ုပ်တို့ကမ္ဘာမြေကြီးကို ဖျက်ဆီးခြင်းမှ တားဆီးရန်အတွက် စစ်မှန်သောကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် လိုအပ်ပါသည်။ ယခင်က Warsaw Pact တပ်ဖွဲ့များသည် အရှေ့ဥရောပတွင် တရားမျှတမှုမရှိသော ရန်လိုသည့် လုပ်ရပ်များတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ဥရောပနယ်ချဲ့နှင့် ကိုလိုနီအာဏာရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ ကိုလိုနီဟောင်းများတွင် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ရာဇ၀တ်မှုများစွာကို ကျူးလွန်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ ပဋိညာဉ်စာတမ်းသည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုများကို အဆုံးသတ်စေမည့် နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ များစွာ တိုးတက်ကောင်းမွန်သော စနစ်အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။

2022 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ရုရှားသည် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်စစ်ဆင်နွှဲခြင်းဖြင့် ဥပဒေကို ဖောက်ဖျက်ကာ နေတိုးနယ်နိမိတ်အထိ ချဲ့ထွင်ခြင်းသည် ရုရှား၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို ခြိမ်းခြောက်လာသည်ဟု ယုံကြည်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ရုရှားခေါင်းဆောင်များသည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို ပရောက်စီစစ်ပွဲ သို့မဟုတ် ရုရှားကိုဆန့်ကျင်သည့် အရင်းအမြစ်စစ်ပွဲအဖြစ် အသုံးပြုရန် နေတိုးထောင်ချောက်ထဲသို့ လျှောက်သွားခဲ့သည်ဟု ငြင်းခုံကြသည်။

ထိုကဲ့သို့ ရန်လိုမှုမှ နိုင်ငံငယ်များကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေသဘောတရားကို မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး၊ ဘက်မလိုက်မှုဆိုင်ရာ 1907 ၏ Hague Convention V သည် ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေ၏ နောက်ဆုံးအပိုင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဥရောပနှင့် အခြားနေရာများတွင် ကြားနေရေးအလေ့အကျင့်နှင့် အသုံးချမှုများတွင် ကွဲလွဲမှုများစွာရှိသည်။ ဤကွဲပြားမှုများသည် လက်နက်ကြီးကြီးမားမားကြားနေရေးမှ လက်နက်မဲ့ကြားနေရေးအထိ ရောင်စဉ်တန်းတစ်ခုကို လွှမ်းခြုံထားသည်။ ကော်စတာရီကာကဲ့သို့သော နိုင်ငံအချို့တွင် စစ်တပ်မရှိ၍ ၎င်းတို့၏နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် နိုင်ငံတကာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို အားကိုးကြသည်။ ပြည်နယ်များအတွင်း နိုင်ငံသားများအား အကာအကွယ်ပေးရန် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များ လိုအပ်သကဲ့သို့ နိုင်ငံငယ်များမှ ပြင်းထန်သော ရန်လိုသောနိုင်ငံများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် နိုင်ငံတကာ ရဲတပ်ဖွဲနှင့် တရားစီရင်ရေးစနစ် လိုအပ်ပါသည်။ ဤရည်ရွယ်ချက်အတွက် စစ်မှန်သော ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ လိုအပ်နိုင်သည်။

နျူကလီယားလက်နက် တီထွင်ဖြန့်ကျက်မှုနှင့်အတူ အမေရိကန်၊ ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့အပါအဝင် မည်သည့်နိုင်ငံမှ ၎င်းတို့နိုင်ငံနှင့် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံသားများကို လွှမ်းမိုးခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ကြောင်း အာမခံနိုင်တော့မည်မဟုတ်ပေ။ ယင်းသီအိုရီသည် MAD ဟု အတိုကောက်ခေါ်ဝေါ်သော Mutually Assured Destruction ဟုခေါ်သော နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေး၏ ရူးသွပ်သောသီအိုရီကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်၊ ဤသီအိုရီသည် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးမျှ နျူကလီးယားစစ်ပွဲစတင်ရန် လုံလောက်သော မိုက်မဲခြင်း သို့မဟုတ် ရူးသွပ်နေလိမ့်မည်ဟူသော မှားယွင်းသောယုံကြည်ချက်အပေါ် အခြေခံထားသည်။

ဆွစ်ဇာလန်နှင့် သြစတြီးယားကဲ့သို့သော နိုင်ငံအချို့သည် ၎င်းတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများတွင် ကြားနေရေးကို ပြဋ္ဌာန်းထားသောကြောင့် ၎င်းတို့၏ ကြားနေမှုကို ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံသားများ၏ ဆန္ဒခံယူပွဲဖြင့်သာ အဆုံးသတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဆွီဒင်၊ အိုင်ယာလန်၊ ဆိုက်ပရပ်စ်ကဲ့သို့သော အခြားနိုင်ငံများသည် အစိုးရမူဝါဒအရ ကြားနေခဲ့ကြပြီး၊ ထိုသို့သော အခြေအနေမျိုးတွင်၊ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်တို့ကဲ့သို့ အစိုးရဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် ပြောင်းလဲနိုင်သည်။ အိုင်ယာလန် အပါအဝင် အခြားသော ကြားနေနိုင်ငံများတွင် ၎င်းတို့၏ ကြားနေမှုကို စွန့်လွှတ်ရန် ဖိအားများ ရောက်ရှိလာနေပြီဖြစ်သည်။ ဤဖိအားသည် နေတိုးနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့မှ လာခြင်းဖြစ်သည်။ ယခုအခါ အီးယူနိုင်ငံအများစုသည် နေတိုး၏ ရန်လိုသော စစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့၏ အဖွဲ့ဝင် အပြည့်ဖြစ်နေပြီဖြစ်သောကြောင့် နေတိုးသည် ဥရောပသမဂ္ဂကို သိမ်းပိုက်လုနီးပါး ဖြစ်နေသည်။ ထို့ကြောင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာ ကြားနေရေးသည် ကိုလံဘီယာနှင့် အိုင်ယာလန်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံများအတွက် အကောင်းဆုံးရွေးချယ်မှုဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ပြည်သူများက ဆန္ဒခံယူပွဲမှသာ ၎င်း၏ကြားနေမှုကို အဆုံးသတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးပြီးနောက်၊ အမေရိကန်နှင့် နေတိုးတို့က ရုရှားနှင့် နယ်နိမိတ်အထိ နေတိုးကို အရှေ့ဥရောပနိုင်ငံများသို့ တိုးချဲ့မည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားက ကတိပြုခဲ့သည်။ ဘောလ်တစ်ပင်လယ်မှ ပင်လယ်နက်အထိ ရုရှားနိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ နိုင်ငံအားလုံးကို ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်မည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရစေကာမူ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်ကို အမေရိကန်နှင့် နေတိုးတို့က မြန်မြန်ဆန်ဆန် ချိုးဖောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တစ်ချိန်က ရန်လိုသောနိုင်ငံများသည် ဤလက်နက်များကို အသုံးပြုမည့် ပိုမိုအားကောင်းသောလက်နက်များ တီထွင်ခဲ့ကြောင်း သမိုင်းက သက်သေပြနေသည်။ 1945 ခုနှစ်တုန်းက အဏုမြူလက်နက်သုံးခဲ့တဲ့ အမေရိကန်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ MAD မဟုတ်ဘူး၊ ကျူးကျော်စစ်ပွဲများသည် တရားမ၀င်ဖြစ်နေပြီဖြစ်သော်လည်း ထိုသို့သောတရားမဝင်မှုကို တားဆီးရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။

လူသားမျိုးနွယ်၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် ကမ္ဘာမြေပေါ်ရှိ သက်ရှိသတ္တဝါအားလုံး၏ အကျိုးစီးပွားအတွက်၊ ယခုအခါ နိုင်ငံအများအပြားတွင် ကြားနေရေးသဘောတရားကို တတ်နိုင်သမျှ ချဲ့ထွင်ရန် ခိုင်ခိုင်မာမာ လုပ်ဆောင်ရမည့် ကိစ္စတစ်ရပ် ရှိနေပါသည်။

ယခုအခါ လိုအပ်နေသော ကြားနေရေးသည် အပျက်သဘောဆောင်သော ကြားနေရေးမဖြစ်သင့်ဘဲ အခြားနိုင်ငံများတွင် ပဋိပက္ခများနှင့် ဒုက္ခရောက်နေသည့် ပြည်နယ်များကို လျစ်လျူရှုထားသင့်သည်။ အပြန်အလှန်ဆက်နွှယ်နေသော အင်အားနည်းကမ္ဘာတွင်၊ ကမ္ဘာ၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းတွင်မဆို စစ်ပွဲသည် ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးအတွက် အန္တရာယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွစွာကြားနေမှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် အားပေးရန် လိုအပ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ကြားနေနိုင်ငံများသည် မိမိတို့ကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ရန် အပြည့်အ၀ ခံစားခွင့်ရှိသော်လည်း အခြားနိုင်ငံများတွင် စစ်ဆင်နွှဲခွင့် မရှိဟု ဆိုလိုသည်။ သို့သော် ဤသည်မှာ စစ်မှန်သော မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်မှု ဖြစ်ရမည်။ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တရားမျှတမှုကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် တက်ကြွစွာ မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကူညီပေးရန် ကြားနေနိုင်ငံများကိုပါ တာဝန်ပေးအပ်မည်ဖြစ်သည်။ တရားမျှတမှုမရှိသော ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ပထမနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်များက ပြသခဲ့သည့် ယာယီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးမျှသာဖြစ်သည်။

ကြားနေရေး အယူအဆအပေါ် အရေးကြီးသော ကွဲလွဲမှုများ ရှိပြီး ၎င်းတို့တွင် အနုတ်လက္ခဏာ သို့မဟုတ် အထီးကျန်ဆန်သော ကြားနေရေး ပါဝင်သည်။ အိုင်ယာလန်သည် ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂသို့ ဝင်ရောက်လာကတည်းက အပြုသဘောဆောင်သော သို့မဟုတ် တက်ကြွစွာ ကြားနေရေးကို ကျင့်သုံးခဲ့သည့် နိုင်ငံတစ်ခု၏ စံနမူနာတစ်ခုဖြစ်သည်။ အိုင်ယာလန်သည် စစ်သား ၈,၀၀၀ ခန့်ရှိသော ကာကွယ်ရေးအင်အား အလွန်နည်းပါးသော်လည်း၊ ကုလသမဂ္ဂ ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းမှုတွင် ပါဝင်ကူညီရာတွင် အလွန်တက်ကြွစွာ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။ ဤကုလ သမဂ္ဂမစ်ရှင်များတွင် ကျဆုံးသွားသော စစ်သည် ၈၈ ဦး ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ထိုကဲ့သို့ သေးငယ်သော ကာကွယ်ရေးတပ်အတွက် အသေအပျောက်နှုန်း မြင့်မားသည်။

အိုင်ယာလန်၏ အခြေအနေတွင်၊ အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေရေးသည် နယ်မြေချဲ့ထွင်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ကို တက်ကြွစွာ မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကဲ့သို့သော နယ်ပယ်များတွင် လက်တွေ့ကျသော အကူအညီများဖြင့် အသစ်သော လွတ်လပ်သော ပြည်နယ်များနှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို ကူညီပေးနေပါသည်။ ကံမကောင်းစွာဖြင့်၊ အိုင်ယာလန်သည် ဥရောပသမဂ္ဂသို့ ဝင်ရောက်လာချိန်မှစ၍ အထူးသဖြင့် မကြာသေးမီဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အိုင်ယာလန်သည် ၎င်းတို့ကို စစ်မှန်စွာအကူအညီပေးခြင်းထက် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို စစ်မှန်စွာအသုံးချခြင်းထက် EU ၏ ပိုကြီးသောနိုင်ငံများနှင့် ကိုလိုနီနယ်ချဲ့အာဏာဟောင်းများ၏ ကျင့်ထုံးများထဲသို့ ဆွဲငင်ခံရတတ်သည်။ အိုင်ယာလန်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် ကျူးကျော်စစ်ပွဲများဆင်နွှဲရန် အိုင်ယာလန်အနောက်ဘက်ရှိ Shannon လေဆိပ်ကို အမေရိကန်စစ်တပ်အား အသုံးပြုခွင့်ပေးခြင်းဖြင့် ၎င်း၏ကြားနေရေးဂုဏ်သိက္ခာကို အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ အမေရိကန်၊ နေတိုးနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့သည် ဥရောပရှိ ကြားနေနိုင်ငံများအား ၎င်းတို့၏ ကြားနေမှုကို စွန့်လွှတ်ရန် သံတမန်ရေးနှင့် စီးပွားရေး ဖိအားများကို အသုံးချပြီး ယင်းကြိုးပမ်းမှုများတွင် အောင်မြင်လျက်ရှိသည်။ အီးယူအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးတွင် အကြီးအကျယ် ပြစ်ဒဏ်ပေးခြင်းသည် ဥပဒေနှင့်မညီကြောင်း ထောက်ပြရန် အရေးကြီးပြီး ၎င်းသည် အလွန်ကောင်းမွန်သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြရန် အရေးကြီးပါသည်။ သို့သော်လည်း အီးယူအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သည့် အင်အားအကြီးဆုံး နေတိုးအဖွဲ့ဝင်များသည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် လူများကို ဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်နေခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ စစ်ပွဲဖြင့် ကြီးမားသော ပြစ်ဒဏ်ပေးမှုဖြစ်သည်။ ပထဝီဝင်သည် အောင်မြင်သော ကြားနေရေးတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နိုင်ပြီး ဥရောပ၏ အနောက်ဘက်အစွန်းရှိ အိုင်ယာလန်၏ အရံကျွန်းတည်နေရာသည် ၎င်း၏ကြားနေမှုကို ထိန်းသိမ်းရန် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။ ၎င်းသည် ၎င်းတို့၏ကြားနေမှုကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ချိုးဖောက်ခဲ့သည့် ဘယ်လ်ဂျီယံနှင့် နယ်သာလန်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံများနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ကြားနေနိုင်ငံအားလုံး၏ ဘက်မလိုက်မှုကို လေးစားထောက်ခံကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကျင့်သုံးရမည်ဖြစ်သည်။

ကန့်သတ်ချက်များများစွာရှိသော်လည်း Hague ကွန်ဗင်းရှင်းသည် ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများအတွက် အုတ်မြစ်အဖြစ် မှတ်ယူသည်။ စစ်မှန်သော မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်မှုကို ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများအောက်တွင် ခွင့်ပြုထားသော်လည်း ဤရှုထောင့်အား ရန်လိုသောနိုင်ငံများက အလွန်အမင်း စော်ကားခံနေရသည်။ တက်ကြွသောကြားနေမှုသည် ကျူးကျော်စစ်ပွဲများအတွက် အလားအလာရှိသော ရွေးချယ်စရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤ နိုင်ငံတကာ ကြားနေရေး ပရောဂျက်သည် နေတိုးနှင့် အခြားသော ရန်လိုသော စစ်ရေးမဟာမိတ်များကို မလိုအပ်တော့စေရန် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော လှုပ်ရှားမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖြစ်ရပါမည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး သို့မဟုတ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးသည် အခြားသော ဦးစားပေးလုပ်ငန်းလည်းဖြစ်သည်၊ သို့သော် ယင်းသည် တစ်နေ့တခြား လုပ်ဆောင်ရမည့် အလုပ်ဖြစ်သည်။

ကြားနေရေး အယူအဆနှင့် အလေ့အကျင့်သည် မှားယွင်းသောကြောင့်မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတကာတွင် တိုက်ခိုက်ခံနေရပြီး အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ စစ်အင်အား တိုးမြှင့်မှုနှင့် အာဏာအလွဲသုံးစားမှုများကို စိန်ခေါ်နေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ အစိုးရတိုင်း၏ အရေးကြီးဆုံးတာဝန်မှာ ပြည်သူအားလုံးကို ခုခံကာကွယ်ရန်နှင့် ပြည်သူများ၏ အကောင်းဆုံး အကျိုးစီးပွားကို ရှေးရှုရန်ဖြစ်သည်။ အခြားနိုင်ငံများ၏ စစ်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခြင်းနှင့် ရန်လိုသော စစ်ရေးမဟာမိတ်များ ပူးပေါင်းခြင်းသည် နိုင်ငံငယ်လေးများ၏ ပြည်သူများအတွက် မည်သည့်အခါမှ အကျိုးမဖြစ်ထွန်းစေပါ။

အပြုသဘောဆောင်သော ဘက်မလိုက်မှုသည် အခြားနိုင်ငံအားလုံးနှင့် ကောင်းမွန်သော သံတမန်ရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးရှိရန် ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် မဟန့်တားပေ။ ကြားနေနိုင်ငံအားလုံးသည် နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ကမ္ဘာ့တရားမျှတမှုကို မြှင့်တင်ရာတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်သင့်သည်။ ၎င်းသည် တစ်ဖက်တွင် အနုတ်လက္ခဏာ၊ အပြုသဘောဆောင်သော ကြားနေရေးဝါဒနှင့် အခြားတစ်ဖက်တွင် အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွကြားနေရေးတို့ကြား အဓိက ကွာခြားချက်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို မြှင့်တင်ခြင်းသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ အလုပ်သာမက ကိုလံဘီယာအပါအဝင် နိုင်ငံအားလုံးအတွက် အလွန်အရေးကြီးသော အလုပ်ဖြစ်သည်။ ကံမကောင်းစွာပဲ၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံး နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တရားမျှတမှုကို ဖန်တီးဖို့ အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဖန်တီးထိန်းသိမ်းဖို့ ကုလသမဂ္ဂက သူ့ရဲ့ အရေးကြီးဆုံးအလုပ်တွေကို ခွင့်မပြုခဲ့ပါဘူး။ တရားမျှတမှုမရှိသော ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ယာယီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသာဖြစ်သည်။ ယင်း၏ အကောင်းဆုံး ဥပမာမှာ တရားမျှတမှု မရှိသည့်အပြင် WW 1 ၏ အကြောင်းရင်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် WW 2 Versailles ငြိမ်းချမ်းရေး စာချုပ်ဖြစ်သည်။

အဆိုးမြင်ခြင်း သို့မဟုတ် အပြုသဘောဆောင်သော ကြားနေရေးဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတစ်ခုသည် စစ်ပွဲများကို ရှောင်ရှားပြီး နိုင်ငံတကာရေးရာကိစ္စများတွင် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်စီးပွားရေးကို အာရုံစိုက်နေခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ ဥပမာတစ်ခုအနေနဲ့ WW 1 မှာ Lusitania နစ်မြုပ်ပြီး WW 2 မှာ Pearl Harbor ကို ဂျပန်က တိုက်ခိုက်ပြီး စစ်ကြေငြာခိုင်းတဲ့အချိန်အထိ အမေရိကန်က ကြားနေနေခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာစစ်ကြီးနဲ့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ အထူးသဖြင့် ဤ 21 တွင် အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေရေးသည် အကောင်းဆုံးနှင့် အသာစီးရဆုံး ကြားနေရေးပုံစံဖြစ်သည်။^st ရာစုနှစ်တစ်ခုအတွင်း လူသားမျိုးနွယ်သည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် နျူကလီးယားစစ်ပွဲ၏ အန္တရာယ်များအပါအဝင် ဖြစ်တည်မှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများစွာကို ရင်ဆိုင်နေရချိန်ဖြစ်သည်။ ယနေ့ခေတ် လူများနှင့် နိုင်ငံများသည် အထီးကျန်စွာ မနေထိုင်နိုင်တော့ဘဲ အပြန်အလှန် ဆက်နွယ်နေသော အပြန်အလှန် မှီခိုနေသော ကမ္ဘာကြီးဖြစ်သည်။ Active Neutrality ဆိုသည်မှာ ဘက်မလိုက်သောနိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လုပ်ငန်းကို အာရုံမစိုက်ဘဲ နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုတို့ကို ဖန်တီးရာတွင် တက်ကြွစွာကူညီရန်နှင့် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ပြဋ္ဌာန်းရန် အဆက်မပြတ်လုပ်ဆောင်သင့်သည်ဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သင့်သည်။

ကြားနေရေး၏ အားသာချက်များတွင် ဘက်မလိုက်ခြင်းသည် ဘက်မလိုက်သောနိုင်ငံများနှင့်မတူဘဲ နိုင်ငံတကာဥပဒေတွင် အသိအမှတ်ပြုထားသော ကွန်ဗင်းရှင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထို့ကြောင့် ကြားနေနိုင်ငံများအပေါ်သာမက ကြားနေမဟုတ်သောပြည်နယ်များကိုပါ ချမှတ်သည့် တာဝန်များလည်း ပါဝင်သည်။ ရန်လိုသည့်စစ်ပွဲများတွင် ကြားနေနိုင်ငံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည့် သမိုင်းကြောင်းများစွာရှိခဲ့သော်လည်း ဘဏ်ဓားပြများနှင့် လူသတ်သမားများသည် နိုင်ငံတော်ဥပဒေကို ချိုးဖောက်သကဲ့သို့ ရန်လိုသောနိုင်ငံများသည် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကိုလည်း ချိုးဖောက်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို လေးစားလိုက်နာရေးသည် အလွန်အရေးကြီးပြီး အချို့သော ကြားနေနိုင်ငံများသည် ၎င်း၏ပြည်နယ်အား တိုက်ခိုက်ခြင်းကို ဟန့်တားရန် ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ကောင်းများ ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ကော်စတာရီကာကဲ့သို့သော အခြားနိုင်ငံများတွင် စစ်ရေးမပါဘဲ အောင်မြင်သော ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်နိုင်သောကြောင့်၊ တပ်ဖွဲ့များ အကယ်၍ ကိုလံဘီယာကဲ့သို့ နိုင်ငံမျိုးတွင် အဖိုးတန် သဘာဝ အရင်းအမြစ်များ ရှိပါက၊ ကိုလံဘီယာအတွက် ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ကောင်းများ ထားရှိရန် အထိုက်အလျောက် ရှိသင့်သည်၊ သို့သော် ၎င်းသည် နောက်ဆုံးပေါ် တိုက်လေယာဉ်များ၊ စစ်တင့်ကားများနှင့် စစ်သင်္ဘောများ အတွက် ဒေါ်လာ ဘီလီယံပေါင်းများစွာ အကုန်အကျခံ သုံးစွဲသည်ဟု မဆိုလိုပါ။ ခေတ်မီ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းကိရိယာများသည် ဘက်မလိုက်သောနိုင်ငံကို ၎င်း၏စီးပွားရေးကို ချွတ်ခြုံကျခြင်းမရှိစေဘဲ ၎င်း၏နယ်မြေကို ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သင်သည် အခြားနိုင်ငံများကို တိုက်ခိုက်ရန် သို့မဟုတ် ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်နေပါက ပြင်းထန်သော စစ်လက်နက်ကိရိယာများသာ လိုအပ်ပြီး ကြားနေနိုင်ငံများကို ယင်းကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းမှ တားမြစ်ထားသည်။ ကြားနေနိုင်ငံများသည် စစ်မှန်သောကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့အမျိုးအစားကို ရွေးချယ်သင့်ပြီး ၎င်းတို့၏ပြည်သူများအတွက် အရည်အသွေးကောင်းမွန်သော ကျန်းမာရေး၊ လူမှုရေးဝန်ဆောင်မှုများ၊ ပညာရေးနှင့် အခြားအရေးကြီးသောဝန်ဆောင်မှုများကို ပေးဆောင်ရန် ၎င်းတို့စုဆောင်းထားသောငွေများကို သုံးစွဲသင့်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကာလတွင်၊ သင့်အား ကိုလံဘီယာကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ကာကွယ်ခြင်းနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်စေခြင်း၊ ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် အရေးကြီးသော လူမှုရေးဝန်ဆောင်မှုများ ပံ့ပိုးပေးခြင်းစသည့် ကောင်းမွန်သောရည်ရွယ်ချက်များစွာအတွက် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ မည်သည့်အစိုးရမဆို ၎င်း၏ပြည်သူများ၏ အကောင်းဆုံး အကျိုးစီးပွားနှင့် လူသားမျိုးနွယ်၏ ကျယ်ပြန့်သော အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် အဓိကအာရုံစိုက်သင့်ပြီး ၎င်း၏နယ်မြေကို ကာကွယ်ရုံသာမက၊ မင်းရဲ့စစ်တပ်အတွက် ဒေါ်လာဘီလီယံပေါင်းများစွာ သုံးစွဲနေပါစေ၊ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေကို ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ဖို့ တားဆီးဖို့ ဘယ်တော့မှ လုံလောက်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ မင်းလုပ်ရမှာက မင်းရဲ့နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်ဖို့ အင်အားကြီးနိုင်ငံတစ်ခုအတွက် ခက်ခဲပြီး ဈေးကြီးနိုင်သမျှ ခက်ခဲအောင် လုပ်ခြင်းအားဖြင့် ဒီလိုတိုက်ခိုက်မှုမျိုးကို ဟန့်တားဖို့ ဒါမှမဟုတ် တွန်းအားပေးဖို့ပါပဲ။ ငါ့အမြင်အရတော့ ခုခံကာကွယ်ဖို့ မကြိုးစားဘဲ ဘက်မလိုက်သောနိုင်ငံတစ်ခုက ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာတဲ့ အင်အားစုတွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ မူဝါဒနဲ့ ပြင်ဆင်မှု ထားရှိဖို့ မူဝါဒနဲ့ ပြင်ဆင်မှု ထားရှိခြင်းဖြင့် အောင်မြင်နိုင်ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နှင့် အိုင်ယာလန်တို့ကဲ့သို့ နိုင်ငံအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏လွတ်လပ်ရေးရရှိရန် ပြောက်ကျားစစ်ပွဲကို အသုံးပြုခဲ့ကြသော်လည်း လူသားများ၏အသက်တာအတွက် ကုန်ကျစရိတ်မှာ အထူးသဖြင့် 21 တွင် လက်ခံနိုင်ဖွယ်မရှိပေ။^st ရာစုစစ်ပွဲ။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အနုနည်းနဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးက အကောင်းဆုံးရွေးချယ်မှုပါ။ စစ်ပွဲများ ဆင်နွှဲခြင်းဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရအောင် ကြိုးစားခြင်းသည် ဘေးဥပဒ်အတွက် ချက်နည်းဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲများတွင် ကျဆုံးသူများအား ၎င်းတို့၏ သေဆုံးမှုသည် တရားမျှတမှု သို့မဟုတ် 'ထိုက်တန်သည်' ဟု ယူဆခြင်းရှိ၊ မရှိကို မည်သူမျှ မမေးဖူးပါ။ သို့တိုင်၊ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များအတွင်း အီရတ်ကလေးငယ် တစ်သန်းခွဲကျော် သေဆုံးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Madeline Albright အား မေးခွန်းထုတ်သောအခါ၊ စျေးနှုန်းသည် ထိုက်တန်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ ဖြေကြားခဲ့သည်– “ဒါဟာ အရမ်းခက်ခဲတဲ့ ရွေးချယ်မှုလို့ ထင်ပါတယ်။ ပေးရတဲ့ဈေးနဲ့တန်တယ်ထင်တယ်"

နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးအတွက် ရွေးချယ်စရာတွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကြည့်တဲ့အခါ ကြားနေရေးရဲ့ အားသာချက်တွေက အားနည်းချက်တွေထက် အများကြီးပိုပါတယ်။ ဆွီဒင်၊ ဖင်လန်နှင့် သြစတြီးယားတို့သည် စစ်အေးတိုက်ပွဲတစ်လျှောက် ၎င်းတို့၏ကြားနေမှုကို အောင်မြင်စွာ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ခဲ့ပြီး ဆွီဒင်၏အခြေအနေတွင် နှစ် ၂၀၀ ကျော်ကြာ ကြားနေခဲ့သည်။ ယခုအခါတွင်၊ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်တို့သည် ကြားနေရေးကို စွန့်လွှတ်ကာ နေတိုးအဖွဲ့တွင် ပါဝင်ခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့၏လူများနှင့် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံများကို ပို၍အန္တရာယ်များသော အခြေအနေတွင် ထားရှိခဲ့သည်။ အကယ်၍ ယူကရိန်းသည် ဘက်မလိုက်သောနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်ရှိနေပါက၊ ယခုအချိန်အထိ ၎င်း၏လူပေါင်း 200 ကျော် သေဆုံးနိုင်ဖွယ်ရှိသည့် ဆိုးရွားသောစစ်ပွဲကို ခံစားနေရလိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။ NATO ၏ ရန်စ ချဲ့ထွင်ရန် နှိုးဆော်မှု မပါဝင်ဘဲ ရုရှား၏ ကျူးကျော်စစ်ပွဲသည် ရုရှားပြည်သူများအတွက် ကြီးမားသော ထိခိုက်မှု ဖြစ်စေသည်။ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်သည် နေတိုးအဖွဲ့၏ ထောင်ချောက်ထဲသို့ လျှောက်လှမ်းရာတွင် ဆိုးရွားသော အမှားတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းကို ရုရှားက သိမ်းပိုက်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ ရန်စမှုဟာ တရားမျှတမှု မရှိပါဘူး။ အလားတူပင်၊ အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ NATO မဟာမိတ်များသည် အာဖဂန်နစ္စတန်၊ အီရတ်နှင့် လစ်ဗျားအစိုးရများကို ဖြုတ်ချပြီး ဆီးရီးယား၊ ယီမင်နှင့် အခြားနေရာများတွင် တရားမျှတမှုမရှိသော စစ်ရေးအရ ရန်စမှုများကို လုပ်ဆောင်ရာတွင် တရားမျှတမှုမရှိပေ။

နိုင်ငံတကာ ဥပဒေများသည် လုံလောက်မှု မရှိသလို ကျင့်သုံးခြင်းလည်း မရှိပေ။ ယင်းအတွက် ဖြေရှင်းချက်မှာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို အမြဲတစေ မြှင့်တင်ရန်နှင့် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို ချိုးဖောက်မှုအတွက် တာဝန်ခံမှုရှိရန်ဖြစ်သည်။ ထိုနေရာတွင် တက်ကြွသော ကြားနေရေးကို ကျင့်သုံးသင့်သည်။ ကြားနေနိုင်ငံများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနှင့် နိုင်ငံတကာဥပဒေများနှင့် တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်းတို့ကို အမြဲတမ်းတက်ကြွစွာ အားပေးနေသင့်သည်။

ကုလသမဂ္ဂသည် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဖန်တီးထိန်းသိမ်းရန် အဓိကအားဖြင့် တည်ထောင်ထားသော်လည်း UNSC ၏ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်များက တားမြစ်ထားသည်။

ဆူဒန်၊ ယီမင်နှင့် အခြားနေရာများတွင် မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သော ပဋိပက္ခများသည် အလားတူ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ချိုးဖောက်မှုများကို ပြသနေသည်။ ဆူဒန်ပြည်တွင်းစစ်ကို ကျူးလွန်သူ စစ်အာဏာရှင်တွေဟာ ဆူဒန်ပြည်သူတွေကိုယ်စား တိုက်ခိုက်နေတာမဟုတ်ပဲ ဆန့်ကျင်ဘက်လုပ်နေကြတာပါ။ ၎င်းတို့သည် ဆူဒန်၏ အဖိုးတန်အရင်းအမြစ်များကို ဖောက်ပြန်ခိုးယူမှု ဆက်လက်ပြုလုပ်ရန် ဆူဒန်ပြည်သူများအား စစ်တိုက်နေကြသည်။ ဆော်ဒီအာရေဗျနှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များသည် အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်နှင့် အခြားလက်နက် တင်သွင်းသူများ ပံ့ပိုးထားသော ယီမင်ပြည်သူများအား လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ရေးစစ်ပွဲတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ အနောက်နိုင်ငံများနှင့် အခြားနိုင်ငံများသည် ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အရင်းအမြစ်များကို ရာစုနှစ်တစ်ခုကျော်ကြာ အသုံးချကာ ကွန်ဂိုလူမျိုးများ၏ဘဝနှင့် ဆင်းရဲဒုက္ခများအတွက် ကြီးမားသောကုန်ကျစရိတ်များဖြင့် အသုံးချနေခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်ငါးနိုင်ငံသည် ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ်စာတမ်းပါ အခြေခံမူများနှင့် ပုဒ်မများကို လိုက်နာရန် အထူးတာဝန်ပေးထားသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့ ၃ ဦးမှာ အမေရိကန်၊ ယူကေနှင့် ပြင်သစ်တို့က စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးချိန်မှစ၍ ဗီယက်နမ်နှင့် အခြားနေရာများတွင်ပါ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်ကို ချိုးဖောက်ကာ ကျူးလွန်မှုများ ရှိနေသည်။ မကြာသေးမီက ရုရှားသည် ယူကရိန်းတွင် ကျူးကျော်စစ်ဆင်နွှဲပြီး ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမတိုင်မီက အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် အလားတူလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ကျွန်ုပ်၏နိုင်ငံ၊ အိုင်ယာလန်သည် ကိုလံဘီယာထက် များစွာသေးငယ်သော်လည်း ကိုလံဘီယာကဲ့သို့ပင် ကျွန်ုပ်တို့သည် ပြည်တွင်းစစ်များနှင့် ပြင်ပဖိနှိပ်မှုများမှ ခံစားခဲ့ရသည်။ အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် အိုင်ယာလန်သည် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တရားမျှတမှုကို မြှင့်တင်ရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အိုင်ယာလန်အတွင်း ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို ရရှိခဲ့သည်။ ကိုလံဘီယာလည်း အလားတူလုပ်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

စည်းလုံးညီညွတ်မှု မရှိခြင်း၊ မဟာမိတ်များနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် စိန်ခေါ်မှုများအတွက် အားနည်းချက်များ ဖြစ်သည့် ကြားနေရေးတွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေကြောင်း အချို့က စောဒကတက်နိုင်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် အနုတ်လက္ခဏာဆောင်သော သီးခြားခွဲထွက်ရေး ကြားနေရေး အတွက်သာ သက်ဆိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ၂၁ ရာစု နိုင်ငံတကာ အခြေအနေနှင့် အကိုက်ညီဆုံးဖြစ်ပြီး ကိုလံဘီယာနှင့် အသင့်တော်ဆုံး ကြားနေရေး အမျိုးအစားသည် အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေရေး အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ဘက်မလိုက်သော ပြည်နယ်များသည် နိုင်ငံတော်၊ ဒေသဆိုင်ရာနှင့် နိုင်ငံတကာ အဆင့်များတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တရားမျှတမှုကို တက်ကြွစွာ မြှင့်တင်ပေးသည်။ အကယ်၍ ကိုလံဘီယာသည် အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေနိုင်ငံဖြစ်လာပါက၊ ၎င်းသည် ကိုလံဘီယာနှင့် ကော်စတာရီကာ၏ စံနမူနာကို လိုက်နာရန် အခြားလက်တင်အမေရိကနိုင်ငံအားလုံးအတွက် အလွန်ကောင်းသော ဥပမာတစ်ခု ပေးလိမ့်မည်။ ကမ္ဘာ့မြေပုံကိုကြည့်လိုက်တော့ ကိုလံဘီယာဟာ ဗျူဟာမြောက်စွာတည်ရှိနေတာကို တွေ့လိုက်ရပါတယ်။ ကိုလံဘီယာသည် တောင်အမေရိကအတွက် တံခါးစောင့်ဖြစ်နေသကဲ့သို့ပင်။ ကိုလံဘီယာကို ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် တံခါးမှူးအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တရားမျှတမှု အတွက် လုပ်ကြပါစို့။